ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΕΙΚΟΝΟΣ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΕΩΣ

    Για να βιώσουμε ένα γεγονός της ζωής του Χριστού, χρειάζεται να διαβάσουμε την αγία Γραφή και να δούμε πως το περιγράφει· χρειάζεται να δούμε την ερμηνεία των πατέρων πάνω στη σχετική περικοπή· ν’ ακούσουμε τους σχετικούς εορταστικούς ύμνους της Εκκλησίας μας· και τέλος να εμβαθύνουμε στην εικόνα που το ιστορεί. Κάθε εικόνα είναι μια θαυμάσια εποπτεία που μας παρουσιάζει ζωντανά και με ενάργεια το σχετικό γεγονός. Ας ενδιατρίψουμε λοιπόν με προσοχή πάνω στην εικόνα της Μεταμορφώσεως του Χριστού μας.

    Στο βάθος της εικόνας παρουσιάζεται ένα βουνό. Είναι το Θαβώρ όπως μας λέγει η παράδοση, διότι στην αγία Γραφή δεν αναφέρεται η ονομασία του. Απλώς η αγία Γραφή αναφέρει ότι ο Ιησούς ανέβηκε με τους τρεις μαθητές του, τον Πέτρο, τον Ιάκωβο και τον Ιωάννη, εις όρος υψηλόν.

    Το όρος είναι αυχμηρό και έρημο από βλάστηση και δένδρα, όπως συνηθίζεται στην βυζαντινή ζωγραφική. Οι βυζαντινοί ζωγράφοι παρουσιάζουν το περιβάλλον πάντα λιτά και αφαιρετικά. Θέλουν η προσοχή του πιστού να μη αποσπάται από φυσικές ομορφιές και τοπία, αλλά να είναι συγκεντρωμένη στο γεγονός που ιστορούν. Γι’ αυτό το περιβάλλον ιστορείται απ’ αυτούς πάντα σχηματικά και ποτέ φυσιοκρατικά και ρεαλιστικά. Επιπλέον, στην παρούσα εικόνα, το ξερό και άγονο του όρους Θαβώρ δείχνει πόσο μεγάλο και ευφρόσυνο αγαθό είναι το άκτιστο φως, που απορρέει από την θεία φύση του Χριστού. Είναι τόσο πανευφρόσυνο, χαροποιό, και απολαυστικό, που αναγκάζει τον Πέτρο ν’ αναφωνήσει ότι είναι καλό να μείνουν για πάντα εκεί, ενώ τίποτα το φυσικά ωραίο δεν υπάρχει.

    Στην κορυφή του βουνού είναι ο Χριστός. Είναι δοξασμένος· το πρόσωπό του λάμπει σαν τον ήλιο και τα ρούχα είναι λευκά σαν το φως (Ματθ. 17,2) ή λευκά σαν το χιόνι έτσι που κανείς βαφέας επί της γης δεν μπορεί να τα λευκάνει (Μαρκ. 9,3). Η όλη ύπαρξη του ακτινοβολεί το άκτιστο φως, που αναβλύζει έσωθεν της υπάρξεώς του. Είναι ο νοητός ήλιος ο οποίος καθιστά σκοτεινό τον φυσικό και υλικό ήλιο, που φωτίζει από ψηλά το σύμπαν, τη στιγμή εκείνη. Είναι ο ήλιος που θα φωτίζει αενάως και συνεχώς την Νέα Ιερουσαλήμ, την αιώνια βασιλεία του. Η δόξα που τον περιβάλλει, και που στην εικόνα συμβολίζεται μ’ ένα κυκλικό ή ωοειδές ή ρομβοειδές με τριγωνικές κατασκευές σχήμα, φανερώνει ότι η ανθρώπινη του φύση είναι δοξασμένη από τον καιρό της ενσαρκώσεώς του στην γαστέρα της Παναγίας μας, λόγω της ενώσεως της με την θεία φύση. Η δόξα όμως αυτή δεν φαινόταν, αλλά κρατείτο αθέατη από τα μάτια των ανθρώπων. Τώρα αποκαλύπτεται και την βλέπουν οι πρώτοι των μαθητών. Συνεπώς η μεταμόρφωση δεν σημαίνει αλλαγή της μορφής του Χριστού αλλά αποκάλυψη της έως τότε κρυμμένης δόξας του.

    Η αποκάλυψη αυτή θέλει να δείξει στους μαθητές αλλά και σ’ όλους τους μετέπειτα πιστούς πόσο λαμπρό και ένδοξο θα γίνει το σώμα μας, η ανθρώπινη μας φύση. Αυτό που είπε ο Χριστός λεκτικά ότι «οι δίκαιοι εκλάμψουσιν ως ο ήλιος εν τη βασιλεία του πατρός αυτών» (Ματθ. 13,43), τώρα το αποδεικνύει εμπειρικά και οι ζωγράφοι το ιστορούν εικαστικά. Έτσι η εμπειρία των τριών μαθητών γίνεται εμπειρία όλων των πιστών.

    Η Εκκλησία μας στην λατρεία της, στην υμνωδία της και την ζωγραφική της έχει το λεγόμενο «λειτουργικό χρόνο», όπου παρελθόν και μέλλον και έσχατα γίνονται ένα συνεχές αιώνιο παρόν, το οποίο βιώνουν μυστικώς και μυστηριωδώς οι πιστοί, και καθίστανται έτσι αυτόπτες μάρτυρες των όσων ιστορικά διαδραματίστηκαν, διαδραματίζονται ή θα διαδραματισθούν. Με το λειτουργικό χρόνο, όλα τα μεγάλα γεγονότα της θείας οικονομίας ξεφεύγουν από τα καθορισμένα χρονικά και τοπικά περιοριστικά όρια, κατά τα οποία πραγματοποιήθηκαν, και αποκτούν έκταση και διάρκεια παγκόσμια και αιώνια. Έτσι ο πιστός βλέποντας την εικαστική αναπαράσταση της Μεταμορφώσεως παρατηρεί και μετέχει στο γεγονός της σαν αυτό να γίνεται σήμερα.

    Δεξιά και αριστερά του Χριστού φαίνονται ο Μωυσής και ο Ηλίας, οι οποίοι είναι κι αυτοί λουσμένοι στο άκτιστο φως και στη θεία δόξα, λόγω της θεοπτίας τους και της εν Χριστώ κοινωνίας τους. Γι’ αυτό σε εικόνες που ακολουθούν την αρχαία παράδοση εικονίζονται και αυτοί εντός της δόξης του Κυρίου. «Και ιδού άνδρες δύο συνελάλουν αυτώ, οίτινες ήσαν Μωυσής και Ηλίας, οι οφθέντες εν δόξει έλεγον την έξοδον αυτού, ην ήμελλεν πληρούν εν Ιερουσαλήμ» μας διηγείται ο ευαγγελιστής Λουκάς (9,30) και ως εκ τούτου πιστοποιούν κι αυτοί με τη σειρά τους το δοξασμό της ανθρώπινης φύσεως, εφ’ όσον βεβαίως δει το Θεό σαν φως και όχι σαν φωτιά. Οι τρεις απόστολοι αντιλαμβάνονται ότι είναι ο Μωυσής και ο Ηλίας, λόγω της συζητήσεως που κάνουν με τον Χριστό και λόγω της δόξας που τους περιβάλλει, ως θεόπτες που υπήρξαν.

    Οι δύο μεγάλοι προφήτες -που υπήρξαν μεγάλοι νηστευτές, θαυματουργοί, θεόπτες, ατρόμητοι εξαγγελείς του θείου θελήματος και κατ’ εξοχήν ζηλωτές- υπήρξαν ο ένας έγγαμος και ο άλλος άγαμος. Αυτές τους οι διαφορετικές ιδιότητες της προσωπικής τους ζωής αποκαλύπτουν ότι ο εν Χριστώ γάμος και η εν Χριστώ αγαμία είναι δύο δρόμοι προς το Θαβώρ και τη θέωση. Ο ιερός Χρυσόστομος, στις υπέροχες ομιλίες του εις το «Είδον τον Κύριον» του προφήτη Ησαΐα, ο οποίος αν και έγγαμος υπήρξε κι αυτός θεόπτης, λέγει ρητά και ξάστερα ότι τίποτα δεν εμποδίζει ο γάμος στο να δει κανείς το Θεό, κι αυτό το πιστοποιεί ολόκληρη σειρά δικαίων της Παλαιάς Διαθήκης, που είδαν τον Χριστό άσαρκο τότε, ενώ οι απόστολοι και οι δύο προφήτες, Μωυσής και Ηλίας, τον βλέπουν τώρα σαρκωμένο.

    Ο Μωυσής και ο Ηλίας είναι αυτοί που μαζί με τον Πρόδρομο δείξανε το Χριστό-Μεσσία στους τρεις μαθητές. Δύο προφήτες της εποχής του νόμου και ένας προφήτης στο μεταίχμιο του νόμου και της χάριτος δείχνουν ότι ο Ιησούς είναι ο αναμενόμενος Μεσσίας. Υπάρχει συνεπώς ενότητα και συνέχεια μεταξύ Παλαιάς και Καινής Διαθήκης. Ο Χριστός συνδέεται με τους αποστόλους αλλά και τους προφήτες. Δεν είναι ο Χριστός λοιπόν ούτε ο Μωυσής ούτε ο Ηλίας, όπως λέγανε κάποιοι, ούτε είναι εναντίον του Μωυσή και δήθεν καταργεί το νόμο του, όπως τον κατηγορούσαν οι Φαρισαίοι. Να ξεκάθαρα φαίνονται οι μεγάλοι αυτοί προφήτες να τον δείχνουν, να τον παρουσιάζουν στους τρεις μαθητές, και να συζητούν για την κηδεία του, όπως μας λέγει ο ευαγγελιστής Λουκάς (9,30-31). Προετοιμάζουν κι αυτοί με τον τρόπο τους μαθητές να μη ταραχθούν με τα όσα θα συμβούν, αφού είναι προγνωσμένα και θεληματικά θα τα υποστεί ο Κύριος. Το ότι συζητούν και το ότι εμφανίζονται ζώντες μετά από τόσους αιώνες –μάλιστα ο Μωυσής που είχε πεθάνει- δείχνει ότι οι άνθρωποι είναι προορισμένοι για την αθανασία και ότι η ζωή δεν τελειώνει στο φτυάρι του νεκροθάφτη. Η παρουσία τους είναι μια ακόμη προφητεία για την ανάσταση των νεκρών. Επίσης δείχνουν ότι ο Χριστός είναι ο Κύριος νεκρών (Μωυσής) και ζώντων (Ηλίας). Τους πάντας εξουσιάζει και τους πάντες τους έχει στο χέρι του.

    Η ανωτερότητα του Χριστού από τον Μωυσή και τον Ηλία φαίνεται και στα θαύματά του. Ο Μωυσής έσχισε τη θάλασσα και ο Ηλίας τον Ιορδάνη, ενώ ο Χριστός πατούσε και περπατούσε πάνω στο νερό. Ο Μωυσής έθρεψε με την προσευχή του τους Ισραηλίτες στην έρημο και ο Ηλίας τη χήρα και τον γιο της, ενώ ο Χριστός έθρεψε χιλιάδες με το δικό του πρόσταγμα και την ευλογία. Ο Μωυσής πήρε τους Ισραηλίτες και τους έβγαλε από την Αίγυπτο, ενώ ο Χριστός εισήλθε στον Άδη και ελευθέρωσε όλους τους νεκρούς της γης από κτίσεως κόσμου από την κυριαρχία του.

    Επίσης πριν ακουστεί η φωνή του Θεού πατέρα «ούτος εστιν ο υιός μου ο αγαπητός αυτού ακούετε» ο Ηλίας και ο Μωυσής είχαν φύγει (Λουκ. 9,33), για να μη νομίσουν οι μαθητές ότι η φωνή απευθυνόταν σε κάποιον απ’ αυτούς. Γι’ αυτό ο Χριστός απεικονίζεται σε πολλές εικόνες μόνο αυτός μέσα στη θεία δόξα και όχι και οι προφήτες ή επί δύο διασταυρωμένων τετραγώνων που περικλείονται από την κυκλική δόξα του. Τα δύο αυτά γεωμετρικά σχήματα και η εικόνα του Χριστού που εφάπτεται πάνω τους συμβολίζουν το τριλαμπές της μιας θεότητος, μόνα τους δε συμβολίζουν την φωτεινή νεφέλη με την οποίαν εμφανίσθηκε το Άγιο Πνεύμα και την φωνή του Θεού πατέρα που ακούστηκε μέσα από τη νεφέλη «ούτος εστίν ο υιός μου ο αγαπητός, εν ω ευδόκησα· αυτού ακούετε» (Ματθ. 17,5)

    Στο κάτω μέρος της εικόνας παρίστανται οι μαθητές τρομαγμένοι λόγω της θεοφανείας και πεσμένοι χάμω, όπως μας διηγείται ο Ματθαίος (17,6), άλλος μπρούμυτα, άλλος ανάσκελα, άλλος βάζοντας τα χέρια στο πρόσωπό του ή οι δύο μπρούμυτα και ο Πέτρος να κοιτάζει προς το Χριστό. Η θέα του Θεού σ’ αυτή τη ζωή προκαλεί τον πόθο αλλά και συγχρόνως το φόβο των ανθρώπων. Γι’ αυτό ο Χριστός ιστορείται στις εικόνες, και μάλιστα ως παντοκράτωρ, με τον ένα οφθαλμό του ιλαρό και τον άλλο αυστηρό. Στην αιώνια ζωή όμως τα πράγματα είναι διαφορετικά· οι πιστοί θα βλέπουν το Χριστό συνεχώς σαν φως και θα χαίρονται, οι δε άπιστοι σαν φωτιά και θα καίγονται.

Η ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΟΣ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΣΤΟ ΟΡΟΣ ΘΑΒΩΡ

Στις 6 Αυγούστου εορτάζεται η ανάμνηση της Θείας Μεταμορφώσεως του Σωτήρος μας Ιησού Χριστού. Η Μεταμόρφωση έλαβε χώρα σε όρος υψηλόν κατά τους τρεις συνοπτικούς Ευαγγελιστές (Ματθαίο, Μάρκο και Λουκά) και σύμφωνα με την Ιερά Παράδοση στο όρος Θαβώρ, που στα εβραϊκά σημαίνει έλευση φωτός.

