Παρασκευή 31 Ιουλίου 2020

ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΕΠΤΑ ΜΑΚΚΑΒΑΙΟΙ

https://www.pemptousia.gr/wp-content/uploads/2014/07/macabee2.jpg

Οι επτά άγιοι μάρτυρες Μακκαβαίοι, η μητέρα τους Σολομονή και ο δάσκαλός τους Ελεάζαρος ζούσαν κατά την εποχή του βασιλιά Αντιόχου Δ’ του Επιφανούς (175-163 π.Χ.), αδελφού του Σελεύκου Δ’ του Φιλοπάτορος. Ο Αντίοχος, αφού εξόντωσε και αιχμαλώτισε όλο το έθνος των Εβραίων περί το 168 π.Χ., ανάγκαζε με κάθε τρόπο το λαό αυτό να αρνηθεί την πάτρια θρησκεία του και να ασπαστεί την ειδωλολατρεία. Ειδικά μάλιστα πρόσ­ταζε να τρώνε χοιρινό κρέας, κατά παράβαση του Μωσαϊ­κού Νόμου. Στην προσταγή όμως αυτή του τυράννου απείθησαν οι επτά Παίδες, η μητέρα τους Σολομονή και ο δά­σκαλός τους Ελεάζαρος μένοντας σταθεροί και ακλόνητοι στην πάτρια πίστη τους.

Επειδή λοιπόν αυτοί δεν πειθάρχησαν στην προσταγή του βασιλιά, εκείνος εξαγριώθηκε και πρόσταξε την τιμω­ρία τους. Έτσι, τον μεν πρεσβύτη Ελεάζαρο, αφού του έδεσαν τα χέρια πίσω, τον χτύπησαν βάναυσα και ανελέητα. Έπειτα του έριξαν μέσα στη μύτη δυσώδεις και καυ­στικούς χυλούς και στη συνέχεια τον έβαλαν πάνω σε με­γάλη φωτιά. Εκεί ο σεπτός πρεσβύτης, αφού ευχήθηκε το αίμα του και ο θάνατός του να γίνουν λύτρωση και ελευ­θερία του έθνους του, παρέδωσε το πνεύμα του στα χέρια του Θεού.

Τους δε αγίους επτά Παίδες ο τύραννος πρόσταζε και τους οδήγησαν ενώπιόν του και τους τιμώρησε καθέναν κατά την τάξη της ηλικίας του. Για το βασανισμό και τη θανάτωσή τους χρησιμοποίησε αρθρέμβολα (στρεβλωτικά όργανα), τροχούς με περόνες, ακόντια και πυρ. Οι μακαρι­στοί επτά Παίδες υπέμειναν καρτερικότατα τα βασανιστή­ρια και, έτσι, ούτε τα πάτρια έθη αρνήθηκαν ούτε το νομοθέτη Θεό αντάλλαξαν με την πρόσκαιρη ζωή. Με τον τρό­πο δε αυτό απέδειξαν ότι ο κυρίαρχος λογισμός δεν νικιέ­ται από παθήματα και βασανιστήρια. Έτσι λοιπόν οι άγιοι αυτοί Μακκαβαίοι Παίδες έλαβαν από το Θεό τους αμάραντους στεφάνους της καρτερίας τους.

Ύστερα από αυτά η μητέρα τους Σολομονή, αφού εί­δε ότι και τα επτά της παιδιά «ετελειώθησαν» και μη ανεχόμενη να την πιάσει ανθρώπινο χέρι να τη ρίξει στο πυρ, έπεσε μόνη της στις φλόγες. Έτσι λοιπόν η ηρωίδα αυτή της πίστεως παρέδωσε το πνεύμα της στο Θεό.

Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ’. Ὁ ὑψωθεῖς ἐν τῷ Σταυρῷ.
Τῶν Μακκαβαίων τὸν ἐπτάριθμον δῆμον, σὺν τὴ μητρὶ Σολομονὴ τὴ ἁγία, καὶ Ἐλεάζαρ ἅμα εὐφημήσωμεν οὗτοι γὰρ ἠρίστευσαν, δι' ἀγώνων νομίμων, ὡς φρουροὶ καὶ φύλακες, τῶν τοῦ Νόμου δογμάτων καὶ νῦν ὡς καλλιμάρτυρες Χριστοῦ, ὑπὲρ τοῦ κόσμου, ἀπαύστως πρεσβεύουσι.

ΣΧΟΛΙΟ ΣΤΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

Κυριακή Η Ματθαίου

Ξεκίνησε ο Αύγουστος μήνας. Ξεκίνησε χθες και ο Δεκαπενταύγουστος, οι ημέρες προετοιμασίας για την εορτή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, για την μεγάλη εορτή της Παναγιάς μας. Και σήμερα η Εκκλησίας μας, προβάλει το ευαγγέλιο του θαύματος του πολλαπλασιασμού των πέντε άρτων και των δύο ιχθύων, των δύο ψαριών. Ένα θαύμα πολύ γνωστό σε όλους μας.

Πολύς ο κόσμος έχει μαζευτεί να δει και να ακούσει τον Χριστό. Και ο Χριστός δεν τους αφήνει έτσι, αλλά τους σπλαχνίζεται και θεραπεύει τους ασθενείς. Έφτασε όμως το απόγευμα, το βραδάκι και ο κόσμος ακόμη παραμένει κοντά στον Χριστό. Τότε οι μαθητές εκφράζουν την έγνοια τους για τους ανθρώπους, για το πλήθος. Λένε στον Χριστό, να φύγουν οι άνθρωποι να πάνε για φαγητό. Τότε ο Χριστός τους απαντά να προσφέρουν οι ίδιοι οι μαθητές φαγητό. Ο ίδιος ο Χριστός προσφέρει την φιλοξενία, αλλά και την φιλανθρωπία. Ο Χριστός που πρόσφερε την διδασκαλία του, που χορήγησε την θεραπεία, έρχεται τώρα να προσθέσει στην φιλανθρωπία και την χορήγηση της καθημερινής τροφής. Τροφής, η οποία όμως δεν περιορίζεται μόνο στον χορτασμό, αλλά θέλει να προεκτείνει αυτήν την χορήγηση της υλικής τροφής σε πνευματική διάσταση και διδασκαλία. Να μάθουν οι μαθητές και ο λαός περισσότερα πράγματα και να διδαχθούν περισσότερα νοήματα απ’ ότι να λάβουν απλά λίγο φαγητό μόνο για κορεσμό της πείνας.

Οι μαθητές εκφράζουν αρχικά απορία. Πώς γίνεται να προσφέρουν σε τόσο όχλο φαγητό, αφού έχουν μόνο πέντε ψωμιά και δύο ψάρια. Και γιατί λέει το Ευαγγέλιο για πέντε ψωμιά; Διότι οι άνθρωποι που άκουγαν τα λόγια του Χριστού, δεχόταν την Παλαιά Διαθήκη, γνώριζαν τα πέντε πρώτα βιβλία της, την πεντάτευχο.Και θέλει ο Χριστός να δείξει ότι ήρθε για να δώσει νόημα και περιεχόμενο σε αυτή την πίστη που είχαν έως τότε οι άνθρωποι. Να ολοκληρώσει και να τελειοποιήσει την πίστη τους. Γι αυτό και στις εορτές και ιερές ακολουθίες όταν τελούμε αρτοκλασία προσφέρουμε πέντε άρτους, εις ανάμνησιν του θαύματος του πολλαπλασιασμού των πέντε άρτων. Και γιατί δύο ψάρια; Δύο ιχθύες; Γνωρίζουμε ότι ο Χριστός αποτυπώνεται σε διάφορα σύμβολα, μεταξύ αυτών και ο ΙΧΘΥΣ. Τα αρχικά αυτής της λέξεως σημαίνουν: Ιησούς Χριστός Θεού Υιός Σωτήρ. Και γιατί δύο; Για να δηλωθούν οι δύο φύσεις του Χριστού, η θεϊκή και η ανθρώπινη, ότι ο Χριστός είναι τέλειος Θεός και τέλειος Άνθρωπος. 

Ο Χριστός πριν μοιράσει τους άρτους και τα ψάρια, τα ευλογεί βλέποντας στον ουρανό. Στην Εκκλησία ότι συμβαίνει και γίνεται, δεν είναι ούτε μαγικό, ούτε ταχυδακτυλουργικό. Όλα τελούνται με την χάρη του Θεού. Και γιατί βλέπει στον ουρανό; Για να δείξει ότι ο Χριστός δίνει την χάρη του μαζί με τον Πατέρα και το Άγιον Πνεύμα. Γι αυτό όλες οι προσευχές μας και οι ακολουθίες αρχίζουν και ολοκληρώνονται με την επίκληση στον Τριαδικό Θεό: «του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος». Και η Θεία Λειτουργία έτσι αρχίζει: «Ευλογημένη η Βασιλεία του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος». Και στο καθημερινό μας φαγητό και σ’ αυτό, τελούμε την προσευχή μας πριν ξεκινήσουμε να τρώμε. Ο Χριστός δίνει την ευλογημένη τροφή στους μαθητές κι εκείνοι με τη σειρά τους στον λαό για να δείξει ότι στην Εκκλησία, ότι προσφέρεται από τους Ιερείς είναι από τον ίδιο τον Χριστό.

            Οι μαθητές στη συνέχεια μάζεψαν τα περισσεύματα τα οποία ήταν δώδεκα κοφίνια γεμάτα. Τα μάζεψαν για να δείξουν ότι τίποτα δεν είναι άχρηστο και δεν απορρίπτεται, δεν πετιέται. Το ευλογημένο φαγητό οφείλουμε να το φροντίζουμε να αξιοποιείται και να μην γίνεται απορρίμματα, σκουπίδια. Και γιατί δώδεκα κοφίνια; Διότι δώδεκα ήταν και οι μαθητές και για να φανεί ότι όλοι διακονούν την φιλανθρωπία του Χριστού. Το Ευαγγέλιο μας διδάσκει ότι όλοι έφαγαν και χόρτασαν. Ότι δηλαδή δεν πήραν οι άνθρωποι απλά ένα μικρό τεμάχιο τροφής, αλλά έφαγαν κανονικά. Ο Χριστός διδάσκει ότι δεν χρειάζεται στην ζωή μας ο πλουτισμός, αλλά ο πορισμός, η ανάγκη του ανθρώπου για την καθημερινή τροφή.

            Ο Χριστός ευλόγησε τους άρτους για να προετοιμάσει τους ανθρώπους για μια άλλη τροφή, πνευματική και ουράνια, για την Θεία Κοινωνία και την Θεία Λειτουργία. Στο συγκεκριμένο θαύμα, το λίγο έγινε πολύ. Στην Θεία Λειτουργία, το πολύ εκφράζεται στο λίγο. Οι άνθρωποι τότε από ελάχιστο φαγητό έφαγαν και χόρτασαν. Οι πιστοί σήμερα, από την Θεία Κοινωνία κοινωνούν ελάχιστο άρτο και οίνο, Σώμα και Αίμα Χριστού, όσο χωράει μια λαβίδα, ένα κουταλάκι, κι όμως κοινωνούν όλον τον Χριστό. Όταν κοινωνούμε, κοινωνούμε Σώμα και Αίμα Χριστού, αλλά όχι απλά ένα κομμάτι του Χριστού, αλλά στο κομμάτι αυτό της Θείας Κοινωνίας, όλον τον Χριστό. Το θαύμα αυτό είναι πρόγευση και προετοιμασία για τον Μυστικό Δείπνο. Και όπως την Μεγάλη Εβδομάδα προηγείται ο Μυστικός Δείπνος της εορτής του Πάσχα, έτσι και τώρα, το θαύμα των άρτων προηγήθηκε της εορτής του Πάσχα του καλοκαιριού, της εορτής της Παναγιάς μας.

ΤΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ 02/08/20-ΚΑΤΑ ΜΑΤΘΑΙΟΝ ΙΔ' 14-22


Κυριακή Η Ματθαίου
Πρωτότυπο Κείμενο

Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ, εἶδεν ὁ ᾿Ιησοῦς πολὺν ὄχλον, καὶ ἐσπλαγχνίσθη ἐπ᾿ αὐτούς καὶ ἐθεράπευσε τοὺς ἀρρώστους αὐτῶν. Ὀψίας δὲ γενομένης, προσῆλθον αὐτῷ οἱ Μαθηταὶ αὐτοῦ, λέγοντες· Ἔρημός ἐστιν ὁ τόπος, καὶ ἡ ὥρα ἤδη παρῆλθεν· ἀπόλυσον τοὺς ὄχλους, ἵνα ἀπελθόντες εἰς τὰς κώμας, ἀγοράσωσιν ἑαυτοῖς βρώματα. Ὁ δὲ ᾿Ιησοῦς εἶπεν αὐτοῖς· Οὐ χρείαν ἔχουσιν ἀπελθεῖν· δότε αὐτοῖς ὑμεῖς φαγεῖν. Οἱ δὲ λέγουσιν αὐτῷ· Οὐκ ἔχομεν ὧδε εἰ μὴ πέντε ἄρτους καὶ δύο ἰχθύας. Ὁ δὲ εἶπε· Φέρετέ μοι αὐτοὺς ὧδε. Καὶ κελεύσας τοὺς ὄχλους ἀνακλιθῆναι ἐπὶ τοὺς χόρτους, καὶ λαβὼν τοὺς πέντε ἄρτους καὶ τοὺς δύο ἰχθύας, ἀναβλέψας εἰς τὸν οὐρανὸν, εὐλόγησε· καὶ κλάσας, ἔδωκε τοῖς Μαθηταῖς τοὺς ἄρτους, οἱ δὲ Μαθηταὶ τοῖς ὅχλοις. Καὶ ἔφαγον πάντες, καὶ ἐχορτάσθησαν, καὶ ἦραν τὸ περισσεῦον τῶν κλασμάτων δώδεκα κοφίνους πλήρεις. Οἱ δὲ ἐσθίοντες ἦσαν ἄνδρες ὡσεὶ πεντακισχίλιοι χωρὶς γυναικῶν καὶ παιδίων. Καὶ εὐθέως ἠνάγκασεν ὁ ᾿Ιησοῦς τοὺς Μαθητὰς αὐτοῦ ἐμβῆναι εἰς τὸ πλοῖον, καὶ προάγειν αὐτὸν εἰς τὸ πέραν, ἕως οὗ ἀπολύσῃ τοὺς ὄχλους.

Νεοελληνική Απόδοση

Εκείνο τον καιρό, είδε ο Ιησούς πολύν κόσμο και τους σπλαχνίστηκε, και γιάτρεψε τους αρρώστους των. Όταν έπεσε το δειλινό, τον πλησίασαν οι μαθητές του και του είπαν: «Ο τόπος είναι ερημικός, και η ώρα είναι περασμένη. Διώξε τον κόσμο να πάνε στα χωριά για ν’ αγοράσουν φαγητά να φάνε». Ο Ιησούς τους είπε: «Δεν υπάρχει λόγος να φύγουν, δώστε τους εσείς να φάνε». Κι αυτοί του λένε: «Δεν έχουμε εδώ παρά πέντε ψωμιά και δύο ψάρια». Κι αυτός ειπε: «Φέρτε μού τα εδώ». Κι αφού πρόσταξε τον κόσμο να καθίσει για φαγητό πάνω στο χορτάρι, πήρε τα πέντε ψωμιά και τα δύο ψάρια, έστρεψε το βλέμμα του στον ουρανό, τα ευλόγησε, έκοψε τα ψωμιά σε κομμάτια και τα έδωσε στους μαθητές κι οι μαθητές στο πλήθος. Έφαγαν όλοι και χόρτασαν. Και μάζεψαν τα περισσεύματα από τα κομμάτια, δώδεκα κοφίνια γεμάτα. Αυτοί αφού έφαγαν ήταν περίπου πέντε χιλιάδες άντρες, χωρίς τις γυναίκες και τα παιδιά. Αμέσως ύστερα ο Ιησούς υποχρέωσε τους μαθητές να μπούν στο καΐκι και να πάνε να τον περιμένουν στην απέναντι όχθη, ωσότου αυτός διαλύσει τα πλήθη.

Ο ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ 02/08/20-ΠΡΑΞΕΙΣ ΤΩΝ ΑΠΟΣΤΟΛΩΝ ΣΤ'8-Ζ΄ 5


Agios Stephanos

Πρωτότυπο Κείμενο

Ἐν ἐν ταῖς ἡμέραις ἐκείναις, Στέφανος πλήρης πίστεως καὶ δυνάμεως ἐποίει τέρατα καὶ σημεῖα μεγάλα ἐν τῷ λαῷ. Ἀνέστησαν δέ τινες τῶν ἐκ τῆς συναγωγῆς τῆς λεγομένης Λιβερτίνων καὶ Κυρηναίων καὶ ᾿Αλεξανδρέων καὶ τῶν ἀπὸ Κιλικίας καὶ ᾿Ασίας συζητοῦντες τῷ Στεφάνῳ, καὶ οὐκ ἴσχυον ἀντιστῆναι τῇ σοφίᾳ καὶ τῷ πνεύματι ᾧ ἐλάλει. Τότε ὑπέβαλον ἄνδρας λέγοντας ὅτι ἀκηκόαμεν αὐτοῦ λαλοῦντος ῥήματα βλάσφημα εἰς Μωϋσῆν καὶ τὸν Θεόν· συνεκίνησάν τε τὸν λαὸν καὶ τοὺς πρεσβυτέρους καὶ τοὺς γραμματεῖς, καὶ ἐπιστάντες συνήρπασαν αὐτὸν καὶ ἤγαγον εἰς τὸ συνέδριον, ἔστησάν τε μάρτυρας ψευδεῖς λέγοντας· Ὁ ἄνθρωπος οὗτος οὐ παύεται ῥήματα βλάσφημα λαλῶν κατὰ τοῦ τόπου τοῦ ἁγίου καὶ τοῦ νόμου· ἀκηκόαμεν γὰρ αὐτοῦ λέγοντος ὅτι ᾿Ιησοῦς ὁ Ναζωραῖος οὗτος καταλύσει τὸν τόπον τοῦτον καὶ ἀλλάξει τὰ ἔθη ἃ παρέδωκεν ἡμῖν Μωϋσῆς. Καὶ ἀτενίσαντες εἰς αὐτὸν ἅπαντες οἱ καθεζόμενοι ἐν τῷ συνεδρίῳ εἶδον τὸ πρόσωπον αὐτοῦ ὡσεὶ πρόσωπον ἀγγέλου. Εἶπε δὲ ὁ ἀρχιερεύς· Εἰ ἄρα ταῦτα οὕτως ἔχει; Ὁ δὲ ἔφη· Ἄνδρες ἀδελφοὶ καὶ πατέρες, ἀκούσατε. Ὁ Θεὸς τῆς δόξης ὤφθη τῷ πατρὶ ἡμῶν ᾿Αβραὰμ ὄντι ἐν τῇ Μεσοποταμίᾳ, πρὶν ἢ κατοικῆσαι αὐτὸν ἐν Χαρράν, καὶ εἶπε πρὸς αὐτόν· «Ἔξελθε ἐκ τῆς γῆς σου καὶ ἐκ τῆς συγγενίας σου, καὶ δεῦρο εἰς γῆν ἣν ἄν σοι δείξω». Τότε ἐξελθὼν ἐκ γῆς Χαλδαίων κατῴκησεν ἐν Χαρράν. Κἀκεῖθεν μετὰ τὸ ἀποθανεῖν τὸν πατέρα αὐτοῦ μετῴκισεν αὐτὸν εἰς τὴν γῆν ταύτην εἰς ἣν ὑμεῖς νῦν κατοικεῖτε· καὶ οὐκ ἔδωκεν αὐτῷ κληρονομίαν ἐν αὐτῇ οὐδὲ βῆμα ποδός. Σολομὼν δὲ ᾠκοδόμησεν αὐτῷ οἶκον. Ἀλλ᾿ οὐχ ὁ ὕψιστος ἐν χειροποιήτοις ναοῖς κατοικεῖ, καθὼς ὁ προφήτης λέγει· «Ὁ οὐρανός μοι θρόνος, ἡ δὲ γῆ ὑποπόδιον τῶν ποδῶν μου· ποῖον οἶκον οἰκοδομήσετέ μοι, λέγει Κύριος, ἢ τίς τόπος τῆς καταπαύσεώς μου; Οὐχὶ ἡ χείρ μου ἐποίησε ταῦτα πάντα;» Σκληροτράχηλοι καὶ ἀπερίτμητοι τῇ καρδίᾳ καὶ τοῖς ὠσίν, ὑμεῖς ἀεὶ τῷ Πνεύματι τῷ ῾Αγίῳ ἀντιπίπτετε, ὡς οἱ πατέρες ὑμῶν καὶ ὑμεῖς. Τίνα τῶν προφητῶν οὐκ ἐδίωξαν οἱ πατέρες ὑμῶν; καὶ ἀπέκτειναν τοὺς προκαταγγείλαντας περὶ τῆς ἐλεύσεως τοῦ δικαίου, οὗ νῦν ὑμεῖς προδόται καὶ φονεῖς γεγένησθε· οἵτινες ἐλάβετε τὸν νόμον εἰς διαταγὰς ἀγγέλων, καὶ οὐκ ἐφυλάξατε. ᾿Ακούοντες δὲ ταῦτα διεπρίοντο ταῖς καρδίαις αὐτῶν καὶ ἔβρυχον τοὺς ὀδόντας ἐπ᾿ αὐτόν. Ὑπάρχων δὲ πλήρης Πνεύματος ῾Αγίου, ἀτενίσας εἰς τὸν οὐρανὸν εἶδε δόξαν Θεοῦ καὶ ᾿Ιησοῦν ἑστῶτα ἐκ δεξιῶν τοῦ Θεοῦ, καὶ εἶπεν· Ἰδοὺ θεωρῶ τοὺς οὐρανοὺς ἀνεωγμένους καὶ τὸν υἱὸν τοῦ ἀνθρώπου ἐκ δεξιῶν τοῦ Θεοῦ ἑστῶτα. Κράξαντες δὲ φωνῇ μεγάλῃ συνέσχον τὰ ὦτα αὐτῶν καὶ ὥρμησαν ὁμοθυμαδὸν ἐπ᾿ αὐτόν, καὶ ἐκβαλόντες ἔξω τῆς πόλεως ἐλιθοβόλουν. Καὶ οἱ μάρτυρες ἀπέθεντο τὰ ἱμάτια αὐτῶν παρὰ τοὺς πόδας νεανίου καλουμένου Σαύλου, καὶ ἐλιθοβόλουν τὸν Στέφανον, ἐπικαλούμενον καὶ λέγοντα· Κύριε ᾿Ιησοῦ, δέξαι τὸ πνεῦμά μου. Θεὶς δὲ τὰ γόνατα ἔκραξε φωνῇ μεγάλῃ· Κύριε, μὴ στήσῃς αὐτοῖς τὴν ἁμαρτίαν ταύτην. καὶ τοῦτο εἰπὼν ἐκοιμήθη.

