Η ΑΡΝΗΣΗ ΤΟΥ ΕΓΩ

---

 Μικρός, γυμνός και αβοήθητος προχωρείς στην εφαρμογή μιας από τις πιο δύσκολες εντολές: «Να πολεμάς τις εγωιστικές σου επιθυμίες».

Τελικά αυτό σημαίνει να «καταδιώκεις τον εαυτό σου» εναντίον του οποίου στρέφεται ο αγώνας σου. Γιατί όσο κυριαρχεί η εγωιστική σου θέληση, δεν μπορείς να προσεύχεσαι με καθαρή καρδιά στον Κύριο και να του λες: Γεννηθήτω το θέλημά Σου. Αν δεν μπορείς να απαρνηθείς τη μεγάλη ιδέα που έχεις για τον εαυτό σου δεν θα μπορέσεις με κανένα τρόπο να κατακτήσεις το αληθινό μεγαλείο. Αν δεν αρνηθείς την ελευθερία σου δεν θα γευτείς την αληθινή ελευθερία όπου μία μόνο θέληση κυριαρχεί, του Θεού.

Το βαθύ μυστικό των αγίων είναι τούτο: Μην επιθυμείς κανενός είδους εγωιστική ελευθερία και θα σου δοθεί η πραγματική ελευθερία.

«Ακάνθας και τριβόλους ανατέλει σοι η γη». Έτσι είπε ο Θεός στον πεσόντα άνθρωπο. Με τον ιδρώτα του προσώπου του και με μόχθο πρέπει να δουλέψει τη γη ο άνθρωπος. Και αυτή η γη είναι ο ίδιος ο εαυτός σου. «Με μεγάλο κόπο θα αποκτήσεις τον πνευματικό σου πλούτο», λέει ο άγιος Μακάριος. Γιατί δεν συντελεί στην πραγματοποίηση της σωτηρίας σου το να αποκτήσεις αγαθά χωρίς μόχθο. Αυτό σε κάνει περήφανο.

Πώς μπορεί κανείς να καταπολεμά τον εαυτό του; Δεν είναι δύσκολο να το καταλάβουμε. Πόλεμος εναντίον του εαυτού σου σημαίνει ν’ απαρνιέσαι τόσο τις μικρές όσο και τις μεγάλες σου εμπαθείς επιθυμίες. Οι άγιοι πατέρες συνιστούν να αρχίζουμε από τα μικροπράγματα, γιατί, λέει ο Εφραίμ ο Σύρος, «πώς θα μπορέσεις να σβήσεις μια μεγάλη φωτιά προτού μάθεις να σβήνεις μια μικρή; Θέλεις ν’ απελευθερωθείς από ένα μεγάλο πάθος; Νίκα τις μικρές επιθυμίες, λένε οι άγιοι πατέρες. Μη νομίζεις πως το ένα είναι δυνατόν να χωριστεί από το άλλο. Οι επιθυμίες και τα πάθη είναι δεμένα το ένα με το άλλο σαν τους κρίκους μιας αλυσίδας.

Επομένως, δεν θα σου αποδώσει μεγάλα πράγματα το να προσβάλλεις μόνο τα μεγάλα ελαττώματα και τις κακές συνήθειές σου, που δύσκολά υποτάσσονται, χωρίς να καταπολεμάς συγχρόνως και τις μικρές «αθώες» αδυναμίες σου π.χ. τη λιχουδιά για τα γλυκίσματα, τη φλύαρη διάθεση, την περιέργειά σου, τη βιασύνη σου. Στο τέλος τέλος όλες μας οι επιθυμίες, μικρές και μεγάλες, χτίζονται στο ίδιο θεμέλιο, την συνήθεια να ικανοποιούμε μόνο το εγωιστικό μας θέλημα.

Η θέληση μας είναι διεφθαρμένη. Μετά το προπατορικό αμάρτημα, η θέλησή μας κατευθύνεται αποκλειστικά από σε ό,τι εγωιστικό. Γι’ αυτό κι ο αγώνας μας έχει σαν στόχο του αυτή τη διεφθαρμένη θέληση μας. Και πρέπει να συνεχίζεται ακούραστα χωρίς διακοπή. Θέλεις π.χ. να ρωτήσεις για κάτι όχι άξιο λόγου; Μη ρωτάς! Επιθυμείς να πιεις δυο φλιτζάνια καφέ; Πιες ένα! Θέλεις να κάνεις μια επίσκεψη που η αιτία της έχει μια διάθεση κουτσομπολιού; Μην την κάνεις!

Αυτό σημαίνει να κηρύξεις διωγμό εναντίον του ίδιου του εαυτού σου. Έτσι, με τη βοήθεια του Θεού πάντοτε, επιβάλλεις σιωπή στην κραυγαλέα σου κακή θέληση.

Ίσως όμως σου δημιουργείται μια απορία. Μα είναι τόσο απαραίτητο αυτό; Οι άγιοι πατέρες απαντούν με μια ερώτηση: Νομίζεις πως μπορείς πραγματικά να γεμίσεις ένα δοχείο με καθαρό νερό προτού αδειάσεις το ακάθαρτο νερό που ήδη έχει;Ή μπορείς να υποδεχτείς έναν πολύ αγαπητό σου φιλοξενούμενο σ’ ένα δωμάτιο που είναι γεμάτο σκουπίδια και παλιοπράματα;Όχι φυσικά. Όποιος ελπίζει, ότι θα μπορέσει να δει τον Κύριο «αγνίζει εαυτόν, καθώς Εκείνος αγνός εστι» (Α΄, Ιωάν. γ΄ 3)

Ας καθαρίσουμε λοιπόν τις καρδιές μας. Ας πετάξουμε όλα τα παλιοπράματα που είναι στοιβαγμένα μέσα της. Ας σκουπίσουμε το λερωμένο πάτωμα, ας καθαρίσουμε τα παράθυρα κι ας τα ανοίξουμε για να μπει φως και καθαρός αέρας στο δωμάτιο που ετοιμάζουμε το κατάλυμα του Κυρίου μας. Και εμείς οι ίδιοι ας ντυθούμε με καθαρά ρούχα, για να μη μας μολύνει πια η μούχλα του παλαιού ανθρώπου και δούμε τον εαυτό μας «εκβαλλόμενον έξω» από τη βασιλεία του Θεού. (Λουκ. ιγ΄ 28)

Μακάρι όλα αυτά να γίνουν ο κόπος της κάθε στιγμής και της κάθε ώρας της ζωής μας. […]

ΠΟΤΕ ΜΗΝ ΞΕΧΝΑΣ ΠΩΣ ΕΙΣΑΙ ΜΙΚΡΟΣ ΘΕΟΣ ΜΕΣΑ ΣΤΗΝ ΛΑΣΠΗ

---

Άνθρωπε! Αδελφέ!

Ποτέ μην ξεχνάς ότι είσαι μικρός Θεός μέσα στην λάσπη!

Μέσα στην λάσπη του σώματός σου εσύ έχεις την ζώσα Εικόνα του Θεού.

Πρόσεχε πως ζης. Πρόσεχε τι κάνεις με την Εικόνα του Θεού που είναι μέσα σου.

Εύχομαι ο Αγαθός Κύριος να χαρίση στην καρδιά του καθενός μας όλα τα ουράνια δώρα, όλες τις ευαγγελικές αρετές:

Την πίστη και την αγάπη και την ελπίδα και την προσευχή και την νηστεία και την υπομονή και την πραότητα και την ταπείνωση, ώστε να μπορέσουμε να αντέξουμε όλο αυτόν το φοβερό επίγειο αγώνα,να διαφυλάξουμε στην ψυχή μας την θεία μορφή και να μετατεθούμε από τον κόσμο αυτό προς τον Αναστάντα Κύριο σε εκείνο τον κόσμο.

Άγιος Ιουστίνος Πόποβιτς

ΤΟ ΧΑΡΙΣΜΑ ΤΗΣ ΕΥΧΗΣ

-Παιδιά μου..έλεγε ο γέροντας Αμφιλόχιος Μακρής…
Θα παρακαλέσω τον Κύριο να σας δώσει το χάρισμα της ευχής.

Δεν έχω άλλο δώρο πιο πολύτιμο, να σας δώσω.
Ο Χριστός να κατοικήσει στις καρδιές σας.
Να γίνετε θρόνοι Κυρίου, δια της ευχής…

Δια της ευχής θα κερδίσετε το παν.
Καθαρίζεται ο άνθρωπος, λαμπρύνεται, αγιάζεται…

Θα προσευχηθώ να ζείτε και να αναπνέετε τον καθαρό αυτόν αέρα της
προσευχής του Ιησού Χριστού.

Οι καρδιές σας να γίνουν θυμιατήρια και να…
ανεβαίνουν οι προσευχές σας στο θρόνο του Θεού…

Όταν θα καλλιεργήσετε την ευχή, δε θα κουράζεστε, δε θα ταράζεστε,
δε θα νυστάζετε στις ακολουθίες, διότι το σώμα σας θα είναι πλέον
ένδυμα.

Το φόρεμα ούτε λυπάται, ούτε κρυώνει, ούτε κουράζεται…
Η Νοερά προσευχή αφομοιώνει, συνδέει, αγιάζει.
Όταν στη ψυχή ανάψει η πυρκαϊά της ευχής όλα τα ξηρά
καίγονται και εξαφανίζονται.
Η νοερά προσευχή είναι η βάση της τελειότητος.

Η πρώτη βαθμίδα της πνευματικής ανυψώσεως είναι η νοερά
προσευχή.
Αυτή γέμισε τον Παράδεισο από τόσους αγίους ανθρώπους.

Δεν υπάρχει άλλος τρόπος καθαρισμού και αγιασμού από τη νοερά
προσευχή.

Καλοί είναι και οι ψαλμοί
(οι εκκλησιαστικοί ύμνοι),
αλλ’ αυτούς τους λέμε για να ελκύουμε και να συγκινούμε τον κόσμο.

Αυτοί που ψάλλουν, μοιάζουν με ανθρώπους, που βρίσκονται έξω
από το παλάτι του Βασιλέως και φωνάζουν διάφορα άσματα για να
δείξουν τον ενθουσιασμό τους.

Ευχαριστείται βέβαια ο Βασιλιάς και από αυτά, αφού γίνονται
για το πρόσωπό του, αλλά ευφραίνεται και προσέχει περισσότερο τους
μυστικούς της αυλής του, αυτούς που του μιλούν στο αυτί Του…

Εμείς πρέπει να μιλάμε στον Βασιλέα μυστικά στο αυτί του…

ΑΓΙΟΣ Γέροντας Αμφιλόχιος Μακρής

ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΑΝΑΡΓΥΡΟΙ ΚΥΡΟΣ ΚΑΙ ΙΩΑΝΝΗΣ

---

Τη μνήμη των Αγίων Κύρου και Ιωάννου των Αναργύρων τιμά σήμερα, 31 Ιανουαρίου, η Εκκλησία μας. Οι Άγιοι Μάρτυρες Κύρος και Ιωάννης άθλησαν κατά την εποχή του αυτοκράτορα Διοκλητιανού (284 – 305 μ.Χ.). Ο Άγιος Κύρος καταγόταν από την Αλεξάνδρεια, ενώ ο Άγιος Ιωάννης καταγόταν από την Έδεσσα της Μεσοποταμίας.

Όταν ξέσπασε ο διωγμός του Διοκλητιανού, ο Άγιος Κύρος πήγε σε ένα παραθαλάσσιο τόπο της Αραβίας και, αφού περιεβλήθηκε το μοναχικό σχήμα, κατοίκησε στον τόπο αυτό.

Ο Άγιος Ιωάννης πήγε στα Ιεροσόλυμα και εκεί άκουσε για τα θαύματα που επιτελούσε ο Άγιος Κύρος. Στην συνέχεια μετέβη στην Αλεξάνδρεια. Από εκεί, αφού από διάφορες φήμες έμαθε που διέμενε ο Άγιος Κύρος, πήγε και τον βρήκε και έμεινε μαζί του. Τα θαύματα των Αγίων Αναργύρων συνέγραψε ο Άγιος Σωφρόνιος, Πατριάρχης Ιεροσολύμων, διότι οι Άγιοι θεράπευσαν τα μάτια του.