Έγινε, κατά τους περισσότερους Πατέρες, 40 ημέρες περίπου προ της Σταυρώσεως, δηλαδή κατά τον μήνα Φεβρουάριο δεδομένου ότι η Σταύρωση έγινε 14 Μαρτίου. Αλλά επειδή η ανάμνηση της εορτής θα συνέπιπτε μέσα στη Μεγάλη Τεσσαρακοστή που είναι πένθιμη περίοδος, γι' αυτό μεταφέρθηκε στις 6 Αυγούστου που απέχει, από τις 14 Σεπτεμβρίου που γιορτάζεται η Ύψωση του Τιμίου Σταυρού και λογαριάζεται σαν μεγάλη Παρασκευή, σαράντα ημέρες.
Κατά τη διήγηση των Ευαγγελιστών (Ματθαίο, Μάρκο και Λουκά), ο Κύριος μας Ιησούς Χριστός σαράντα ημέρες περίπου πριν της Σταύρωσή Του, παρέλαβε τρεις από τους Μαθητές του, τον Πέτρο για τη μεγάλη πίστη και αγάπη που είχε προς τον Χριστό, τον Ιωάννη επειδή τον αγαπούσε ιδιαίτερα ο Κύριος, για την αγνότητα και την ολόψυχη προς Αυτόν αφοσίωσή του και τον Ιάκωβο επειδή αυτός έχυσε πρώτος το αίμα του για την αγάπη του Χριστού και τους ανέβασε στο όρος Θαβώρ για να προσευχηθεί. Δεν πήρε όλους τους μαθητές μαζί Του, γιατί θα αναγκαζόταν να πάρει και τον Ιούδα, που λόγω της κακής του προαιρέσεως ήταν ανάξιος να δει τη Μεταμόρφωση.

Οι τρεις μαθητές Του, όπως ήταν κουρασμένοι από τη δύσκολη ανάβαση στο Θαβώρ και ενώ κάθισαν να ξεκουραστούν, έπεσαν σε βαθύ ύπνο. Όταν, όμως, ξύπνησαν, αντίκρισαν απροσδόκητο και εξαίσιο θέαμα. Το πρόσωπο του Κυρίου άστραφτε σαν τον ήλιο, και τα ρούχα Του ήταν λευκά σαν το φως.
Ταυτόχρονα εμφανίστηκαν, ο Προφήτης Μωυσής σαν εκπρόσωπος του νόμου της Παλαιάς Διαθήκης και των νεκρών και ο Προφήτης Ηλίας σαν εκπρόσωπος των προφητών και των ζωντανών (όπως είναι γνωστό ο Προφήτης Ηλίας αναλήφθηκε ζωντανός στους ουρανούς με πύρινο άρμα) συνομιλώντας μαζί Του για τις προφητείες που αναφέρονταν στο σωτήριο Πάθος Του. Αυτό έγινε για να δείξει στους μαθητές πως είναι ο Κύριος του νόμου και των προφητών, ζώντων και νεκρών.

Αφού οι μαθητές συνήλθαν κάπως από την έκπληξη, ο Πέτρος, θέλοντας να διατηρηθεί αυτή η αγία μέθη που προκαλούσε η ακτινοβολία του Κυρίου, ικετευτικά είπε να στήσουν τρεις σκηνές. Μία για τον Κύριο, μία για το Μωυσή και μία για τον Ηλία. Πριν προλάβει, όμως, να τελειώσει τη φράση του, ήλθε σύννεφο που τους σκέπασε και μέσα απ' αυτό ακούστηκε φωνή που έλεγε: "Ούτος εστίν ο υιός μου ο αγαπητός, αυτού ακούετε". Δηλαδή, Αυτός είναι ο Υιός μου ο αγαπητός, που τον έστειλα για να σωθεί ο κόσμος. Αυτόν να ακούτε. Οφείλουμε, λοιπόν, και εμείς όχι μόνο να Τον ακούμε, αλλά και να Τον υπακούμε. Σε οποιοδήποτε δρόμο μας φέρει, είμαστε υποχρεωμένοι να πειθαρχούμε.

Ο σκοπός αυτού του εξαίσιου γεγονότος ήταν να κάνει ο Κύριος μας Ιησούς Χριστός τους μαθητές Του να πιστέψουν ακόμα περισσότερο σε Αυτόν για να μην ολιγοπιστίσουν την ώρα που θα Τον βλέπουν, γυμνό και καταματωμένο με το ακάνθινο στεφάνι να υποφέρει και να πεθαίνει για την σωτηρία του κόσμου, να μην δειλιάσουν, αλλά να καταλάβουν πως το Πάθος Του το υπομένει επειδή το ήθελε, εκούσια και όχι από αδυναμία, αφού είναι ο Παντοδύναμος Υιός του Θεού που γεμάτος αγάπη για το άθλιο και αχάριστο πλάσμα Του κατέβηκε στη γη, για να μας ελευθερώσει από τα δεσμά της αμαρτίας.

 

                                                          Απολυτίκιο:

Μετεμορφώθης εν τω όρει, Χριστέ ο Θεός, δείξας τοις μαθηταίς σου την δόξαν σου, καθώς ήδύναντο. Λάμψον και ημίν τοις αμαρτωλοίς το Φως σου το άίδιον, πρεσβείαις της Θεοτόκου, Φωτοδότα, δόξα σοι.

Η ΒΗΜΑΤΑΡΙΣΣΑ ΠΑΝΑΓΙΑ!

Και λένε πως ο Αύγουστος είναι το Πάσχα του καλοκαιριού μιας και είναι ολάκαιρος αφιερωμένος στην Μητέρα του Παθόντα, Ταφέντα και Αναστάντα Χριστού, σε αυτήν την γλυκειά μητέρα που όλοι μας επικαλούμεθα σε κάθε δύσκολη μας στιγμή και μπρος της προστρέχουμε.

Την γλυκύτατη Παναγιά.

Μήνας αφιερωμένος σε αυτήν που αποτέλεσε »Παραδείσου θυρών ανοικτήριον» μιας και κάθε μέρα μέχρι την η Αυγούστου ψάλονται οι παρακλήσεις της σε όλους τους ναούς από άκρη σε άκρη ολόκληρης της Ορθόδοξης εκκλησίας.

Μια Παναγία μεσίτρια στον Υιόν της για εμάς, μια Παναγία με εκατοντάδες εκατομύρια θαύματα, μια Παναγιά με δεκάδες χιλιάδες εικόνες προς τιμήν της μα και συνάμα πολλές εκκλησίες και μοναστήρια.

Μια Παναγία που έχει δικό της Περιβόλι εδώ στην Γη και εκεί την υμνούν καθημερινώς ωσάν προστάτιδά τους.

Εκεί γυναίκα άλλη δεν χωρεί παρά μόνο η Αγνή Μαριάμ, η μητέρα του Χριστού και Θεού μας, η μητέρα όλων των ανθρώπων.

Δεκάδες θαυματουργές εικόνες της φυλάσσονται στο περιβόλι της η κάθε μία έχει την δική της ιστορία μα και πολλά θαύματα που τα μαρτυρούν τα δεκάδες τάματα που εναποθέτουν μπρός της.

Εξέχουσα θέση στην Μονή Βατοπεδίου, την μονή με τις επτά (7) θαυματουργές εικόνες της Παναγιάς, έχει η λεγομένη Βηματάρισσα Παναγία.

Η ιστορία της από αρχαιοτάτων χρόνων. Η εικόνα της και η θέση της στην Μονή άρρητα συνδεδεμένη με ένα θαυμαστό γεγονός.

Η εικόνα αυτή σύμφωνα με την παράδοση ανευρέθηκε από τον Αρκάδιο γιο του Μεγάλου Θεοδοσίου του αυτοκράτορα του Βυζαντίου, ο οποίος ύστερα από ναυάγιο κατέληξε στην περιοχή της μετέπειτα μονής Βατοπεδίου και στον τόπο αυτόν βρήκε την εικόνα αυτή.

Όμως δεν ήταν αυτό το γεγονός που έκανε γνωστή αυτην την θαυματουργή εικόνα της Παναγιάς μας αλλά ένα άλλο θαυμαστό γεγονός του 10ου αιώνος.

Τότε όλες οι παραθαλάσσιες περιοχές μαστίζονταν από επιδρομές αράβων που λεηλατούσαν τα πάντα στο περασμά τους.

Έτσι σε μια επιδρομή που έγινε και τότε ο βηματάρης, ονομαζόμενος Σάββας, μόλις αντιλήφθηκε την είσοδο των Αράβων στην Μονή έτρεξε προς το Ιερό Βήμα και ως υπεύθυνος για τα εκεί κειμήλια και όχι μόνο, παίρνει στα χέρια του την εικόνα της Παναγιάς αυτής που φυλασσόταν στο Άγιο Βήμα (εξ’ ου και Παναγία Βηματάρισσα) μαζί με τον σταυρό του Μεγάλου Κωνσταντίνου καθώς και μια λαμπάδα που ητο αναμμένη μπροστά στην εικόνα της Βηματάρισσας και τα πέταξε στο πηγάδι για να τα διαφυλάξει από την μανία των Αράβων.

Το μοναστήρι λεηλατήθηκε με βάναυσο τρόπο και πολλοί μοναχοί μαζί με τον βηματάρη Σάββα πιάστηκαν αιχμάλωτοι και οδηγήθηκαν στην Κρήτη.

Πέρασαν περίπου 70 χρόνια που ο Σάββας έφερε μέσα του το μυστικό της κρυμμένης εικόνας ώσπου ο Νικηφόρος Φωκάς απελευθερώνει την Κρήτη και πλέον έτσι ελευθερώθηκε και ο Σάββας.

Υπέργηρος πλέον ταξιδεύει και γυρνά στην μονή της μετανοίας του. ¨όταν έφτασε αμέσως αντιλήφθηκε πως η κρυμμένη εικόνα της Παναγιάς μέσα στο πηγάδι δεν είχε ανευρεθεί και αναζητά τον τότε Ηγούμενο της Μονής Νικόλαο και τους υποδεικνύει να ανοίξουν το πηγάδι.

Και εκεί ω του θαύματος βλέπουν τον Σταυρό, την Εικόνα της Παναγίας της Βηματάρισσας όρθια πάνω στο νερό και ω του παραδόξου θαύματος η λαμπάδα εβδομήντα χρόνια μετά έκαιγε άσβεστη και απείραχτη μπροστά στην εικόνα της Παναγιάς.

Αφού έβγαλαν από το πηγάδι τα κειμήλια αυτά τοποθέτησαν σε θρόνο επί του Ιερού Βήματος πίσω από την Αγία Τράπεζα την εικόνα της Παναγιάς και μπροστά της την λαμπάδα που από τότε εις ένδειξη ευγνωμοσύνης οι μοναχοί προσπαθούν να την κρατούν, συμπληρώνοντας κερί, άσβεστη μέχρι και σήμερα.

Όσοι προσκυνητές το επιθυμούν μπορούν να την προσκυνήσουν ζητώντας το απο τον Βηματάρη που βρίσκεται πάντα εκεί.

Ο Σταυρός δε του Μεγάλου Κωνσταντίνου τοποθετήθηκε ακριβώς δίπλα στην Αγία Τράπεζα όπου βρίσκεται και σήμερα.

Έκτοτε κάθε Δευτέρα απόγευμα στην Μονή ψάλλετε παρακλητικός Κανόνας στην Υπερένδοξο Θεοτόκο και κάθε Τρίτη πρωί τελείται Θεία Λειτουργία στο Καθολικό του μοναστηριού προς τιμήν της Βηματάρισσας και την Τρίτη της διακαινησίμου όπου τιμάτε η Παναγία η Βηματάρισσα γίνεται μεγάλη λειτανία της εικόνος της γύρω από την Μονή με πλήθος κληρικών, μοναχών και λαικών να συμμετέχουν.

Η ΟΜΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΑΜΑΡΤΙΑΣ ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΤΗΝ ΑΠΑΛΛΑΓΗ ΑΠΟ ΑΥΤΗΝ

Ο ΔΡΟΜΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΑΛΛΑΓΗΑΠΟ ΤΗΝ ΑΜΑΡΤΙΑ

«Αυτή προ πάντων είναι η οδός της απωλείας, όταν η ίδια η αμαρτάνουσα ψυχή διώξει το φόβο και επινοεί ορισμένες δικαιολογίες που προέρχονται από αδιαφορία, ή όταν διαπράττοντας κάποιος μοιχεία θέλοντας άλλος να τον απαλλάξει από την συντριβή της καρδίας του, του λέγει· μα μήπως συ είσαι αίτιος;

Η επιθυμία είναι αιτία. Είναι κακό βέβαια το αν αμαρτάνει κάποιος, φοβερότερο όμως είναι αυτό, το να αρνείται αυτός να μετανοήσει μετά την διάπραξη της αμαρτίας. Αυτό προ πάντων είναι το όπλο του διαβόλου.

Αυτό συνέβηκε και στην περίπτωση των πρωτοπλάστων. Διότι ενώ έπρεπε ο Αδάμ να ομολογήσει τα πλημμελήματά του, εκείνος όμως μεταφέρει την αιτία στην Εύα και η Εύα πάλι στο διάβολο. Ενώ έπρεπε να πουν «αμαρτήσαμε, παρανομήσαμε», εκείνοι όμως όχι μόνο δεν ομολογούν, αλλά και μηχανεύονται δικαιολογία.

Διότι ο διάβολος γνωρίζοντας ότι η ομολογία της αμαρτίας αποτελεί απαλλαγή από την αμαρτία, πείθει την ψυχή να γίνει αδιάντροπη. Αλλά εσύ, αγαπητέ, όταν αμαρτήσεις, πες ότι αμάρτησα, δεν υπάρχει τίποτε άλλο που να δικαιώνει περισσότερο από αυτήν την απολογία.

Έτσι κάμνεις το Θεό ευσπλαχνικό, έτσι κάμνεις και τον εαυτό σου πιο απρόθυμο στο να υποπέσει στα ίδια αμαρτήματα. Όταν όμως φροντίζεις να βρεις δικαιολογίες ανύπαρκτες και να απαλλάξεις την ψυχή σου από το φόβο, θα την κάνεις προθυμότερη προς το να υποπέσει πάλι στα ίδια αμαρτήματα και θα παροργίσεις περισσότερο το θεό. Διότι από κανέναν αμαρτωλό δεν λείπει η αδιάντροπη δικαιολογία.