Νεοελληνική Απόδοση

Εκείνες τις μέρες, ο Στέφανος, γεμάτος πίστη και δύναμη, έκανε μεγάλα και κατα­πληκτικά θαύματα ανάμεσα στο λαό. Μερικοί από τη συναγωγή η οποία λεγόταν «των Λιβερτίνων», καθώς και μερικοί Κυρηναίοι και Αλεξανδρινοί, κι άλλοι από την Κιλικία κι από την επαρχία της Ασίας άρχισαν να λογομαχούν με το Στέφανο. Δεν μπορούσαν όμως ν’ αντιμετωπίσουν τη σοφία και το Άγιο Πνεύμα που τον φώτιζε στα λό­για του. Τότε έβαλαν ανθρώπους να πουν ότι τον άκουσαν να λεει λόγια βλάσφημα για το Μωυσή και για το Θεό. Έτσι ξεσήκωσαν το λαό και τους πρεσβυτέρους και τους γραμματείς, που πήγαν και τον έπιασαν και τον έσυραν στο συνέδριο. Εκεί παρουσίασαν φευδο­μάρτυρες που έλεγαν: «Ο άνθρωπος αυτός συνεχώς λεει βλάσφημα λόγια εναντίον του αγίου ναού και εναντίον του νόμου. Τον έχουμε ακούσει να λεει ότι αυτός ο Ιησούς ο Ναζωραίος θα γκρεμί­σει το ναό και θ’ αλλάξει τους θεσμούς που μας παρέδωσε ο Μωυσής». Όλα τα μέλη του συνεδρίου κοίταξαν το Στέφανο και είδαν ότι το πρόσωπό του έλαμπε σαν να ήταν πρόσωπο αγγέλου. Τότε ρώτησε ο αρχιερέας το Στέφανο: «Έτσι είναι τα πράγματα;» Εκείνος αποκρίθηκε: «Αδελφοί και πατέρες, ακούστε: Ο δοξα­σμένος Θεός φανερώθηκε στον πατέρα μας τον Αβραάμ όταν ήταν στη Μεσοποταμία, πριν έρθει να κατοικήσει στη Χαράν, και του είπε: “φύγε από την πατρίδα σου κι από τους συγγενείς σου, και πήγαινε στη χώρα που θα σου δείξω. Εκείνος τότε έφυγε από τη χώρα των Χαλδαίων και πήγε να κατοικήσει στη Χαράν. Από κει, όταν πέθανε ο πατέρας του, ο Θεός τον έφερε να κατοικήσει στη χώρα αυτή, που κι εσείς τώρα κατοικείτε. Όμως δεν του έδωσε ιδιοκτησία σ’ αυτόν ούτε ένα μέτρο γης, αλλά υποσχέθηκε να τη δώσει σ’ αυτόν, και μετά το θάνατό του στους απογόνους του, αν και ο Αβραάμ δεν είχε τότε παι­δί. Αυτός απέκτησε την εύνοια του Θεού και ζήτησε την άδεια να χτίσει κατοικία για το Θεό του Ιακώβ. Την κατοικία αυτή του την έχτισε ο Σολομών. Ο Ύψιστος όμως δεν κατοικεί σε χειροποίητους ναούς. Όπως λεει ο προφήτης:  Ο ουρανός είναι ο θρόνος μου, Κι η γη είναι το στήριγμα για ν’ ακουμπούν τα πόδια μου. τι σπίτι θα μου χτίσετε; λεει ο Κύριος, και ποιος μπορεί να είναι ο τόπος της κατοικίας μου;Εγώ δεν τα ’φτιαξα όλα αυτά;»Σκληροτράχηλοι, με πωρωμένη την καρδιά και κλεισμένα τ’ αυτιά σας, πάντοτε αντιστέκεστε στο Άγιο Πνεύμα· όπως οι πατέρες σας, το ίδιο κι εσείς. »Ποιον από τους προφήτες δεν καταδίωξαν οι προπάτορές σας; Θανάτωσαν αυτούς που προφήτεψαν τον ερχομό του Δίκαιου Μεσσία, που κι εσείς τώρα γίνατε προδότες και φονιάδες του, εσείς οι ίδιοι που λάβατε το νόμο του Θεού μέσω αγγέλων και δεν τον τηρή­σατε! » Ακούγοντας αυτά εξαγριώθηκαν και έτριζαν τα δόντια τους εναν­τίον του. Αυτός όμως γεμάτος από το Άγιο Πνεύμα, ατένισε τον ου­ρανό και είδε τη δόξα του Θεού και τον Ιησού να στέκεται στα δεξιά του Θεού και είπε: «Βλέπω τον ουρανό ανοιχτό και τον Υιό του Ανθρώπου να στέκεται στα δεξιά του Θεού». Τότε αυτοί έβγαλαν μια μεγάλη κραυγή κι έκλεισαν τ’ αυτιά τους· όρμησαν όλοι μαζί καταπά­νω του. Τον έσυραν έξω από την πόλη και τον λιθοβολούσαν. Οι μάρτυρες κατηγορίας, που θα ’ριχναν πρώτοι τις πέτρες, απέθεταν τα ρούχα τους στα πόδια ενός νεαρού που λεγόταν Σαύλος. Ενώ αυτοί τον λιθοβολούσαν, ο Στέφανος προσευχόταν και έλεγε: «Κύριε Ιησού, δέξου το πνεύμα μου». Ύστερα έπεσε στα γόνατα και φώναξε δυνατά: «Κύριε, μην τους λογαριάσεις την αμαρτία αυτή». Και μ’ αυτά τα λόγια ξεψύχησε.

Ο ΑΥΤΟΚΛΗΤΟΣ ΣΩΤΗΡΑΣ


 


Θα έχετε δει φαντάζομαι αρκετές φορές, ότι αρκετοί μόλις αποκτήσουν σχέση με την εκκλησία, πάνε μερικές φορές σε κάποια αγρυπνία, πάρουν ένα κομποσκοίνι και αποκτήσουν γέροντα, αμέσως πλήττονται από το σύνδρομο του διαφωτιστή και σωτήρα των άλλων(το ίδιο εξίσου παθαίνουν κι αυτοί που πάνε ψυχοθεραπεία ή μετέχουν σε κάποια θεραπευτική ομάδα). 

 

Καφέ δε μπορείς πλέον να πιείς μαζί τους ή να κάνεις μια ανθρώπινη κουβέντα. Πολλώ δε μάλλον να του πεις τα λάθη ή τα προβλήματα σου. Αμέσως αρχίζουν να διδάσκουν, περί του ορθού και σωστού, περί αμαρτίας, σωτηρίας, κολάσεως και παραδείσου με μία τέτοια απολυτότητα λες και μόλις κατέβηκαν από τον ουρανό με μαδημένες φτερούγες. Ούτε ο ίδιος ο Θεός δεν θα ήταν τόσο απόλυτος. 

Ο αυτόκλητος απρόσκλητος «σωτήρας» ολημερίς διδάσκει, επιπλήττει, διορθώνει τις ζωές των άλλων, και γενικά ζητάει να τον προσέξουν πάντες μια κι εκείνος «ξέρει». Ξέρει βέβαια πάντα τα στραβά των άλλων και ποτέ τα δικά του. 

 

Νομίζω ότι δεν χρειάζεται ιδιαίτερη ανάλυση ώστε να αντιληφθεί κάποιος ότι ένας τέτοιος άνθρωπος σαφέστατα δεν έχει προχωρήσει πνευματικά άλλα ούτε και θεραπευμένος είναι. Θα χρειαστεί ακόμη αρκετό δρόμο, ώστε να εισέλθει στην ωριμότητα της πνευματικής ζωής, που διακρίνεται από ταπείνωση, σιωπή, σεβασμό στην ελευθερία του άλλου, στην μοναδικότητά και σε αυτό το ψυχικό timing, που είναι μυστήριο για την κάθε ψυχή. 

 

Άλλωστε εάν ζει μέσα μας ο Θεός και έχουμε προχωρήσει θεραπευτικά, θα γνωρίζουμε ότι η μέγιστη αρετή είναι η διάκριση. Δηλαδή να ξέρεις πόσο, πώς και πότε θα μιλήσεις σε κάθε άνθρωπο ξεχωριστά, γιατί ο Θεός δεν τσουβαλιάζει ούτε πετροβολά χριστιανικά…

  

Η ΓΝΩΣΗ ΧΩΡΙΣ ΑΓΑΠΗ ΕΙΝΑΙ ΜΑΤΙ ΧΩΡΙΣ ΚΟΡΗ


Πρέπει να γνωρίζουμε ότι οι χριστιανοί είναι χριστιανοί, όταν σκέπτονται, καθένας μόνος του αλλά και μεταξύ τους, ως σύνολο, ό,τι είναι «εν Χριστώ Ιησού», διότι αυτό είναι τροφή αιώνια για την ανθρώπινη ψυχή. 

Η ανθρώπινη σκέψη παραμένει ατελής και ανολοκλήρωτη όσο δε μεταμορφώνεται με τη χάρη του Χριστού σε Χριστοσκέψη και Θεοσκέψη. Γι’ αυτό το λόγο και ο πόθος της άγρυπνης χριστιανικής ψυχής και ο στεναγμός της μέρα και νύχτα με την προσευχή και τα δάκρυα είναι ο εξής: Γλυκύτατε Κύριε, κάθε σκέψη μου μεταμόρφωσέ την σε Θεοσκέψη! Πανάγαθε Κύριε, κάθε αίσθησή μου μεταμόρφωσέ την σε Θεοαίσθηση!

Όταν η ανθρώπινη σκέψη από υπερηφάνεια και πείσμα δεν θέλει το Χριστό, παραφρονεί και μαίνεται και η αίσθηση παραφρονεί και η ζωή γίνεται άφρων και ο άνθρωπος εκτός εαυτού σπεύδει από το κακό στο χειρότερο, με ευχαρίστηση βυθίζεται από αμαρτία σε αμαρτία, ώσπου να βυθισθεί όλος στην αιώνια βασιλεία της αμαρτίας και του κακού, την κόλαση. 

Μόνο ο πανθαύμαστος Κύριος Ιησούς Χριστός ως Θεάνθρωπος, είναι η μακαριότητα για την ανθρώπινη σκέψη, η αιώνια μακαριότητα και η αιώνια ευλογία και ο αιώνιος παράδεισος και η αιώνια χαρά…

Η ανθρώπινη αίσθηση που δεν έχει πληρωθεί από τη θεία αγάπη, είναι για τον άνθρωπο τεράστιο βάσανο και ολόκληρη κόλαση. Και η ανθρώπινη γνώση, που δεν έχει πληρωθεί μ’ αυτή την αγάπη, δεν είναι τίποτε άλλο παρά ένα φοβερό πανδαιμόνιο. 

Η θεία αγάπη είναι η μόνη δύναμη στον επίγειο κόσμο μας, η οποία εξυγιαίνει και την ανθρώπινη γνώση και την ανθρώπινη αίσθηση και τις αποκαθιστά στο «κατά φύσιν», τις αθανατοποιεί και τις διαιωνίζει. Έτσι, μόνο με το Χριστό, με την αγάπη Του, θεραπεύονται από τη μωρία τους και η ανθρώπινη γνώση και η ανθρώπινη αίσθηση. 

Θεραπεύονται από τη σατανική-ουμανιστική αυτάρκεια, αυτονομία, αυτοϊκανοποίηση, από τη σατανική-ουμανιστική φιλαυτία, αυτοαποκλειστικότητα. Διότι είναι βασική αρχή της ζωής και του Σατανά και του ουμανιστικού ανθρώπου το να είναι αυτάρκης, να ζει διά του εαυτού του, από τον εαυτό του, με τον εαυτό του και για τον εαυτό του· να μην αναγνωρίζει εκτός από τον εαυτό του ούτε τον Θεό, ούτε την Αλήθεια, ούτε τη Δικαιοσύνη, ούτε οποιαδήποτε άλλη αξία, να είναι ο εαυτός του το παν και τα πάντα. Και αυτό είναι η βασική αρχή και της γνώσεώς του και της αισθήσεώς του. 

Αλλά αυτή η φιλαυτία και ο αυτοαποκλεισμός και η αυτοαπομόνωση είναι σκοτεινή φυλακή, μέσα στην οποία αρχίζει να παραφρονεί, ώσπου τελικά να παραφρονήσει εντελώς και ο Σατανάς και ο άνθρωπος και η γνώση τους και η αίσθησή τους.

«Ίνα η αγάπη υμών περισσεύση εν επιγνώσει», διότι μόνο η επίγνωση, η οποία πηγάζει από την αγάπη έχει αιώνια αξία και αθάνατη διάρκεια. Ως προς την ίδια τη φύση της η αγάπη είναι η θεία δύναμη της γνώσεως· μ’ αυτή γνωρίζουμε και τον Θεό και τον άνθρωπο και κάθε αγαπώμενο κτίσμα, διότι σ’ αυτή την πανοικτίρμονα αποκαλύπτονται και το μυστήριο του Θεού και το μυστήριο του ανθρώπου και το μυστήριο κάθε κτίσματος. Η αγάπη ανθεί μόνο με την πίστη. Και όσο η αγάπη μεγαλώνει, μεγαλώνει μαζί της και η πίστη.

Η τέλεια αγάπη δίνει την τέλεια γνώση. Η γνώση χωρίς αγάπη είναι μάτι χωρίς κόρη, αυτί χωρίς ακοή, σώμα χωρίς ψυχή. Η γνώση χωρίς αγάπη επαίρεται, οδηγεί σε υπερηφάνεια και η υπερηφάνεια σκοτώνει την ψυχή περισσότερο από οτιδήποτε άλλο. Η υπερηφάνεια είναι η κακία, που μετέβαλε τον υπέρτατο άγγελο σε διάβολο και πόσο ευκολότερα δεν θα μεταβάλει τον άνθρωπο! (βλ. Α’ Κορ. 8. 11).

Η επίγνωση του Χριστού, η αληθινή γνώση του τι είναι ο Χριστός και ποιος είναι, και τι έφερε στο γένος των ανθρώπων, —αυτή η γνώση είναι για τον άνθρωπο εκείνη που ξεπερνά κάθε άλλη γνώση.

Στη γνώση αυτή ο χριστιανός βλέπει και βρίσκει τα πάντα, ιδιαίτερα όταν τη συγκρίνει με οποιαδήποτε άλλη, οσοδήποτε υψηλή ανθρώπινη γνώση. Η εμπειρία των αγίων ανθρώπων αποδεικνύει ότι η γνήσια Χριστογνωσία αποτελεί πράγματι την πλήρη και καθολική γνώση. Διότι, όταν ο άνθρωπος γνωρίζει το Χριστό όπως πρέπει, γνωρίζει καθετί που του χρειάζεται γι’ αυτόν και τον άλλο κόσμο και για τη ζωή σ’ αυτόν και στον άλλο κόσμο. 

Τέτοια όμως γνώση ποιος μπορεί να δώσει στους ανθρώπους, ποιος από τους θεούς, ποιος από τους ανθρώπους, ποιος από τους ήρωες, ποιος από τα μεγάλα πνεύματα; Ασφαλώς κανείς.