Κατά την περίοδο του διωγμού συνελήφθη και η Αγία Αθανασία, που ήταν χήρα, καθώς επίσης και οι τρεις θυγατέρες της Θεοδότη, Θεοκτίστη και Ευδοξία. Η είδηση τάραξε τον Κύρο και τον Ιωάννη. Έτσι οι Άγιοι, επειδή φοβήθηκαν μήπως αυτές δειλιάσουν από την σκληρότητα των βασανιστηρίων, εξαιτίας της αδυναμίας της φύσεως της γυναίκας, έσπευσαν κοντά τους και έδιναν σε αυτές θάρρος, ενώ παράλληλα προετοιμάζονταν και οι ίδιοι για το μαρτύριο.

Και πράγματι, συνελήφθησαν και αυτοί και οδηγήθηκαν στον ηγεμόνα. Εκεί διακήρυξαν με παρρησία και θάρρος την πίστη τους στον Θεό. Μάταια ο ηγεμόνας ζητούσε να κάμψει την ανδρεία της μητέρας, δείχνοντας σε αυτή τις θυγατέρες της και επιρρίπτοντάς της την ενοχή. Εκείνη, αφού στράφηκε προς τις θυγατέρες της, τις ενίσχυε λέγουσα ότι η σωματική ωραιότητα είναι πρόσκαιρη, ενώ στην αιωνιότητα διατηρείται η ομορφιά της ψυχής του ανθρώπου αθάνατη.

Αυτές δε έλεγαν προς την μητέρα τους ότι αισθάνονταν μεγάλη χαρά, επειδή έμελλε να φύγουν από τον μάταιο αυτό κόσμο μαζί της για την αγάπη του Χριστού και να μην χωρισθούν ποτέ από κοντά της. Ο ηγεμόνας εξαγριώθηκε και διέταξε να τους υποβάλουν σε πολλά και σκληρά βασανιστήρια. Μετά από τα βασανιστήρια αποκεφάλισαν διά ξίφους τον Άγιο Κύρο και τον Άγιο Ιωάννη, το έτος 292 μ.Χ.. Έτσι μαρτύρησαν και η Αγία Αθανασία με τις τρεις θυγατέρες της. Τον βίο και το μαρτύριο αυτών έγραψε ο Σωφρόνιος ο Σοφιστής.

Η Σύναξη αυτών ετελείτο στο Μαρτύριο που είχε ανεγερθεί προς τιμήν τους και βρίσκεται στην περιοχή Φωρακίου.

Απολυτίκιον
Ήχος πλ. α’.
Τα θαύματα των Αγίων σου Μαρτύρων, τείχος ακαταμάχητον ημίν δωρησάμενος, Χριστέ ο Θεός, ταίς αυτών ικεσίαις, βουλάς εθνών διασκέδασον, της Βασιλείας τα σκήπτρα κραταίωσον, ως μόνος αγαθός και φιλάνθρωπος.

ΟΣΟ ΧΡΟΝΟ ΕΙΣΑΙ ΠΑΝΩ ΣΤΗ ΓΗ,ΝΑ ΘΕΩΡΕΙΣ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΣΟΥ ΦΙΛΟΞΕΝΟΥΜΕΝΟ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ!

Άγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς

Όσο χρόνο είσαι πάνω στη γη, να θεωρείς τον εαυτό σου φιλοξενούμενο στο σπίτι του Χριστού! Αν κάθεσαι στο τραπέζι, είναι Εκείνος που σε τιμά.

Αν αναπνέεις τον αέρα, είναι ο δικός Του αέρας που αναπνέεις. Αν κολυμπάς, στα δικά Του νερά κολυμπάς. Αν ταξιδεύεις, στη δική Του γη ταξιδεύεις.

Αν συλλέγεις αγαθά, είναι τα δικά Του αγαθά που συλλέγεις. Αν τα σπαταλάς, είναι τα δικά Του αγαθά αυτά που σπαταλάς.

Αν είσαι δυνατός, είναι επειδή Εκείνος σου επιτρέπει να είσαι δυνατός. Αν είσαι σε συντροφιά ανθρώπων, εσύ και εκείνοι είσαστε δικοί Του φιλοξενούμενοι.

Αν είσαι έξω στη φύση, στο δικό Του κήπο βρίσκεσαι. Αν είσαι μόνος, είναι Εκείνος παρών. Αν ξεκίνησες για κάπου, Εκείνος σε βλέπει. Αν κάνεις οτιδήποτε, Εκείνος το θυμάται.

Εκείνος είναι ο πιο φιλόξενος Οικοδεσπότης που σε φιλοξένησε ποτέ! Να είσαι κι εσύ προς Αυτόν φιλόξενος. Σ’ ένα σωστό νοικοκυριό, ο φιλοξενούμενος καλείται να συμπεριφερθεί σωστά.

Όλα τούτα είναι λόγια απλά, αλλά σου μεταδίδουν μια μεγάλη αλήθεια. Όλοι οι άγιοι γνώριζαν αυτή την αλήθεια και κυβερνούσαν τους βίους τους κατά τα μέτρα της.

Γι’ αυτό και ο Αιώνιος Οικοδεσπότης τους αντάμειψε με αιώνια ζωή στον ουρανό και δόξα επί της γης.

ΠΩΣ ΝΑ ΕΧΕΙΣ "ΣΤΟ ΧΕΡΙ ΣΟΥ" ΤΟΝ ΘΕΟ!

Γέροντας Αιμιλιανός Σιμωνοπετρίτης 

Σήκω λοιπόν και συ μία ώρα πριν από το μεσονύκτιο, ή έστω και μετά, και χρησιμοποίησε αυτές τις ώρες, θα δης ότι ο Θεός είναι εύληπτος, ευαίσθητος.

Συνήθως παραπονούμεθα ότι ο Θεός είναι σκληρός, ότι του φωνάζαμε και δεν μας απαντά. Ο Θεός όμως είναι περισσότερο ευαίσθητος και από το πιο ευαίσθητο πλάσμα της οικουμένης.

Αλλά έχει και εκείνος τις ώρες του, «άχρις ου το σήμερον καλείται», που μπορείς να του μιλήσης.

Πρέπει να ξέρης τα «χούγια» του Θεού. Και ο Θεός έχει αυτό το «χούι»: το μεσονύκτιο να μιλάη στον άνθρωπο. Εάν τότε τον ζήτησης, μετά, οποιαδήποτε στιγμή τον θέλησης, θα τον έχης στο χέρι σου.

Αν τότε δεν τον ζητήσης, δεν θα τον έχης σχεδόν ποτέ στο χέρι σου. Θα έχης ίσως κάποιες μελιστάλακτες στιγμές, όμορφες περιστάσεις στην ζωή σου, ωραίες καμιά φορά σκέψεις, δεν θα έχης όμως τον Θεόν.

Ο Θεός τότε παρουσιάζεται στα τέκνα του. Ο Θεός τότε δεσπόζει στους αγίους. Τότε το ουράνιο θυσιαστήριο προσφέρει την ολοκάρπωσι, και οι άγιοι νοιώθουν την κοινότητα με τους πιστούς και τους προσδοκούν για να τελειωθούν μαζί τους.

Γι’ αυτό η Εκκλησία μας δεν έπαψε να χρησιμοποιή το μεσονύκτιο. Κατήρτισε την ακολουθία του μεσονυκτικού και όλες τις ακολουθίες τις συνέδεσε με το μεσονύκτιο. Όποιος χρησιμοποιεί το μεσονύκτιο, γίνεται πολύ εύκολη η ζωή του.

Και ο Θεός, ο ευαίσθητος Θεός, μπορεί και σε συναντά και δεν σε αφήνει να κουράζεσαι άδικα, όπως νομίζεις εσύ.

ΤΟΥΣ ΑΚΡΑΙΦΝΕΣΤΑΤΟΥΣ ΘΕΟΛΟΓΟΥΣ

                Έχουμε ανάγκη στη ζωή μας μορφές όπως αυτές των Τριών Ιεραρχών;

         Στην υμνολογία της εορτής τους στις 30 Ιανουαρίου τους αποκαλούμε, μεταξύ άλλων,  «ακραιφνεστάτους θεολόγους», γνήσιους, αυθεντικούς, ακέραιους θεολόγους. Θεολόγος σημαίνει όχι απλώς αυτός που κάνει λόγο για τον Θεό, αλλά αυτός που ζει τον Θεό. Είναι όποιος ελεύθερα διάλεξε να είναι ο Θεός η πρώτη προτεραιότητα της καρδιάς και της ζωής του και Τον άφησε να διαμορφώσει την πορεία μέσα στον χρόνο.

Τι έκαναν ο Μέγας Βασίλειος, ο Γρηγόριος ο θεολόγος και ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος;  Έζησαν τον Θεό και το έδειξαν με μία σειρά πράξεων που τους κατέστησαν αληθινά φαινόμενα τόσο για τον κόσμο όσο και για την Εκκλησία. Μορφώθηκαν και την κατά κόσμον και την κατά Θεόν μόρφωση. Δεν υπήρχε γνώση του καιρού τους που να μην κατέχουν σε όλες τις επιστήμες, θεωρητικές και πρακτικές, ανθρωπιστικές και θετικές. Ακόμη και την ιατρική κατείχαν, ιδίως ο Μέγας Βασίλειος, ο οποίος την άσκησε στην πράξη περιθάλποντας συνανθρώπους απόβλητους, όπως οι λεπροί. Η γνώση όμως την οποία έλαβαν και αυτή την οποία προσέθεσαν στην πορεία τους δεν τους έκανε υπερήφανους στην σκέψη, διανοούμενους που θεωρητικά μπορούν να λύσουν κάθε ανθρώπινο πρόβλημα, αλλά τους οδήγησε να αφιερωθούν στον Θεό, αρχικά να ασκητέψουν στην έρημο  και στη συνέχεια να γίνουν ιερείς και επίσκοποι της Εκκλησίας με σκοπό να μοιραστούν ό,τι προσέλαβαν. Διότι αληθινό είναι ό,τι μοιραζόμαστε και όχι ό,τι κρατάμε για τον εαυτό μας, και διά της αληθείας ο άνθρωπος παλεύει όχι απλώς να βελτιώσει τον κόσμο, αλλά να τον μεταμορφώσει. Η πραγματική όμως μεταμόρφωση έρχεται όταν στον κόσμο επέρχεται το θέλημα του Θεού, που είναι η αγάπη!

Και προσέφεραν λόγο, μόρφωση, τροφή, στέγη, περίθαλψη, ενδυμασία, κυρίως όμως αλήθεια και αγάπη και ελπίδα ουρανού και αιωνιότητας, τουτέστιν Χριστό στους ανθρώπους. Τελούσαν οι ίδιοι αδιαλείπτως την θεία λειτουργία, που σημαίνει ότι εναπέθεταν τα πάντα στον Θεό και έδιναν τον Χριστό ως τροφή και ζωή στους άλλους. Και με το ήθος τους που ήταν δυναμικό, μαρτυρικό, καθαρό, χωρίς περιττές διπλωματίες, έλεγαν τι χρειάζεται αληθινά ο άνθρωπος: Θεό, αγάπη, ελευθερία! Και όταν χρειάστηκε, υπερασπίστηκαν την πίστη και το ήθος τους με παρρησία, με αυταπάρνηση, χωρίς να νοιαστούν για θέσεις και αξιώματα, χωρίς να φοβηθούν ακόμη και όσους εντός της Εκκλησίας επέλεγαν εύκολους δρόμους: της ταύτισης με την εκκοσμίκευση των καιρών, την πρόταξη της εξουσίας χωρίς αλήθεια, την σύνδεση με τους ισχυρούς που ελέγχονταν και γι’  αυτό αντιδρούσαν από την αυθεντικότητα των Τριών Ιεραρχών.  

Οι μεγάλοι αυτοί Πατέρες προσέφεραν παιδεία με τον λόγο, τα έργα τους, το ήθος τους. Μ’  αυτό δηλαδή που ήταν! Διότι όλη η ύπαρξή τους μιλούσε γι’  αυτό που έδιναν και ουσιαστικά καλούσαν τους συνανθρώπους τους να ζήσουν. Σε μία εποχή στην οποία παιδεία είναι μόνο η γνώση και η επαφή με τον πολιτισμό των καιρών μας, συχνά διανοητικά και ελάχιστα καρδιακά, οι άγιοι που άλλαξαν τον κόσμο της εποχής τους και μας άφησαν αυθεντικότητα χάρις στην κοινωνία με τον Θεό, μας ωθούν να ξαναδούμε την πορεία μας.

