“Διό τῆς Βασιλείας τῆς ἄνω λαβών μυστικῶς τό δηνάριον ἀδιαλείπτως προσεύχου ὑπέρ ἡμῶν τῶν τιμώντων σε, Σπυρίδων Σοφέ” (Στιχηρό τῶν Αἴνων τοῦ Ὄρθρου τῆς ἑορτῆς τοῦ Ἁγίου Σπυρίδωνος)
“Επειδή έλαβες μυστικά το δηνάριο της άνω Βασιλείας, χωρίς σταματημό να προσεύχεσαι για μας που σε τιμούμε, Σπυρίδωνα σοφέ”.
Μία από τις πιο χαρακτηριστικές παραβολές του Ευαγγελίου που αναφέρεται στην βασιλεία των ουρανών την παρομοιάζει με έναν αμπελώνα στον οποίο ο κύριος του στέλνει εργάτες για να εργαστούν σ᾽ αυτόν. Ο μισθός που συμφώνησε ήταν ένα δηνάριο, τόσο γι᾽ αυτούς που εργάστηκαν από το πρωί όσο και για όσους προσέλαβε κατά την διάρκεια της ημέρας. Οι πρώτοι βεβαίως διαμαρτυρήθηκαν στο τέλος, διότι όσοι δεν κοπίασαν όσο εκείνοι έλαβαν τον ίδιο μισθό. Όμως ο κύριος του αμπελώνος τους τόνισε πως τους έδωσε ό,τι συμφώνησαν και ότι η διαχείριση της βασιλείας του, του κόσμου στον οποίο οι εργάτες εργάστηκαν είναι δική του και εκείνοι δεν ορίστηκαν κριτές του.
Αυτό το δηνάριο δόθηκε, σύμφωνα με τον ιερό υμνογράφο, και στον άγιο και θαυματουργό Σπυρίδωνα, εργάτη του Χριστού για όλο τον αμπελώνα της Εκκλησίας. Το δηνάριο, νόμισμα της εποχής του Χριστού, είναι η συμβολική ανταμοιβή του πνευματικού εργάτη αυτού που πάλεψε για την Εκκλησία του Χριστού και τους ανθρώπους, τα κλήματα του αμπελώνος. Το δηνάριο συμβολίζει την δικαιοσύνη του Θεού που ταυτίζεται με την αγάπη Του. Είναι αρκετή η έκφραση αυτής της αγάπης για να αισθανθεί ο άνθρωπος ότι πήρε αυτό για το οποίο κοπίασε. Δεν έχει σημασία αν είναι λίγο ή πολύ. Σημασία έχει η αναγνώριση από την πλευρά του Θεού ότι αυτός που ανταποκρίθηκε στο κάλεσμά Του να εργαστεί για την Εκκλησία, για την πίστη, για τους ανθρώπους, δικαιούται το δώρο του Θεού, που είναι η κοινωνία της Βασιλείας των ουρανών, η αγιότητα, η συνάντηση και η συνεχής εμπειρία του ιδίου του Θεού στο πρόσωπο του Χριστού.
Εργάζεται ο άγιος για να ανταμειφθεί ή εργάζεται για την χαρά του να είναι μέλος της Βασιλείας, να μπορούν από τον κόπο του να βγούνε καρποί σωτηρίας των άλλων ανθρώπων; Η δεύτερη απάντηση φαίνεται πιο κοντά στην πνευματική πραγματικότητα, για τον λόγο ότι η ανταμοιβή του Αγίου γίνεται μυστικώς. Δεν είναι φανερή στον κόσμο όσο εργάζεται, αλλά δίδεται στο τέλος της ημέρας, στο τέλος της ζωής. Όμως έχει και εμφανή σημεία και κατά τη διάρκεια της ημέρας και κατά το τέλος της, ή πολύ αργότερα. Διότι αυτοί που περνούν έξω από τον αμπελώνα τον βλέπουν να μην λογαριάζει τον καύσωνα της ημέρας, τον κόπο, κάποτε το αίσθημα της αδικίας να έρχονται άλλοι προς το τέλος και να αμείβονται εξίσου ή κάποιοι να εργάζονται περισσότερο από κάποιους άλλους, όλα ανθρώπινα. Αλλά και όσοι βρίσκονται εντός του αμπελώνος νιώθουν ότι μαζί τους βρίσκεται ένα πρόσωπο που δεν κάνει θόρυβο, αλλά εργάζεται σιωπηλά ώστε το αμπέλι να καθαριστεί, να φύγουν από αυτό οι ασθένειες, να μπολιαστούν τα κλήματα με υγεία και να είναι έτοιμο να καρποφορήσει, ακόμη κι αν ο εργάτης δεν είναι παρών για να δει τα αποτελέσματα των κόπων του.
Αυτό έκανε και ο άγιος Σπυρίδων. Εργάστηκε στην άμπελο της Εκκλησίας, της Βασιλείας του Θεού και έφερε καρπό πολλαπλάσιο για τον Θεό και το Ευαγγέλιο. Εργαλεία πνευματικά υπήρξαν η απλότητα, η αγάπη για όλους και η έγνοια, η προσευχή και η ταπείνωση, αλλά και η μαχητικότητα στην υπεράσπιση της αλήθειας, ανεξαρτήτως κόστους για τον εαυτό του. Εκείνος δεν έζησε μεγάλους διωγμούς στο πρόσωπό του. Έζησε όμως πνευματικές θλίψεις χάνοντας ανθρώπους οικείους, όπως την γυναίκα και τα παιδιά του, στερημένος δηλαδή από τις ανθρώπινες χαρές, έζησε την πνευματική χαρά να είναι του Θεού εργάτης. Και έκανε παιδιά του τους ανθρώπους που προσέτρεξαν στην πνευματική του οικογένεια, στον πνευματικό του αμπελώνα, τρέφοντάς τους με τον Χριστό, Αυτόν που αγάπησε και αναγνώρισε ως τον Κύριο και Θεό Του. Και οι καρποί του αγώνα του, της εργασίας του, φαίνονται στο διηνεκές. Δεν είναι μόνο η αφθαρσία του σώματος και τα θαύματα. Είναι η ζώσα μαρτυρία πίστεως στους αιώνες και η αγάπη του λαού, που κάνει τους ανθρώπους που θέλουν να είναι εντός της Εκκλησίας να τον αισθάνονται οικείο και πατέρα τους, αλλά και να προστρέχουν στην χάρη του για να πάρουν δύναμη!
Μας προτρέπει όμως όλους μας να εργαστούμε για να λάβουμε το δικό μας δηνάριο. Οι εργάτες του αμπελώνος να τον μιμηθούν. Οι εν τοις κλήμασι να κοιτούν προς τα πάνω για να παίρνουν φως. Να αποβάλλουν την ασθένεια της ψυχής ότι μπορούν να ζήσουν εκτός του αμπελώνος, ότι δικαιούνται να είναι ό,τι θέλουν και όπως θέλουν, κρίνοντας και κατακρίνοντας την πίστη και τους εργάτες της. Και ο άγιος θα συνεχίσει να προσεύχεται για μας, ιδιαιτέρως για όσους ξέρουν να τιμούν την μνήμη του με τον τρόπο που εκείνος εργάστηκε: στην Εκκλησία και την ζωή της!
π. Θεμιστοκλής Μουρτζανός