Μόνο η «γνώσις του Χριστού» δίνει στον άνθρωπο τη μόνη αληθινή γνώση του Θεού, του κόσμου, του ανθρώπου, της ζωής, του θανάτου, του κακού, του διαβόλου, της αμαρτίας, της αλήθειας, της δικαιοσύνης, της αγάπης· τη γνώση κάθε πράγματος μικρού και μεγάλου, σπουδαίου και συνηθισμένου, αιώνιου και πεπερασμένου. 

Γι’ αυτό ο άγιος πρωτοκορυφαίος απόστολος με τέτοια παραφορά αγάπης και φλόγα θείου ζήλου ονομάζει το Χριστό Κύριό Του. Και πράγματι κανείς δεν είναι άξιος να είναι Κύριος του ανθρώπου εκτός από τον Θεάνθρωπο. Αυτό αισθάνεται όποιος αληθινά βασανίσθηκε με το πρόβλημα του ανθρώπου. Διότι το πρόβλημα του ανθρώπου τον οδηγεί προς τον Θεό, τον μόνο αληθινό Θεό και Κύριο, τον Θεάνθρωπο Ιησού Χριστό.

Το να γνωρίσεις το Χριστό είναι πρώτα-πρώτα το να γνωρίσεις τη δύναμη του θανάτου Του και της Αναστάσεώς Του. Πώς; Ζώντας και βιώνοντάς τα σαν δικά σου. Διότι ο άνθρωπος γίνεται χριστιανός ζώντας και βιώνοντάς το Χριστό. Άλλη οδός δεν υπάρχει. Γίνεσαι χριστιανός και γνωρίζεις το Χριστό, εάν καθετί που είναι του Χριστού το βιώσεις σαν δικό σου. 

Η Χριστογνωσία προέρχεται πάντοτε από τη χριστοβίωση και το χριστοβίωμα. Θα γνωρίσεις την αγάπη του Χριστού, εάν τη βιώσεις· θα γνωρίσεις την αλήθεια του Χριστού, εάν τη βιώσεις. Το ίδιο και τη δικαιοσύνη και την ταπείνωση του Χριστού, και το πάθος Του και τον θάνατό Του και την ανάσταση του Χριστού θα γνωρίσεις, μόνο εάν τα βιώσεις σαν δικά σου. 

Αυτό ισχύει για κάθε τι που είναι του Χριστού, από το πιο μικρό γεγονός της οικονομίας Του, ως το μεγαλύτερο. «Την δύναμιν της αναστάσεως Αυτού» θα γνωρίσεις, εάν με την πίστη αναστήσεις τον εαυτό σου από τον τάφο της φιλαμαρτησίας και πορευθείς τη νέα ζωή, ζώντας ως «συνεγερθείς τω Χριστώ» (Κολ. 3. 1) ήδη από αυτό τον κόσμο, ζώντας δηλαδή με τον Αναστημένο Κύριο.

«Η ειρήνη του Θεού η υπερέχουσα πάντα νουν φρουρήσει τας καρδίας υμών και τα νοήματα υμών εν Χριστώ Ιησού». «Νοήματα εν Χριστώ» σημαίνει άγια νοήματα, τα οποία προέρχονται μόνο από νου που αγιάσθηκε από το Χριστό. Και πώς αγιάζεται ο νους; 

Όταν ζει ο άνθρωπος με τα άγια ευαγγελικά μυστήρια και τις άγιες ευαγγελικές αρετές. Αυτή η ζωή θεραπεύει το νου από την κύρια ασθένειά του, την υψηλοφροσύνη, και τον γεμίζει με την αιώνια υγεία —την ταπεινοφροσύνη. Από τον αγιασμένο νου πηγάζουν άγια νοήματα, από το νου «εν τω Χριστώ» έρχονται «νοήματα εν τω Χριστώ». Μόνο ζωή «εν Χριστώ Ιησού» κρατά τη σκέψη μας «εν τω Χριστώ» και μεταμορφώνει κάθε σκέψη μας σε χριστοσκέψη, σε θεοσκέψη. 

Οι ανθρώπινες σκέψεις και η ανθρώπινη διάνοια εκτός του Χριστού έχουν τυφλωθεί και δεν βλέπουν τίποτε, όπως πρέπει να το βλέπουν, και δεν γνωρίζουν τίποτε, όπως πρέπει να το γνωρίζουν. Γι’ αυτό από την απιστία και τη μη αποδοχή του Χριστού έχουν τυφλωθεί οι σκέψεις και «τα νοήματα των απίστων» (Πρβλ. Β’ Κορ. 4. 4· 3. 14).

Επειδή η χριστιανική ζωή είναι ζωή μέσα σε θείο αγιασμό και σε αρετές, «διά τούτο» είναι απαραίτητο «ίνα πληρωθήτε την επίγνωσιν του θελήματος Αυτού». Για μια τέτοια ένθεη ζωή, η οποία είναι σε όλα αθάνατη, ατελεύτητη και αιώνια, είναι απαραίτητες οι αθάνατες, ατελεύτητες και αιώνιες ενέργειες του Θεού. 

Η πρόοδος σ’ αυτή τη ζωή εξαρτάται και από τον Θεό, ο Οποίος δίνει τις δυνάμεις, και από μας που χρησιμοποιούμε αυτές τις δυνάμεις. Και ο Θεός δεν βιάζει κανένα, αλλά δίνει στον καθένα κατά την έφεσή του και το ζήλο του και την πίστη του. 


Κατά το ζήλο του δηλαδή στην ευαγγελική άσκηση, στην εκπλήρωση του θελήματος του Θεού και την τήρηση των εντολών Του. Όσο εμείς βιάζομε τον εαυτό μας στην ευαγγελική ζωή, τόσο ο Κύριος μάς δίνει δυνάμεις να την πραγματοποιούμε, ώστε ο αγώνας μας να είναι ελαφρός και χαροποιός, όπως μας το μαρτυρούν και οι Άγιοι.


Αγίου Ιουστίνου Πόποβιτς

ΓΡΑΦΩ ΤΗΝ ΑΛΗΘΕΙΑ


Το Θαύμα της Προσευχής των θλιμμένων και ταπεινών (Άγιος Σιλουανός)

Πολύ μας αγαπάει ο Κύριος· αυτό το έμαθα από το Άγιο Πνεύμα, που μου έδωσε Εκείνος κατά το μέγα Του έλεος.

Γέρασα και ετοιμάζομαι για το θάνατο και γράφω την αλήθεια από αγάπη για τους ανθρώπους. Το Άγιο Πνεύμα, που μου έδωσε ο Κύριος, θέλει να σωθούν όλοι, να γνωρίσουν όλοι τον Θεό.

Ήμουν χειρότερος κι από ένα βρωμερό σκύλο, εξαιτίας των αμαρτιών μου· σαν άρχισα όμως να ζητώ συγχώρηση από τον Θεό, Αυτός μου έδωσε όχι μόνο τη συγχώρηση αλλά και το Άγιο Πνεύμα.

Έτσι, εν Πνεύματι Αγίω, γνώρισα τον Θεό. Βλέπεις αγάπη που έχει ο Θεός για μας; Ποιος, αλήθεια, θα μπορούσε να περιγράψει την ευσπλαχνία Του;

Το Άγιο Πνεύμα είναι αγάπη και η αγάπη αυτή πλημμυρίζει όλες τις ψυχές των ουρανοπολιτών αγίων.

Και το ίδιο Άγιο Πνεύμα είναι στη γη, στις ψυχές όσων αγαπούν τον Θεό. Εν Πνεύματι Αγίω οι ουρανοί βλέπουν τη γη, ακούνε τις προσευχές μας και τις προσκομίζουν στον Θεό.

Άγιος Σιλουανός ο Αθωνίτης

ΔΙΝΟΥΜΕ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΣΤΟΥΣ ΑΛΛΟΥΣ ΑΛΛΑ ΔΕΝ ΣΥΣΤΑΥΡΩΝΟΜΑΣΤΕ ΜΑΖΙ ΤΟΥΣ

Ο κάθε άνθρωπος έχει κάποιο σταυρό στην ζωή του. Κανείς μας δεν έχει το δικαίωμα να απαξιώσει ή να χλευάσει τον σταυρό του άλλου.

Μπορεί εμείς να τον θεωρούμε μικρό σταυρό, όμως δεν είναι το θέμα πως το θεωρούμε εμείς αλλά πως το βιώνει ο συγκεκριμένος άνθρωπος στην ζωή του.


Ο κάθε άνθρωπος είναι διαφορετικός. Αυτό σημαίνει ότι διαφορετικά αντιμετωπίζει τον σταυρό του, διαφορετικές οι δυνάμεις του, διαφορετικά τα συναισθήματά του, διαφορετική η πνευματική του κατάσταση.

του αρχιμανδρίτη Παύλου Παπαδόπουλου

Σίγουρα χρειάζεται να υπάρχει πνευματική καλλιέργεια ώστε ο άνθρωπος να εκμεταλλευτεί τον σταυρό του και να προοδεύσει εν Χριστώ. Αυτό όμως είναι θέμα του ίδιου του ανθρώπου που κουβαλά τον συγκεκριμένο σταυρό στην ζωή του.

Ας το δούμε λοιπόν από την μεριά μας. Χρειάζεται να έχουμε υπόψιν μας ότι ο σταυρός του αδελφού μας πρέπει να προσεγγίζεται από μέρους μας, με πνεύμα αγάπης, επιείκειας, παρηγοριάς, στήριξης του πονεμένου και δοκιμαζόμενου αδελφού μας.

Είναι απαράδεκτη η συμπεριφορά κάποιων δήθεν “πνευματικών ανθρώπων” να αντιμετωπίζουν τον σταυρό του αδελφού τους απαξιωτικά ή να απαιτούν από αυτόν να τον σηκώσει ως άνθρωπος που έχει φτάσει στην τέλεια και απαθή κατάσταση των Οσίων. Τέτοιες απαιτήσεις είναι αδιάκριτες και κρύβουν τον κίνδυνο να προσθέσουν κι άλλο πόνο πάνω στον πόνο του συνανθρώπου μας.

Μακάρι όλοι μας να σηκώνουμε τον σταυρό μας αγόγγυστα και με βαθιά πίστη και ελπίδα στον Θεό. Όμως αυτό δεν γίνεται πάντα, ούτε γίνεται με όλους μας.

Μην κατακρίνουμε αδελφοί μου κάποιον που περνά κάποια δοκιμασία και δεν την διαχειρίζεται με τέτοιον τρόπο ώστε να προοδεύει πνευματικά. Αυτός ξέρει τον πόνο του, τον αγώνα του, την κούρασή του, την φθορά που έχει υποστεί το σώμα, ο νους του, το πνεύμα του.

Έξω από τον χορό, πολλοί από εμάς το παίζουμε ειδικοί και καλοί σύμβουλοι.

Ο κάθε άνθρωπος καλείται να σηκώσει τον σταυρό του.
Η δική μας θέση στον σταυρό του άλλου, δεν είναι να του κάνουμε υποδείξεις σκληρές με ελεγκτικό ύφος. Η θέση μας είναι να βρισκόμαστε κοντά του με πνεύμα συγκατάβασης και αγάπης, έτοιμοι να συσταυρωθούμε κι εμείς μαζί του.

Πολλές φορές κάνουμε μαθήματα στους αδελφούς μας που σηκώνουν έναν σταυρό αλλά από την άλλη προσπαθούμε να σώσουμε το βόλεμά μας, την καλοπέρασή μας, το συμφέρον μας. Δεν μπαίνουμε στην διαδικασία της συσταύρωσης. Δεν θέλουμε να βοηθήσουμε πραγματικά τον άλλον, αλλά μόνο να του κάνουμε μαθήματα περί πίστεως.

Εάν κάποιος αδελφός σου περνά μία δοκιμασία βοήθησέ τον με την προσευχή σου γι’ αυτόν, στάσου δίπλα του έτοιμος να τον παρηγορήσεις, να τον αγκαλιάσεις, να σιωπήσεις, να τον ακούσεις.

Έχουμε μάθει να δίνουμε συμβουλές στους άλλους που περνάνε κάποια δοκιμασία. Εύκολα ανοίγουμε το στόμα μας. Δύσκολα όμως στεκόμαστε δίπλα τους, με την φυσική αλλά και την πνευματική μας παρουσία. Αυτό χρειάζεται όμως να πράξουμε.