 Μεγαλύτεροι και νεώτεροι, γονείς, εκπαιδευτικοί, εκκλησιαστικοί ταγοί, καθημερινοί άνθρωποι, πολιτικοί και επιστήμονες, άνδρες και γυναίκες έχουμε ανάγκη να διδαχτούμε, να επικαλεστούμε, να προβληματιστούμε. Τουλάχιστον, ας τους τιμήσουμε!

π. Θεμιστοκλής Μουρτζανός

ΤΡΙΩΝ ΙΕΡΑΡΧΩΝ:ΟΙ ΑΝΤΙΕΞΟΥΣΙΑΣΤΕΣ

---

 Σήμερα που η εποχή μας χαρακτηρίζεται από τόσο έντονη κοινωνική αδικία, που καθένας νοιώθει «το δίκαιο να τον πνίγει» και είναι στα όρια να πάρει «το νόμο στα χέρια του». Που είναι έτοιμος να οργανωθεί και να αγωνιστεί εναντίον όλων αυτών που έμμεσα ή άμεσα τον εκμεταλλεύονται και του «ρουφάνε το αίμα», πυκνώνοντας τις τάξεις των «αγανακτισμένων».

Σήμερα, λοιπόν, τι θα μπορούσαν να πουν στους ανθρώπους αυτούς της σημερινής εποχής, τρία γεροντάκια που έζησαν τόσο παλιά;
Θα έλεγα ότι οι τρεις Ιεράρχες είναι τα πιο κατάλληλα και επίκαιρα πρόσωπα για τους ανθρώπους της σημερινής εποχής. Γιατί, χωρίς υπερβολή, ανήκουν στον λεγόμενο «αντιεξουσιαστικό χώρο»! Ναι. Αντιτάχθηκαν με την κακώς νοούμενη εξουσία και δεν δίστασαν να τα βάλουν με τους ισχυρούς της εποχής τους. Για να θυμηθούμε: Ο Μέγας Βασίλειος αντιμέτωπος με τον αυταρχικό έπαρχο Μόδεστο που «απειλούσε θεούς και δαίμονες» για να αρέσει στον αιρετικό αυτοκράτορά του Ουάλη. Ο ιερός Χρυσόστομος αντιμέτωπος με την ματαιόδοξη αυτοκράτειρα Ευδοξία και τις μηχανορραφίες της για να τον εξοντώσει. Ο Γρηγόριος ο Θεολόγος αντιμέτωπος με τους πληρωμένους εγκληματίες που ήθελαν να του κλείσουν το στόμα. Κι αυτά γιατί ενοχλούσε το κήρυγμά τους, έλεγχε η ακεραιότητα του ήθους τους…
Προσπάθησαν να τους εξαγοράσουν, δεν πουλήθηκαν. Τους απείλησαν, δεν φοβήθηκαν. Τους κακοποίησαν, δεν λύγισαν! Αλλά κι ο αγώνας τους ήταν ευγενής. Δεν πήραν τα καδρόνια στα χέρια, δεν έκαναν καταστροφές, δεν επιδόθηκαν σε «πλιάτσικο», δεν φορούσαν κουκούλες! Έκαναν τον αγώνα τους επώνυμα και όχι ως «γνωστοί άγνωστοι». Γι’ αυτό και ο αγώνας τους δεν ήταν περιθωριακός αλλά ήταν στο επίκεντρο της κοινωνίας και των εξελίξεων και είχαν την εκτίμηση, τον σεβασμό και την συμπαράσταση του λαού χάριν του οποίου αγωνίζονταν!
Το μυστικό τους; Κοινό και για τους τρεις: Η ζωντανή σχέση τους με τον Χριστό και την Εκκλησία. Από κει αντλούσαν θάρρος, δύναμη, σταθερότητα, διάκριση. Η σχέση τους με τον Κύριο, άνοιγε τους ορίζοντές τους και μπορούσαν να διακρίνουν και να κρίνουν σωστά τα ανθρώπινα πράγματα, όπως το είπε ο Κύριος: «καὶ γνώσεσθε τὴν ἀλήθειαν καὶ ἡ ἀλήθεια ἐλευθερώσει ὑμᾶς» (Ιω. 8, 32) ενώ διαβεβαίωνε ότι «ἐγὼ εἰμὶ ἡ Ὁδὸς καὶ Ἀλήθεια καὶ ἡ Ζωή» (Ιω. 14, 6). Η σχέση με το Χριστό είναι σχέση με την Αλήθεια και σχέση με την μοναδική προϋπόθεση να είναι κανείς ελεύθερος!
Ας μη μας διαφεύγει ότι υπάρχουν χώροι, «κέντρα αποφάσεων», αντιλήψεις, που δεν θέλουν να έχουμε σχέση με το Θεό και την Εκκλησία του. Ειδικά δεν θέλουν οι νέοι να έχουν αυτή τη σχέση. Γιατί δεν θέλουν να είμαστε ελεύθεροι. Φοβούνται τους ελεύθερους νέους γιατί δεν είναι διαχειρίσιμοι!
Να παραμείνουμε ενωμένοι με τον Κύριο και την Εκκλησία του! Για να παραμείνουμε ελεύθεροι, αλύγιστοι, ανυποχώρητοι, ασυμβίβαστοι και σταθεροί στις αρχές μας. Για να έχει νόημα και να είναι όμορφος και αποτελεσματικός ο αγώνας μας. Όπως οι τρεις Ιεράρχες…
π.Βασίλειος

ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΤΡΕΙΣ ΙΕΡΑΡΧΕΣ

---

Τη μνήμη των Τριών Ιεραρχών τιμά σήμερα, 30 Ιανουαρίου, η Εκκλησία μας. Η αιτία για την εισαγωγή της εορτής των Τριών Ιεραρχών στην Εκκλησία είναι το εξής γεγονός:

 Κατά τους χρόνους της βασιλείας του Αλεξίου του Κομνηνού (1081 – 1118 μ.Χ.), ο οποίος διαδέχθηκε στη βασιλική εξουσία τον Νικηφόρο Γ’ τον Βοτενειάτη (1078 – 1081 μ.Χ.), έγινε στην Κωνσταντινούπολη φιλονικία ανάμεσα σε λόγιους και ενάρετους άνδρες. Άλλοι θεωρούσαν ανώτερο τον Μέγα Βασίλειο, χαρακτηρίζοντάς τον μεγαλοφυΐα και υπέροχη φυσιογνωμία.

Άλλοι τοποθετούσαν ψηλά τον ιερό Χρυσόστομο και τον θεωρούσαν ανώτερο από τον Μέγα Βασίλειο και τον Γρηγόριο και, τέλος, άλλοι, προσκείμενοι στον Γρηγόριο τον Θεολόγο, θεωρούσαν αυτόν ανώτερο από τους δύο άλλους, δηλαδή από τον Βασίλειο και τον Χρυσόστομο. Η φιλονικία αυτή είχε σαν αποτέλεσμα να διαιρεθούν τα πλήθη των Χριστιανών και άλλοι ονομάζονταν «Ιωαννίτες», άλλοι «Βασιλείτες» και άλλοι «Γρηγορίτες».

Στην έριδα αυτή έθεσε τέλος ο Μητροπολίτης Ευχαΐτων, Ιωάννης ο Μαυρόπους. Αυτός, κατά την διήγηση του Συναξαριστή, είδε σε οπτασία τους μέγιστους αυτούς Ιεράρχες, πρώτα καθένα χωριστά και στη συνέχεια και τους τρεις μαζί. Αυτοί του είπαν: «Εμείς, όπως βλέπεις, είμαστε ένα κοντά στον Θεό και τίποτε δεν υπάρχει που να μας χωρίζει ή να μας κάνει να αντιδικούμε. Όμως, κάτω από τις ιδιαίτερες χρονικές συγκυρίες και περιστάσεις που βρέθηκε ο καθένας μας, κινούμενοι και καθοδηγούμενοι από το Άγιο Πνεύμα, γράψαμε σε συγγράμματα και με τον τρόπο του ο καθένας, διδασκαλίες που βοηθούν τους ανθρώπους να βρουν τον δρόμο της σωτηρίας.

Επίσης, τις βαθύτερες θείες αλήθειες, στις οποίες μπορέσαμε να διεισδύσουμε με το φωτισμό του Αγίου Πνεύματος, τις συμπεριλάβαμε σε συγγράμματα που εκδώσαμε. Και ανάμεσά μας δεν υπάρχει ούτε πρώτος, ούτε δεύτερος, αλλά, αν πεις τον ένα, συμπορεύονται δίπλα του και οι δύο άλλοι. Σήκω, λοιπόν, και δώσε εντολή στους φιλονικούντες να σταματήσουν τις έριδες και να πάψουν να χωρίζονται για εμάς. Γιατί εμείς, και στην επίγεια ζωή που είμασταν και στην ουράνια που μεταβήκαμε, φροντίζαμε και φροντίζουμε να ειρηνεύουμε και να οδηγούμε σε ομόνοια τον κόσμο.

Τρεις Ιεράρχες: Πως καθιερώθηκε η εορτή τους
Και όρισε μία ημέρα να εορτάζεται από κοινού η μνήμη μας και καθώς είναι χρέος σου, να ενεργήσεις να εισαχθεί η εορτή στην Εκκλησία και να συνταχθεί η ιερή ακολουθία. Ακόμη ένα χρέος σου, να παραδόσεις στις μελλοντικές γενιές ότι εμείς είμαστε ένα για τον Θεό. Βεβαίως και εμείς θα συμπράξουμε για τη σωτηρία εκείνων που θα εορτάζουν τη μνήμη μας, γιατί έχουμε και εμείς παρρησία ενώπιον του Θεού».

Έτσι ο Επίσκοπος Ευχαΐτων Ιωάννης ανέλαβε τη συμφιλίωση των διαμαχόμενων μερίδων, συνέστησε την εορτή της 30ης Ιανουαρίου και συνέγραψε και κοινή Ακολουθία, αντάξια των τριών Μεγάλων Πατέρων.

Η εορτή αυτής της Συνάξεως του Μεγάλου Βασιλείου, του Γρηγορίου του Θεολόγου και του Ιωάννου του Χρυσοστόμου, αποτελεί το ορατό σύμβολο της ισότητας και της ενότητας των Μεγάλων Διδασκάλων, οι οποίοι δίδαξαν με τον άγιο βίο τους το Ευαγγέλιο του Χριστού.

Τρεις Ιεράρχες: Οι αντιεξουσιαστές

Είναι εκείνοι, οι οποίοι εξ’ αιτίας της ταπεινώσεώς τους μπροστά στην αλήθεια, έχουν λάβει το χάρισμα να εκφράζουν την καθολική συνείδηση της Εκκλησίας και ότι διδάσκουν δεν είναι απλώς δική τους σκέψη ή προσωπική τους πεποίθηση, αλλά είναι επιπλέον η ίδια η μαρτυρία της Εκκλησίας, γιατί μιλούν από το βάθος της καθολικής της πληρότητας.

Περί τις αρχές του 14ου αιώνα μ.Χ. ανεγέρθη ναός των Τριών Ιεραρχών κοντά στην Αγία Σοφία Κωνσταντινούπολης, δίπλα σχεδόν στη μονή της Παναχράντου.

Απολυτίκιο:
Ήχος α’.
Τούς τρεις μεγίστους φωστήρας της Τρισηλίου θεότητος, τους την οικουμένην ακτίσι δογμάτων θείων πυρσεύσαντας, τους μελιρρύτους ποταμούς της σοφίας, τους την κτίσιν πάσαν θεογνωσίας νάμασι καταρδεύσαντας, Βασίλειον τον μέγαν, και τον Θεολόγον Γρηγόριον, συν τω κλεινώ Ιωάννη, τω την γλώτταν χρυσορρήμονι, πάντες οι των λόγων αυτών ερασταί, συνελθόντες ύμνοις τιμήσωμεν· αυτοί γαρ τη Τριάδι, υπέρ υμών αεί πρεσβεύουσιν.

ΕΤΟΙΜΟΙ,ΜΑ ΤΟΣΟΙ ΑΝΕΤΟΙΜΟΙ

---

Έτοιμοι ν’ αρπαχτούμε. Να ξεσπάσουμε σε ανύπαρκτους εχθρούς που δημιουργεί το κενό της ζωής μας. Έτοιμοι να αναθεματίσουμε, να κατακρίνουμε, να μισήσουμε, να απορρίψουμε.