Καθόσον ο ανθρωποκτόνος έχει να κατηγορήσει το θύμα, ο κλέφτης τη φτώχεια, ο μοιχός την επιθυμία, και άλλος την εξουσία, αλλά όλα αυτά είναι δικαιολογίες παράλογες, που δεν έχουν καμία λογική δικαιολογία.

Διότι δεν κάμνουν εκείνα τις αμαρτίες, αλλά οι γνώμες εκείνων που αμαρτάνουν. Πρόσεχε τον Δαβίδ που δεν δικαιολογείται όταν αμάρτησε αλλά λέγει «Αμάρτησα απέναντι στον Κύριο».

Αν και βέβαια μπορούσε να πει «Γιατί γυμνώνονταν η γυναίκα; Γιατί λουζόταν μπροστά στα μάτια μου;». Αλλά γνώριζε ότι όλα αυτά ήταν παράλογη δικαιολογία, και για αυτό προχώρησε στην ολοκάθαρη απολογία με το να πει «αμάρτησα»….».

ΑΠΟΛΑΥΟΝΤΕΣ, ΠΑΝΑΓΝΕ, ΤΩΝ ΣΩΝ ΔΩΡΗΜΑΤΩΝ ΕΥΧΑΡΙΣΤΗΡΙΟΝ...

ΕΙΣ ΤΗΝ ΥΠΕΡΑΓΙΑ ΘΕΟΤΟΚΟ

Πρωτ. Γεωργίου Δορμπαράκη
Απολαμβάνουμε, πάναγνη Παναγία , αυτά που μας δίνεις ως δωρεές, γι᾽ αυτό και σού αναπέμπουμε ευχαριστήριο ύμνο,εμείς που σε γνωρίζουμε ως Μητέρα του Θεού.

῾᾽Απολαύοντες, πάναγνε, των σων δωρημάτων ευχαριστήριον αναμέλπομεν εφύμνιον, οι γινώσκοντές σε Θεομήτορα᾽ (᾽Απολαμβάνουμε, πάναγνη Παναγία, αυτά που μας δίνεις ως δωρεές, γι᾽ αυτό και σού αναπέμπουμε ευχαριστήριο ύμνο, εμείς που σε γνωρίζουμε ως Μητέρα του Θεού). 

Ο εκκλησιαστικός ποιητής του μικρού παρακλητικού κανόνα, είτε είναι κατά την παράδοση της ᾽Εκκλησίας μας ο μοναχός Θεοστήρικτος είτε ο άγιος Θεοφάνης, δίνει το στίγμα της ταυτότητας του ανθρώπου που στέκεται παρακλητικά έναντι της Θεοτόκου: πρόκειται για τον ορθόδοξο πιστό, ο οποίος είναι μέλος της αγίας ᾽Εκκλησίας του Χριστού, συνεπώς αποδέχεται τις αποφάσεις των Οικουμενικών Συνόδων της και ευρίσκεται έτσι σε ευθεία σχέση προς τους Πατέρες αυτής και τους αγίους ᾽Αποστόλους. Καί το λέμε αυτό, γιατί κανείς χωρίς να είναι μέλος της ᾽Εκκλησίας δεν μπορεί να αναγνωρίσει στο πρόσωπο της Παναγίας την Μητέρα του ίδιου του Κυρίου, την Θεομήτορα και Θεοτόκο Μαρία, σύμφωνα με τον όρο της Γ´ Οικουμενικής Συνόδου.

Απαιτείται με άλλα λόγια η χάρη του Θεού που ικανώνει τον πιστό να δεί στο πάντιμο πρόσωπό της όχι μία απλή γυναίκα, όπως λένε διάφοροι αιρετικοί, αλλά την ίδια την Μάνα του Θεού ως ανθρώπου. Κι είναι η ομολογία της Παναγίας ως Θεομήτορος ομολογία στην πραγματικότητα του ᾽Ιησού Χριστού ως τελείου Θεού και τελείου ανθρώπου. Καί τι λέει ο υμνογράφος μετά την ομολογία αυτή; Σού τραγουδάμε, Παναγία, εμείς οι ορθόδοξοι πιστοί ευχαριστήριο ύμνο: ῾ευχαριστήριον αναμέλπομεν εφύμνιον᾽. Παράκληση φτιάχνει ο ποιητής και του βγαίνει ευχαριστία.

Δεν κάνει λάθος. Είναι γνήσιος πιστός και ξέρει ότι τότε μία παράκληση είναι γνήσια και αληθινή, όταν σ᾽ αυτήν συνυπάρχει και το στοιχείο της ευχαριστίας. Διότι πιστεύει ότι απευθύνεται σε ᾽Εκείνην που έχει την δύναμη να μεσιτεύσει στον Κύριο και να του δώσει Αυτός το αίτημα της καρδιάς του προς χάρη Της. ῾Πολύ ισχύει δέησις Μητρός προς ευμένειαν Δεσπότου᾽. Κι αυτό θα πεί ότι στον συγκεκριμένο ύμνο, όπως και σε πολλούς αντίστοιχους άλλους βεβαίως και των δύο Παρακλήσεων, έχουμε την καθολική θεώρηση του κάθε παρακλητικού κανόνα προς την Παναγία: δεν είναι μόνο παράκληση, αλλά και ευχαριστία προς Αυτήν. Αυτή είναι η διπλή διάσταση κάθε ικετευτικής αναφοράς προς την Μητέρα του Κυρίου: Την παρακαλούμε και Την ευχαριστούμε. Γι᾽ αυτό και είμαστε βέβαιοι για την προσφορά και την δωρεά του Χριστού απέναντί μας: βρισκόμαστε στην θέση του λεπρού που μετά την θεραπεία του από τον Κύριο επαινέθηκε από Αυτόν για την στάση της ευχαριστίας του και σώθηκε. ῾Ουχί οι δέκα εκαθαρίσθησαν; Οι δε εννέα που;᾽ Κι ο υμνογράφος κινείται πάνω σ᾽ αυτό εμπειρικά: η ίδια η ζωή του, όπως και των άλλων πιστών, αποτελεί απόδειξη των δωρεών της Παναγίας για ο,τι ζήτησε είτε σε σωματικό πειρασμό είτε σε ψυχικό. Σε ευχαριστούμε, Παναγία, γιατί απολαμβάνουμε τις δωρεές σου. ῾᾽Απολαύοντες, πάναγνε, των σων δωρημάτων᾽.

Ο υμνογράφος έρχεται να βεβαιώσει αυτό που ζεί πάντοτε η ᾽Εκκλησία μας: η Παναγία είναι ζωντανή, μας ακούει, μας πονά, επεμβαίνει στην ζωή μας, μας καθοδηγεί. ῞Ο,τι η ίδια είπε κατά την Κοίμησή της γίνεται απτή πραγματικότητα στην ζωή του κάθε πιστού: δεν μας έχει εγκαταλείψει και είναι συνεχώς μαζί μας. ῾᾽Εν τη Κοιμήσει τον κόσμον ου κατέλιπες, Θεοτόκε᾽. ῾Υπεραγία Θεοτόκε, σώσον ημάς.

ΕΚΟΙΜΗΘΗ Ο ΑΡΧΙΜΑΝΔΡΙΤΗΣ ΙΕΡΕΜΙΑΣ ΗΓΟΥΜΕΝΟΣ ΤΗΣ Ι.Μ. ΑΓ. ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΟΝΟΣ ΑΓΙΟΥ ΟΡΟΥΣ

ΣΕ ΗΛΙΚΙΑ 102 ΕΤΩΝ

Μία από τις σημαντικότερες μορφές του Αγίου Όρους, ο Αρχιμανδρίτης Ιερεμίας, Καθηγούμενους της Ιεράς Μονής Αγίου Παντελεήμονα εξεδήμησε εν Κύριω.

Ο Αρχιμανδρίτης Ιερεμίας πριν από δύο μήνες συμπλήρωσε 37 χρόνια Ηγουμενίας και αποτελούσε τον ακούραστο στυλοβάτη του ρωσικού μοναστηριού στην αθωνική Πολιτεία. Το κοσμικό του όνομα ήταν Ιάκοφ Αλιόχιν.

Στα τέλη Μαΐου είχε υποδεχθεί τον Πρόεδρο της Ρωσίας, Βλαντιμίρ Πούτιν και τον Πατριάρχη Μόσχας Κύριλλο στις λατρευτικές εκδηλώσεις για τη συμπλήρωση 1.000 ετών παρουσίας Ρώσων μοναχών στο Άγιον Όρος.

Παρά την ηλικία του, παρακολουθούσε όλες τις Θείες Λειτουργίες, επισκεπτόταν Σκήτες και είχε συνεχή επαφή με τους μοναχούς.

Ο ίδιος είχε επιβλέψει όλες τις προετοιμασίες για τους υψηλούς καλεσμένους κατά τις εκδηλώσεις του Μαΐου και τότε είχε δηλώσει στον διευθυντή του ΒΗΜΑΤΟΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ, Γιώργου Θεοχάρη: «Προσπαθούμε κι όλα θα είναι έτοιμα για την επέτειο της χιλιόχρονης παρουσίας Ρώσων μοναχών στο Άγιο Όρος. Ο πρόεδρος Β. Πούτιν κι ο Πατριάρχης Κύριλλος θα μας τιμήσουν ιδιαίτερα με την παρουσία τους».

Πρόσφατα είχε μιλήσει για τα γεγονόταν στην Ουκρανία και είχε πει μεταξύ άλλων:

«Να ζεις σύμφωνα με το Ευαγγέλιο, να προσεύχεσαι και να βοηθάς τους ανθρώπους,να μην τους ξεχωρίζεις σε''δικούς μας''και ''δικούς σας''.
Αυτή ήταν η απάντηση του 100χρονου ηγουμένου της ρωσικής(ουκρανικής)αγιορείτικης Μονής του Αγίου Παντελεήμονα,αρχιμανδρίτου Ιερεμία σε ερώτηση του αρχιεπισκόπου Ζαπορόζιε και Μελιτουπόλεως κ.Λουκά.

''Οι Ουκρανοί προσκυνητές ρωτούν πολλές φορές:Τι συμβαίνει;Πότε θα έχουμε ειρήνη;Η απάντηση είναι απλή:Η τυπική σχέση με την εκκλησία,οι κατηγορίες και οι συκοφαντίες ενάντια στην εκκλησία,οι αποσχιστικές τάσεις,η λατρεία των ανέσεων,των χρημάτων και των διασκεδάσεων είναι η αιτία της αναστάτωσης στην χώρα που επέτρεψε ο Θεός.

Συχνά οι άνθρωποι περιμένουν από εμάς προφητείες,η προφητεία μας όμως δίδεται προς μετάνοια και επιστροφή στο δρόμο του Θεού και όχι για να οργανώσουμε την προσωπική μας πνευματική ζωή ή για να μην ανησυχούμε.Οι άνθρωποι θέλουν να ωφεληθούν από τους λόγους των αγιορειτών πατέρων,για να συμβεί όμως αυτό πρέπει να έχουν νου καθαρό και να μπορούν να ερμηνεύσουν τα γεγονότα εν Πνεύματι Αγίω.Αυτό προϋποθέτει την ύπαρξη μίας πνευματικής απλότητας,αγάπης και προσευχής,τα οποία φέρνουν μία διάκριση και όχι να ''βυθίζεσαι''στην πληθώρα των ειδήσεων του Τύπου.

Για να ειρηνεύσουμε όσο πιο γρήγορα είναι ουσιώδες να ζούμε με ευλάβεια και με επιείκια προς τους άλλους και να ακολουθούμε τις εντολές του Χριστού.Πρέπει να προσεχουμε την πνευματική μας ζωή και να ακολουθούμε το θέλημα του Θεού.Αυτό όμως είναι αδύνατο χωρίς ειλικρινή μετάνοια,χωρίς συνεχή συμμετοχή στις ακολουθίες,χωρίς την μετάληψη του Σώματος και του Αίματος του Χριστού,χωρίς προσευχή,χωρίς αγάπη για την Εκκλησία,χωρίς σεβασμό για τον πλησίον μας.Δεν θα έπρεπε να χωρίζονται σε ''εμείς''και ''εσείς'',σε ''πατριώτες ''και ''σχισματικούς'', σε αυτούς που μιλούν ρωσικά και σε αυτούς που μιλούν ουκρανικά,επειδή είμαστε όλοι ενωμένοι με το Σώμα και το Αίμα του Χριστού.

Ανοίξτε το Ευαγγέλιο και θα δείτε τα πάντα υπό το φως του Λόγου του Θεού.Σας φαίνεται πως ο Θεός μας ξέχασε,Εκείνος όμως μας αγαπάει και θέλει την σωτηρία μας.Δεν μπορεί όμως να μας σώσει χωρίς την θέλησή μας και την ενεργή συμμετοχή μας.
Αμαρτάνοντας και μένοντας αδιόρθωτοι,εναντιωνόμαστε στην σωτηρία μας.Αυτός είναι ο λόγος που ο Θεός ''εφαρμόζει''θεραπείες πικρές και επώδυνες»είχε πει ο μακαριστός, πλέον, Αρχιμανδρίτης Ιερεμίας.