Από λόγια και συμβουλές είμαστε πρώτοι. Από έργα αγάπης στερούμαστε…
Από χριστιανικές θεωρίες είμαστε γεμάτοι. Από χριστιανική ζωή είμαστε σχεδόν άδειοι…

αρχιμ. Παύλος Παπαδόπουλος

Πέμπτη 30 Ιουλίου 2020

O ΑΓΙΟΣ ΕΥΔΟΚΙΜΟΣ


St Evdokimos

Oύτος ο μακάριος ήτον κατά τους χρόνους του βασιλέως Θεοφίλου του εικονομάχου, εν έτει ωκθ΄ [829], εκατάγετο δε από γονείς ευγενείς και λαμπρούς κατά την ζωήν. Πατρίκιοι γαρ ήτον αυτοί και Oρθόδοξοι, Bασίλειος και Eυδοκία ονομαζόμενοι, οίτινες εκατάγοντο από την Kαππαδοκίαν, ήτοι από την Kαραμανίαν. Όθεν επειδή αυτοί καλώς ανέθρεψαν και επαίδευσαν τον υιόν τους τούτον Eυδόκιμον, διά τούτο και ο βασιλεύς Θεόφιλος ετίμησεν αυτόν με το αξίωμα του Kανδιδάτου, και εδιώρισεν αυτόν να ήναι στρατοπεδάρχης, πρώτον μεν, εις την χώραν των Kαππαδοκών, έπειτα δε, εις όλην την γην των Pωμαίων. Ήτον γαρ ο Άγιος μία ζυγαρία της δικαιοσύνης, και ένας κανών, οπού εφύλαττε κάθε ισότητα. Kαι έκαμνε μεν καθ’ εκάστην ημέραν πολλάς ελεημοσύνας εις Eκκλησίας, εβοήθει δε εις χήρας και ορφανά, και απλώς ειπείν, κάθε είδος αρετής εμεταχειρίζετο ο αοίδιμος. Kυριευθείς δε από σωματικήν ασθένειαν, παρέδωκε την ψυχήν του εις χείρας Θεού. Oι δε δούλοι αυτού φυλάττοντες την παραγγελίαν οπού τοις έδωκεν, έθαψαν αυτόν μαζί με τα ρούχα και υποδήματά του. Oύτος ο αοίδιμος εδοξάσθη παρά Θεού με πολλά θαύματα, τα οποία τώρα δεν ημπορούμεν να αναφέρωμεν. H δε του λειψάνου αυτού μετακομιδή εις την Kωνσταντινούπολιν, έγινε κατά την έκτην του παρόντος Iουλίου. H δε κοίμησις αυτού έγινε κατά την παρούσαν τριακοστήν πρώτην του αυτού. (Tον κατά πλάτος Bίον του Aγίου τούτου όρα εις το Nέον Eκλόγιον. O δε ελληνικός Bίος τούτου σώζεται εν τη Λαύρα, εν τη των Iβήρων, και εν άλλαις, ου η αρχή· «Eυδοκίμου του φερωνύμως κατά Θεόν ευδοκιμήσαντος», συνεγράφη δε υπό του Mεταφραστού.) 
(Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Γ´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)
Για τα θαύματά του ο άγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς γράφει: «Ένας φρενοβλαβής άνδρας άγγιξε τον τάφο του και έγινε αμέσως υγιής. Το ίδιο και ένα παιδί. Μετά από δεκαοκτώ μήνες, η μητέρα του άνοιξε το φέρετρό του και βρήκε το σώμα του σαν να ήταν ακόμη ζωντανό, χωρίς σημάδια σαπίλας ή φθοράς. Μια υπέροχη ευωδία αναδιδόταν από το σώμα του αγίου. Τα λείψανά του μεταφέρθηκαν αργότερα στην Κωνσταντινούπολη και ενταφιάστηκαν στην νέα εκκλησία της Αγίας Θεοτόκου που έχτισαν οι γονείς του δίκαιου Ευδόκιμου.» (Πρόλογος από την Αχρίδα)
Απολυτίκιον. Ήχος δ’. Ταχύ προκατάλαβε.
Εκ γής η καλέσας σε, προς ουράνιους σκηνάς, τηρεί και μετά θάνατον, αδιαλώβητον, το σώμα σου Άγιε· σύ γαρ εν σωφροσύνη και σεμνή πολιτεία, μάκαρ έπολιτεύσω, μή μολύνας την σάρκα. Διό εν παρρησία Χριστώ, πρέσβευε σωθήναι ημάς.

ΠΟΤΕ ΕΙΝΑΙ ΑΛΗΘΕΙΑ Η ΑΛΗΘΕΙΑ ΜΟΥ;

  

  Το δικαίωμα της γνώμης είναι αδιαπραγμάτευτο στην εποχή μας. Ο καθένας έχει άποψη και ζητά την ελευθερία να την εκφράζει. 
 Κάποτε ζητά από τους άλλους να την ενστερνιστούν, καθότι θεωρεί τον εαυτό του αυθεντικό εκφραστή της αλήθειας. Του είναι δύσκολο να κάνει πίσω, να θέσει τη γνώμη του στη κριτική των άλλων, να επιχειρηματολογήσει υπέρ της και να αποδομήσει τα επιχειρήματα των άλλων. Και αυτό διότι η γνώμη συνήθως έχει έναν χαρακτήρα αποσπασματικό. Δεν στηρίζεται στη συνολική θεώρηση των πραγμάτων, αλλά σε μία πλευρά τους, με αποτέλεσμα ούτε αυτός που την εκφράζει ούτε αυτοί που έχουν ανάλογη αποσπασματικότητα στη σκέψη τους να μπορούν να σχηματίσουν ολοκληρωμένη άποψη περί του τι είναι αλήθεια. Και δεν είναι μόνο αυτό. Όσοι ταυτίζουν την αλήθεια με την έννοια της γνώμης παραθεωρούν ή αγνοούν ότι η αλήθεια είναι εμπειρία, βίωση του αυθεντικού. Τη ίδια στιγμή αλήθεια είναι η μη λήθη, η διατήρηση στη μνήμη του αυθεντικού που είναι πλήρες και όχι μερικό. Και επειδή οι ανθρώπινες δυνατότητες είναι πεπερασμένες, η αλήθεια του καθενός όταν περιορίζεται στο μερικό, στο μη βιωματικό και δεν αναδεικνύει τα όρια της μνήμης γίνεται δογματισμός και όχι αυθεντικότητα.
  Η απολυτοποίηση της αλήθειας μας γίνεται όταν δεν υπάρχει αγάπη και ταπείνωση. Γιατί η αλήθεια γνωρίζεται από αυτόν που αγαπά, δηλαδή κάνει έξοδο από τον εαυτό του, από το εγώ του, αποφασίζει να δει τα πράγματα όχι μόνο με τις λέξεις, αλλά με τα νοήματά τους. Και την ίδια στιγμή, έχει την ταπείνωση να μην θεωρήσει τον εαυτό του κριτήριο της αυθεντικότητας των όσων πιστεύει και βιώνει, αλλά να τον εντάσσει στο εμπειρικό σώμα που έχει πιστέψει και βιώσει το ίδιον ή ό,τι το πιστοποιεί. Σε ό,τι αφορά τον Θεό και την πίστη αυτό το εμπειρικό σώμα είναι η Εκκλησία. Η ζώσα κοινότητα. Αυτή που ξεκινά από το μυστήριο της Ευχαριστίας, αλλά και την ίδια στιγμή αναβαπτίζεται στην παράδοση τόσο των λόγων όσο και των βιωμάτων των Πατέρων και των Αγίων. 
 Η Εκκλησία η οποία δεν είναι έτοιμη να κατακρίνει, αλλά να αγαπήσει. Ζητά την αλήθεια που ελευθερώνει από το γράμμα, χωρίς να το καταργεί, και οδηγεί στο πνεύμα. Και η Εκκλησία είναι χώρος σύνθεσης που οδηγεί στην ενότητα. Ακόμη και όσα απορρίπτει ως μη αυθεντικά η Εκκλησία, δεν έχει ως κριτήριό της την έπαρση ή την αυτοδικαίωση, αλλά την κατάδειξη ότι δεν συμφωνούν με την εμπειρία και την πίστη της. Και έτσι δεν κηρύττει η Εκκλησία αφορισμό των ανθρώπων που ο δικός τους τρόπος προσέγγισης της αλήθειας είναι μη αυθεντικός, αλλά τους προσκαλεί σε μετάνοια. Σε επαν- ένταξη στο σώμα της. Εκεί όμως όπου υπάρχουν διαφορετικές προσεγγίσεις, κυρίως στο λεκτικό επίπεδο ή στον τρόπο βίωσης της αλήθειας, η Εκκλησία αφήνει την διαφορετικότητα να στολίσει με ποικιλία τη ζωή της. 

 Γι’ αυτό και στην ίδια Εκκλησία συνυπάρχουν η ακρίβεια με την οικονομία, η
αυστηρότητα με την επιείκεια, η ομολογία του Συμβόλου της πίστεως που είναι η αυθεντική έκφραση της εκκλησιαστικής αλήθειας και παράδοσης και την ίδια στιγμή η δυνατότητα ερμηνειών που όταν δεν είναι αντίθετες αλλά συμπληρωματικές της παράδοσης, είναι καλοδεχούμενες, διότι εκφράζουν την εμπειρία και τη χαρισματικότητα των προσώπων που ερμηνεύουν και ζούνε.
  Γι’ αυτό και η Εκκλησία απολαμβάνει την πληθωρικότητα των πατερικών ερμηνειών στον λόγο του Ευαγγελίου και στη διδασκαλία της. Όταν οι Πατέρες διατύπωναν τις ερμηνείες και τις γνώμες, οι ίδιοι και οι ερμηνείες τους κρίνονταν από το σώμα του Χριστού που ζούσε στο παρόν τους. Οριστικά όμως καθιερώθηκαν μετά τον θάνατό τους, όταν το έργο τους μπορούσε πλέον να ιδωθεί συνολικά και όχι αποσπασματικά. Γι’ αυτό και πατερικές διδασκαλίες και συμπεριφορές, παρότι απορρίφθηκαν εκ των υστέρων, δεν έκαναν την Εκκλησία να απορρίψει τα πρόσωπα, αλλά την άφησαν να συμπεριλάβει στις δέλτους της ως αγίους αυτούς που διατύπωσαν και έζησαν εν αγάπη και αληθεία. Τα παραδείγματα των αγίων Γρηγορίου Νύσσης και του ιερού Αυγουστίνου είναι χαρακτηριστικά.

  Στο παρόν ζούμε τον πειρασμό του σχίσματος. Βλέποντας αποσπασματικά και μονομερώς, χωρίς να έχουμε την αγάπη και την ταπείνωση αυξημένες και καλλιεργούμενες, νομίζουμε ότι η αλήθεια μας είναι το παν και θεωρούμε ότι έχουμε το δικαίωμα να κρίνουμε τους πάντες και τα πάντα. Να διαγράφουμε πρόσωπα, να απολυτοποιούμε τους τρόπους μας, να εκμεταλλευόμαστε τα χαρίσματά μας για να αποκτήσουμε οπαδούς, να υποσχόμαστε παράδεισο και να απειλούμε με κόλαση, να ειρωνευόμαστε και να αδιαφορούμε και την ίδια στιγμή να παύουμε να λειτουργούμε με αγάπη στο όνομα του Χριστού.
 Ερμηνεύοντας τον λόγο του αποστόλου Παύλου «παρακαλώ υμάς, αδελφοί, δια του ονόματος του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού, ίνα το αυτό λέγητε πάντες και μη η εν υμίν σχίσματα, ήτε δε κατηρτισμένοι εν τω αυτώ νοί και εν τη αυτή γνώμη» (Α’ Κορ. 1, 10), «σας ζητώ, αδελφοί, στο όνομα του Κυρίου μας Ιησού Χριστού να είστε όλοι σύμφωνοι μεταξύ σας και να μην υπάρχουν ανάμεσά σας διαιρέσεις, αλλά να είστε ενωμένοι, με μία σκέψη και με ένα φρόνημα», ως απαίτηση να είναι όλοι σύμφωνοι με αυτό που εμείς πιστεύουμε και όχι με αυτό που αποδέχεται, ζει ή και ανέχεται η Εκκλησία, είμαστε έτοιμοι να καταδικάσουμε ή να διασπάσουμε το σώμα του Χριστού, κατηγορώντας τους άλλους ως λιγότερο αυθεντικούς ή ως χαλασμένους και αιρετικούς. Όμως ο λόγος του Παύλου είναι λόγος αγάπης και καταλλαγής. Θέλει να καταδείξει ότι κέντρο της ζωής όλων είναι ο Χριστός, ο Οποίος δεν χωρίζεται και σημείο αυθεντικής βίωσής Του είναι ο σταυρός, δηλαδή η θυσία της αγάπης και η αλήθεια που γίνεται θάνατος για εμάς και όχι για τους άλλους.