Μόνοι μας γεννούμε λογισμούς, μόνοι μας πωρώνουμε την καρδιά μας με την κακία, τον φανατισμό, την εμπάθεια.

Εχθρός αυτός που έχει πολιτική εξουσία.

Εχθρός αυτός που έχει εκκλησιαστική θέση.

Εχθρός αυτός που έχει χρήματα.

Εχθρός αυτός που έχει δόξα.

Εχθρός αυτός που έχει αυτά που δεν έχουμε.

Εχθρός ο γείτονας, εχθρός ο συμμαθητής, εχθρός ο σύζυγος, εχθρός ο συνάδελφος, εχθρός ο Θεός.

Έτοιμοι ν’αρπαχτούμε. Να ουρλιάξουμε για την αδικία που έχουμε υποστεί.

Έτοιμοι ν’ αρπαχτούμε. Να φωνάξουμε για το μέλλον για το οποίο μόνο εμείς νοιαζόμαστε.

Κοιτάμε αριστερά και δεξιά και δεν βλέπουμε ζωή μόνο θάνατο, δεν βλέπουμε ειρήνη μόνο πόλεμο, δεν βλέπουμε φως μόνο σκότος. Η καρδιά μας πονά, υποφέρει. Και είναι η ταραχή μας σφραγίδα της δικής μας πραγματικότητας που ζούμε παρά της πραγματικότητας που υπάρχει. Τα μάτια μας κοιτάνε πάντα με καχυποψία τους άλλους.

Πουθενά εμπιστοσύνη, πουθενά οικειότητα, πουθενά αγκαλιά. Συμπεριφερόμαστε λες και όλοι μας μισούμε. Αυτό νομίζουμε. Πάσχουμε από ένα σύνδρομο καταδίωξης, από κόμπλεξ κατωτερότητας, από σχιζοφρενικά ξεσπάσματα. Έτοιμοι ν’ αρπαχτούμε. Ενώ θα έπρεπε να είμαστε έτοιμοι ν’ αγκαλιαστούμε.

Θα ήταν όντως φοβερό να μας βλέπαμε. Να βλέπαμε την εμπάθεια με την οποία μιλάμε, τα δάκρυα που χύνουμε από εγωισμό, τις φωνές που βάζουμε για μικρά και ανόητα, τις πληγές που προξενούμε σε ανθρώπους που δεν μας έφταιξαν σε τίποτα. Αντί να δούμε την ζωή μας, αντί να μισήσουμε τον κακό μας εαυτό μισούμε τον άλλον. Και το κάνουμε αυτό γιατί είναι πιο βολικό και πιο εύκολο. Είναι βολικό να ρίχνουμε τις ευθύνες στους πολιτικούς, στους αρχιερείς, στους διάσημους, στους πλούσιους, στους ξένους, στους πρόσφυγες, στους παλιούς, στους νέους, στον διάβολο, στον Χριστό.

Είναι εύκολο να κατακρίνεις τις ζωές των άλλων, τις επιλογές τους, τα λόγια τους, τις πράξεις τους. Εύκολο και βολικό να είσαι έτοιμος ν’ αρπαχτείς. Δεν υπάρχει πνεύμα συγκατάβασης, αλλά πνεύμα αυτοδικαίωσης. Δεν υπάρχει πνεύμα συνύπαρξης, αλλά πνεύμα επιβολής της άποψής μας, του συμφέροντός μας, της «αξιότητάς» μας. Έτοιμοι να σχολιάσουμε και όχι να προβληματιστούμε, έτοιμοι να σπάσουμε και να ριμάξουμε και όχι να οικοδομήσουμε.

Μένουμε λοιπόν στο κοίταγμα αυτό το λοξό, το γεμάτο φόβο και αγωνία που έθρεψε η πλάνη μας. Έτοιμοι να ζητήσουμε τον λόγο για όλα αυτά που συμβαίνουν και μας απασχολούν (και μας ταλαιπωρούν) από τους υπεύθυνους, λες και εμείς δεν φταίξαμε πουθενά και σε τίποτα. Έτοιμοι δίκαστες να καταδικάσουμε τον έναν και τον άλλον, να κρίνουμε ως αυθεντίες τα λάθη γνωστών και αγνώστων, των κακών, των άδικων, των ανήθικων, των αμαρτωλών.

Και είμαστε για λύπηση· όχι γιατί μας αδίκησαν οι άλλοι, η ιστορία, η ζωή, αλλά γιατί χάνουμε τον παράδεισο για την «δικαιοσύνη» που είμαστε έτοιμοι να επιβάλλουμε στον κόσμο (αν μπορούσαμε), για την «δικαιοσύνη» που νομίζουμε ότι υπερασπιζόμαστε· και ζούμε την κόλαση και είμαστε έτοιμοι να την υπερασπιστούμε με κάθε κόστος. Έτοιμοι μα τόσο ανέτοιμοι να συγχωρέσουμε, να ελεήσουμε, να αγαπήσουμε, να ζήσουμε αιώνια.

Και δεν υπάρχουν «αλλά» και δικαιολογίες, γιατί όπου υπάρχουν αυτά, απλά επιβεβαιώνουν του λόγου το αληθές.

Αρχιμ. Παύλος Παπαδόπουλος

ΝΑ ΞΑΝΑΓΙΝΟΥΜΕ ΠΑΙΔΙΑ

---

 Πόσο μελαγχολικὸς θὰ ἦταν ὁ κόσμος χωρὶς παιδιά; Τὸ αἰσθανόμαστε αὐτὸ κάθε φορὰ ποὺ ἀντικρίζουμε τὸ χαμόγελο τῶν παιδιῶν μας. Τὸ ἀθῶο βλέμμα τῶν ἐγγονῶν μας. Τὴν ἄδολη καρδιὰ κάθε παιδιοῦ ποὺ συναντοῦμε.

Δικαιολογημένα ἔχει λεχθεῖ ὅτι τὰ παιδιὰ εἶναι ἡ χαρὰ καὶ ἡ εἰρήνη τοῦ σπιτιοῦ. Λουλούδια ποὺ σοῦ δανείζει ὁ Θεός. Ὁ πλοῦτος τῶν φτωχῶν. Γιατὶ τὰ παιδιὰ πάντα μᾶς ξεκουράζουν, ὀμορφαίνουν τὸν γκρίζο κόσμο τῶν μεγάλων καὶ ἀνακαλοῦν στὴ μνήμη μας ἕναν κόσμο ἁγνότητας κι ἕνα παρελθὸν ξένοιαστο καὶ ἀμόλευτο ἀπὸ τὴν ἁμαρτία καὶ τὴ συνθηκολόγηση.

Γι’ αὐτὸ καὶ θὰ πρέπει ὄχι μόνο νὰ χαιρόμαστε τὴν παρουσία τους, ἀλλὰ καὶ νὰ μαθητεύουμε στὶς ἀρετές τους.

Ὁ Κύριός μας δὲν προσπέρασε ἀδιάφορα τὴν παιδικὴ ἡλικία. Στάθηκε σ’ αὐτήν, καὶ ἀνέδειξε τὰ παιδιὰ σὲ παραδείγματα πρὸς μίμηση. Πρωτίστως πέρασε ὁ Ἴ­διος ἀπὸ τὴν παιδικὴ ἡλικία καὶ τὴν ἁγίασε. Συγ­κατένευσε νὰ γεννηθεῖ ὡς βρέφος, ὑ­πῆρξε νήπιο καὶ παιδί. Κυρίως ὅμως ἔ­στησε καὶ ἀνέδειξε τὰ παιδιὰ στὸ ὕψος τοῦ διδασκάλου. Στράφηκε στοὺς μαθητές Του καὶ στοὺς ἀκροατὲς τῶν λόγων Του καὶ εἶπε: «Ἐὰν μὴ στραφῆτε καὶ γένησθε ὡς τὰ παιδία, οὐ μὴ εἰσέλθητε εἰς τὴν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν» (Ματθ. ιη΄ [18] 3). Σᾶς διαβεβαιώνω ὅτι, ἐὰν δὲν ἀλλάξετε φρόνημα καὶ δὲν γίνετε ταπεινοί, ἀθῶοι καὶ ἀπονήρευτοι σὰν τὰ παιδιά, δὲν θὰ μπεῖτε στὴ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν.

Τί, ἀλήθεια, νὰ σημαίνουν τοῦτα τὰ λόγια τοῦ Κυρίου; Γιατί πρέπει νὰ γίνουμε σὰν τὰ παιδιά; Καὶ πῶς γίνεται κάποιος καὶ πάλι παιδί; Καὶ τί ἔχουν νὰ μᾶς διδάξουν τὰ παιδιά; Φυσικὰ καὶ δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ γυρίσουμε τὸν χρόνο πίσω καὶ νὰ ἐπιστρέψουμε στὴν παιδική μας ἡλικία. Μποροῦμε ὅμως – καὶ σ’ αὐτὸ μᾶς καλεῖ ὁ λόγος τοῦ Κυρίου μας – νὰ ἀγωνισθοῦμε νὰ ἐφαρμόσουμε στὴ ζωή μας τὶς ἀρετὲς τῶν παιδιῶν. Αὐτὰ τὰ ἰδιαίτερα χαρακτηριστικὰ γνωρίσματα ποὺ ἔχουν ὅλα ἀνεξαιρέτως τὰ παιδιά, θὰ πρέπει ἐμεῖς νὰ προσπαθήσουμε καὶ νὰ μοχθήσουμε πλέον νὰ τὰ ἀποκτήσουμε.

Πρῶτα ἀπ’ ὅλα τὰ παιδιὰ ἔχουν ἐμπιστοσύνη ἀπόλυτη στοὺς γονεῖς τους καὶ ἐξαρτῶνται καὶ ἀναπαύονται σ’ αὐτούς. Γιὰ τὸ παιδὶ ὁ πατέρας καὶ ἡ μητέρα εἶναι τὸ πᾶν. Κοντά τους αἰσθάνεται ὄχι μόνο ἀσφαλισμένο ἀλλὰ καὶ εὐτυχισμένο. Ὅ,τι κάνει, ὅ,τι βρίσκει καὶ ὅ,τι τὸ εὐχαριστεῖ, σπεύδει νὰ τὸ κοινοποιήσει καὶ νὰ τὸ μοιραστεῖ μὲ τοὺς γονεῖς του. Τὴ χαρά του, τὸν πόνο του καὶ τὸν ὅποιο φόβο του στοὺς γονεῖς του τὰ φανερώνει. Δὲν μποροῦν νὰ φανταστοῦν τὴ ζωὴ χωρὶς τοὺς γονεῖς τους, γιατὶ οἱ γονεῖς τους εἶναι ἡ ζωή τους.

