Στο σημερινό ευαγγελικο ανάγνωσμα επικεντρώνουμε για μία ακόμη φορά την προσοχή μας στην ιδιότυπη επικοινωνία ενός πλούσιου νέου εκείνης της εποχής με τον Χριστό. Οι Ευαγγελιστές μας, από όλα τα θαύματα και όλες τις διδασκαλίες του Χριστού που έκανε όσο ήταν κοντά μας με ανθρώπινη μορφή, επέλεξαν να αναφερθούν και να καυτηριάσουν τον πλούτο. Άραγε ποιος ο λόγος που κάθε φορά στην θρησκευτική πραγματικότητα ο πλούτος φαίνεται να παρουσιάζεται ως μία ασθενούσα κατάσταση που οδηγεί μακρυά από την παρουσία του Θεού;
Καταρχήν θα πρέπει να αναγνωρίσουμε ποιος είναι αυτός ο πλούσιος νέος που προσεγγίζει τον Θεό. Δεν είναι αρκετό να επαναλάβουμε τα λόγια του Ευαγγελίου στην προσπάθεια μας να τον αναγνωρίσουμε. Είναι απαραίτητο να δούμε πίσω από τα λόγια αυτά και την σημασία τους στην σημερινή μας πραγματικότητα. Είναι άραγε αμαρτία να είναι κάποιος πλούσιος; Σίγουρα όχι, θα ισχυριζόταν ένας λογικός άνθρωπος, εφόσον τα αποκτηθέντα είναι προϊόν νόμιμης εργασίας. Αλλά αυτό που παρατηρούμε είναι ότι ο Κύριος δεν κάνει αυτό τον διαχωρισμό. Δεν μιλάει για το πως έγινε κάποιος πλούσιος. Αναφέρεται γενικά στον πλούτο. Και αυτό διότι ο τελευταίος συμβολίζει την διάσπαση και την πολλαπλότητα που αποπροσανατολίζει από τον Ένα.
Αυτό που βιώνει η σημερινή μας κοινωνία σε υπερθετικό βαθμό είναι η λατρεία της κτίσης σε όλες τις εκφάνσεις της και όχι του Κτίσαντος. Ο άνθρωπος εκ φύσεως είναι ον λατρείας. Και μάλιστα λατρείας αυτού του κόσμου, με μία όμως διαφορετική έννοια: ενός κόσμου που καθρεπτίζει στην ολότητα του την Θεοφάνεια, την ύπαρξη και τις ενέργειες του Θεού’ την δύναμη Του και την πρόνοια Του για το πλάσμα Του. Είναι με λίγα λόγια ο κόσμος η αποκάλυψη του Ενός, σήμερα, τώρα, σε όλες τις πτυχές της καθημερινότητας μας. Αυτή η λατρεία λοιπόν θα έπρεπε στην φυσιολογική της μορφή να αποτελεί και την κινητήριο δύναμη του ανθρώπου, αφού μόνο μέσω αυτής μπορεί να επιτευχθεί η επικοινωνία (κοινωνία) με τον Δημιουργό.
Ας δούμε όμως τι συμβαίνει, μέσα από το πρίσμα του Ευαγγελίου. Ο πλούσιος νέος προσεγγίζει τον Χριστό ρωτώντας τι πρέπει να κάνει για να κερδίσει την βασιλεία των Ουρανών. Αυτό και μόνο μας φανερώνει ότι ο νεός αυτός δέχεται την ύπαρξη του Θεού. Δεν είναι άθεος αφού επιζητά την βασιλεία Του. Πιθανόν να δέχεται ότι Αυτός (ο Θεός) είναι και το αίτιο της ύπαρξης όλων. Πιθανόν ακόμα να “βλέπει” και τις ενέργειες του Θεού μέσα στον κόσμο, ως δείγμα της πρόνοιας Του και της αγάπης Του για τα δημιουργήματα Του. Αυτό όμως που αρνείται πεισματικά να δει είναι τον ίδιο τον Θεό μέσα στον κόσμο και διά του κόσμου. Αρνείται την δημιουργία μίας αληθινής σχέσης μαζί Του αφού η ψυχή του αδυνατεί να συγκεντρωθεί και να εστιάσει στον Ένα. Είναι πολλαπλά διασπασμένη στα πολλά, στα υλικά και στα πνευματικά που απαρτίζουν την καθημερινότητα του. Έχασε την δύναμη να εστιάζει την προσοχή του εκεί που πραγματικά ωφελείτε και όταν ο Χριστός του δείχνει τον τρόπο λέγοντας του:
«Αν θέλεις να είσαι τέλειος, πήγαινε, πούλησε τα υπάρχοντά σου και δώσε τα στους φτωχούς, και θα έχεις θησαυρό στους ουρανούς, και έλα ακολούθα με».
Νοιώθει να πνίγεται, νοιώθει να γκρεμίζει ο κόσμος που έχει ο ίδιος κατασκευάσει και λατρέψει, και που σίγουρα δεν είναι ο κόσμος που φανερώνει τον Δημιουργό.
Άραγε μας θυμίζει τίποτα αυτό; Μήπως δεν είναι αυτό που όλοι μας, σε διαφορετικό βαθμό βιώνουμε σήμερα; Φτιάξαμε τον μικρόκοσμο μας και τον λατρέψαμε. Και όποιος διανοηθεί να τον αλλάξει ή να τον μεταβάλλει γίνεται ο χειρότερος εχθρός μας. Μα ο Χριστός γι’ αυτό ήρθε στον κόσμο: για να αλλάξει, να μεταβάλλει, να μεταμορφώσει, να μορφοποιήσει όπως Αυτός θέλει.
Ας κάνουμε επιτέλους πράξη τα λόγια του Ευαγγελίου “καί πᾶσαν τήν ζωήν ἡμῶν Χριστῷ τῷ Θεῷ παραθώμεθα”, κάνοντας την υπέρβαση. Ο Θεός αυτό ζητάει από εμάς: να γίνουμε επαναστάτες, να βγούμε έξω από το “κουτί” μας και να παραδοθούμε στην Χάρη Του.
Καλή και ευλογημένη εβδομάδα
π. Ιωάννης Ψωμάς