Ο ΑΝΗΦΟΡΟΣ ΤΟΥ ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ

Ἡ ἀλληλοπεριχώρηση τοῦ Τιμίου Σταυροῦ καί τῆς Παναγίας

μεταμορφώνουν καί ἀνυψώνουν τόν ἄνθρωπο σέ κατά χάριν Θεό

(Μέσα ἀπό τήν Ἁγία Γραφή καί τήν ὑμνολογία μας )

¨Σταυρὸς ἁπάντων τῶν καλῶν, παρεκτικὸς καθορᾶται, προσκυνούμενος, καὶ πᾶσα ἡ κτίσις, ἑορτάζει ἐν χαρᾷ, φωτιζομένη χάριτι, τοῦ ἐν αὐτῷ βουλήσει, ἀνυψωθέντος Θεοῦ ἡμῶν¨.(ζ΄ὠδή τῆς ἑορτῆς τῆς προόδου τοῦ Τιμίου Σταυροῦ)

¨Παρθενικῆς ἐκ νεφέλης σε τεχθέντα, καὶ σάρκα γενόμενον, καὶ πρὸς τὸ ὄρος Θαβώρ, μεταμορφούμενον Κύριε, καὶ τῇ νεφέλῃ, τῇ φωτεινῇ σε περικυκλούμενον, φωνὴ τοῦ Γεννήτορος, ἀγαπητὸν σὲ Υἱόν, τῶν μαθητῶν συμπαρόντων σοι, σαφῶς ἐδήλου, ὡς ὁμοούσιον καὶ ὁμόθρονο¨.(Ἀπό τούς Αἴνους τῆς Μεταμορφώσεως)

Ἀπ΄ ἀρχῆς τῆς περιόδου τῶν παρακλήσεων τοῦ Δεκαπενταυγούστου πρός τήν Ἁγνήν καί Καλήν Παναγία μας, ὁ Υἱός της καί Μεσσίας Ἰησοῦς Χριστός στέλνει στούς πιστούς Ὀρθοδόξους ἁπλόχερα τήν Ἄκτιστη Χάρη Του. Ἡ εἰρήνη τῆς καρδιᾶς, ἡ καθαρότητα τῶν λογισμῶν καί τά δάκρυα τῆς μετανοίας καί εὐχαριστίας, εἶναι τά πλέον χαρακτηριστικά γνωρίσματα αὐτῆς τῆς πνευματικῆς εὐωχίας στήν διάρκεια τῶν παρακλήσεων. Ἐν τούτοις, ἀπό τήν ἄλλη μεριά, ὁ ἀνθρωποκτόνος καί διώκτης Σατανάς μέ τά ὄργανά του, προσπαθεῖ λυσσαλέα νά ἀποπροσανατολίσει, εἰ δυνατόν, τούς πάντες. Ψευτογιορτές, παγκόσμιες φιέστες, βορβορώδεις συνεστιάσεις καί δῆθεν φιλοσοφικές συζητήσεις-ἀναζητήσεις, δημιουργοῦν τέτοια σύγχυση καί πλάνη, ὥστε κάποιοι δυστυχεῖς νά μήν ὁδηγοῦνται στήν Ἀλήθεια, βλασφημώντας τό Πανάγιον Πνεῦμα, ἀρνούμενοι τόν Ἰησοῦν Χριστόν καί τήν Ἁγίαν Ὀρθόδοξον Ἐκκλησίαν Του. Τί κρῖμα! Πόσο ἀδικοῦν τούς ἑαυτούς τους, ἀκολουθοῦντες τό ψεῦδος οἱ καϋμένοι. Προσκολλημένοι στό μεταπτωτικό θέλημά τους, στή γήϊνη λογική καί σαθρή γνώμη τους, δένονται ψυχοσωματικά μέ χονδρό παλαμάρι ἀπό πάθη ἀτιμίας καί κακίας καί στεροῦνται ἔτσι τοῦ θείου φωτισμοῦ καί τῆς ἐν Χριστῷ ἐλευθερίας. Ὄντως, φοβερή ἡ σκλαβιά αὐτή!

Ὁ Τριαδικός Θεός μας, ὅμως, μέ περισσή ἀγάπη καί λεπτότητα, τούς ἐλέγχει καί τούς ὑπενθυμίζει, ὅτι διά τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ξαναβρίσκουμε τόν χαμένο ἑαυτό μας, ἀλλά καί ὅτι αὐτοκαταστρέφονται ὅσοι τά βάζουν μέ τήν Ἐκκλησία. Ὁ Μεσσίας Ἰησοῦς εἶναι ἡ Εἰρήνη τοῦ κόσμου, ἡ Ὁδός, ἡ Ἀλήθεια καί ἡ Ζωή. Ἀπ΄ Αὐτόν ἐξέρχεται καί καταβαίνει πρός τόν κόσμο κάθε καλό, ἀγαθό καί ὡραῖο. Μέσα στίς ἅγιες ἐντολές Του κρύβεται μυστικά ἡ Βασιλεία τοῦ Πατρός καί τοῦ Υἱοῦ καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος καί ὁ τηρῶν αὐτές τίς ἐντολές καθίσταται κατοικητήριον τῆς Τριαδικῆς Θεότητος.

«᾿Εὰν ἀγαπᾶτέ με, τὰς ἐντολὰς τὰς ἐμὰς τηρήσατε»(Ἰω. ιδ΄, 15)· «ὁ ἔχων τὰς ἐντολάς μου καὶ τηρῶν αὐτάς, ἐκεῖνός ἐστιν ὁ ἀγαπῶν με· ὁ δὲ ἀγαπῶν με ἀγαπηθήσεται ὑπὸ τοῦ πατρός μου, καὶ ἐγὼ ἀγαπήσω αὐτὸν καὶ ἐμφανίσω αὐτῷ ἐμαυτόν...ἐάν τις ἀγαπᾷ με, τὸν λόγον μου τηρήσει, καὶ ὁ πατήρ μου ἀγαπήσει αὐτόν, καὶ πρὸς αὐτὸν ἐλευσόμεθα καὶ μονὴν παρ᾿ αὐτῷ ποιήσομεν»(Ἰω. ιδ΄, 21-23).

Ὁ Ἅγιος Θεός, ἀπ΄ἀρχῆς, δέν ἠθέλησε νά συμμαχήσει μέ τή σοφία αὐτοῦ τοῦ κόσμου, δηλαδή μέ τή Φύση αὐτῆς τῆς σοφίας πού προέρχεται ἀπό τούς ἀνθρώπους καί εἶναι ξένη τοῦ ἀληθινοῦ Θεοῦ. Τουναντίον, εὐδόκησε νά σώσει τόν κόσμο μέ τή «μωρία» τοῦ κηρύγματος τοῦ Σταυροῦ καί τῆς Ἀναστάσεως, ὅπου καταγγέλλεται ἡ ἀτιμία, ἡ ὑποκρισία, καί ἡ σκληροκαρδία τῆς ψευδωνύμου γνώσεως καί φιλοσοφίας τοῦ κόσμου καί βεβαίως τῆς Νέας Ἐποχῆς. Τοῦτ᾿ ἔστιν, θά λέγαμε, ὅλων ἐκείνων πού εὑρίσκονται ἔξω καί πέρα ἀπό τή σφαῖρα τοῦ κηρύγματος τοῦ Σταυροῦ καί τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Μεσσίου.

Ὑπάρχουν, βέβαια καί οἱ ἀντιλέγοντες, πού λένε:

Α) Πῶς νά βεβαιωθοῦμε ὅτι θά ζήσουμε αἰώνια, ἄν πιστέψουμε Αὐτόν πού πέθανε στόν Σταυρό;

Β) Πῶς θά λάβουμε εὐλογία ἀπό Ἐκεῖνον πού ἔγινε κατάρα;

Γ) Πῶς θά δικαιωθοῦμε αἰώνια, ὅταν ὁ Δικαιῶν Χριστός κατεκρίθη και θανατώθη ὡς κατάδικος;

Μία βασική πρώτη προϋπόθεση γιά νά κατανοήσει κάποιος τήν σταυροαναστάσιμη ζωή τοῦ Χριστοῦ εἶναι ἡ συγκεκριμένη παρακάτω ταπεινή προσευχή· "Δέσποτα Χριστέ...χάρισαί μοι τῷ πολλά Σοι πταίσαντι δάκρυα κατανύξεως·...γλύκανόν μου τήν ψυχήν τῷ Σῷ τιμίῳ αἵματι, ἀπό τῆς πικρίας ἥν με ὁ ἀντίδικος ἐπότισεν.Ὕψωσόν μου τόν νοῦν πρός Σέ, κάτω ἑλκυσθέντα, καί ἀνάγαγέ με ἀπό τοῦ χάσματος τῆς ἀπωλείας· ὅτι οὐκ ἔχω μετάνοιαν, οὐκ ἔχω κατάνυξιν, οὐκ ἔχω δάκρυον παρακλητικόν, τά ἐπανάγοντά με τέκνα πρός ἰδίαν κληρονομίαν. Ἐσκότισμαι τόν νοῦν ἐν τοῖς βιωτικοῖς πάθεσι, καί οὐκ ἰσχύω ἀτενίσαι πρός Σε ἐν ὀδύνῃ, οὐ δύναμαι θερμανθῆναι τοῖς δάκρυσι τῆς πρός Σέ ἀγάπης. Ἀλλά, Δέσποτα Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ, ὁ θησαυρός τῶν ἀγαθῶν, δώρησαί μοι μετάνοιαν ὁλόκληρον καί καρδίαν ἐπίπονον εἰς ἀναζήτησίν Σου· χάρισαί μοι τήν χάριν Σου καί ἀνακαίνισον ἐν ἐμοί τάς μορφάς τῆς Σῆς εἰκόνος.Κατέλιπόν Σε, μή μέ ἐγκαταλίπῃς· ἔξελθε εἰς ἀναζήτησίν μου, ἐπανάγαγέ με πρός τήν νομήν Σου, συναρίθμησόν με τοῖς προβάτοις τῆς ἐκλεκτῆς Σου ποίμνης, καί διάθρεψόν με σύν αὐτοῖς ἐκ τῆς χλόης τῶν θείων Σου Μυστηρίων· πρεσβείαις τῆς Πανάγνου Μητρός Σου καί πάντων τῶν Ἁγίων Σου· Ἀμήν!" (Ἱκετήριος κανών στόν Κύριο ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστό).

Κατόπιν τούτου, χρειάζεται πίστη καί εἰλικρίνεια ὅταν προσκυνοῦμε τόν Τίμιο Σταυρό, ὥστε δι᾿ αὐτοῦ νά καθαγιάζεται ἡ ψυχή μας, νά μή μᾶς παραξενεύει τό νόημά του, ἀλλά καί νά μᾶς θεραπεύει πάσης φύσεως νοσήματα. Τότε συνειδητοποιοῦμε τή σημασία του.

Γιά νά κατανοήσουμε τό Μυστήριο τῆς Ἑκούσιας «ἀτιμώσεως» τοῦ Μεσσίου, ὀφείλουμε πρώτιστα νά μελετήσουμε καί νά ἀποκτήσουμε μέ τή Χάρη, τή Θεϊκή θυσιαστική ἀγάπη τοῦ Πατρός, πού φανερώνεται δι΄Υἱοῦ ἐν Ἁγίῳ Πνεύματι στούς πιστούς μέ τή Σταυρική θυσία τοῦ Ἰησοῦ στόν Φρικτό Γολγοθά καί ἐφ᾿ ὅσον πιστέψουν σ΄αὐτό τό Μέγα καί Φρικτό Μυστήριο, θά καυχῶνται ἐν τῷ σταυρῷ τοῦ Χριστοῦ, χωρίς νά σκανδαλίζουν καί νά σκανδαλίζονται.

Αὐτή ἡ θυσία εἶναι τό μυστήριο τῆς ὑπακοῆς τοῦ Μεσσίου πρός τόν Πατέρα. «Πλήν οὐχ ὡς ἐγώ θέλω, ἀλλ᾿ ὡς σύ» ( Ματθ. κστ΄, 39). Ὅλοι σχεδόν οἱ Ἅγιοι Προφῆτες ἔγραψαν γι΄αὐτήν τήν ἑκούσια ἀτίμωση τοῦ Σταυρικοῦ θανάτου καί τήν Ἀνάσταση τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ καί Θεοῦ. Αὐτή ἡ Σταυρική θυσία ἔσχισε ὁριστικά τό χειρόγραφο τῆς παρακοῆς καί τῆς ἀτιμίας. Γκρέμισε τό μεσότοιχο πού χώριζε τόν Θεό ἀπό τούς ἀνθρώπους καί ἔδωσε στούς πάντες τήν δυνατότητα νά καταστοῦν τίμιοι καί φιλότιμοι.

Ἡ γλυκειά μας ἡ Παναγία, διηκόνησε μέ τήν Ἁγιότητα καί τήν Παρθενία, καθώς καί μέ τήν ἀπόλυτη ὑπακοή καί ταπείνωσή της, – «ἰδού ἡ δούλη Κυρίου·γένοιτό μοι κατά τό ρῆμα σου» ( Λουκ. α΄, 38) - αὐτό τό φοβερό Μυστήριο τῆς Σωτηρίας τῶν ἀνθρώπων. Ἕτσι καθημερινά εὐχαριστώντας, Τήν παρακαλοῦμε νά μεσιτεύει γιά ἐμᾶς καί νά μᾶς συμπαρίσταται.

Τί καί ἄν κάποιοι, μικροί καί ἀνόητοι, παραμένουν στήν ἀτιμία τῆς ἀπιστίας τους καί διδάσκουν οὕτω τούς ἀνθρώπους; Μήπως θά καταργήσουν τήν Ἀλήθεια; Ἰδού τί τούς ἀπαντᾶ στό πρόβλημά τους ὁ Μεσσίας, ἐν Ἁγίῳ Πνεύματι, μέ τή γραφίδα τοῦ προφητάνακτος Δαυΐδ: «Μή αἰσχυνθείησαν ἐπ᾿ ἑμέ οἱ ὑπομένοντές σε Κύριε, Κύριε, τῶν δυνάμεων, μηδέ ἐντραπείησαν ἐπ᾿ ἐμέ οἱ ζητοῦντες Σε ὁ Θεός τοῦ Ἰσραήλ...ὅτι ὁ ζῆλος τοῦ οἴκου σου κατέφαγέ με καί οἱ ὀνειδισμοί τῶν ὀνειδιζόντων σε ἐπέπεσαν ἐπ᾿ ἐμέ. (Ψαλμός 68)

Ἐν κατακλεῖδι,

Ἰδού ἄνθρωποι τό μεγαλεῖον τῆς ὑπέρτατης θυσίας τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ καί τοῦ Υἱοῦ τῆς Παρθένου: «Σήμερον τῆς σωτηρίας ἡμῶν τὸ κεφάλαιον, καὶ τοῦ ἀπ' αἰῶνος μυστηρίου ἡ φανέρωσις· ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ, υἱὸς τῆς Παρθένου γίνεται, καὶ Γαβριὴλ τὴν χάριν εὐαγγελίζεται».(Ἀπολυτίκιο Εὐαγγελισμοῦ).

Νά γίνουμε θεοί κατά χάριν καί νά ζήσουμε τήν Θεία Μεταμόρφωση.