Παιδιὰ ἑνὸς οὐράνιου Πατέρα εἴμαστε ὅλοι μας. Ἀλήθεια, πόση ἐξάρτηση ἔχουμε ἀπ’ Αὐτὸν καὶ πόσο τὸν ἐμπιστευόμαστε; Μπορεῖ καθημερινὰ νὰ Τοῦ λέμε: «Πάτερ ἡμῶν…», ἀλλὰ πόσο αἰσθανόμαστε ὅτι Αὐτὸς εἶναι τὸ πᾶν γιὰ ἐμᾶς; Εἶναι πράγματι ὁ δικός μας πόνος, ἡ χαρὰ καὶ ὁ ὅποιος φόβος μας ξεδιπλωμένος μὲ ἀπόλυτη ἐμπιστοσύνη στὸν οὐράνιο Θεὸ καὶ Πατέρα μας; Ἔχουμε ὄντως τὴν αἴσθηση τοῦ παντοδυνάμου Θεοῦ καὶ Πα­­τέρα μας ἢ βιώνουμε τὴ δυστυχία τῆς ὀρφάνιας, μὴ ἔχοντας κάποτε στήριγμα νὰ στηριχθοῦμε καὶ πρόσωπο στὸ ὁποῖο νὰ καταφύγουμε;

Τὰ παιδιὰ εἶναι ἄδολα. Ἀπονήρευτα. Δὲν βάζουν τὸ κακὸ μὲ τὸ μυαλό τους. Ὅλους τοὺς βλέπουν σὰν φίλους. Σ’ ὅ­­λους χαμογελοῦν καὶ ὅλους τοὺς ἐμπιστεύονται. Τί θὰ μποροῦσε νὰ σημαίνει γιὰ ὅλους μας αὐτὸ τὸ χαρακτηριστικὸ τῆς παιδικῆς ἀθωότητας;

Χωρὶς νὰ χάσουμε τὴν κρίση καὶ τὴ γνώση τῆς ἡλικίας μας, θὰ πρέπει ν’ ἀγωνιζόμαστε νὰ βλέπουμε τοὺς ἄλλους συνανθρώπους μας σὰν ἀδελφούς μας. Χωρὶς καχυποψίες καὶ ἀδικαιολόγητους φόβους. Χωρὶς ἡ προκατάληψη νὰ μᾶς ἀπομονώνει καὶ νὰ μᾶς βασανίζει μὲ ὑποψίες. Νὰ τρέφουμε φιλικὰ αἰσθήματα πρὸς ὅλους. Ὅλους νὰ τοὺς ἀγαπᾶμε. Αὐτὸ βέβαια δὲν σημαίνει καθόλου ὅτι θὰ μᾶς χαρακτηρίζει μιὰ ἀφέλεια, ἡ ὁποία θὰ μᾶς ἐκθέτει στὴν πονηρία κάποιων ἐπιτήδειων. Κάθε ἄλλο. Γι’ αὐτὸ καὶ ὁ ἀπόστολος Παῦλος μᾶς συμβουλεύει νὰ μὴ νηπιάζουμε «ταῖς φρεσί», δηλαδὴ νὰ μὴ φερόμαστε ἀσύνετα καὶ ἄκριτα, «ἀλλὰ τῇ κακίᾳ» (Α΄ Κορ. ιδ΄ [14] 20), ὡς πρὸς τὴν κακία νὰ νηπιάζουμε ἔτσι, ὥστε νὰ βλέπουμε τοὺς ἄλλους ὡς εἰκόνες Θεοῦ καὶ ἀδελφούς μας «ἐν Χριστῷ».

Τέλος, ἡ κατεξοχὴν ἀρετὴ τῶν παιδιῶν, ποὺ ὅλους ἀσφαλῶς πολλὲς φορὲς μᾶς ἔχει ἐντυπωσιάσει, εἶναι ἡ ἀνεξικακία τους. Τὸ γεγονὸς δηλαδὴ ὅτι ξεχνοῦν πάρα πολὺ εὔκολα τὸ κακὸ ποὺ τοὺς ἔγινε. Παίζουν, μαλώνουν, ξεχνοῦν… καὶ ξαναπαίζουν μετὰ ἀπὸ λίγο, τὴν ἴδια στιγμή, σὰν νὰ μὴν ἔγινε τίποτα. Πόσο δύσκολα ξεχνοῦμε οἱ μεγάλοι! Γιὰ μιὰ ὁλόκληρη ζωὴ κάποτε. Μέχρι τὸν τάφο! Ἡ καρδιά μας σκληραίνει σὰν τὴν πέτρα. Δὲν ξεχνᾶ! Δὲν μπορεῖ νὰ ξεχάσει. Ἕνα λόγο, μιὰ ἀδικία, τὸ ὁποιοδήποτε κακὸ ἔπαθε. Ὅμως χωρὶς βαθιὰ συγχώρεση μέσα ἀπὸ τὴν καρδιά μας τῶν ἄλλων ποὺ ἐνδεχομένως μᾶς ἔβλαψαν ἢ μᾶς ἀδίκησαν, πρόσωπο Θεοῦ δὲν βλέπουμε. Ἡ παροχὴ συγγνώμης εἶναι ἡ ἀπαραίτητη προϋπόθεση γιὰ τὴ συγχώρεση καὶ τῶν δικῶν μας σφαλμάτων ἐκ μέρους τοῦ Θεοῦ.

Εὐτυχισμένα καὶ καλότυχα τὰ παιδιά! Βρίσκονται στὴν πιὸ ἀθώα καὶ ἁγνὴ ἡλικία. Ἀλλὰ ἀκριβῶς διότι εἶναι ἄδολα, ἁγνὰ καὶ ἄκακα, γι’ αὐτὸ καὶ ὁ πονηρὸς στὶς ἔσχατες μέρες ποὺ ζοῦμε ἔχει βαλθεῖ μὲ κάθε μέσο νὰ τὰ διαφθείρει, νὰ τὰ μολύνει καὶ νὰ τὰ αἰχμαλωτίσει ἀπὸ αὐτὴ τὴν παιδικὴ ἡλικία στὸ κακό.

Λένε ὅτι δὲν ὑπάρχουν πλέον παιδιὰ σήμερα. Μεγαλώνουν χάνοντας τὴν παιδικὴ ἀθωότητα, πρὶν κἂν εἰσέλθουν στὴν παιδικὴ ἡλικία. Γι’ αὐτὸ ὁ σύγχρονος κόσμος μας ἀπώλεσε σιγά-σιγὰ τὴν ὀμορφιά του καὶ μετατρέπεται σὲ ἀφόρητη κόλαση.

Χάνεται ἡ παιδικὴ ἀθωότητα, γιὰ νὰ μὴν ὑπάρχει παράδειγμα γιὰ ἐμᾶς τοὺς μεγαλύτερους. Γιὰ νὰ μὴν ξυπνᾶ ἡ δική μας συνείδηση. Γιὰ νὰ μὴν ἀστράφτουν προτυπικὰ οἱ παιδικὲς ἀρετές τους. Ἀλλὰ ἀκριβῶς γι’ αὐτὸ θὰ πρέπει μὲ μεγαλύτερη ἔνταση, προσπάθεια καὶ ἀγώνα νὰ ἐφαρμόσουμε τὴν ἐντολὴ τοῦ Κυρίου μας καὶ νὰ γινόμαστε μέρα μὲ τὴ μέρα σὰν τὰ παιδιά, ἀντιγράφοντας τὶς ἀρετές τους.

ΜΕ ΜΙΑ ΛΕΞΗ ΑΛΛΑΞΕ ΟΛΗ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΤΟΥ

...Ἕνα «ἥμαρτον» δικό μας, ἕνα δάκρυ δικό μας καί μία σταγόνα ἀπό τό Αἷμα τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ ἐξαφανίζει τήν ἁμαρτία καί μᾶς χαρίζει τόν Παράδεισο.

 Μήν ἀπογοητεύεσθε ἀπό τό κακό πού μᾶς περικυκλώνει, ἀλλά νά θυμόμαστε τόν ἕνα πού εἶπε μία λέξη, μία φράση: «Μνήσθητί μου, Κύριε, ὅταν ἔλθης ἐν τῇ Βασιλεία σου». «Ἀληθινά σοῦ λέγω ὅτι σήμερα μαζί μου θά εἶσαι στόν παράδεισο», θ’ ἀκούσουμε κι ἐμεῖς. Μέ μιά λέξη ἄλλαξε ὅλη τήν ἱστορία τῆς ζωῆς του, καί εἶναι αὐτός ὁ κλέφτης, ὁ ληστής, πού κέρδισε τόν Παράδεισο.

 Αὐτόν τόν Παράδεισο θά τόν πάρουμε μέ τόν ἀγῶνα μας καί μέ τό ἔλεος καί τήν εὐσπλαγχνία τοῦ Θεοῦ. Τόν διεκδικοῦμε, μᾶς ἀνήκει καί μᾶς τόν χαρίζει ὁ Κύριός μας μέ ὅλη τήν ἀγάπη καί μέ ὅλη τήν στοργή πού δείχνει στόν καθένα ἀπό μᾶς. Ἀμήν.

Ἀρχιμ. π. Θεόφιλος Ζησόπουλος

ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΤΗΣ ΚΑΡΔΙΑΣ

---

Δεν φθάνει να μη σκεφτόμαστε το παρελθόν. Στην παρούσα φάση δεν ισχύει το «περασμένα-ξεχασμένα». Πρέπει να θυμόμαστε για να μετανοούμε. Η ανάμνηση χρειάζεται συγχώρηση.

Να συγχωρέσουμε εγκάρδια όσους θίξαμε, πονέσαμε, στενοχωρήσαμε, λυπήσαμε, αδικήσαμε και αποδιώξαμε. Να μας συγχωρέσει και ο Θεός δια του πνευματικού, που δέχθηκε την αβίαστη και καθαρή εξομολόγησή μας.
Ακόμη πρέπει να είμαστε πρόθυμοι να δεχθούμε και τη συγχώρεση που μας ζητά ο άλλος, όχι γιατί ταπεινώνεται σ’ εμάς, αλλά γιατί ελευθερώνεται η καρδιά του από το πάθος της κακίας. Μερικές φορές είναι τόση η κρυφή υπερηφάνεια μας που δεν μας αρέσει που ο άλλος έρχεται πρώτος να συγχωρεθεί. Θέλουμε κατά κάποιο τρόπο να ΄μαστε οι πρωταγωνιστές και αυτού του ιερού έργου. Τι απύθμενο μυστήριο είναι η καρδιά του ανθρώπου!

Μερικοί άνθρωποι δυσκολεύονται πολύ στην εξομολόγηση. Δεν ξέρουν τί να πουν και πώς να το πουν. Νομίζω πως δεν δίνουν σημασία στην καθαρότητα της καρδιάς. Ποιος μπορεί ποτέ να ισχυριστεί ότι οι σκέψεις, οι λογισμοί, οι κινήσεις της καρδιάς ήταν πάντα άψογες και καθαρές; Ότι η καρδιά του δεν σκοτείνιασε , υποκύπτοντας σε ρυπαρούς λογισμούς, ακάθαρτες και μάταιες σκέψεις; Αν πηγαίνουμε στην εξομολόγηση και δεν ξέρουμε τί να πούμε σημαίνει ότι δεν έχουμε συλλογισθεί καλά για το πού πλασθήκαμε, πού εκπέσαμε, πού βρισκόμαστε, τί κάνουμε και με ποιους συγκρινόμαστε. Πηγαίνοντας και ξαναπηγαίνοντας στην εξομολόγηση και λέγοντας συνεχώς τα ίδια και τα ίδια σημαίνει ότι δεν έχω μετανοήσει πραγματικά , δεν έχω μισήσει την αμαρτία και δεν έχω ανοίξει παράθυρο στην καρδιά μου να πάρει λίγο αέρα. Δικαιολογούμαστε λοιπόν και συνεχίζουμε την ίδια κατάσταση , μένοντας όμως έτσι σ’ ένα δίχως προκοπή πνευματικό σημειωτόν.

Να μπορούσαμε , αδελφοί μου, να δούμε με μεγαλύτερη προσοχή τις σκέψεις, τις κινήσεις, τις πράξεις και τις κουβέντες μας. Η απροσεξία δημιουργεί ένα βάρος στην καρδιά μας, που μας δυσχεραίνει πολύ. Το άσχημο είναι ότι και με τον καιρό η εσωτερική αυτή ακαταστασία δικαιολογείται, ανέχεται και καμιά φορά συνηθίζεται όπως η ακαταστασία του δωματίου μας. Η αδιαφορία στις καθημερινές μας αμαρτίες είναι επικίνδυνη. Στην εξομολόγηση συνήθως δεν δίνεται μεγάλη σημασία στις πολλές μικρές αμαρτίες , που όλες μαζί δημιουργούν ένα βαρύ φορτίο. Κάθε εξομολόγηση θα μπορούσε να γινόταν σαν να είμαστε στα πρόθυρα του θανάτου. Θα ήταν πιο προσεκτική τότε και πιο αποτελεσματική. Ενώ με τη βοήθεια του Θεού λυτρωθήκαμε από μεγάλα πάθη μένουμε δεσμευμένοι σε μικρά και χάνουμε τη χαρά της ελευθερίας των τέκνων του Θεού.

Κάποιες σκέψεις τύψεων δεν αποτελούν πάντοτε μετάνοια. Είναι γεγονός πως μπορούμε να περάσουμε μεγάλο μέρος της ζωής μας κατηγορώντας σκληρά τον εαυτό μας για διάφορα άπρεπα που διαπράξαμε δίχως να διορθωθούμε ουσιαστικά. Μόνες οι τύψεις δεν μας σώζουν, παρά μόνο το άπειρο έλεος του Θεού , που μας οδηγεί στη συντριβή της καρδιάς. Ζητάμε την καθαρότητα της καρδιάς, μας δίνονται ευκαιρίες μα δεν τις αρπάζουμε να τις εκμεταλλευθούμε. Χρειάζεται να γίνει αυτό το «κλικ» στην καρδιά μας, όπως είπαμε, να πάθουμε ένα σοκ, για ν’ ανασυνταχθούμε και ν’ αρχίσουμε την αρετοκαλλιέργεια, για να φωτισθεί η καρδιά μας , να χαρεί ,να ειρηνεύσει και ησυχάσει. Ένας είχε για πολύ καιρό λόξυγκα και με το που μια στιγμή τρόμαξε, του έφυγε.

