«Ὅς δ᾿ ἂν ἀπολέσῃ τὴν ἑαυτοῦ ψυχὴν ἕνεκεν ἐμοῦ καὶ τοῦ εὐαγγελίου, οὗτος σώσει αὐτήν» (Μᾶρκ. 8, 35)
«Ὅποιος χάσει τὴ ζωή του ἐξαιτίας μου καὶ ἐξαιτίας τοῦ εὐαγγελίου, αὐτὸς θὰ τὴ σώσει».
Την Κυριακή της Σταυροπροσκύνησης η Εκκλησία μας τιμά τον Τίμιο Σταυρό του Κυρίου, φέρνοντάς τον στο μέσο των ναών και ζητώντας από όλους τους πιστούς να τον προσκυνήσουν, για να πάρουν δύναμη. Βρισκόμαστε ήδη στο μέσο της Αγίας και Μεγάλης Τεσσαρακοστής. Χρειαζόμαστε μία ώθηση για να μη λυγίσουμε στον κόπο των ημερών. Μια υπενθύμιση ότι ο αγώνας ο πνευματικός δεν έχει να κάνει με «σάρκα και αίμα», αλλά με την σταύρωση του παλαιού ανθρώπου, με την ανάγκη να βρούμε μέσα από την αγάπη του Θεού, ο Οποίος σταυρώθηκε και αναστήθηκε για μας, τον δρόμο του συνανθρώπου, τον δρόμο του νοήματος της ζωή, τον δρόμο της ελπίδας ότι δεν θα μας πατήσει ο θάνατος. Και γι’ αυτό ο Σταυρός του Κυρίου είναι το όπλο κατά του διαβόλου, η προσδοκία ότι όσο δύσκολη κι αν είναι η ζωή με τις πτυχές της, εντούτοις δεν θα νικηθούμε.
Στο ευαγγελικό ανάγνωσμα της Κυριακής ο Χριστός μάς υπενθυμίζει ότι όποιος θέλει να στοιχηθεί πίσω από Αυτόν, χρειάζεται να απαρνηθεί τον εαυτό του, να σηκώσει τον σταυρό του και να Τον ακολουθήσει. Την ίδια στιγμή μάς προτρέπει να μην λησμονούμε ότι όλος ο δρόμος που καλούμαστε να ακολουθήσουμε έχει ως οδοδείκτες δύο στοιχεία: τον Χριστό και το Ευαγγέλιο. Η ζωή της πίστης είναι κοινωνία με το πρόσωπο του Χριστού. Για χάρη Εκείνου προχωρούμε στον κόσμο αυτό. Όπως ένας άνθρωπος είναι ερωτευμένος και για χάρη αυτού η αυτής που αγαπά νιώθει χαρά και κάνει ό,τι μπορεί για να δείξει την αγάπη, να την κρατήσει ζωντανή και ο άλλος είναι το νόημά του, έτσι και για μας, το πρόσωπο του Χριστού και όχι μια ιδέα ή ένας φιλοσοφικός στοχασμός ή μια διαμόρφωση ζωής με σκοπό ο εαυτός μας να είναι καλά, είναι η βάση για να προχωρήσουμε. Ζωή χωρίς Χριστό δεν έχει νόημα. Και η πίστη στον Χριστό δεν είναι μία αποδοχή δογμάτων που γίνεται στο μυαλό και τη σκέψη μας, αλλά σάρκωση του Λόγου στην καρδιά μας, όπως τη στιγμή που μεταλαμβάνουμε, τη στιγμή που συγχωρούμε, τη στιγμή που αγαπούμε και βγαίνουμε από την προτεραιότητα του εγώ μας.
Όμως υπάρχει και το Ευαγγέλιο. Για χάρη και του Ευαγγελίου προχωρούμε στη ζωή. Και το Ευαγγέλιο δεν είναι πάλι μια γενική διδασκαλία, ένα φιλοσοφικό ή ιστορικό βιβλίο, αλλά σαρκώνεται στις εντολές: την αγάπη προς τον Θεό και τον συνάνθρωπο και όλα εκείνα τα σημεία που μαρτυρούν αυτή την αγάπη, είτε είναι αρετές και ήθος είτε, κυρίως, το μοίρασμα της καλοσύνης, της συγχωρητικότητας, της προσφοράς, της υπέρβασης στις σχέσεις με τον κάθε πλησίον. Και το Ευαγγέλιο είναι ένας ανοιχτός κώδικας, στον οποίο ο καθένας από εμάς γράφει την δική του ιστορία πίστης. Μπορεί να έχουμε πρότυπα, τους αγίους μας, όμως ο Χριστός θέλει από εμάς να χαράξουμε τη δική μας πορεία, να μη συμβιβαστούμε με τις πτώσεις μας και την αδυναμία μας, αλλά να ζητούμε τη βοήθειά Του διαρκώς, εμπιστευόμενοι το θέλημά Του και τον λόγο Του.
Είναι σταυρός βεβαίως ο δρόμος αυτός. Το κοσμικό φρόνημα, οι ρυθμοί της ζωής, το «έτσι κάνουν όλοι», η ευχαρίστηση που βιώνουμε μέσα στην εκκοσμικευμένη πραγματικότητα από τα αγαθά και τις προσταγές του κόσμου τούτου, όπως επίσης και η απόρριψη του Χριστού και του Ευαγγελίου που γεννά αισθήματα μοναξιάς και ματαιότητας, ιδίως όταν ο Θεός σιωπά, κάποτε και μαρτύρια και πόνος, είναι σημεία που δυσκολεύουν αφάνταστα την πνευματική προσπάθεια. Ο κόπος όμως του πιστού ευλογείται. Και ο Χριστός ούτε έλειψε, ούτε θα λείψει. Ας πάρουμε λοιπόν δύναμη από τον Τίμιο Σταυρό και με χαρά ας προχωρήσουμε προς την ανάσταση, του Χριστού και τη δική μας στην Εκκλησία.
π. Θεμιστοκλής Μουρτζανός