¨Δεῦτέ μοι πείθεσθε λαοί, ἀναβάντες εἰς τὸ ὄρος τὸ Ἅγιον, τὸ ἐπουράνιον ἀΰλως στῶμεν ἐν πόλει ζῶντος Θεοῦ, καὶ ἐποπτεύσωμεν νοῒ Θεότητα ἄϋλον, Πατρὸς καὶ Πνεύματος, ἐν Υἱῷ μονογενεῖ ἀπαστράπτουσαν¨.(θ΄ὠδή κανόνος Μεταμορφώσεως)

¨Ὁ ἀκολουθῶν ἐμοί οὐ μή περιπατήσῃ ἐν τῇ σκοτίᾳ, ἀλλ᾿ ἕξει τό φῶς τῆς ζωῆς¨(Ἰω. η΄, 12).

Ναί, Κύριε Ἰησοῦ. Ἐσύ εἶσαι ὁ Ἦν, ὁ Ὤν καί ὁ Ἐρχόμενος. Ἐσύ εἶσαι τό Πᾶν. Σέ σένα, Κύριε, ἡ Δόξα, ἡ Τιμή καί τό Κράτος εἰς τούς αἰῶνας.Ἀμήν.

ΟΤΑΝ ΕΥΧΕΤΑΙ ΚΑΝΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΛΗΣΙΟΝ

ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΛΗΣΙΟΝ ΜΑΣ...

Αγίου Πορφυρίου Καυσοκαλυβίτη
“Όταν εύχεται κανείς για τον πλησίον του, μια καλή δύναμη βγαίνει απ’ αυτόν και πηγαίνει στον αδελφό και τον θεραπεύει και τον δυναμώνει και τον ζωογονεί.”
Ο άνθρωπος έχει τέτοιες δυνάμεις, ώστε να μπορεί να μεταδώσει το καλό ή το κακό στο περιβάλλον του.

Αυτά τα θέματα είναι πολύ λεπτά. Χρειάζεται μεγάλη προσοχή. Πρέπει να βλέπομε το καθετί με αγαθό τρόπο. Τίποτα το κακό να μη σκεπτόμαστε για τους άλλους. Κι ένα βλέμμα κι ένας στεναγμός επιδρά στους συνανθρώπους μας. Και η ελάχιστη αγανάκτηση κάνει κακό. Να έχομε μέσα στην ψυχή μας αγαθότητα κι αγάπη· αυτά να μεταδίδομε.

Να προσέχομε να μην αγανακτούμε για τους ανθρώπους που μας βλάπτουν· μόνο να προσευχόμαστε γι’ αυτούς με αγάπη. Ό,τι κι αν κάνει ο συνάνθρωπος μας, ποτέ να μη σκεπτόμαστε κακό γι’ αυτόν. Πάντοτε να ευχόμαστε αγαπητικά. Πάντοτε να σκεπτόμαστε το καλό.

Δεν πρέπει ποτέ να σκεπτόμαστε για τον άλλο ότι θα του δώσει ο Θεός κάποιο κακό ή ότι θα τον τιμωρήσει για το αμάρτημά του. Αυτός ο λογισμός φέρνει πολύ μεγάλο κακό, χωρίς εμείς να το αντιλαμβανόμαστε.

Πολλές φορές αγανακτούμε και λέμε στον άλλο: «Δεν φοβάσαι τη δικαιοσύνη του Θεού, δεν φοβάσαι μη σε τιμωρήσει;». Άλλη φορά πάλι λέμε: «Ο Θεός δεν μπορεί θα σε τιμωρήσει γι’ αυτό που έκανες» ή «Θεέ μου, μην κάνεις κακό σ’ αυτόν τον άνθρωπο γι’ αυτό που μου έκανε» ή «Να μην πάθει αυτό το πράγμα ο τάδε».

Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις, έχομε βαθιά μέσα μας την επιθυμία να τιμωρηθεί ο άλλος. Αντί, όμως να ομολογήσομε το θυμό μας για το σφάλμα του, παρουσιάζομε με άλλον τρόπο την αγανάκτησή μας και, δήθεν, παρακαλούμε τον Θεό γι’ αυτόν. Έτσι, όμως, στην πραγματικότητα καταριόμαστε τον αδελφό.
Κι αν, αντί να προσευχόμαστε, λέμε, «να το βρεις απ’ τον Θεό, να σε πληρώσει ο Θεός για το κακό που μου έκανες», και τότε πάλι ευχόμαστε να τον τιμωρήσει ο Θεός. Ακόμη και όταν λέμε, «ας είναι βλέπει ο Θεός», η διάθεση της ψυχής μας ενεργεί κατά ένα μυστηριώδη τρόπο, επηρεάζει την ψυχή του συνανθρώπου μας και αυτός παθαίνει κακό.

Όταν κακομελετάμε, κάποια κακή δύναμη βγαίνει από μέσα μας και μεταδίδεται στον άλλο, όπως μεταφέρεται η φωνή με τα ηχητικά κύματα, και όντως ο άλλος παθαίνει κακό. Γίνεται κάτι σαν βασκανία, όταν ο άνθρωπος έχει για τους άλλους κακούς λογισμούς. Αυτό γίνεται απ’ τη δική μας αγανάκτηση. Εμείς μεταδίδομε μυστικώ τω τρόπω την κακία μας. Δεν προκαλεί ο Θεός το κακό αλλά η κακία των ανθρώπων. Δεν τιμωρεί ο Θεός, αλλά η δική μας κακή διάθεση μεταδίδεται στην ψυχή του άλλου μυστηριωδώς και κάνει το κακό. Ο Χριστός ποτέ δεν θέλει το κακό. Αντίθετα παραγγέλλει: «Ευλογείτε τους καταρωμένους υμάς …».

Η βασκανία είναι πολύ άσχημο πράγμα. Είναι η κακή επίδραση που γίνεται όταν κανείς ζηλέψει κι ορεχθεί κάτι ή κάποιον. Θέλει μεγάλη προσοχή. Η ζήλια κάνει πολύ κακό στον άλλο. Αυτός που βασκαίνει δεν το βάζει καν στο νου του ότι κάνει κακό. Είδατε τι λέει και η Παλαιά Διαθήκη: «Βασκανία γαρ φαυλότητας αμαυροί τα καλά».

Όταν όμως ο άλλος είναι άνθρωπος του Θεού και εξομολογείται και μεταλαμβάνει και έχει πάνω του τον Σταυρό, δεν τον πιάνει τίποτα. Όλοι οι δαίμονες να πέσουν πάνω του δεν καταφέρνουν τίποτα.

Μέσα μας υπάρχει ένα μέρος της ψυχής που λέγεται «ηθικολόγος». Αυτός ο «ηθικολόγος» όταν βλέπει κάποιον να παρεκτρέπεται, επαναστατεί, ενώ πολλές φορές αυτός που κρίνει έχει κάνει την ίδια παρεκτροπή. Δεν τα βάζει όμως με τον εαυτό του αλλά με τον άλλο. Κι αυτό δεν το θέλει ο Θεός… Λέμε παραδείγματος χάριν: «Έπρεπε να κάνεις αυτό· δεν το έκανες, να τι έπαθες!». Στην πραγματικότητα, επιθυμούμε να πάθει ο άλλος κακό. Όταν σκεπτόμαστε το κακό, τότε μπορεί πράγματι να συμβεί.

Κατά ένα μυστηριώδη και αφανή τρόπο μειώνομε στον άλλο τη δύναμη να πάει στο αγαθό, του κάνομε κακό. Μπορεί να γίνομε αιτία ν’ αρρωστήσει, να χάσει τη δουλειά του, την περιουσία του κ.λπ. Μ’ αυτό τον τρόπο δεν κάνομε κακό μόνο στον πλησίον μας αλλά και στον εαυτό μας, γιατί απομακρυνόμαστε απ’ την χάρι του Θεού. Και τότε προσευχόμεθα και δεν εισακουόμεθα. «Αιτούμεν και ου λαμβάνομεν». Γιατί; Το σκεφθήκαμε ποτέ αυτό; «Διότι κακώς αιτούμεθα». Πρέπει να βρούμε τρόπο να θεραπεύσομε την τάση που υπάρχει μέσα μας να αισθανόμαστε και να σκεπτόμαστε με κακία για τον άλλο.

Είναι δυνατόν να πει κάποιος, «έτσι που φέρεται ο τάδε θα τιμωρηθεί απ’ τον Θεό», και να νομίζει ότι το λέει χωρίς κακία. Είναι, όμως, πολύ λεπτό πράγμα να διακρίνει κανείς αν έχει ή δεν έχει κακία. Δεν φαίνεται καθαρά. Είναι πολύ μυστικό πράγμα τι κρύβει η ψυχή μας και πώς αυτό μπορεί να επιδράσει σε πρόσωπα και πράγματα.

Δεν συμβαίνει το ίδιο αν πούμε μετά φόβου ότι ο άλλος δεν ζει καλά και να προσευχόμαστε να τον βοηθήσει ο Θεός και να του δώσει μετάνοια· δηλαδή ούτε λέμε, ούτε κατά βάθος επιθυμούμε να τον τιμωρήσει ο Θεός γι’ αυτό που κάνει.

Τότε όχι μόνο δεν κάνομε στον πλησίον κακό, αλλά του κάνομε και καλό. Όταν εύχεται κανείς για τον πλησίον του, μια καλή δύναμη βγαίνει απ’ αυτόν και πηγαίνει στον αδελφό και τον θεραπεύει και τον δυναμώνει και τον ζωογονεί. Μυστήριο πως φεύγει από μας αυτή η δύναμη. Όμως πράγματι αυτός που έχει μέσα του το καλό στέλνει την καλή αυτή δύναμη στους άλλους μυστικά και απαλά. Στέλνει στον πλησίον του φως, που δημιουργεί έναν κύκλο προστασίας γύρω του και τον προφυλάσσει απ’ το κακό. Όταν έχομε για τον άλλο αγαθή διάθεση και προσευχόμαστε, θεραπεύομε τον αδελφό και τον βοηθάμε να πάει προς τον Θεό.

Υπάρχει μία ζωή αόρατη, η ζωή της ψυχής. Αυτή είναι πολύ ισχυρή και μπορεί να επιδράσει στον άλλον, έστω κι αν μας χωρίζουν χιλιόμετρα. Αυτό γίνεται και με την κατάρα, η οποία είναι δύναμη που ενεργεί το κακό. Αν, όμως, πάλι με αγάπη προσευχηθούμε για κάποιον, όση απόσταση κι αν μας χωρίζει, μεταδίδεται το καλό. Άρα και το καλό και το κακό δεν τα επηρεάζουν οι αποστάσεις. Μπορούμε να τα στείλομε σε αποστάσεις απέραντες.

… Ο θρούς της ψυχής μας φθάνει μυστηριωδώς κι επηρεάζει τον άλλον, έστω κι αν δεν εκφράσομε ούτε μια λέξη. Και χωρίς να μιλήσομε, μπορεί να μεταδώσομε το καλό ή το κακό, όση κι αν είναι η απόσταση που μας χωρίζει απ’ τον πλησίον. Αυτό που δεν εκφράζεται έχει συνήθως περισσότερη δύναμη απ’ τα λόγια.

Η κακή δύναμη δεν έχει φραγμούς, δεν εμποδίζεται ούτε από κλειδαριές ούτε από αποστάσεις. Η κακή δύναμη μπορεί και το αυτοκίνητο αν το γκρεμίσει χωρίς να υπάρχει καμιά βλάβη.

Καταλάβατε, λοιπόν πώς οι κακές μας σκέψεις, η κακή μας διάθεση επηρεάζουν τους άλλους; Γι’ αυτό πρέπει να βρούμε και τον τρόπο να καθαρίσομε το βάθος του εαυτού μας από κάθε κακία. Όταν η ψυχή μας είναι αγιασμένη, ακτινοβολεί το καλό. Στέλνομε τότε σιωπηλά την αγάπη μας χωρίς να λέμε λόγια.

Βέβαια αυτό στην αρχή είναι λίγο δύσκολο.
Πρώτα ήταν ανίκανος να κάνει το καλό, (ο απόστολος Παύλος) μετά που ήλθε ο Χριστός μέσα του έγινε ανίκανος να κάνει το κακό. Και φώναζε μάλιστα: «Ζω δε ουκέτι εγώ, ζη δε εν εμοί Χριστός». Το έλεγε, το κήρυττε με καύχηση, ότι «έχω τον Χριστό μέσα μου», ενώ πρωτύτερα έλεγε: «Ήθελα να κάνω το καλό, αλλά δεν μπορούσα».

Έτσι θ’ αποσπάσομε την χάρι του Θεού, θα καταστούμε ένθεοι. Άμα δοθούμε κατά κει, άμα δοθούμε στην αγάπη του Χριστού, τότε όλα θα μεταβληθούν, όλα θα μεταστοιχειωθούν, όλα θα μεταποιηθούν, όλα θα μετουσιωθούν. Ο θυμός η οργή, η ζήλεια, ο φθόνος, η αγανάκτηση, η κατάκριση, η αχαριστία, η μελαγχολία, η κατάθλιψη, όλα θα γίνουν αγάπη, χαρά, λαχτάρα, θείος έρως. Παράδεισος!

ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΗ ΑΛΒΑΝΙΑΣ:ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΟ "ΠΗΓΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑ"

ΥΔΡΟΗΛΕΚΤΡΙΚΟ ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΟ ΕΓΚΑΙΝΙΑΣΕ Ο ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΑΛΒΑΝΙΑΣ

Όταν στις 2 Αυγούστου του 1991 ο Τιτουλάριος Μητροπολίτης Ανδρούσης της Εκκλησίας της Ελλάδος κ. Αναστάσιος Γιαννουλάτος αναλάμβανε το πηδάλιο της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Αλβανίας, της κατεστραμένης από το καθεστώς του Χότζα, κανένας δεν πίστευε ότι 25 χρόνια μετά την ίδια ημέρα θα εγκαινίαζε ένα υπερσύγχρονο ιδιόκτητο υδροηλεκτρικό εργοστάσιο.

Το έργο αυτό έρχεται να προστεθεί σε μια σειρά άλλων πρωτοβουλιών που έχουν αναδείξει την Ορθόδοξη Αρχιεπισκοπή της Αλβανίας σε μια σύγχρονη και πρωτοποριακή Εκκλησία με μεγάλο κοινωνικό έργο.

Το εργοστάσιο που δημιουργήθηκε στο χωριό Λιμπράζ της επαρχίας του Ελμπασάν έχει την δυνατότητα ετήσιας παραγωγής ενέργειας 42,94 GWH. Ανάμεσα στα άλλα περιλαμβάνει: φράγμα υδροληψίας συνολικού μήκους 246 μέτρων, αγωγό από σκυρόδεμα μήκους 1.400 μέτρων, σήραγγα προσαγωγής νερού μήκους 2.400 μέτρων και 3 υδροστροβύλους μέγιστης ονομαστική ισχύος 3.3 MW.

