Πολύς λόγος γίνεται στην εποχή μας για την αναλογία εργασίας και αμοιβής. Ο κανόνας αυτός είναι δίκαιος και όχι μόνον για τα υλικά πράγματα, αλλά και για τα πνευματικά.
Δύο παραδείγματα σχετικά μας δίνει ο Ευεργετινός με τον Άγιον Ησαΐα και κάποιον άλλον Αββά και αξίζει α σταθούμε και στα δυό.
“Κάποτε ο Αββάς Ησαΐας πήρε ένα ζεμπίλι στο χέρι, πήγε σ’ ένα κοντινό αλώνι και λέγει στον γεωργό, που είχε το αλώνι: “Δώσε μου σιτάρι”.
Τον ρωτά ο γεωργός: “Μήπως δούλεψες στο θερισμό, Αββά”;
Και ο Γέροντας είπε:”Όχι, δεν δούλεψα”.
Και του ξαναλέγει γεωργός: “Πως θέλεις να πάρεις μισθό, αφού δεν θέρισες”;
Τότε ο Αββάς Ησαΐας ρώτησε: “Ώστε, αν δεν θερίσει κανείς, δεν παίρνει μισθό”;
Και του απαντά ο γεωργός: “Βέβαια και δεν παίρνει”.
Έφυγε τότε ο Αββάς και οι αδελφοί, που είδαν τι έκανε, του βάλανε μετάνοια και τον παρακάλεσαν να τους πει τι νοημα είχε η πράξη του αυτή.
Και ο Γέροντας απάντησε: “Το έκαμα για παράδειγμα, ώστε να μάθετε, ότι εάν κάποιος δεν εργασθεί δεν παίρνει μισθό από τον Θεό”.
***
– “Κάποιος Γέροντας ασκητής, που ζούσε στην έρημο, είχε φτιάξει το κελλί του μίλια μακρυά από την πηγή του νερού.
Μια μέρα, λοιπόν, που πήγαινε να πάρει νερό από την πηγή, με το σταμνί στην πλάτη, βαρυγκώμησε και είπε μέσα του: “Τι χρειάζεται αυτός ο κόπος, να κουβαλώ το νερό τόσο μακρυά; Θα έλθω να εγκατασταθώ κοντά στην πηγή”.
Μόλις όμως το σκέφθηκε αυτό, αντελήφθη κάποιον άγνωστον να τον ακολουθεί και να μετρά τα βήματά του. Τον ρώτησε απορημένος ο Γέροντας:
– Εσύ ποιος είσαι;
-Είμαι Άγγελος Κυρίου απάντησε και με έστειλε ο Θεός να μετρήσω τα βήματά σου και να σου δώσω τον ανάλογο μισθό Για τον κόπο σου.
Όταν άκουσε αυτά τα λόγια ο Γέροντας κατανύχθηκε, πήρε κουράγιο και έγινε προθυμότερος στην άσκησή του. Και ανεχώρησε άλλα πέντε μίλια πιο μακρυά από την πηγή του νερού.
Και έτσι η νέα του κατοικία, το ασκητικό κελλί του, βρισκόταν πλέον δεκαεφτά μίλια μακρυά από την πηγή, για να έχει μεγαλύτερο μισθό.