Λέει ο Άγ. Ισαάκ ο Σύρος ότι δε μπορούμε απ’ τη μια να έχουμε μεγάλη ιδέα για τον εαυτό μας κι απ’ την άλλη να θέλουμε να γνωρίσουμε τα Μυστήρια της Χάριτος του Θεού.
Θεωρούμε τον εαυτό μας ανώτερο απ’ τους άλλους;
Θα πρέπει μέσα μας να ξεκαθαρίσουμε μ’ αυτό προτού θελήσουμε να ζήσουμε με τον Χριστό. Και απαντώντας στο ερώτημα αυτό, καθορίζεται συνάμα ολόκληρη η ζωή μας κι ο σκοπός της, το σύνολο της ύπαρξής μας.
Είχε φέρει κάποτε ένας γέροντας το παράδειγμα του οδηγού: κάποιος οδηγεί το αυτοκίνητό του, ανοίγει το παράθυρο και σχεδόν ασυναίσθητα πετάει ένα σκουπιδάκι στο δρόμο. Ε, αυτός ο άνθρωπος δύσκολα θ’ ανταμώσει τον Χριστό… Στο απλό αυτό παράδειγμα, κρύβεται μια βαθιά αλήθεια. Όταν ρυπαίνει κανείς το περιβάλλον και μάλιστα χωρίς να το πολυσκεφτεί, άμεσα τοποθετεί τον εαυτό του σε μια ανώτερη κατηγορία απ’ τους άλλους. Πρώτα απ’ όλα ξεχνά ότι συνυπάρχει στην ίδια πόλη με τους άλλους. Δε σκέφτεται ότι η Κτίση είναι κοινή κι ο άνθρωπος διαχειριστής της κι όχι ως βάναυσος κατακτητής της!
Όπως και να ‘χει, αν δε κάνουμε μέσα μας τόπο, εξορίζοντας τον σατανά λογισμό της ανωτερότητας σε σχέση με κάθε άνθρωπο που πατά σε τούτη τη γη, τότε Χριστό δε θα μπορέσουμε να δούμε. “Μην έρθεις Κύριε στο σπίτι μου… Είμαι αμαρτωλός άνθρωπος! Πες ένα λόγο κι ο υπηρέτης μου θα γίνει καλά” είπε ο εκατόνταρχος στον Χριστό. Ποιος εκατόνταρχος; Αυτός που είχε στη διάθεσή του τόσους στρατιώτες! Ποιος εκατόνταρχος; Ο ξένος, ο κατακτητής, ο πλούσιος, ο ρωμαίος στρατιωτικός που απομυζούσε τόσους φόρους από τη Ρώμη γι’ αυτόν και το στράτευμα του. Κι όμως αυτός ήταν που κομμάτιασε τον εαυτό του μπροστά στον Χριστό κι είδε ο Χριστός πως έκανε μέσα του τόπο και ταπεινώθηκε. Τότε ήταν που φανερώθηκαν τα Μυστήρια της Χάριτος του Θεού.
Ζούμε σ’ ένα πολιτισμό που καλλιεργεί την ανωτερότητα. Ας παρατηρήσουμε τη συμπεριφορά στην Κτίση, απ’ τον ασυνείδητο οδηγό μέχρι τα πυρηνικά εργοστάσια, για να καταλάβουμε -στη πράξη- ότι οι καιροί μας παραείναι εγωιστικοί. Στόχος των πάντων η πρωτιά: απ’ τις ανθρώπινες σχέσεις ως τις επιχειρήσεις και τις επενδύσεις… Ο αγώνας για μιαν ακόρεστη πρωτιά φέρνει τον σύγχρονο άνθρωπο υπόλογο πρώτα απ’ όλα στην ιστορίας που θα αφήσει στις επόμενες γενιές. Σήμερα ο Χριστός ακούγεται “παράξενος” γιατί η θυσία Του σκανδαλίζει αφού τονίζει την ανικανότητα του υλικού πολιτισμού να καλλιεργήσει τη θυσιαστική αγάπη χωρίς δόλο.
Ο εκατόνταρχος έκανε τόπο μέσα του, μαζί του κι όλοι άγιοι της Εκκλησίας. Κανένας Μάρτυρας δεν πήγε με έπαρση στην κρεμάλα, κανένας ασκητής δεν είχε έπαρση στην άσκησή του. Όσο δυσκολεύουν οι καιροί, να δοξάζουμε τον Χριστό που μας κατέστησε, μαζί με τους Αγίους Αποστόλους και τους Αγίους όλων των καιρών, “υπεύθυνους” της ετοιμασίας της Βασιλείας Του. Ας αγωνιστούμε με τον εγωισμό της εικόνας του εαυτού μας και να κάνουμε τόπο στο Χριστό: τότε θα ‘ναι που κάθε ασθένειά μας στ’ αλήθεια θα θεραπευτεί!
Ιάσων Ιερομόναχος