Για την κατασκευή του έργου απαιτήθηκαν:

- 411.850 κυβικά εκσαφές και επιχόσεις

- 61.900 κυβικά μπετόν

- 6.600 τόνοι σιδηρού οπλισμού

- 55 τόνοι μεταλλικό κτήριο για το σταθμό παραγωγής.

Για το έργο η Αρχιεπισκοπή έλαβε τραπεζικό δάνειο δεκαετούς διαρκείας και ταυτόχρονα έχει υπογράψει σύμβαση με την αλβανική πολιτεία για την αγορά της παραγόμενης ενέργειας.

Τα έσοδα του έργου θα διατίθενται για την αποπληρωμή του δανείου και παράλληλα για την κάλυψη των αναγκών των σχολείων και των τριών βαθμίδων - νηπιαγωγεία, δημοτικά, γυμνάσια, λύκεια, τεχνικές σχολές και το Πανεπιστήμιο «Ο Λόγο» - που διαθέτει η αρχιεπισκοπή, των ορφανοτροφείων, των κέντρων υγείας και της μισθοδοσίας και συντάξεων του κλήρου και των λαικών υπαλλήλων που υπηρετούν την Εκκλησία καθώς και την στήριξη της ιεραποστολής στην Αφρική και την Κορέα όπου υπηρέτησε ο Αρχιεπίσκοπος κ. Αναστάσιος.

ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΠΑΝΑΓΙΑ, ΤΟ ΠΡΟΣΩΠΟ ΜΕ ΤΑ 7000 ΟΝΟΜΑΤΑ

Του αειμνήστου Φώτη Κόντογλου

"Από τα ονόματα και μόνο που έδωσε η ορθοδοξία στην Παναγία, και που μ' αυτά την καταστόλισε, όχι σαν είδωλο θεατρικό, φαίνεται πόσο πνευματική αληθινά είναι η λατρεία της Παναγίας στην ελληνική ορθοδοξία. Πρώτα-πρώτα το ένα αγιώτατο όνομά της: Παναγία.

Ύστερα τα άλλα:
Υπερευλογημένη, Θεοτόκος, Παναμώμητος, Τιμιωτέρα των Χερουβείμ και ενδοξωτέρα ασυγκρίτως των Σεραφείμ, Ζώσα και Άφθονος, Πηγή, Έμψυχος Κιβωτός, Άχραντος, Αμόλυντος, Κεχαριτωμένη, Αειμακάριστος και Παναμώμητος, Προστασία, Επακούουσα, Γρηγορούσα, Γοργοεπήκοος, Ηγιασμένος Ναός, Παράδεισος λογικός, Ρόδον το Αμάραντον, Χρυσούν Θυμιατήριον, Χρυσή Λυχνία, Μαναδόχος Στάμνος, Κλίμαξ Επουράνιος, Πρεσβεία θερμή, Τείχος απροσμάχητον, Ελέους Πηγή, του Κόσμου Καταφύγιον, Βασιλέως Καθέδρα, Χρυσοπλοκώτατος Πύργος και Δωδεκάτειχος Πόλις, Ηλιοστάλακτος Θρόνος, Σκέπη του Κόσμου, Δένδρον αγλαόκαρπον, Ξύλον ευσκιόφυλλον, Ακτίς νοητού ηλίου, Σιών αγία, Θεού κατοικητήριον, Επουράνιος Πύλη, Αδικουμένων προστάτις, Βακτηρία τυφλών, Θλιβομένων η χαρά, και χίλια δυο άλλα, που βρίσκονται μέσα στα βιβλία της εκκλησίας.
Κοντά σ'; αυτά είναι και τα ονόματα που γράφουνε απάνω στα άγια εικονίσματά της οι αγιογράφοι:
Οδηγήτρια, Γλυκοφιλούσα, Πλατυτέρα των Ουρανών, η Ελπίς των απελπισμένων, η Ταχεία Επίσκεψις, η Αμόλυντος, η Ελπίς των Χριστιανών, η Παραμυθία, η Ελεούσα κι άλλα πολλά, που γράφουνται από κάτω από τη συντομογραφία: ΜΗΡ ΘΥ, που θα πεί Μήτηρ Θεού.
Πόση αγάπη, πόσο σέβας και πόσα κατανυκτικά δάκρυα φανερώνουνε μοναχά αυτά τα ονόματα, που δεν ειπωθήκανε σαν τα λόγια οπού βγαίνουνε εύκολα από το στόμα, αλλά που χαραχτήκανε στις ψυχές με πόνο και με ταπείνωση και με πίστη. Αμή οι ύμνοι της πούναι αμέτρητοι σαν τάστρα τ'; ουρανού κ'; εξαίσιοι στο κάλλος, και που τους συνθέσανε οι άγιοι υμνολόγοι, «θίασον συγκροτήσαντες πνευματικόν»! Σ'; αυτό το ευωδιασμένο περιβόλι βρίσκουνται όλα τα αμάραντα άνθη και τα ευωδιασμένα βότανα του λόγου. "

ΠΗΓΗ ΑΚΕΝΩΤΩΝ ΘΗΣΑΥΡΩΝ

Η εορτή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου ευφραίνει τις καρδιές των πιστών, γιατί η Παναγία είναι το πιο αγαπητό πρόσωπο μετά τον Χριστό. Αυτή με την καθαρότητα και την ταπείνωση της έγινε η αιτία της ενανθρωπήσεως του Χριστού και επομένως αιτία της σωτηρίας μας. Της χρωστάμε πολλά. Αυτή έδωσε σάρκα στον Χριστό, αυτή Τον μεγάλωσε ως Μητέρα Του. Τα κείμενα των αγίων Πατέρων τονίζουν αυτή την προσφορά της Παναγίας. Και πράγματι αποτελεί μεγάλη τιμή το να συλλάβει η Παναγία τον Χριστό εκ Πνεύματος Αγίου, να Τον κυοφορήσει στη μήτρα της, να Τον μεγαλώσει, να χαίρεται για τη δράση Του, να πονέσει κατά την διάρκεια των Παθών και της Σταυρώσεως Του, να χαρεί για την Ανάσταση Του, να Τον δει να αναλαμβάνεταιστους ουρανούς και στο τέλος να Τον δει να έρχεται να παραλάβει την ψυχή της μετά την ένδοξη Κοίμηση της.

Ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς λέγει ότι, όπως ο βασιλιάς στα ανάκτορα δίνει τα χρήματα στους ανθρώπους δια μέσου του ταμία, δηλ. του ανθρώπου που έχει το ταμείο, έτσι και ο Βασιλεύς Χριστός μοιράζει τα αγαθά δια της Παναγίας.. Γι αυτό λέγει για την Παναγία « ο των ακενώτων θησαυρών ταμίας της διανομής ένεκεν επιτροπεύει», δηλ. η Παναγία επιστατεί κατά τη διανομή των ακένωτων θησαυρών του Θεού.
Έτσι εξηγείται η μεγάλη αγάπη των αγίων προς την Παναγία. Αισθάνθηκαν ότι έλαβαν τα χαρίσματα από τον Χριστό, δια της Θεοτόκου, γι αυτό την παρακαλούσαν διηνεκώς να τους προστατεύει.
Οι άγιοι είχαν προσωπική εμπειρία αυτής της πραγματικότητος, γι αυτό και προσεύχονταν θερμά στην Παναγία. Αισθάνθηκαν ότι έλαβαν τα χαρίσματα από τον Χριστό, δια της Θεοτόκου, γι αυτό την προκαλούσαν διηνεκές να τους προστατεύει
Οι άγιοι είχαν προσωπική εμπειρία αυτής της πραγματικότητος, γι αυτό και προσεύχονταν θερμά στην Παναγία. Αυτό δείχνουν οι δύο παρακλητικοί κανόνες που ψάλλαμε όλη αυτήν την περίοδο κάθε απόγευμα στους Ιερούς Ναούς, αλλά τους ψάλλουμε και κάθε φορά που έχουμε κάποια ανάγκη. Αυτό δείχνει η Ακολουθία των Χαιρετισμών στην Παναγία, πού γίνεται κατά την περίοδο της Μ. τεσσαρακοστής, τους οποίους Χαιρετισμούς οι μοναχοί και οι ευσεβείς Χριστιανοί διαβάζουν κάθε βράδυ κατά την Ακολουθία του Αποδείπνου. Αυτό δείχνουν και όλα τα καταπληκτικά Θεοτοκία και τα τροπάρια τα οποία έχουν συντάξει οι ιεροί υμνογράφοι και τα ψάλλουμε σε όλες τις ακολουθίες. Αυτό δείχνουν οι ιερές εικόνες που παρουσιάζουν διάφορους τύπους, αλλά και τα χιλιάδες προσωνύμια και κοσμητικά επίθετα που δόθηκαν σε αυτήν.
Όλοι οι άγιοι με την θεοτοκοφιλία τους αισθάνονται ότι η Παναγία είναι ο ταμίας της θ. Χάριτος, αφού ο Χριστός δι' αυτής σκορπά τα αγαθά Του σε αυτούς που τα ζητούν. Γι αυτό ο άγιος Γρηγ. Ο Παλαμάς την παρακαλεί: « μετάδος ημίν πλουσίως, ω δέσποινα, καν μη χωρώμεν χωρικοτέρους έργασαι». Δηλ. της ζητά να μεταδώσει πλουσίως όλα τα χαρίσματα και τις δωρεές του Χριστού, και αν δεν έχει χώρο να τον κάνει χωρητικότερο για να δεχθεί περισσότερα και μεγαλύτερα αγαθά από τον Χριστό.
Ακένωτος είναι ο πλούτος της Θεότητος του Χριστού και εμείς « εκ του πληρώματος αυτού» ελάβαμε « χάριν αντί χάριτος». Όσοι έλαβαν Αυτόν « έδωκεν αυτοίς εξουσίαν τέκνα Θεού γενέσθαι». Μεγάλος είναι ο πλούτος της Εκκλησίας που είναι το Σώμα του Χριστού και με τα Μυστήρια και την όλη εκκλησιαστική ζωή πλουτίζουμε πνευματικά. Μεγάλος θησαυρός είναι η Παναγία μας, που την ευλαβούμαστε, την αγαπάμε και την σεβόμαστε. Γενικά, ο Χριστός με την Μητέρα Του και του φίλους Του, δηλ. τους Αγίους, μας γέμισε με πολύτιμα δώρα, τη Χάρη Του, την αγάπη Του, την σωτηρία μας. Και στην Παναγία που έγινε η αιτία της χαράς οφείλουμε αιώνια ευγνωμοσύνη.
Ως Ορθόδοξοι Χριστιανοί έχουμε πολλές ευκαιρίες να χαιρόμαστε, να διώχνουμε την απελπισία, την απόγνωση και να γεμίζουμε από ελπίδα, χαρά, ειρήνη και φως.
Ας μην αφήνουμε τον εαυτό μας να στενοχωρείται από μικροπράγματα και δευτερεύοντα ζητήματα. Έχουμε μεγάλους πνευματικούς θησαυρούς, μεταξύ των οποίων την Μητέρα του Χριστού, την Παναγία, της οποίας είθε να έχουμε τις πρεσβείες.

(ΙΕΡΟΘΕΟΥ, Μητροπολίτου Ναυπάκτου και Αγ. Βλασίου)

ΠΡΟΤΥΠΟ ΤΗΣ ΣΥΖΥΓΙΑΣ Ο ΧΡΙΣΤΟΣ

Επίσκ. Καρπασίας Χριστοφόρου

Ο Γάμος για να καταξιωθεί, να επιτύχει και να σωθεί, πρέπει να περάσει μέσα στην Εκκλησία και να ζει μέσα στην ιερά ατμόσφαιρά της, τη μυστηριακή και πνευματική ζωή, όπου εκεί κανείς καθαρίζεται από τα πάθη, φωτίζεται, και αγιάζεται.

Πρέπει ο Γάμος και γενικά η συμβίωση να υπερβεί τον βιολογικό, τον φυσικό χαρακτήρα του και να γίνει ένα εκκλησιαστικό γεγονός, το οποίο πραγματοποιείται κυρίως διά της μετοχής στο κατ' εξοχήν Μυστήριον της Θ. Ευχαριστίας. Διά του Μυστηρίου αυτού ο άνθρωπος ενώνεται με τη ζωοποιό Χάρη του Θεού και διά του Θεού με τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας. Η σχέση των μελών της οικογένειας, πλέον, δεν είναι μόνο σαρκική και συναισθηματική, μία σχέση ανθρώπινη, αλλά μία πραγματική - οντολογική σχέση με ισχυρό και ακλόνητο σύνδεσμο την πνευματική ζωή. Δυστυχώς, πολλοί άνθρωποι θεωρούν τον γάμο και τα οικογενειακά βάρη και φροντίδες ως εμπόδια για να εκκλησιάζονται και να εκκλησιοποιούνται. Όταν η ζωή της οικογένειας συνδεθεί με τη ζωή της Εκκλησίας γίνεται ευλογημένος ο γάμος. Επειδή είναι αναπόφευκτο να βιώσει η οικογένεια προβλήματα, ασθένειες, πειρασμούς και αντιξοότητες, η μετοχή στη ζωή της Εκκλησίας ελαφρώνει το βάρος και αφήνει άνοιγμα για να περάσει ο Θεός στη ζωή μας, να την ανακαινίσει, να τη στηρίξει και να τη βοηθήσει να υπερβεί τις πολυποίκιλες δυσκολίες. Έρχεται ο Θεός, ή καλύτερα του δίνουμε εμείς τη δυνατότητα να κάνει όσα δεν μπορούμε εμείς ως άνθρωποι να κάνουμε.

 

Όλοι πρέπει να ζουν την ενότητα με τον Χριστό, μιμούμενοι αφ' ενός τη ζωή Του και αφ' ετέρου ζώντας τη μυστηριακή ένωση. Όπως ο Χριστός αγαπά την Εκκλησία, έτσι και οι σύζυγοι πρέπει να αγαπούν ο ένας τον άλλο.