 Θέαση της ζωής και των πάντων με γνώμονα τον Χριστό, τη διδασκαλία και την εμπειρία Του, αγάπη και ταπείνωση στον τρόπο που βλέπουμε την αλήθεια και σεβασμός στους άλλους και την δική τους αλήθεια είναι τα κριτήρια που θα μας βοηθήσουν να είμαστε εντός της Εκκλησίας. Η άρνηση της αυθεντοποίησης του εαυτού μας, η άρνηση του να θεωρούμε τους εαυτούς μας σωτήρες, η άρνηση να αυτοδιακρινόμαστε σε καθαρούς, αγίους και αυθεντικούς είναι τελικά το κλειδί για να μη γίνεται η αλήθειά μας ολοκληρωτισμός, φανατισμός και τελικά αιτία σχισμάτων, τα οποία και διαμοιράζουν τα ιμάτια του Χριστού και οδηγούν στην απώλεια.
π.Θεμιστοκλής Μουρτζανός

Η ΟΜΟΡΦΙΑ ΘΑ ΣΩΣΕΙ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ

Σκέψεις και ερωτήματα για την Αγία Σοφία
  • Του Μητροπολίτου Αργολίδος Νεκταρίου
Μετά τον σάλο που δημιουργήθηκε τούτες τις μέρες από την απόφαση του Τούρκου προέδρου για τη μετατροπή της Αγιά Σοφίας σε τζαμί, θέλησα να καταθέσω κάποιες σκέψεις και ερωτήματα που με απασχόλησαν. Έχοντας επισκεφτεί επανειλημμένα την Αγία Σοφία, έχω την βαθειά αίσθηση ότι το αριστούργημα τούτο της αρχιτεκτονικής, είναι πράγματι, όπως γράφει ο Κόντογλου και άλλοι, «το ωραιότερο οικοδόμημα που κτίστηκε ποτέ από ανθρώπινα χέρια». Αυτό για όσους έχουν τα αισθητήρια ή και τις γνώσεις για να καταλάβουν.

Αρχικά κρίνω σκόπιμο να προβώ σε μια διευκρίνιση. Αν ρωτήσουμε τους περισσότερους χριστιανούς και μη, τι εννοούμε “Αγία Σοφία”, θα μας απαντήσουν ότι εννοούμε την αγία μάρτυρα Σοφία και τα τρία παιδιά της. Είναι ένα μεγάλο λάθος. Με τον όρο Αγία Σοφία εννοούμε τον Υιό και Λόγο του Θεού, το δεύτερο πρόσωπο της Αγίας Τριάδος. Η Σοφία του Θεού είναι, λοιπόν, ένα πρόσωπο. Σ’ Αυτόν λοιπόν τον ενανθρωπίσαντα Υιό και Λόγο του Θεού είναι αφιερωμένος ο ναός της Αγιά Σοφιάς.
Ο ναός κτίστηκε από τον Μέγα Κωνσταντίνο. Καταστράφηκε το 404 μ.Χ. και ξανακτίστηκε. Καταστράφηκε το 532 μ.Χ. κατά τη στάση του Νίκα και αυτή η καταστροφή έδωσε την ιδέα στον Ιουστινιανό να κτιστεί ένας νέος και μεγάλος ναός. Ο ναός αυτός στο ρυθμό που είναι κτισμένος, μπορούμε να πούμε ότι αποτελεί και εκφράζει τη λύση δύο προβλημάτων. Το ένα είναι θεολογικό και το άλλο αρχιτεκτονικό.
Ας δούμε πρώτα το θεολογικό πρόβλημα. Επί αιώνες συντάραξαν την Εκκλησία οι γνωστές ως χριστολογικές έριδες. Το ερώτημα που τέθηκε ήταν αν ο Ιησούς Χριστός ήταν κτίσμα του Θεού. Αν ήταν μόνον Θεός ή μόνο τέλειος άνθρωπος. Οι αρχαίοι Έλληνες και πολύ περισσότερο οι άλλοι λαοί, δεν μπορούσαν να συλλάβουν το γεγονός της ενανθρώπισης. Γι’ αυτό και έλεγαν: “Θεός ἀνθρώποις οὐ μίγνυται”. Δηλαδή ο Θεός με τον άνθρωπο δεν μπορεί να ενωθεί. Με την ενανθρώπιση του Υιού και Λόγου του Θεού, το αδύνατο έγινε δυνατό. Ο Θεός έγινε άνθρωπος. Κατέβηκε στη γη, πήρε την ανθρώπινη σάρκα και όχι φανταστική, ένωσε τον άνθρωπο με τον Θεό.
Τον 6ο μ.Χ. αιώνα, ύστερα από πολλούς αγώνες, το δόγμα, η εμπειρία, η πίστη της Εκκλησίας είχε διατυπωθεί ξεκάθαρα. Το θεολογικό πρόβλημα είχε λυθεί. Αυτό ακριβώς το δόγμα ήθελαν να εκφράσουν οι αρχιτέκτονες της Αγιά Σοφιάς: Ότι ο Θεός από άπειρη αγάπη, κατέβηκε απ’ τον ουρανό και ενώθηκε με τον άνθρωπο. Δεν ήθελαν απλώς να στεγάσουν τη σύναξη των πιστών. Αν ήταν μόνον αυτό, θα έχτιζαν ένα κτήριο μεγάλο, απομίμηση τόσων άλλων.
Πριν προχωρήσουμε θα πρέπει να κάνουμε μία σημαντική παρατήρηση. Σήμερα, με την πρόοδο της επιστήμης γνωρίζουμε, ότι η γη είναι στρογγυλή και αιωρείται στο σύμπαν, ανάμεσα στους αναρίθμητους πλανήτες. Οι άνθρωποι τότε δεν το γνώριζαν αυτό, οι γνώσεις τους ήταν περιορισμένες. Πίστευαν λοιπόν ότι η γη είναι επίπεδη – τετράγωνη και ο ουρανός ένας σφαιρικός θόλος που καλύπτει τη γη.
Οι αρχιτέκτονες ήθελαν να δώσουν λύση σ’ ένα αρχιτεκτονικό πρόβλημα. Πώς, δηλαδή, να καλύψουν έναν εκτεταμένο χώρο με όσο το δυνατόν λιγότερα ενδιάμεσα στηρίγματα. Ο τρούλος ήταν μία λύση. Αλλά πώς μπορούσε μία στρογγυλή οροφή να στηριχτεί πάνω σε τετράγωνη βάση; Αυτό ήταν και το θεολογικό πρόβλημα: Πώς μπορούσε ο ουρανός – τρούλος, να κατέβει στη γη – τετράγωνη βάση;
Αυτές ήταν οι προϋποθέσεις: Να κτιστεί ένας ναός αφιερωμένος στη Σοφία του Θεού, δηλαδή στο 2ο πρόσωπο της Αγίας Τριάδος και το σχήμα του ναού να παριστάνει το σώμα του σαρκωμένου Θεού-Λόγου, την κίνηση των κεκλιμένων ουρανών προς τη γη.
Η αρχιτεκτονική ευφυΐα, συνδυασμένη με βαθειά θεολογική γνώση, των δύο αρχιτεκτόνων Ανθέμιου και Ισίδωρου, έδωσαν λύση στο μεγάλο αρχιτεκτονικό πρόβλημα: Πώς θα στηριχτεί ο τεράστιος τρούλος και πώς θα κατέβει σε τετράγωνη βάση. Τη λύση έδωσαν τα σφαιρικά τρίγωνα (εκεί που ζωγραφίζονται σήμερα οι Ευαγγελιστές). Ο τρούλος έχει ύψος 60 μ. και διάμετρο 32 μ. Στηρίζεται σε τέσσερα μεγάλα τόξα που καταλήγουν σε τέσσερις πεσσούς. Ανάμεσα στηρίζεται σε τέσσερα σφαιρικά τρίγωνα, που δέχονται τις ωθήσεις και τις μεταβιβάζουν στου πεσσούς. Αυτή ήταν η μεγάλη αρχιτεκτονική ανακάλυψη των δύο αρχιτεκτόνων που μέχρι σήμερα είναι αξεπέραστη. Όλο λοιπόν το βάρος του τρούλου κατεβαίνει με τη μορφή ωθήσεων, που μοιράζονται, συνδυάζονται και εκμηδενίζονται, καθώς τα ημιθόλια διαδέχονται τους θόλους, τα τόξα διαδέχονται τα σταυροθόλια, φτάνουν στα ανθισμένα κιονόκρανα και χάνεται σιγά-σιγά το βάρος στο έδαφος. Έτσι επιτυγχάνεται η μετάβαση από τον κύκλο στο τετράγωνο. Αυτό λοιπόν κάνει το Βυζαντινό οικοδόμημα, ανυπέρβλητο.
Τι εντυπώσεις και τις αισθήματα σου δημιουργούνται μόλις μπαίνεις στο ναό;
Η σύνθεση στην Αγία Σοφία και σε κάθε Βυζαντινό ναό, αρχίζει από τα πάνω προς τα κάτω. Σα να άρχισε δηλαδή να κτίζεται ο ναός από πάνω! “ Έτσι έγινε με τη θεογνωσία”, όπως λέει ο Απόστολος Παύλος.: “Γνόντες Θεόν, μάλλον δεν γνωσθέντες ἀπό τοῦ Θεοῦ” (Γαλ. 4, 9). Ο Θεός δηλαδή, έκανε την πρώτη κίνηση. Δεν ανακαλύψαμε εμείς τον Θεό, ο Θεός αποκαλύφθηκε σε μας. Έτσι λοιπόν, ο θόλος, τα ημιθόλια, τα τόξα κ.λπ. δίνουν στον Βυζαντινό αρχιτέκτονα τη δυνατότητα να εκφράσει αισθητά την κίνηση της σάρκωσης. Ότι ο Θεός κατέβηκε από τον ουρανό στη γη. Ο Θεός “ἔκλινεν ουρανούς καί κατέβη”. Αυτό που ονομάζουμε συγκατάβαση. Ο Θεός έγινε άνθρωπος κι ενώθηκε με τον άνθρωπο. Στην Αγιά Σοφιά έχεις την αίσθηση ότι χωρείται ο αχώρητος.
Οι εικόνες (τα ψηφιδωτά στην Αγία Σοφία), συμπληρώνουν αυτή την σύνθεση. Η Αγία Σοφία, το επαναλαμβάνουμε, είναι το ιερό σύμβολο του σύμπαντος. Ο τρούλος παριστάνει τον ουρανό κι εκεί ζωγραφίζεται ο Παντοκράτορας, που κρατάει τα σύμπαντα. Το τετράγωνο δάπεδο συμβολίζει τη γη, εκεί όπου βρισκόμαστε εμείς. Στο μέσο του ύψους, πάνω από το ιερό βήμα, βρίσκεται η Πλατυτέρα των Ουρανών. Στέκεται στο μέσον ουρανού και γης, γιατί είναι η μεσίτρια του κόσμου. Στα σφαιρικά τρίγωνα της Αγ. Σοφίας εικονίζονται τέσσερις άγγελοι, οι οποίοι περιίπτανται, σα να κρατούν τον τρούλο. (Είναι τεράστιοι, 11 μ. ύψος!) Κάτω από τον Παντοκράτορα εικονίζονται οι προφήτες, οι άγιοι ή γεγονότα από τη ζωή του Χριστού κ.λπ.
Από τον εσωνάρθηκα η είσοδος στον κυρίως ναό γίνεται από πέντε πύλες. Από τη μεσαία – βασιλική πύλη, το θέαμα είναι μεγαλειώδες, ιδιαίτερα τις φωτόλουστες μέρες. Έχεις την αίσθηση ότι μπαίνεις στην αγκαλιά του Θεού. και τούτο γιατί ο τρούλος από την πύλη αυτή είναι σχεδόν ολόκληρος ορατός και μοιάζει να συνέχει το όλο. Σαν άλλος ουρανός καλύπτει όλο το χώρο.
Η βάση του τρούλου διατρυπιέται από 40 παράθυρα, που επιτρέπουν στις ηλιακές ακτίνες να διασταυρώνονται στο χώρο, κάτω από τον τρούλο και να δίνουν έτσι την εντύπωση ενός τρούλου μετέωρου, που “κρεμιέται από μία χρυσή αλυσίδα από τον ουρανό” (ιστορικός Προκόπιος). Τα πολλά παράθυρα που ρίχνουν το φως, η θαυμάσια διακόσμηση, οι ορθομαρμαρώσεις, τα πολύχρωμα μωσαϊκά αντανακλούν το φως και όλος ο ναός παίρνει την όψη ενός χώρου θεϊκού αν και χειροποίητου. Ο θεατής θαμπωμένος από τόσο φως συγκεντρωμένο στον τρούλο, έχει την εντύπωση ότι η πηγή του φωτός είναι μέσα στην ίδια την εκκλησία και καταλαμβάνεται από αίσθημα έκστασης. Εδώ τα πάντα μεταμορφώνονται.
Τα Εγκαίνια της Αγιά Σοφιάς έγιναν τις μέρες των Χριστουγέννων του 537 μ.Χ. Τότε ακριβώς ο ναός έχει το ωραιότερο φως. Άλλωστε γι’ αυτό το φως που έδιωξε τα σκοτάδια, μιλούν όλα τα τροπάρια: “ Ἡ γέννησίς σου Χριστέ ὁ Θεός ἡμῶν, ἀνέτειλε τῷ κόσμῳ, τό φῶς τό τῆς γνώσεως”. (Για το φως της Αγιά Σοφιάς έχουν γραφτεί πολύ αξιόλογες μελέτες που μπορεί ο αναγνώστης να προστρέξει).
Και κάτι ακόμη πολύ σπουδαίο. Ο τρούλος στηρίζεται σε 4 ογκώδεις πεσσούς. Όμως είναι τόσο αριστοτεχνικά φτιαγμένοι, που δεν φαίνεται η λειτουργία τους. Από σοφό υπολογισμό κρύβονται στα πλάγια κλίτη, ο όγκος τους εξαφανίζεται και φαίνονται σαν τοίχοι που χωρίζουν τα κλίτη. Πολύ αργότερα, τον 17ο αιώνα οι Οθωμανοί προσπάθησαν να φτιάξουν ένα καλύτερο μνημείο δίπλα στην Αγία Σοφία. Έχτισαν το λεγόμενο Μπλε Τζαμί. Καυχώνται ότι είναι καλύτερο, αλλά μόλις μπει κανείς μέσα, καταλαβαίνει τη διαφορά. Φαίνεται καθαρά η λειτουργία των πεσσών που είναι ραβδωτοί. Νοιώθεις να πιέζονται και να αγκομαχούν από το βάρος του τρούλου. Στην Αγία Σοφία, το ξανατονίζουμε, έχεις την αίσθηση ότι ο τρούλος είναι μετέωρος, αέρινος, ελαφρύς κι επιβλητικός. Εκφράζει με απλά λόγια τον Θεό των Χριστιανών, τον Θεό της αγάπης, του ελέους, της συγχώρησης. Τελικά κάθε λαός εκφράζει αυτό που πιστεύει. Στο Ισλάμ έχεις την αίσθηση ότι ο “Θεός ανθρώποις ου μίγνυται“, είναι απόμακρος, δικαστής, τιμωρός και ιδιαίτερα στους “απίστους”.
Ας μου συγχωρέσει ο αναγνώστης τυχόν λάθη, ή ελλείψεις. Η Αγιά Σοφιά είναι πέλαγος, θα χρειαστεί μία ολόκληρη ζωή για να την ψηλαφίσει κανείς. Όμως στόχος του σημειώματος είναι άλλος: Τα ερωτήματα που ανακύπτουν από την απόφαση της μετατροπής της σε τζαμί.
Ένας πιστός μουσουλμάνος, αισθάνεται άνετα όταν βρίσκεται στο Μπλε Τζαμί. Το ωραιότατο κατά τα άλλα, κτήριο αυτό, τον εκφράζει. Εκφράζει την πίστη του σ’ ένα Θεό όπως τον περιγράψαμε και όπως τον θέλει το Κοράνιο. Πώς μπορεί όμως να αισθανθεί άνετα σ’ ένα ναό – Αγία Σοφία, που εκφράζει έναν άλλο Θεό που δεν έχει σχέση με τον Θεό που πιστεύει; Πώς μπορεί να προσευχηθεί σ’ ένα ναό που δείχνει ότι ο Θεός κατεβαίνει στη γη, ενώνεται με τον άνθρωπο, “κενώνεται”, θυσιάζεται γι’ αυτόν κ.λπ. Όλ’ αυτά, είναι αντίθετα με την πίστη του. Θα ‘λεγα η Αγία Σοφία, αναιρεί την πίστη του μουσουλμάνου.
Και από την άλλη, πώς μπορεί να προσευχηθεί σ’ ένα ναό καθαρά χριστιανικό, που είναι γεμάτος με εκπληκτικά ψηφιδωτά και αγιογραφίες; Τη στιγμή που το Ισλάμ δε το δέχεται με τίποτα. Ο Μωάμεθ το 1453 βρήκε τη λύση: Σοβάντισε τα ψηφιδωτά. Δεν μπόρεσε μόνο την Πλατυτέρα να σοβαντίσει, γιατί ο σοβάς έπεφτε. Όπως μου ‘λεγε Τούρκος ξεναγός, η Παναγία δεν του ‘κανε τη χάρη! Σήμερα τα ψηφιδωτά αποκαλύφθηκαν. Τι θα γίνει τώρα; Βρέθηκε λένε η λύση: θα καλυφθούν με κουρτίνες! Στρουθοκαμηλισμός! Μου θυμίζει το εξής. Στην πατρίδα μου στο Μαρούσι υπάρχουν πολλά παλαιά εκκλησάκια με παλιές τοιχογραφίες. Σε ένα απ’ αυτά, της Μεταμορφώσεως, που βρίσκεται στην Κηφισίας, στις εικόνες των αγίων έχουν βγάλει τα μάτια. Είχα ακούσει ότι δράστες ήταν οι κατακτητές Τούρκοι κ.ά. Όμως εδώ δεν συνέβη αυτό. Οι ληστές της περιοχής (Νταβέλης και σία) κατέβαιναν και έμπαιναν στις εκκλησίες για να τις διαρρήξουν. Παρά την παλιανθρωπιά τους, είχαν και λίγο φόβο Θεού μέσα τους. Δεν ήθελαν να τους βλέπουν οι Άγιοι, γι’ αυτό τους έβγαζαν τα μάτια για να κλέβουν πιο άνετα… Το ερώτημα που ανακύπτει με τη την Αγία Σοφία είναι: Οι πιστοί στο Ισλάμ δεν θέλουν να βλέπουν τα πρόσωπα των αγίων ή μήπως κατά βάθος δεν θέλουν οι άγιοι να τους βλέπουν; Πάντως είτε έτσι είτε αλλιώς, είτε με σοβάντισμα είτε με κουρτίνες, τα μάτια των αγίων έχουν τη δυνατότητα να βλέπουν πολύ πιο πέρα…
Όταν οι Ρώσοι απεσταλμένοι του πρίγκιπα Βλαδίμηρου βρέθηκαν στην Αγία Σοφία, την ώρα της Λειτουργίας, έμειναν κατάπληκτοι από την ομορφιά και το κάλλος που αντίκρισαν. Γύρισαν πίσω ενθουσιασμένοι και ομολόγησαν στον ηγεμόνα τους. “Νομίζαμε ότι δεν είμαστε στη γη, αλλά στον ουρανό. Δεν είναι δυνατόν να υπάρχει άλλη θρησκεία καλύτερη απ’ αυτήν”. Ο ηγεμόνας πείστηκε και το 988 βαπτίστηκε αυτός και ο λαός του. Αυτή η ανάμνηση της ομορφιάς παραμένει μέχρι σήμερα στο Ρωσικό λαό. Η γνωστή φράση του Ντοστογιέβσκι, πιστεύω ότι είναι εμπνευσμένη απ’ αυτή την ομορφιά που περιέγραψαν οι Ρώσοι απεσταλμένοι.