Λέμε στην προσευχή μας «γεννηθήτω το θέλημά σου», μα φαίνεται δεν το εννοούμε. Δεν ποιούμε το θέλημα του Θεού συνήθως αλλά το δικό μας . Και τις λίγες φορές που το πράττουμε, είναι γιατί μάλλον συμφωνεί με το δικό μας θέλημα.

Αν παρουσιασθεί ο Χριστός θα πέσουμε ασφαλώς να τον προσκυνήσουμε και θα μετανοήσουμε για όλα αμέσως. Αν έλθει όμως στη θέση του ο πικραμένος αδελφός μας θα τον διώξουμε, δεν θα τον ανεχτούμε, δεν θα μετανιώσουμε που τον πικράναμε, θ’ αποστρέψουμε από πάνω του το βλέμμα μας. Η παρουσία του θα μας είναι αχρείαστη και μάλιστα αρκετά ενοχλητική.

Θα συγχωρηθούμε από τον Θεό, όχι γιατί το αξίζουμε λίγο ή πολύ, αλλά γιατί είναι απέραντη η αγάπη του. Από αγάπη λοιπόν κι εμείς θα πρέπει να συγχωρούμε αμέσως τον πλησίον. Όχι γιατί ξεχάσαμε τί μας έκανε, αλλά γιατί είναι αδελφός μου, γιατί δεν μπορώ να ζήσω δίχως αυτόν και τον αποδέχομαι όπως είναι και όποιος κι αν είναι. Θα ήταν παράδεισος η ζωή αν μπορούσαμε να συμπεριφερόμαστε έτσι. Να στηρίζουμε με την υπομονή , την πραότητα, τη συγχωρητικότητα, την αγάπη και την ταπείνωση τους άλλους, τους γύρω μας, τους πλησίον. Να τους συγχωρούμε ακόμη και χωρίς να διορθωθούν καλά-καλά. Όπως φερόμαστε στους άλλους έτσι θα μας φερθεί και ο Κύριος.

Οι διαπροσωπικές σχέσεις έχουν χάσει την απλότητα, την ειλικρίνειας, την πραγματική αγάπη ,το ανυπόκριτο και νηφάλιο. Αυτή η κατάσταση επικρατεί και στο εξομολογητήριο. Προσπαθούμε να δικαιολογηθούμε, να βγούμε «λάδι» ,να καθυστερήσουμε, να μην ομολογήσουμε θαρρετά την ήττα μας. Στην εξομολόγηση πηγαίνουμε να καταθέσουμε βασικά τη δική μας αμαρτία και όχι των άλλων. Πώς βλέπουμε εμείς τους άλλους και όχι πώς μας βλέπουν εκείνοι. Ο Κύριος δεν μακαρίζει αυτόν που όλοι τον επαινούν. Πρέπει να γίνουμε πιο αυστηροί και ειλικρινείς με τον εαυτό μας, πάντοτε, αλλά περισσότερο την ώρα της εξομολογήσεως. Μερικές φορές , ας το πούμε κι αυτό, δεν θέλουμε την αποκάλυψη όλης της αλήθειας του Χριστού στη ζωή μας, για να μη πιεσθούμε, να μη δυσκολευθούμε πολύ, να μην απαρνηθούμε τον εαυτό μας.

Οι καρδιές μας είναι συχνά-πυκνά από περιττά πράγματα . Έχουμε κτίσει αποθήκες για πολλά αχρείαστα. Ο Θεός ζητά από μας καρδιά καθαρή. Η πραμάτεια μας είναι φθαρμένη και σκονισμένη. Την αγαπάμε και τη συντηρούμε εντούτοις προσεκτικά. Τί να κάνουμε; Να καθαρίσουμε και ν’ απολυμάνουμε τον χώρο της καρδιάς μας. Πώς θα γίνει; Με τον εντοπισμό όσων βαραίνουν , ενοχλούν και δυσκολεύουν τη ζωή μας. Ποια είναι αυτά; Τα ολέθρια αντίθεα πάθη. Λέει ο όσιος Θεόδωρος Εδέσσης στη Φιλοκαλία: «Τρία είναι τα γενικότερα πάθη, μέσω των οποίων γεννιούνται όλα τα άλλα: η φιληδονία, η φιλαργυρία και η φιλοδοξία. Σ’ αυτά ακολουθούν άλλα πέντε πονηρά πνεύματα και από αυτά γεννιέται μεγάλο πλήθος παθών και διάφορα είδη ποικιλόμορφης κακίας. Εκείνος λοιπόν που νίκησε τους τρεις αρχηγούς και ηγεμόνες , φονεύει μαζί και τους άλλους πέντε και υποτάσσει όλα τα πάθη».

Το θεραπευτικό τρίπτυχο της ορθόδοξης διδαχής είναι: κάθαρση, φωτισμός, θέωση. Για να καλλιεργήσουμε την καρδιά θα πρέπει να τη θεραπεύσουμε. Η ορθόδοξη θεραπευτική δεν είναι μία στείρα ηθικολογία, ούτε έχει σχέση με κάποιες πουριτανικές αρχές ηθικής καθαρότητος, αλλά με τον ασκητικό δρόμο της νήψεως, των δακρύων, που οδηγεί στην αγάπη με τη χάρη του Αγίου Πνεύματος.

Όποιος φοβάται την αμαρτία, αγαπά τον Θεό . Η μετάνοια τα θεραπεύει όλα και καλλιεργεί την καρδιά.

Τελειώνω με τους θαυμάσιους λόγους του οσίου Σιλουανού του Αθωνίτου: «Καθημερινά τρέφουμε το σώμα και αναπνέουμε αέρα, για να ζήσουμε. Και η ψυχή έχει ανάγκη από τον Κύριο και τη χάρη του Αγίου Πνεύματος, χωρίς την οποία είναι νεκρή. Όπως ο ήλιος θερμαίνει και δίνει ζωή στα λουλούδια του αγρού και αυτά στρέφονται προς αυτόν , έτσι και η ψυχή που αγάπησε τον Θεό προσελκύεται από Αυτόν και γίνεται μακαρία μαζί Του , και από τη μεγάλη της χαρά θέλει όλοι να γευθούν με τον ίδιο τρόπο τη μακαριότητα αυτή. Γι’ αυτό μας δημιούργησε ο Κύριος, για να μένουμε αιώνια στους ουρανούς με αγάπη μαζί του…».

ΑΝΑΚΟΜΙΔΗ ΙΕΡΩΝ ΛΕΙΨΑΝΩΝ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΙΓΝΑΤΙΟΥ ΤΟΥ ΘΕΟΦΟΡΟΥ

---

Η Εκκλησία μας τιμά σήμερα, 29 Ιανουαρίου, της Ανακομιδή των Ιερών Λειψάνων του Αγίου Ιγνατίου. Ο Άγιος Ιερομάρτυς Ιγνάτιος (τιμάται 20 Δεκεμβρίου) ήταν διάδοχος των Αποστόλων και χρημάτισε δεύτερος Επίσκοπος Αντιοχείας.

 Υπήρξε, μαζί με τον Επίσκοπο της Εκκλησίας της Σμύρνης Πολύκαρπο, μαθητής του Ευαγγελιστή Ιωάννη του Θεολόγου. Μαρτύρησε επί αυτοκράτορα Τραϊανού (98 – 117 μ.Χ.) στη Ρώμη, κατασπαραχθείς από τα θηρία.

Μετά το φρικτό μαρτύριο του Αγίου, κάποιοι Χριστιανοί μάζεψαν από τον ιππόδρομο τα εναπομείναντα άγια λείψανά του και τα μετέφεραν στην Αντιόχεια. Η Σύναξη αυτού ετελείτο στην Μεγάλη Εκκλησία.

Ιερά Λείψανα: Η Κάρα του Αγίου βρίσκεται στη Μητρόπολη Βεροίας.
Αποτμήματα του Ιερού Λειψάνου του Αγίου βρίσκονται στις Μονές Μεγ. Λαύρας Αγίου Όρους, Βαρνάκοβας Ναυπακτίας και Νταού Πεντέλης, στην Λαύρα Αγίου Αλεξάνδρου Νέβσκι Αγίας Πετρουπόλεως και στο Ναό του Αγίου Γεωργίου των Ελλήνων Βενετίας.

Απολυτίκιον
Ήχος δ’.
Και τρόπων μέτοχος, και θρόνων διάδοχος, των Αποστόλων γενόμενος, την πράξιν εύρες θεόπνευστε, εις θεωρίας επίβασιν· διά τούτο τον λόγον της αληθείας ορθοτομών, και τη πίστει ενήθλησας μέχρις αίματος, Ιερομάρτυς Ιγνάτιε· Πρέσβευε Χριστώ τω Θεώ, σωθήναι τας ψυχάς ημών.

ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΣ,Ο ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΜΕ ΤΟ ΧΑΜΟΓΕΛΟ!

Μερικές αναμνήσεις από τον «αρχιεπίσκοπο με το χαμόγελο»…

Πριν μερικά χρόνια, η αδερφή μου θα στεφάνωνε ένα ζευγάρι. Ο γάμος θα γινότανε το Σάββατο. Ο πατέρας της μέλλουσας νύφης, καθηγητής Πανεπιστημίου της θεολογικής, ζήτησε από τον τοπικό μητροπολίτη να τελέσει το μυστήριο. Έλα όμως που αυτός ζήτησε χρήματα για να παραβρεθεί…

Στη συνέχεια ο πατέρας της νύφης, κάλεσε έναν άλλον μητροπολίτη, ο οποίος θα ερχόταν χωρίς χρήματα, όμως ο τοπικός μητροπολίτης τελικά δεν του επέτρεπε να έρθει..

Τελικά Σάββατο πρωί, η μητέρα μου με ενημερώνει ότι «το γάμο θα τελέσει ο ίδιος ο Χριστόδουλος! χωρίς την παρουσία του τοπικού μητροπολίτη (ο οποίος προφανώς να δυσκολευόταν να αρνηθεί την παρουσία του αρχιεπισκόπου), και φυσικά χωρίς ο αρχιεπίσκοπος να ζητάει χρήματα»!

Προσπαθώ να της εξηγήσω, ότι αποκλείεται να έρθει για ένα γάμο από την Αθήνα (η πόλη μου απέχει πάρα πολύ) και ότι μάλλον δεν κατάλαβε καλά ή τον μπέρδεψε με κάποιον άλλο μητροπολίτη.

Σάββατο απόγευμα, φτάνω στην εκκλησία, και όντως βλέπω το αυτοκίνητο (ένα μαύρο Audi νομίζω) με τα διακριτικά ΑΑ (Αρχιεπίσκοπος Αθηνών) έξω από την εκκλησία!

Μπαίνω μέσα, τον είδα να τελεί το μυστήριο. Δεν νομίζω να παρακολούθησα ξανά τόσο όμορφη, απλή και σεμνή τελετή. Στο τέλος μίλησε ο αρχιεπίσκοπος, τι όμορφα που παρουσίασε τα πάντα. Μας έκανε να αισθανόμαστε όλοι μια οικογένεια …

Αφού τέλειωσε το μυστήριο, τον είδα να στέκεται σε μια έξοδο της εκκλησίας. Ίδιος όπως στην τηλεόραση. Με το ίδιο χαμόγελο και καλοσύνη που αφόπλιζε. Απορώ πως οι κατήγοροί του, τολμούσαν να τον κοιτάξουν στα μάτια.

Λίγα χρόνια αργότερα βαπτιζόταν τα παιδιά από το ζευγάρι που στεφανώθηκε. Τον είδα και πάλι και τον άκουσα να μιλάει. Εξήγησε για ποιο λόγο βαπτίζονται τα παιδιά αν και είναι ακόμη νήπια και δεν το έχουν επιλέξει να είναι χριστιανοί, τόσο απλά, και τόσο όμορφα και τόσο λογικά όσα έλεγε…

Τον είχα πετύχει και μια φορά στην Αμοργό. Είχε μόλις φτάσει στο νησί εκείνο το απόγευμα (συνήθιζε να πηγαίνει σχεδόν κάθε χρόνο, για ολιγοήμερες διακοπές εκεί). Ήμασταν με τις «βερμούδες» και τα «αμάνικα» (επιστρέφοντας από τη θάλασσα).