 

α) Ο Χριστός δεν καταργεί τον άνθρωπο. Όταν ο Υιός και Λόγος του Θεού προσέλαβε την ανθρώπινη φύση και την ένωσε με τη θεία Του φύση, δεν την κατήργησε. [...] Τη σάρκα που προσέλαβε ο Θεός την έκανε δική Του σάρκα χωρίς να την καταργεί ή μετατρέπει σε κάτι άλλο. Στο πρόσωπό Του έχουμε την τελεία ένωση. Το ίδιο καλούνται να κάνουν και οι σύζυγοι μέσα από το Μυστήριο του Γάμου. Να προσλάβει ο ένας τον άλλο χωρίς να τον καταργεί. Χωρίς να θέλει να τον κάνει να σκέπτεται, να συμπεριφέρεται, να ενεργεί ως να είναι κάποιος άλλος. Όπως ο Χριστός προσέλαβε την ανθρώπινη φύση, για να την ενώσει με τη θεία Του, με σκοπό να τη θεραπεύσει και να την καταστήσει αγία και άμωμη, έτσι και οι σύζυγοι πρέπει να προσλαμβάνουν ο ένας τον άλλο για να τον θεραπεύσει και βοηθήσει να φθάσει στην πνευματική ολοκλήρωση.

 

β) Σέβεται την ελευθερία του άλλου, δεν τον πνίγει, του αφήνει χώρο, τον αλληλοπεριχωρεί. Η τελευταία αυτή λέξη έχει μεγάλη σημασία. Σημαίνει ότι ο ένας μπαίνει μέσα στον άλλο και ταυτόχρονα μιλούν, σκέπτονται και ενεργούν με τέτοιο τρόπο, που ο ένας αναπαύει τον άλλο. Του κάνει χώρο να αισθάνεται άνετα και να κινείται άνετα. Είναι τέτοια η σχέση τους που ο ένας λαχταρά να είναι μαζί με τον άλλο.

 

γ) Συγχωρεί. Το να λέει ο ένας στον άλλο συγγνώμη και να μη κρατεί μέσα του κακία για τα λάθη που γίνονται δεν είναι ένδειξη αδυναμίας, αλλά πνευματικής δύναμης και εσωτερικής ευγένειας και ανωτερότητας, που προλαβαίνει και θεραπεύει όλα τα προβλήματα, με πνευματικό και όχι ανθρώπινο τρόπο.

 

δ) Τρέφει τους πιστούς. Το ίδιο και οι σύζυγοι, ο ένας τρέφει και διατηρεί στη ζωή τον άλλο με τη φροντίδα, με την αγάπη και την ανοχή του.

 

ε) Δεν θέλει την τιμωρία τους, αλλά τη σωτηρία τους. Όταν γίνεται κάποιο λάθος, που είναι αναπόφευκτο να γίνουν λάθη, πρέπει να προσπαθούμε να τα διορθώσουμε και όχι να αναζητούμε ευθύνες και τιμωρία. Κάτι το οποίο έγινε αποτελεί τετελεσμένο γεγονός και όσο και αν αναζητούμε τα γιατί δεν διορθώνεται. Η αιτία της διάσπασης της οικογένειας φρονώ ότι είναι τα πολυποίκιλα γιατί. Γιατί να το πει. Γιατί να το κάνει. Γιατί να πάει εκεί. Γιατί να μιλήσει έτσι... γιατί... γιατί... γιατί... Η θεραπεία των προβλημάτων επιτυγχάνεται μέσα από την ταπείνωση, την ανοχή, την αναζήτηση των βαθύτερων αιτιών τους και κυρίως με τη Χάρη του Θεού.

 

Ο σκοπός του ανθρώπου είναι, μέσα από όλες τις εκφάνσεις της ζωής του, να αποκτήσει τη Χάρη του Χριστού και να σωθεί. Και ο Γάμος με την οικογενειακή του ζωή είναι ένα πεδίο και μέσο για να φθάσει κάποιος μέσα από την πνευματική συμβίωση στην τελειότητα και τη θέωση.

ΦΛΕΓΕΤΑΙ Ο ΠΛΑΝΗΤΗΣ...

Η πρόοδος

κατέστησε

πολύ μικρό

τον Πλανήτη μας.

Ερρίπης Κωνσταντίνος
– Επικοινωνείς αμέσως με κάθε περιοχή του, με κάθε γωνιά του, με κάθε κρυφό του σημείο.
Μπορείς να μεταφερθείς σε λίγες ώρες όπου επιθυμείς. Μπορείς να κάνεις το γύρο της Γης σε ένα 24ωρο.
– Έχεις τη δυνατότητα να δράσεις κεραυνοβόλα και να καταστείλεις κάθε αντίδραση, προτού έλθει η επόμενη ημέρα.
– Έχεις το πλεονέκτημα να τρως στην Ευρώπη τα ψάρια που αλίευσαν λίγες ώρες πριν οι ψαράδες της Αφρικής ή τα φρούτα που συνέλεξαν την ίδια ημέρα οι εργάτες της Αυστραλίας.
– Μπορείς να κάνεις στο παιδί σου ή στο εγγόνι σου ένα δώρο από την Αμερική, που θα το παραλάβεις την επομένη ή την μεθεπομένη ημέρα.

Α λ λ ά ! !
– Μπορεί να κινδυνεύσεις ανά πάσαν στιγμήν από ένα εχθρό που βρίσκεται χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά σου.
– Είναι δυνατόν να μεταφερθούν όπλα τάχιστα από το ένα ημισφαίριο στο άλλο.
– Έχει την ευχέρεια αυτός που σου προξένησε κακό να εξαφανισθεί και να βρεθεί  σε λίγες ώρες στους αντίποδές σου.

Μ έ χ ρ ι   τ ώ ρ α .
– Τιμωρούσαν «οι ισχυροί» τους μικρούς και αδύνατους όποτε ήθελαν και όπως ήθελαν. Τώρα άλλαξαν τα πράγματα. Η τεχνολογία παρέσχε και σε εκείνους τη δυνατότητα να αντεκδικούνται ως ίσος προς ίσον.
– Πρώτα «οι ισχυροί» είχαν την αποκλειστικότητα της παιδείας και των μέσων επικοινωνίας. Τώρα αυτά είναι κτήμα και των «ανίσχυρων» που έχουν και εκείνοι την δυνατότητα να διαδίδουν τις ιδέες τους και να υπερασπίζονται τα δίκαιά τους.
– Μέχρι πρό τινος «οι ισχυροί» φανάτιζαν τους όχλους και τους κατηύθυναν όπου ήθελαν. Τώρα ο τυφλός φανατισμός που έσπειραν στράφηκε εναντίον τους.
– Μέχρι προχθές «οι ισχυροί» είχαν τον τρόπο τους να προβαίνουν ακόμη και σε γενοκτονίες δημιουργώντας άλλοθι, ότι ο άμαχος πληθυσμός ήταν παράπλευρες απώλειες. Τώρα «οι ανίσχυροι» φανατικοί δεν ορρωδούν προ ουδενός, έχουν μεγαλώσει με στρεβλό συνειδησιακό έλεγχο, χωρίς ηθικές αναστολές.
– Μέχρι τώρα «οι δυνατοί» διέθεταν την καπηλεία των ιερών και οσίων. Τώρα «οι αδύνατοι» έπαυσαν να πιστεύουν σε αυτά. Απογυμνώθηκαν ηθικά οι πάντες προς όλεθρον της ανθρωπότητας.

Η   Λ ύ τ ρ ω σ η
– Αφύπνιση των πνευματικών ανθρώπων.
– Επάνοδος στις πνευματικές αξίες.
– Έμπρακτες εκδηλώσεις αγάπης.

ΠΟΙΟΣ ΝΑ ΠΕΡΙΓΡΑΨΕΙ ΤΑ ΜΕΓΑΛΕΙΑ ΣΟΥ, ΠΑΡΘΕΝΕ;

ΠΑΝΑΓΙΑ, Η ΜΗΤΕΡΑ ΜΑΣ

Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς
Έγινες Θεομήτωρ, ένωσες το νού με το Θεό, ένωσες το Θεό με τη σάρκα, έκανες το Θεό υιό ανθρώπου και τον άνθρωπο υιό Θεού, συμφιλίωσες τον κόσμο με τον ποιητή του κόσμου.

Μας δίδαξες με έργα ότι το θεωρείν δεν προσγίνεται μόνο με αίσθηση η και λογισμό στους πραγματικούς ανθρώπους (διότι τότε θα ήσαν λίγο μόνο καλύτεροι από τα άλογα), αλλά πολύ περισσότερο με τη κάθαρση του νού και τη μέθεξη της θείας χάριτος, κατά την οποία εντρυφούμε στα θεοειδή κάλλη όχι με λογισμούς, αλλά με άυλες επαφές.

Έκαμες τους ανθρώπους ομοδίαιτους με τους αγγέλους, η μάλλον αξίωσες και μεγαλύτερων βραβείων, αφού συνέλαβες από το άγιο Πνεύμα θεανδρική μορφή και την γέννησες παράδοξα και κατέστησες την ανθρώπινη φύση απορρήτως συμφυή και, θα λέγαμε, ομόθεη με τη θεία φύση.

Ας φυλάττουμε επομένως τη προς το Θεό και προς αλλήλους ενότητα, που έχει εντυπωθεί σ' εμάς από το Θεό θείως, διά των δεσμών της αγάπης.

Ας βλέπουμε πάντοτε προς τον άνω γεννήτορα.

Ας υψώσουμε άνω προς αυτόν τη καρδία μας.

Ας παρατηρήσουμε το μέγα τούτο θέαμα, τη φύση μας να συνδιαιωνίζει αύλως με το πυρ της Θεότητος, και, αποβάλλοντας τους δερμάτινους χιτώνες, που έχουμε ενδυθεί από τη παράβαση, ας σταθούμε σε αγία γη, αναδεικνύοντας ο καθένας μας τη δική του γη αγία διά της αρετής και της προς το Θεό σταθερής αφοσιώσεως, να φωτισθούμε και φωτιζόμενοι να συνδιαιωνίσουμε σε δόξα της τρισήλιας Θεότητος που πρέπει κάθε δόξα, κράτος, τιμή και προσκύνηση τώρα και στους ατέλειωτους αιώνες. Αμήν

ΠΑΝΑΓΙΑ ΕΚΑΤΟΝΤΑΠΥΛΙΑΝΗ:ΟΙ 99 ΦΑΝΕΡΕΣ ΠΥΛΕΣ ΚΑΙ Η ΜΙΑ ΠΟΥ ΠΑΡΑΜΕΝΕΙ ΑΟΡΑΤΗ

ΤΙ ΑΝΑΦΕΡΕΙ Η ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΓΙΑ ΤΙΣ ΠΥΛΕΣ ΤΟΥ ΝΑΟΥ

Η Παναγιά γιορτάζει παντού. Ειδικά στις Κυκλάδες. Στην Πάρο οι εορτασμοί επικεντρώνονται στην λιτάνευση της εικόνας της Παναγίας Εκατονταπυλιανής στα σοκάκια της Παροικιάς.
Ο ναός είναι ένας από τους αρχαιότερους και καλύτερα διατηρημένους χριστιανικούς ναούς. Έχει δύο ονομασίες: «Καταπολιανή» και «Εκατονταπυλιανή».

Μέχρι πριν λίγα χρόνια, επικρατούσε η άποψη ότι το πραγματικό όνομα του ναού είναι το πρώτο, και τούτο γιατί βρισκόταν «κατά την πόλιν», προς το μέρος δηλαδή της αρχαίας πόλης, και ότι το δεύτερο είναι δημιούργημα των λογίων του 17ου αιώνα, που θέλησαν να δώσουν με αυτό περισσότερη μεγαλοπρέπεια στο ναό.

Σύμφωνα με την παράδοση κτήτορες του ναού της Παναγίας της Εκατονταπυλιανής, είναι οι Άγιος Κωνσταντίνος και Αγία Ελένη. Νεώτερες όμως έρευνες στις πηγές απέδειξαν ότι και οι δύο αυτές ονομασίες είναι σύγχρονες και βρίσκονταν σε παράλληλη χρήση από τα μέσα του 16ου αιώνα. Η ονομασία Καταπολιανή αναφέρεται για πρώτη φορά σε υπόμνημα περί Νάξου και Πάρου του δούκα τα Αρχιπελάγους Ιωάννη Δ΄, του έτους 1562, ενώ η δεύτερη, «Εκατονταπυλιανή», μνημονεύεται σε έγγραφο του Πατριάρχη Θεολήπτου Β΄ του έτους 1586.

Σήμερα η επίσημη ονομασία του ναού είναι Εκατονταπυλιανή. Η παράδοση που διασώζεται μέχρι σήμερα σχετικά με την ονομασία Εκατονταπυλιανή έχει ως εξής: «Ενενήντα εννέα φανερές πόρτες έχει η Καταπολιανή. Η εκατοστή είναι κλειστή και δεν φαίνεται. Θα φανεί η πόρτα αυτή και θα ανοίξει, όταν οι Έλληνες πάρουν την Πόλη»....

 

ΑΠΑΛΛΑΓΗ ΚΑΝΕΝΑΣ ΑΓΙΟΣ ΔΕΝ ΕΖΗΤΗΣΕ ΑΠΟ ΤΟΝ ΘΕΟ, ΑΛΛΑ ΥΠΟΜΟΝΗ!