ΜΙΑ ΚΑΛΗΜΕΡΑ,ΕΝΑ ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ ΚΙ ΕΝΑ ΠΟΤΗΡΙ ΝΕΡΟ


               

Μία από τις πιο συνηθισμένες κατηγορίες εναντίον της πίστης είναι ότι δεν ενδιαφέρεται για τις υλικές ανάγκες του ανθρώπου. Γι’ αυτό και όσοι μιλούν δημόσια για την Εκκλησία, την προτρέπουν να δίνει στους φτωχούς, να επιτελεί κοινωνικό έργο, να δώσει την όποια περιουσία της έχει απομείνει στους φτωχούς. Άλλοι πάλι θεωρούν ότι τα μοναστήρια δεν έχουν καμία χρησιμότητα και ότι θα έπρεπε οι μοναχοί και οι μοναχές, αντί να κάνουν προσευχές, να κατέβουν στον κόσμο και να γίνουν τάγματα κοινωνικής εργασίας και προσφοράς. Άλλοι πάλι, λιγότερο απόλυτοι, θεωρούν πως η Εκκλησία χρειάζεται να δείξει συγκατάβαση στους ανθρώπους που αγωνίζονται για την υλική τους επιβίωση, να είναι επιεικής στο ότι δεν εκκλησιάζονται, να μην τους ταλαιπωρεί με υπερβολικές νηστείες και ηθικές απαιτήσεις, να τους αφήσει να χαρούνε και λίγο την ζωή τους.
               Στην θεία λειτουργία, την ώρα του Χερουβικού, ψάλλουμε «πάσαν νυν βιοτικήν αποθώμεθα μέριμναν». Μας προτρέπει δηλαδή η Εκκλησία να αφήσουμε κατά μέρος κάθε φροντίδα, κάθε έγνοια για τον βίο, για την επιβίωση, και να υποδεχτούμε τα άγια δώρα, τον άρτο και τον οίνο που θα γίνουν Σώμα και Αίμα Χριστού, να υποδεχθούμε τον Βασιλέα των όλων, τον Θεάνθρωπο λυτρωτή μας. Η Εκκλησία δεν μας προτρέπει να αρνηθούμε την μέριμνα, αλλά να την βάλουμε, έστω και για λίγο στην άκρη. Η Εκκλησία πιστεύει πως ο άνθρωπος, όντας ψυχοσωματική και κοινωνική ύπαρξη, χρειάζεται να επιβιώσει και ο αγώνας αυτός είναι λογικό να φέρνει έγνοιες. Όμως η Εκκλησία δεν θα πάψει να θέτει ως προτεραιότητα στην ζωή μας την υποδοχή του Χριστού. Την εμπιστοσύνη στην πρόνοιά Του. Η εργασία και η φροντίδα χρειάζονται. Το ίδιο και η ελεημοσύνη. Δεν χρειάζεται όμως η υπερενασχόληση του ανθρώπου με το χρήμα, την επιβίωση, την κάλυψη μόνο των υλικών αναγκών, αλλά η θέαση της ζωής μέσα από την προοπτική της αγάπης προς τον Χριστό και τον συνάνθρωπο. Κλειδί είναι η άσκηση, η λιτότητα, η ολιγάρκεια. Αλλιώς, όσα κι αν πάρεις, ποτέ δεν θα σου φτάνουν!
           Ο μακαριστός επίσκοπος Σερβίων και Κοζάνης Διονύσιος Ψαριανός είπε μια μεγάλη αλήθεια: «Εκκλησία είναι μια Καλημέρα, ένα Χριστός Ανέστη και να μπορείς να πιείς ένα ποτήρι νερό μαζί με τον άλλο». Η δοξολογία στον Θεό γιατί μας δίνει μια καινούργια μέρα στην ζωή μας, την οποία μπορούμε να μοιραστούμε με τον συνάνθρωπό μας, η πίστη στην Ανάσταση, που μας κάνει να μην νικιόμαστε από τον φόβο του θανάτου, ένα ποτήρι νερό, που κι αυτό είναι δώρο του Θεού, καλύπτει την ανάγκη για επιβίωση και την ίδια στιγμή το μοιραζόμαστε με χαρά, όντας μαζί, είναι η μαρτυρία της Εκκλησίας στην εποχή του θριάμβου των βιοτικών μεριμνών, της κατανάλωσης του παραπάνω, του ανικανοποίητου του ανθρώπου όσα κι αν έχει, της άρνησης να χαρούμε την ζωή με την βεβαιότητα ότι ο Χριστός μας αγαπά και είναι παρών σ’ αυτήν, για πάντα.
           Οι γονείς ας διδάξουμε τα παιδιά μας ότι η χαρά της συνάντησης με τον Θεό στην θεία λειτουργία, η δύναμη της αγάπης, το «Δόξα τω Θεώ» είναι αυτά που κάνουν τις όποιες βιοτικές μέριμνες να μην μας στερούν την δυνατότητα να εκτιμούμε την αξία της ζωής! Αυτό είναι και το νόημα της προσευχής!
π. Θεμιστοκλής Μουρτζανός

ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΣΙΛΑΣ,ΣΙΛΟΥΑΝΟΣ,ΕΠΑΙΝΕΤΟΣ,ΚΡΗΣΚΗΣ ΚΑΙ ΑΝΔΡΟΝΙΚΟΣ ΟΙ ΑΠΟΣΤΟΛΟΙ


silas2

Οι Άγιοι Σίλας, Σιλουανός, Επαινετός, Κρήσκης και Ανδρόνικος, ήταν πέντε από τούς εβδομήκοντα μαθητές του Κυρίου. Όλοι υπηρέτησαν το Ευαγγέλιο του Χριστού «ἐν κόπῳ καὶ μόχθω, ἐν ἀγρυπνίαις πολλάκις, ἐν λιμῷ καὶ δίψει, ἐν νηστείαις πολλάκις, ἐν ψύχει καὶ γυμνότητι» (Β’ προς Κορινθίους, ια – 27). Δηλαδή, υπηρέτησαν τον Κύριο με κόπο και μόχθο, με αγρυπνίες πολλές φορές, με πείνα και δίψα στις μακρινές οδοιπορίες, με νηστείες, με ψύχος και γυμνότητα.
Ο Σίλας φυλακίστηκε μαζί με τον Παύλο στους Φιλίππους της Μακεδονίας (Πραξ. ιστ 25-39). Μετά από πολλούς μόχθους και αφού ακολούθησε τον Παύλο σε πολλές περιοδείες του, έγινε επίσκοπος Κορίνθου.
Ο Σιλουανός, από το αξίωμα του επισκόπου Θεσσαλονίκης, αγωνίσθηκε και βασανίστηκε για την πίστη του στον Κύριο.
Ο Επαινετός, από το αξίωμα του επισκόπου Καρθαγένης, αγωνίσθηκε και βασανίστηκε για την πίστη του στον Κύριο.
Ο Ανδρόνικος αγωνίστηκε και βασανίστηκε για την πίστη του στο Ευαγγέλιο του Κυρίου μας Ιησού Χριστού.
Ο Κρήσκης, τέλος, έγινε επίσκοπος Καρχιδονίας και από την θέση αυτή μόχθησε και υπηρέτησε το Θείο Ευαγγέλιο.
Να σημειώσουμε εδώ ότι ο Άγιος Ανδρόνικος, εορτάζεται μαζί με την Αγία Ιουνία και στις 17 Mαΐου, ενώ η εύρεση των τιμίων λειψάνων του εορτάζεται στις 22 Φεβρουαρίου.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ’. Ταχὺ προκατάλαβε.
Οἱ θεῖοι Ἀπόστολοι, ὡς οὐρανοὶ λογικοί, τὴν δόξαν ἀστράψαντες, τοῦ κενωθέντος ἐν γῇ, συμφώνως ὑμνείσθωσαν, Κρήσκης Σιλουναὸς τέ, καὶ ὁ ἔνθεος Σίλας, ἅμα σὺν Ἀνδρονίκω, Ἐπαινετὸς ὁ θεόφρων Χριστὸν γὰρ ἰκετεύουσι, σώζεσθαι ἅπαντας.

Τετάρτη 29 Ιουλίου 2020

ΜΗΝ ΚΟΙΤΑΣ ΝΑ ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗΣ ΟΛΟΥΣ ΤΟΥΣ ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ



 Μην κοιτάς να ικανοποίησης όλους τους ανθρώπους. Ότι και να κάνης δεν ικανοποιούνται. Να κάνης μόνον ότι θεωρείς αναγκαίο η καθήκον σου. Από τους ανθρώπους να μη απογοητεύεσαι. Μη περιμένεις να είναι τέλειοι. Κανένας δεν είναι τέλειος. Όλοι παλεύουμε με τα πάθη μας. Δεν πρέπει να έχει κανείς εμπιστοσύνη ούτε εις τον εαυτόν του. Πόσον μάλλον εις τους άλλους. Άς φαίνονται καλοί, ας φαίνονται δυνατοί, ας φαίνονται σοφοί! Ποιος περίμενε, ο σοφός Σολομών να πέσει! Στα λέγω αυτά, όχι διά να περιφρονάς τους ανθρώπους. Είμεθα όλοι αδελφοί και οφείλομαι σεβασμό και αγάπη, αλλά διά να σε προφυλάξω, διά να προλάβω. Ή μπορεί και αργότερα, αυτά που τώρα σε λέγω, να σε βοηθήσουν. Εγώ δεν θα ‘μαι πάντα έδώ, διά να στα λέγω.
Γέροντας Ιερώνυμος της Αιγίνας

ΤΟ ΘΑΥΜΑ ΤΗΣ ΘΥΣΙΑΣΤΙΚΗΣ ΑΓΑΠΗΣ


Όταν ο Όσιος Σάββας ήταν υποτακτικός στο Μοναστήρι του Οσίου Ευθυμίου, νέος, πολύ νέος στην ηλικία, του είχαν αναθέσει το διακόνημα να ετοιμάζη το ψωμί των αδελφών. Κάποια ημέρα έβρεχε πολύ και ένας μοναχός εβράχη και θέλησε να στεγνώση τα ρούχα του. Αφού, λοιπόν, έβγαλε τα βρεγμένα ιμάτιά του, τα έβαλε μέσα στο μεγάλο φούρνο για να στεγνώσουν πιο σύντομα.
Ο Σάββας δεν είδε, ότι μέσα στο φούρνο ήταν τα ρούχα και άναψε φωτιά για να ψήση το ψωμί.

Εν τω μεταξύ ήλθε και ο άλλος μοναχός για να πάρη τα ρούχα του, αλλά σαν είδε το φούρνο αναμμένο, λυπήθηκε πολύ μέχρι δακρύων γιατί δεν είχε άλλα ρούχα και κείνα που φορούσε ήταν δανεικά.
Βλέποντας ο νεαρός Σάββας την λύπη του αδελφού, δεν έχασε καιρό. Μπήκε στη φωτιά για να μαζέψη τα ρούχα. Καί τι θαύμα, αδελφοί μου. Ούτε τα ρούχα του είχαν καεί, ούτε ο αγιώτατος Σάββας έπαθε κάτι. Δεν τον πείραξαν οι φλόγες, όχι μόνο για την πολλή του πίστη και ευσέβεια αλλά και για την πολλή του αγάπη για τον αδελφό του.

ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΠΙΟ ΠΙΣΤΟΙ ΕΥΡΩΠΑΙΟΙ


Οι Έλληνες είναι οι πιο πιστοί Ευρωπαίοι – Τι δείχνει έρευνα
*Να και μία καλή είδηση για την χώρα μας. Αυτό δείχνει ότι όσο και να προσπαθούν να αλλοιώσουν το έθνος μας και τα ιδανικά μας, η πίστη στον Θεό έχει βαθιές ρίζες μέσα στην ψυχή του Έλληνα…
Tην πρώτη θέση σε ό,τι αφορά την πεποίθηση ότι η πίστη στον Θεό ταυτίζεται με την ηθική και πρώτοι στον δυτικό κόσμο, πάνω ακόμα και από τις ΗΠΑ, σε ό,τι αφορά τη σημασία που έχει η θρησκεία στη ζωή μας είναι οι Έλληνες, όπως δείχνουν τα στοιχεία παγκόσμιας έρευνας που διενήργησε το αμερικανικό Pew Research Center σε 34 χώρες από τις 13 Μαΐου ώς τις 2 Οκτωβρίου 2019 με τη συμμετοχή 38.426 πολιτών.
Η επεξεργασία των στοιχείων και οι ειδικές συνθήκες που επέβαλε η πανδημία καθυστέρησαν την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων, αναφέρει η Καθημερινή της Κυριακής, τα οποία έγιναν την περασμένη Δευτέρα.
Το γενικό αποτέλεσμα της έρευνας είναι το εξής: Το 62% των πολιτών (στις 34 χώρες) απαντά ότι η θρησκεία παίζει σημαντικό ρόλο στη ζωή του. Το 61% απαντά ότι ο Θεός παίζει σημαντικό ρόλο στη ζωή του. Και το 53% ομολογεί ότι η προσευχή παίζει σημαντικό ρόλο στη ζωή του. Από τα 13 κράτη της Ε.Ε. στα οποία διενεργήθηκε η έρευνα, η Ελλάδα είναι πρώτη στην πεποίθηση ότι η πίστη στον Θεό είναι προϋπόθεση για να είσαι ηθικός (53%). Στη δεύτερη θέση βρίσκεται η Βουλγαρία (50%) και στην τρίτη η Σλοβακία (45%).
Στην ερώτηση αν η θρησκεία είναι σημαντική στη ζωή μας, η χώρα μας αναδεικνύεται πρώτη στην Ευρώπη και πρώτη στον δυτικό κόσμο, αφού το 80% απαντά «σημαντική» και «πολύ σημαντική» και μόνο το 20% «λίγο» ή «καθόλου σημαντική».
Όταν ρωτήθηκαν για την προσευχή, το 73% των Ελλήνων απάντησε ότι παίζει σημαντικό ρόλο στη ζωή του. Οταν ρωτήθηκαν για τον Θεό το ποσοστό όσων απάντησαν το ίδιο ανήλθε στο 82%. Τα ποσοστά αυτά κατατάσσουν την Ελλάδα στη δεύτερη θέση στον κόσμο ανάμεσα στις ανεπτυγμένες οικονομίες.
Πληροφορίες από την Καθημερινή της Κυριακής/ Παύλος Παπαδόπουλος

ΑΝ ΣΙΩΠΑΣ, ΝΑ ΣΙΩΠΑΣ ΑΠΟ ΑΓΑΠΗ


«Το μέτρο της Αγάπης είναι η Αγάπη χωρίς μέτρο».
Αγάπα το Θεό…
Αν σιωπάς, να σιωπάς από αγάπη.
Αν μιλάς, να μιλάς από αγάπη.
Αν διορθώνεις κάποιον, να τον διορθώνεις από αγάπη.
Αν συγχωρείς, να συγχωρείς από αγάπη.
Στο βάθος της καρδιάς σου, να έχεις τη ρίζα της αγάπης.
Από μια τέτοια ρίζα, μόνο καλό μπορεί να προέλθει.
Αγάπα το Θεό, και κάνε ότι θέλεις
.
Ιερός Αυγουστίνος

Ο ΑΓΙΟΣ ΚΑΛΛΙΝΙΚΟΣ


Άγιος Καλλίνικος
Ο Άγιος Καλλίνικος κατάγονταν από την Κιλικία. Ήταν ευσεβής και ενάρετος και είχε σαν έργο ζωής την κατήχηση των εθνικών με σκοπό τη σωτηρία τους. Όταν έφθασε στην Αίγυπτο, φανατικοί ειδωλολάτρες εξεγέρθηκαν εναντίον του, τον συνέλαβαν και τον οδήγησαν στον ηγεμόνα Σακέρδωνα. Αυτός, υποκρινόμενος, έδειξε ότι λυπάται, και για να κάμψει το φρόνημα του Καλλινίκου, ανέφερε δήθεν περιστατικά πρώην γενναίων χριστιανών, που όταν αντίκρισαν τα σκληρά βάσανα, αρνήθηκαν την πίστη τους. Ο Καλλίνικος, αντιλαμβανόμενος την υποκρισία του ηγεμόνα, μειδίασε και του είπε: «Μην αναβάλλεις, έπαρχε, να λάβεις πείρα της δύναμης με την οποία ο Χριστός οπλίζει τους γνήσιους πιστούς Του. Γρήγορα ετοίμασε όλα σου τα κολαστήρια όργανα, φωτιά, ξίφη, τροχούς, μαχαίρια, μαστίγια και ό,τι άλλο σκληρό μαρτύριο έχεις. Όλα αυτά και άλλα περισσότερα και σκληρότερα βασανιστήρια ποθώ για την αγάπη του Χριστού». Πράγματι, ο έπαρχος τον μαστίγωσε σκληρά. Του φόρεσε παπούτσια, τα οποία είχαν καρφιά και τον ανάγκασε να τρέχει μέχρι την πόλη της Γάγγρας σε απόσταση ογδόντα στάδια. Έσκισε τις σάρκες του με σιδερένια νύχια και όπως ήταν μισοπεθαμένος, τον έδεσε πίσω από ένα άγριο άλογο, που τον έσυρε για πολλά χιλιόμετρα. Τόση ήταν η λύσσα του έπαρχου, που πρίν ο Καλλίνικος αφήσει την τελευταία του πνοή, τον έριξε μέσα στη φωτιά. Έτσι ένδοξα πήρε το στεφάνι του μαρτυρίου. Η δε σύναξη του γινόταν κοντά στην γέφυρα του Iουστινιανού, και κοντά σε κάποιο μέρος που λεγόταν Πετρίον.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος γ’. Θείας πίστεως.
Κλῆσιν σύνδρομον, ἔχων τῷ βίῳ, νίκος καλλίστον, ἤρας ἐν ἄθλοις, καταλλήλως γεγονῶς ὁ προκέκλησαι, σὺ γὰρ καλῶς τὸν ἀγῶνα τελέσας σου, ὡς νικητὴς ἐδοξάσθης Καλλίνικε. Μάρτυς ἔνδοξε, Χριστὸν τὸν Θεὸν ἱκέτευε, δωρήσασθαι ἠμὶν τὸ μέγα ἔλεος.