Αποφάσισα τελικά να πάω να τον χαιρετίσω. Μέσα στο χαμόγελο μας ευχήθηκε καλές διακοπές. Επιτέλους, υπήρχε ένας ιερωμένος, και πολύ περισσότερο αρχιεπίσκοπος, με χαμόγελο, προσιτός και απλός στους ανθρώπους …

Ήταν ένας αρχιεπίσκοπος που έφερε επιτέλους ανανέωση στο χώρο της εκκλησίας, περιόρισε την ξύλινη θεολογίστικη γλώσσα, κατέβηκε χαμηλά και πλησίασε και αγάπησε τον απλό άνθρωπο και μίλησε για αλησμόνητες πατρίδες και για ελληνική ταυτότητα, ζορίζοντας αρκετά τους «ασυμβίβαστους…» πολιτικούς της πατρίδας μας.

Πολεμήθηκε βέβαια, πολύ. Από τους «θρησκόληπτους» , που σαν τον μεγάλο υιό της παραβολής του ασώτου, δεν ήθελαν τον άσωτο υιό να επιστρέψει στο πατρικό του σπίτι. Σπίτι, που έτσι κι αλλιώς, αυτοί ποτέ δεν αγάπησαν, που ποτέ δεν ένιωσαν τη χαρά να βρίσκονται δίπλα στον Πατέρα τους.

Πολεμήθηκε και από πολιτικούς, ειδικά από αυτούς που ισχυρίζονται ότι είναι «αριστεροί»… αλλά το μόνο τους γνώρισμα και η μόνη τους ιδεολογία είναι να υιοθετούν κάθε τι ανθελληνικό και αντιχριστιανικό και ύπουλα να το πασάρουν στην κοινωνία ως επιστημονική αλήθεια.

Φίλε Χριστόδουλε, εσύ σ όλους αυτούς έδωσες ένα μεγάλο μάθημα. Ένα μεγάλο χαστούκι. Έδωσες «Το χαμόγελό σου». Ζέστανες τον κόσμο, ζέστανες τον απλό λαό, ζέστανες τους νέους, ελπίζω να ζέστανες και όσους φανατικά σε μισούσαν.

Είμαι σίγουρος, συνεχίζεις να τους αγαπάς όλους, ανεξαιρέτως.

Γεια χαρά, Σ ευχαριστώ

ΚΑΘΑΡΗ ΨΥΧΗ

---

Είναι η ψυχή που είναι γεμάτη φως και καθόλου σκότος…

Είναι η ψυχή που είναι αγνή οπό την πορνεία…

Είναι η ψυχή που δεν ζητάει τίποτα για εκείνη…
Είναι η ψυχή που είναι γεμάτη θάρρος…
Είναι η ψυχή που δεν σκέφτεται κακό…
Είναι η ψυχή που δεν λογαριάζει τα πάθη…
Είναι η ψυχή που αρνείται τον εαυτό της…
Είναι η ψυχή που έχει εγκράτεια…
Είναι η ψυχή που δίνει χωρίς να παίρνει καν λόγια…
Είναι η ψυχή που για το Κύριο θα κήρυττε σ” όλο τον κόσμο… Είναι η ψυχή που περιμένει τον Κύριο μέχρι να επιστρέψει…
Είναι η ψυχή που δεν φοβάται να αφήσει τον τόπο της για τον Κύριο…
Είναι η ψυχή που έχει πατρίδα της τον παράδεισο…
Είναι η ψυχή που χύνει ποτάμι δακρύων από μέσα της…
Είναι η ψυχή που μετανοεί πραγματικά…
Είναι η ψυχή που πιστεύει χωρίς αμφιβολία…
Είναι η ψυχή που συμφωνεί σε όλες τις κακολογίες που τις λένε…
Είναι η ψυχή που υμνεί ακατάπαυστα τον Κύριο ότι και αν κάνει…
Είναι η ψυχή που έχει σύνεση…
Είναι η ψυχή που δεν έχει καθόλου υπερηφάνεια…
Είναι η ψυχή που υπακούει στο θέλημα του Θεού όποιο και αν είναι αυτό…
Είναι η ψυχή που υπομένει τα πάντα για τον Θεό…
Είναι η ψυχή που αγαπά…
Επομένως η καθαρή ψυχή έχει μέσα της φως, αυτό το φως είναι το δέντρο των αρετών… Τον σπόρο τον φύτεψε ο Κύριος… Εμείς τον ποτίζουμε και ο Κύριος είναι ο ήλιος που το κάνει να αναπτυχθεί… Ας καθαρίσουμε αδελφοί μου την ψυχή μας και ας φυτρώνουν νέα κλαδιά.
Ευλογημένοι να είστε αδελφοί μου, εύχομαι να αποκτήσουν όλοι οι άνθρωποι και τις εικοσιμία αρετές…

ΟΤΑΝ ΕΛΘΕΙ Ο ΧΡΙΣΤΟΣ ΣΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ,ΣΤΗΝ ΨΥΧΗ ΜΑΣ,Η ΨΥΧΗ ΓΙΝΕΤΑΙ ΑΛΛΙΩΣ

Ο Χριστός –είπε ο άγιος Πορφύριος– είναι παντού και όλοι οι Άγιοι είναι παντού. Τώρα αυτό εξηγήστε το και εσείς, εγώ δεν μπορώ να το εξηγήσω.

Μόνο σας λέω, όπου σκέφτεσαι τον Άη-Αντώνη, και τώρα μπορεί να τον σκεφτώμαστε εμείς εδώ, άλλοι τον σκέφτονται στην Θηβαΐδα, άλλοι στην Αίγυπτο, άλλοι στα Ιεροσόλυμα, άλλοι στο Σινά. Αυτήν την ώρα είναι κι εδώ κι εκεί κι εκεί. Τι λέτε; Είναι στον κόσμο τον πνευματικό.

Και ενώ είμαστε χριστιανοί τίποτα δεν ξέρουμε, ρε παιδιά, τίποτα, τίποτα δεν ξέρουμε από Χριστό. Και ζούμε οι καημένοι και διαβάζουμε και κανένα λόγο, ωραίος είναι, ωραία τα είπε και ο πατήρ Αυγουστίνος και ο πατήρ Νικόλαος, πώς τον λένε;… Πολύ ωραία κι όμως μένουμε πιστοί εις την ορθότητά μας, εις την απερισκεψία μας και ζούμε χωρίς Χριστό.

Ο Χριστός είναι άλλο πράγμα. Όταν έλθη ο Χριστός στον άνθρωπο, στην ψυχή μας, η ψυχή γίνεται αλλοιώς, ζει παντού, ζει στ’ άστρα, ζει στον κόσμο τον πνευματικό, ζει στο χάος, ζει στο σύμπαν. Μιλάνε με το τηλέφωνο στην Νότιο Αφρική, στον Ινδικό Ωκεανό και τους λέει (ο χαρισματούχος) για το σπίτι τους, για τα κορίτσια τους, για την οικογένειά τους και αυτός είναι εδώ. Καταλάβατε;

Σεις τώρα θα νομίζετε έτσι που σας τα λέω ότι τέλος πάντων εγώ είμαι κάτι. Δεν είμαι τίποτα. Όμως και απ’ αυτά που λέω, λίγο σαν να τα γεύωμαι. Πολύ λίγο και προσπαθώ και θέλω και αγαπώ. Αλλά πολλές φορές το ζω με την Χάρη του Θεού χωρίς να μιλάω, δεν μου επιτρέπεται. Ό,τι μου επιτρέπεται το λέω, αλλά δεν μπορώ να πω πάντοτε.

Χωρίς Χριστό δεν είναι ζωή, πάει τελείωσε. Αν δεν βλέπης τον Χριστό σε όλα σου τα έργα και τις σκέψεις, είσαι χωρίς Χριστό. Κατάλαβες; Θυμάμαι κιόλας το τραγούδι: «Συν Χριστώ πανταχού, φόβος ουδαμού», το ‘χετε ακούσει;

Έτσι πράγματι να βλέπουμε τον Χριστό, είναι φίλος μας, είναι αδελφός μας, είναι ό,τι καλό και ωραίο, είναι το παν, αλλά είναι φίλος και το φωνάζει «βρε, σας έχω φίλους, δεν το καταλαβαίνετε; είμαστε αδέλφια, εγώ δεν βαστάω την κόλαση στο χέρι, δεν σας φοβερίζω, σας αγαπάω, σας θέλω να χαίρεστε μαζί μου την ζωή».

Έτσι είναι ο Χριστός. Δεν έχει κατήφεια, ούτε μελαγχολία, ούτε ενδοστρέφεια που ο άνθρωπος σκέφτεται και βασανίζεται από διάφορους λογισμούς και διάφορες πιέσεις που κατά διαφόρους καιρούς στην ζωή του τον ετραυμάτισαν.

Ο Χριστός είναι νέα ζωή. Ο Χριστός είναι το παν, είναι η χαρά, είναι η ζωή, είναι το φως, το φως το αληθινό που κάνει τον άνθρωπο να χαίρεται, να πετάη, (να) τα βλέπη όλα, να βλέπη όλους, να πονάη για όλους, να θέλη όλους μαζί του, όλους κοντά στον Χριστό.

Όταν εμείς βρίσκωμαι κάποιο θησαυρό ή ό,τι άλλο, δεν θέλομε να το λέμε πουθενά. Ο Χριστιανός όμως όταν βρη τον Χριστό, όταν γνωρίση τον Χριστό, όταν ο Χριστός εγκύψη μέσα στην ψυχούλα του και τον αισθανθή, θέλει να φωνάζη, θέλει να το λέη παντού, θέλει να λέη για τον Χριστό, τι είναι ο Χριστός, «αγαπήσατε τον Χριστό και μηδέν προτιμήσετε της αγάπης Αυτού».

Ο Χριστός είναι το παν, είναι η πηγή της ζωής, είναι το άκρο των εφετών. Όλα στον Χριστό υπάρχουν τα ωραία και μακράν του Χριστού η θλίψις, η μελαγχολία, τα νεύρα, η στενοχώρια.

Όπου βρούμε τον Χριστό ας είναι και μια σπηλιά, καθόμαστε εκεί και φοβούμαστε να φύγουμε να μη χάσουμε τον Χριστό. Διαβάστε να δήτε, ασκηταί που εγνώρισαν τον Χριστό δεν ήθελαν να φύγουν από την σπηλιά, ούτε βγαίναν έξω να κάνουνε πιο πέρα, θέλαν να ‘ναι εκεί που αισθανόντουσαν τον Χριστό μαζί τους.

Ο Χριστός είναι πηγή της ζωής, της χαράς. Έτσι καλούμεθα να ζήσουμε, όταν λέμε είμαστε Χριστιανοί, όταν λέμε είμαστε του Χριστού. Και στις ώρες αδυναμίας μας, μόλις ειδούμε τον Χριστό αμέσως αλλάζουμε γνώμη και θέλουμε να ‘μαστε με τον Χριστό.

Αλλά ο Χριστός είναι ο φίλος μας, είναι ο αδελφός μας, το φωνάζει «Υμείς φίλοι μου εστέ», δεν θέλω να με βλέπετε διαφορετικά, δεν θέλω να με βλέπετε έτσι ότι εγώ είμαι ο Θεός, ότι είμαι ο Λόγος του Θεού, ότι είμαι μία υπόστασις της Αγίας Τριάδος. Θέλω να με βλέπετε δικό σας, φίλο σας, να με αγκαλιάζετε, να αισθάνεσθε στην ψυχή σας τον φίλο σας, Εμένα που είμαι η πηγή της ζωής, που είμαι η αλήθεια.

Τώρα είπαμε υπάρχει ο Σατανάς; υπάρχει η κόλασις; υπάρχει ο θάνατος; Ναι όλα αυτά υπάρχουν, όντως υπάρχουν. Είναι το άλλο μέρος το κακό, είναι το σκοτάδι, είναι όλα του σκοταδιού. Ο άνθρωπος του Χριστού όταν αγαπήση τον Χριστό απαλλάττεται απ’ τον διάβολο, από την κόλαση και από τον θάνατο.