Εγώ σας έχω πει ότι κάποτε με πλησίασε μια Γερόντισσα εκεί και λέει:

-Θέλω να εξομολογηθώ.
-Μα εγώ δεν εξομολογώ τους καλογήρους, θα εξομολογήσω καλογριές;
-Όχι, θέλω να πω τον λογισμό μου, λέει.
-Ε, πες τον λογισμό σου.
Αφού είπε κι εκείνη τα βάσανά της -γιατί πάντα βάσανα θα σου πει, δεν θα σου πει χαρές- λέει:
«Είδα σαν ένα όραμα, ότι πάνω σ’ ένα βουναλάκι καθόντουσαν οι Πατριάρχαι Αβραάμ, Ισαάκ και Ιακώβ. Και λέω:

-Οι Πατριάρχαι είσαστε;
-Ναι, λένε, Αβραάμ, Ισαάκ και Ιακώβ.
-Νά ‘ρθω κι εγώ εκεί;
-Έλα.
-Από πού νά ‘ρθω;
-Να, από ΄κει, απ’ τον δρόμο.
-Δεν βλέπω κανέναν δρόμο.
-Εκεί είναι, ψάξε να τον βρεις.
-Μα, δεν βλέπω δρόμο.
-Ψάξε, βρε ευλογημένη, ψάξε και θα τον βρεις.
-Μα, αυτός ο δρόμος είναι δεκαπέντε πόντους, πώς θα περάσω; Όλο αγριοπούρναρα και αγκάθια. Θα σχίσω τα φορέματά μου, θα ματώσω τα ποδάρια μου.
-Α, κι εμείς από ‘κει περάσαμε και ήρθαμε εδώ πάνω.»
Το πράγμα θέλει να πει ότι διά μέσου των θλίψεων, δια μέσου των στενοχωριών, διά μέσου του αίματος, ο άνθρωπος θ’ ανέβει στον ουρανό. Με αμεριμνία και με άνεση, με αυτοκίνητο δεν πάμε, πάτερ, στον Παράδεισο. Θα δώσεις αίμα, να πάρεις πνεύμα.
Έξω αυτή η Γερόντισσα, να πούμε, δεν αναφέρω τ’ όνομά της. Καρκίνο, εγχειρήσεις, τούτο, εκείνο, αυτό κι όμως προσευχομένη είδε την Παναγία στο θρόνο της.
«Περάστε οι όσιοι», λέει. Όλοι οι όσιοι πέρασαν μπροστά σαν παρέλαση, στην Παναγία. «Περάστε οι μεγαλομάρτυρες».
Αυτή καθότανε εκεί, Γερόντισσα ήταν, Ηγουμένη. Και στο τέλος πήγε, έβαλε μετάνοια φίλησε το χέρι της Παναγίας, ήταν ένα βελούδο! Και η Παναγία της είπε: «Υπομονή, υπομονή, υπομονή», και ξύπνησε, να πούμε.
Δηλαδή αν θέλεις να είσαι μαθήτρια και μαθητής του Χριστού, θ’ ανέβεις κι εσύ απάνω στο Σταυρό.
Απαλλαγή κανένας Άγιος δεν εζήτησε από τον Θεό. Υπομονή να χαρίσει. Αν κάνεις υπομονή θά ‘χεις και λιγάκι μισθό, αν θά ‘χεις απαλλαγή, δεν έχεις τίποτες, μισθό δεν έχεις…!
Γέροντας Εφραιμ Κατούνακιωτης

Ο ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΑΠΛΑ ΕΝΑΣ ΜΗΝΑΣ, ΕΙΝΑΙ...

Ο ΜΗΝΑΣ ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ ΚΑΙ Η ΠΑΝΑΓΙΑ

αρχιμ. Παύλος Παπαδόπουλος
Ο Αύγουστος στην Ελλάδα δεν είναι μήνας...
Είναι η αγάπη των Ελλήνων για την Παναγία...
Είναι η δίψα των πιστών για το βλέμμα Της...

Είναι η δοξολογία της θάλασσας για τον ωκεανό της ταπείνωσής Της...
Είναι η παράκληση του ήλιου για την φωτεινή σιωπή Της...
Είναι η μέθη των αστεριών από το πέρασμά Της...
Εϊναι το αντίο του καύσωνος μπροστά στην δροσιά της παρουσίας Της...
Είναι η ευωδία των προσευχών στο όνομά Της...
Είναι η κοίμηση του θανάτου και το ξύπνημα της ψυχής μας...
Είναι η μελωδία των μοναστηριών που ανυμνούν την Προστάτιδά τους...
Ο Αύγουστος είναι η ενσάρκωση της άδολης αγάπης των ανθρώπων προς την Μητέρα τους...το αντίο της μιζέριας και το καλωσόρισμα της αρχοντιάς Της.

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΩΝ ΠΑΡΑΚΛΗΣΕΩΝ ΣΤΗΝ ΥΠΕΡΑΓΙΑ ΘΕΟΤΟΚΟ

Η αγάπη, ο σεβασμός και η τιμή των πιστών για το πρόσωπο της Θεοτόκου Μαρίας εκδηλώθηκαν από πολύ νωρίς, από την αρχή της σωτηρίου οικονομίας, όπως λέγουν οι άγιοι θεοφόροι Πατέρες της Εκκλησίας μας, και είναι τόσο μεγάλη, ώστε αδυνατεί ο ανθρώπινος λόγος να περιγράψει τα αισθήματα αυτά επαρκώς.
Από αυτήν την αγάπη, την τιμή και την ελπίδα στην μεσιτεία της προς τον μέγα και Μόνο Μεσίτη Χριστό και Υιό της, κατά το ανθρώπινον η Εκκλησία καθιέρωσε να τελείτε κατά την περίοδο της νηστείας του Δεκαπενταυγούστου, η ιερή Ακολουθία του Μικρού και του Μεγάλου Παρακλητικού Κανόνος εναλλάξ, εκτός των εορτών της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος και της Κοιμήσεως της Θεοτόκου.
Έτσι επ' ευκαιρίας του γεγονότος αυτού καλόν είναι να δούμε και να γνωρίσουμε μερικά πράγματα για το τι είναι κανόνας, και ποιος συνέθεσε τον Μικρό και τον Μεγάλο Παρακλητικό κανόνα στην Υπεραγία Θεοτόκο.
Κανόνας στην εκκλησιαστική υμνογραφία είναι ύμνοι μακροσκελής, αποτελούμενοι από μικρότερες ενότητες, που ονομάζονται Ωδές. Η κάθε ωδή αποτελείτε από τον ειρμό, που είναι η πρώτη στροφή κάθε Ωδής και χρησιμεύει σαν υπόδειγμα στα τροπάρια, που τρέπονται σύμφωνα με τον ήχο του ειρμού και τέλος το εφύμνιο όπου επαναλαμβάνεται σε κάθε τροπάριο «Υπεραγία Θεοτόκε, σώσον ημάς».

H Μεγάλη και Μικρή Παράκληση στην Ύπεραγία Θεοτόκο, είναι από τις πιο λαοφιλείς ακολουθίες της Ελληνικής Ορθοδόξου Εκκλησίας, είναι υμνολογικά ποιήματα του δεκάτου τρίτου αιώνα, κληρονομιές της Αυτοκρατορίας της Νικαίας και της επανασυγκροτηθείσης Αυτοκρατορίας της Κωνσταντινουπόλεως αντίστοιχα.
Ελάχιστη έρευνα έχει γίνει πάνω στις ιστορικές συγκυρίες που οδήγησαν στην ποίηση όσο και στην τελική μορφολογία των δύο κανόνων.
Το σίγουρο γεγονός της Ιστορίας των δύο Παρακλήσεων είναι ότι ο Κανών της Μεγάλης Παρακλήσεως είναι ποίημα του Αυτοκράτορα της Νικαίας Θεοδώρου Β' Δούκα του Λασκάρεως.
Ο τίτλος του δούκα μάς δείχνει ότι συνέθεσε τον Κανόνα πριν την άνοδό του στον θρόνο της Νικαίας τον Νοέμβριο 1254.
Ο Θεόδωρος Β' Λάσκαρις ήταν προικισμένος υμνογράφος και υπήρξε συνθέτης πολλών Κανόνων και άλλων ύμνων, όμως δοκιμαζόταν από κάποια ασθένεια, η οποία τον ανάγκασε να παραιτηθεί από τον θρόνο της Νικαίας και να αποσυρθεί στην Μονή των Σωσάνδρων, δυτικά της Νικαίας, όπου και εκάρη μοναχός λίγο πριν τον θάνατο του.
Ο Θεόδωρος συνέθεσε τον Κανόνα της Μεγάλης Παρακλήσεως, ενώ ακόμα ήταν δούκας, μάλλον σε κάποια ύφεση της ασθενείας του που διήρκεσε περισσότερο του συνήθους, γεγονός που αποδόθηκε σε θαύμα της Θεοτόκου προς αυτόν.
Ο Κανών γρήγορα διαδόθηκε στις Μονές της Νικαίας και κατά πάσα πιθανότητα διαμορφώθηκε σε ακολουθία από τους μοναχούς των Σωσάνδρων ή των πέριξ Μονών.
Κατά την διάρκεια της βασιλείας του Θεοδώρου ο Κανών χρησιμοποιείται ήδη με την σημερινή του μορφή ως Παράκλησις σαν Βασιλική Ακολουθία και διαδίδεται σε όλη την Αυτοκρατορία της Νικαίας.
Ακόμα και κατά τις τελευταίες ώρες του Θεοδώρου η Μεγάλη Παράκλησις ετελείτο καθημερινώς προς ίασή του. Δεν γνωρίζουμε την ακριβή ημέρα της Κοιμήσεως τού Θεοδώρου, αλλά αφού συνέπεσε κοντά στην Κοίμηση της Θεοτόκου είναι εύλογο να υποθέσουμε ότι οι μοναχοί των Σωσάνδρων αφιέρωσαν αυτή την ακολουθία στην μνήμη του Θεοδώρου και κατέστη συνήθεια έκτοτε να ψάλλεται η ακολουθία κάθε Αύγουστο εις μνήμην τού ποιητού της.
Βεβαίως το όνομα της ακολουθίας δεν ήτο ίδιο με το σημερινό της Μεγάλης Παρακλήσεως, αφού δεν υπήρχε ακόμα Μικρή Παράκλησις.
Θα μπορούσε κάλλιστα να είχε ονομαστή ευθύς εξ αρχής «Παρακλητικός Κανών», αφού αποτελούσε επίκληση προς βοήθεια και παρηγοριά άνωθεν.
Στις 25 Ιουλίου 1261 o Αλέξιος Στρατηγόπουλος καταλαμβάνει την Κωνσταντινούπολη για λογαριασμό του Αυτοκράτορα της Νικαίας Μιχαήλ Η' Παλαιολόγου τερματίζοντας έτσι την λατινική κατάληψη των Σταυροφόρων τού 1204.
Η αναίμακτη ανάκτηση της Πόλης χαρακτηρίστηκε αμέσως ως θαυματουργή παρέμβαση της Θεοτόκου. Ο Αυτοκράτωρ για να τιμήσει το θαύμα και την Θεοτόκο αποφάσισε να ηγηθεί θρησκευτικής πομπής και να εισέλθει στην Πόλη κατά τις εορταστικές εκδηλώσεις τού δεκαπενταύγουστου.
Μεταξύ της 25ης Ιουλίου και 15 Αυγούστου πολλές ευχαριστήριες ακολουθίες γινόντουσαν στην Κωνσταντινούπολη και μεταξύ αυτών ήταν και ο προσφάτως εισαχθείς Παρακλητικός Κανών τού Θεοδώρου Λασκάρεως.
Η νέα Βασιλική Αυλή του Μιχαήλ,, ευρέθη προ διλήμματος. Οι δύο βασιλικές δυναστείες τού Θεοδώρου Λασκάρεως και Μιχαήλ Παλαιολόγου ευρίσκοντο σε μεγάλο μίσος μεταξύ τους. Ο Μιχαήλ είχε ήδη σφετερισθεί την εξουσία από τον νόμιμο διάδοχο και γιο τού Θεοδώρου, Ιωάννη. Ήταν δύσκολο κατά συνέπεια να δεχθεί η Βασιλική Αυλή ακολουθίες που θύμιζαν την δυναστεία τού Θεοδώρου.
Ο άγνωστος μέχρι τότε μοναχός Θεοστήρικτος έδωσε την λύση. Χρησιμοποιώντας τον ήδη γνωστό Κανόνα προς την Υπεραγία Θεοτόκο τού Θεοφάνους Γραπτού και άλλα λειτουργικά στοιχεία, όπως βιβλικά αναγνώσματα, ευαγγέλιο, έφτιαξε την Ακολουθία τού Μικρού Παρακλητικού Κανόνος.
Ο Κανών τού Θεοφάνους Γραπτού είχε ήδη εισαχθεί ως πρώτος κανών τού όρθρου στις εορτές μεγάλων αγίων.
Ο Θεοφάνης με την σειρά του είχε χρησιμοποιήσει, προϋπάρχοντα στοιχεία από τον Κανόνα τού Ιωάννου Δαμάσκηνου στην έγερση τού Λαζάρου. Συγκεκριμένα είχε δανειστή τους ειρμούς της α', γ', ζ και η' ωδής, ενώ τους υπολοίπους ή τους συνέθεσε μόνος του ή τους δανείσθηκε από προγενέστερο λειτουργικό υλικό.
Έτσι ο Μικρός Παρακλητικός Κανών πήρε ανάλογη μορφή και σχήμα με τον ήδη υπάρχοντα Μεγάλο Παρακλητικό Κανόνα.
Ο τελευταίος παρέμεινε εις χρήση μόνο κατά την νηστεία του δεκαπενταύγουστου αφού ήταν τόσο στενά συνδεδεμένος με την μνήμη τού Θεοδώρου, ενώ βαθμιαία άρχισε να εναλλάσσεται με τον Μικρό, ο όποιος διεδόθη εξ ίσου ευρέως και χρησιμοποιείτο πλέον καθ' όλη την διάρκεια τού χρόνου (εις πάσαν περίστασιν). Δεν γνωρίζουμε πότε ακριβώς καθιερώθη η εναλλακτική χρήση των δύο Παρακλήσεων κατά το δεκαπενταύγουστο.
Είναι φυσικό να υποθέσουμε πως αρκετά χρόνια μετά τον θάνατο τον Μιχαήλ και την λησμόνηση των διαφορών των δύο δυναστειών καθιερώθηκε η εναλλαγή των δύο Παρακλήσεων κατά το δεκαπενταύγουστο ως εναρμόνιση των δύο παραδόσεων Νικαίας – Κωνσταντινουπόλεως.
Έτσι σήμερα αποδίδουμε τιμή στην πρώτη πρέσβειρα και μεσίτρια, μετά τον Θεάνθρωπο Χριστόν, η Παναγία μας είναι εκείνη, που μπορεί και θέλει να μεταφέρει τις ικεσίες και τις δεήσεις μας στα πόδια του Παμβασιλέως Θεού.
Ας καταφύγουμε λοιπόν, αγαπητοί μου αδελφοί, με πίστη, με αληθινή ταπείνωση και με αγάπη στην φυσική μας μητέρα και ας την παρακαλούμε καθημερινά, ειλικρινά για τα προβλήματά μας, και εκείνη Πολυεύσπλαχνη, θα μας συμπαραστέκεται στις δύσκολες ώρες και θα μας ελεεί με τη μεγάλη χάρη της. Αμήν..