Θα μου πης «εσύ έφτασες να είσαι έτσι;», δεν έχω φτάσει, αυτό θέλω και στην σιωπή μου και παντού προσπαθώ να ζήσω σε αυτά. Δεν τα ζω, όμως προσπαθώ, δηλαδή πώς να σας πω; Δεν έχω πάει σ’ ένα μέρος έτσι, ή πήγα μια φορά το είδα, τώρα δεν είμαι εκεί, αλλά το θυμάμαι, το λαχταράω, το θέλω, να τώρα, αυτήν την στιγμή, αύριο-μεθαύριο κάθε στιγμή μου ‘ρχεται και θέλω να πάω εκεί. Το ζητάω, δεν είμαι όμως εκεί.

Δεν μπορώ να σας τα εξηγήσω αυτά. Τα καταλαβαίνετε; Ναι, αλλά ζω μέσα σ’ αυτήν την προσπάθεια. Πέστε με κουτό, πέστε ότι αυτά δεν τα λένε, Γέροντα, όποιος προσπαθεί δεν μιλάει, αλλά επικαλείται την θεία Χάρη να τον βοηθήση. Ε! ναι, αλλά άμα τρελλαίνεται κανείς μιλάει. Υπάρχει και τρέλλα. Τώρα που μιλάμε δεν είμαι στα καλά μου, τώρα είμαι κουτός που λέω αυτά.

Το θέμα είναι ώσπου να έρθη ο Χριστός μαζί σου, τότε είσαι παντού “συν Χριστώ”. Αυτό είναι η δυσκολία μας, που δεν έχουμε τον Χριστό. Πάνω σ’ αυτά φροντίσετε κι εσείς. Να τα αισθανθούμε, να τα ζήσουμε και να γίνουν πραγματικότης. Δεν θέλει τον φόβο ο Χριστός. Μέχρι το τέλος οι καημένοι οι Απόστολοι φοβήθηκαν, πεισθήκανε, τι πάθανε! Το Πνεύμα που πήγε, αυτό τους ετελείωσε, η Χάρις τους ετελείωσε 

Οσίου Πορφυρίου

Η ΑΓΙΟΤΗΤΑ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΑΠΛΑ ΟΡΘΟΤΗΤΑ Η΄ΤΙΜΙΟΤΗΤΑ

  Η αγιότητα δεν είναι απλά ορθότητα ή τιμιότητα, για την οποία οι ηθικοί θα ανταμειφθούν στην Ουράνια Βασιλεία του Θεού. Είναι εκείνο το ύψος, κατά το οποίο οι άνθρωποι είναι πλημμυρισμένοι με τη Χάρη του Θεού, η οποία διοχετεύεται από αυτούς προς όλους όσους τους συναναστρέφονται.  Η αγιότητά τους προέρχεται από την άμεση και συνεχή σκέψη της Δόξας του Θεού.Είναι επίσης γεμάτοι από την αγάπη για τον πλησίον, η οποία προέρχεται από την αγάπη που έχουν στο Θεό και γι' αυτό ανταποκρίνονται σε κάθε ανθρώπινη ανάγκη. Και σε κάθε ανθρώπινο αίτημα του πλησίον τους, ενεργούν σαν μεσολαβητές και πρεσβευτές ενώπιον του Θεού.

 Άγιος Ιωάννης Μαξίμοβιτς

Η ΑΓΑΠΗ ΞΕΡΕΙ ΝΑ ΣΚΕΠΑΖΕΙ

«Άπλωσον το φόρεμα σου και σκέπασον τον πταίοντα…» Πόσο όμορφα και γλυκά παρουσιάζει μέσα από μια εικόνα ο Αββάς Ισάακ Σύρος, την αγάπη και την κατανόηση που πρέπει να έχουμε στο λάθος και το σφάλμα του συνανθρώπου μας. Μας προτρέπει να σκεπάζουμε τον άνθρωπο που πέφτει σε αμαρτίες, λάθη και αστοχίες. Να τον προστατεύουμε από τα απειλητικά βλέμματα των άλλων, εκείνων που καβάλα στο άρμα της "αρετής" τους, είναι έτοιμοι να διαπομπεύσουν τις πληγές του. 

Το ήθος του Χριστιανού δεν είναι να σχολιάζει και να φανερώνει τις αδύναμες πλευρές της ζωής του άλλου ανθρώπου. Αντιθέτως ο Χριστιανός σκέπει και φροντίζει τα τραύματα και τις πληγές που κρύβονται κάτω από τις αμαρτίες του άλλου, μια και κανείς δεν αμαρτάνει χάριν γούστο αλλά γιατί βαθιά μέσα στου υποφέρει από μια απώλεια και έλλειψη. 

Δυστυχώς όμως αρκετές φορές, άνθρωποι που θέλουν να λέγονται Χριστιανοί, δεν έχουν αυτό το φιλάνθρωπο ήθος. Αντιθέτως σκαλίζουν τις ζωές των άλλων και όχι μόνο δεν σκεπάζουν τα λάθη τους, αλλά με ιδιαίτερη χαιρεκάκια τα διατυμπανίζουν και τα περιφέρουν στην αρένα ενός κόσμου που διψάει για το αίμα του άλλου. 

Να γνωρίζουμε όμως, ότι με το μέτρο που μετράμε τα λάθη των άλλων με αυτό και οι ίδιοι θα κριθούμε από το Θεό. Η σκληρότητα αργά η γρήγορα θα γίνει η πέτρα πάνω στην οποία θα τσακιστεί το ψέμα της ζωή μας.

 π. ΛίΒυος

12 ΧΡΟΝΙΑ ΧΩΡΙΣ ΤΟΝ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟ

---

12 χρόνια χωρίς τον Χριστόδουλο -28 Ιανουαρίου 2008 : ΑΦΙΕΡΩΜΑ από το ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ

Πολύπλευρη προσωπικότητα που μαγνήτιζε ακόμα και όσους δεν ήταν τόσο κοντά στην Εκκλησία.
«Είμαι ο Χριστόδουλός σας…» είχε πει και η φράση του ακόμη ακούγεται στα αυτιά μας. Ήταν, είναι και θα είναι «ο Χριστόδουλος μας»… Το κατάφερε με το πνεύμα του, το σθένος του, τον πατριωτικό του λόγο, την μαχητικότητά του… 12 χρόνια είναι πολλά από το στερνό αντίο… Δώδεκα  χρόνια σαν σήμερα… Ο μακαριστός Χριστόδουλος είχε μιλήσει από το 2006 για τη Μακεδονία και τη σημασία της για την Ελλάδα. «Η Μακεδονία θα σώσει την Ελλάδα γιατί κάποια Ελλάδα αποφάσισε να αυτοκτονήσει», είχε πει.

Η ιστορία απέδειξε ότι τόλμη και δράση σαν τον Χριστόδουλο δεν βρίσκεις συχνά στους Ιεράρχες μας. Λίγοι είναι εκείνοι που βγαίνουν μπροστά !!!!

Μετά από πολύμηνη και σκληρή μάχη με την επάρατη νόσο ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος Χριστόδουλος έφυγε από τη ζωή στις 28 Iανουαρίου του 2008 στις 5.15 τα ξημερώματα στην κατοικία του στο Ψυχικό, καθώς οι γιατροί σεβάστηκαν την επιθυμία του να μην μεταφερθεί στο νοσοκομείο….

Ποιος ήταν όλοι το ξέρουμε… Η συζήτηση για τις συνθήκες θανάτου του πάντοτε θα αιωρούνται…

Αλλά ας θυμηθούμε λίγα πράγματα από τη ζωή του και το πως έφτασε στον αρχιεπισκοπικό θρόνο

Ο αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος Χριστόδουλος, γεννήθηκε το 1939 στην Ξάνθη και σπούδασε Νομικά και Θεολογία. Χαρισματικός απο τα νεανικά του χρόνια, διδάκτωρ Θεολογίας, πτυχιούχος γαλλικής και αγγλικής γλώσσας, γνώστης ιταλικής και γερμανικής, χειροτονήθηκε διάκονος το 1961 και πρεσβύτερος το 1965.
Εννέα χρόνια ήταν ιεροκήρυκας στο ναό της Κοιμήσεως Θεοτόκου (Παναγίτσα) Φαλήρου, ενώ διετέλεσε επί επτά χρόνια γραμματέας της Ιεράς Συνόδου.
Νεότατος, μόλις 35 ετών το 1974 εξελέγη μητροπολίτης Δημητριάδος, απ΄όπου αναχώρησε, όταν εξελέγη αρχιεπίσκοπος Αθηνών.
Πήρε μέρος σε πολλές εκκλησιαστικές αποστολές στο εξωτερικό, ενώ συνέγραψε πλήθος επιστημονικών και εποικοδομητικών κειμένων. Αρθρογράφησε στον εκκλησιαστικό Τύπο, αλλά και σε εφημερίδες.

Το 1998, μετά το θάνατο του αρχιεπισκόπου Σεραφείμ, τρείς ήταν οι επικρατέστεροι υποψήφιοι: ο Δημητριάδος Χριστόδουλος, ο Θηβών Ιερώνυμος και ο τότε Αλεξανδρουπόλεως (νύν Θεσσαλονίκης) Ανθιμος.
Εξελέγη αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος, ο από Δημητριάδος Χριστόδουλος, ο οποίος προκάλεσε αίσθηση στην κοινή γνώμη, από την πρώτη στιγμή που άρχισε να διαβάζει τον «επιβατήριο» λόγο του στον κατάμεστο μητροπολιτικό ναό Αθηνών.

Πολύ γρήγορα, όλοι μιλούσαν για τον αρχιεπίσκοπο, που καλούσε τη νεολαία να πλησιάσει την Εκκλησία «όπως είναι, ακόμη και με το σκουλαρίκι», ζητούσε συγγνώμη απο τους νέους για όσα δεν έγιναν απο τους μεγαλύτερους, ενώ άρχισε αμέσως να ασχολείται με την αναζωογόνηση όλων των υπηρεσιών της Εκκλησίας και κυρίως του φιλανθρωπικού τομέα.

Υπό την ηγεσία του, προάγεται το έργο της Εκκλησίας σ΄ολόκληρο τον κοινωνικό τομέα. Ιδρύονται νέοι οργανισμοί που καλύπτουν τομείς, όπως η βιοηθική, η μέριμνα για τους τοξικομανείς, την κακοποιημένη γυναίκα, την άγαμη μητέρα.

Ο αρχιεπίσκοπος με το λόγο του, είτε απο άμβωνος, είτε σε εκδηλώσεις, είτε σε δηλώσεις του, προκάλεσε αντιδράσεις.
Από τα πιο μεγάλα-αν όχι το μεγαλύτερο- γεγονότα που σημάδεψαν τα πρώτα χρόνια της ποιμαντορίας του ήταν η σύγκρουση με την κυβέρνηση Κ. Σημίτη για την αναγραφή του θρησκεύματος στις ταυτότητες.
Ιστορικό θα μείνει το συλλαλητήριο της 21ης Ιουνίου 2000…

Ο αρχιεπίσκοπος Αθηνών Χριστόδουλος, υπήρξε δημοφιλέστατος. Πάντα στις πρώτες θέσεις των δημοσκοπήσεων, έμπαινε στις καρδιές των απλών ανθρώπων. Ο ίδιος έλεγε πως το μόνο που τον ενδιαφέρει είναι η Εκκλησία, οι αγώνες, οι ρίζες και η ταυτότητα του ελληνισμού.

Το τραγικό φινάλε….

Ήταν Σάββατο 9 Ιουνίου 2007 όταν ξεκίνησε η αντίστροφη μέτρηση. Τότε επρόκειτο να επισκεφθεί το πατριαρχείο Αλεξανδρείας, λίγες ώρες μετά από μία κουραστική περιοδεία στη Βόρεια Ελλάδα, όπου εμφανίστηκε ακούραστος, δραστήριος, εντυπωσιάζοντας τους πάντες, αφού μέσα σε λίγες ώρες εκφώνησε 19 ομιλίες.
Το πρωί του Σαββάτου, άρχισαν πόνοι, γαστρεντερικές διαταραχές και πυρετός. Δεν το έβαζε κάτω, αρνούμενος να πάει στο γιατρό. Αντίθετα ήθελε να πραγματοποιήσει την επίσκεψη στην Αλεξάνδρεια. Στενοί συνεργάτες του, τον πίεσαν και τον έπεισαν να πάει στο νοσοκομείο. Μπήκε στο Αρεταίειο.
Αρχικά δεν υπήρξε ανησυχία. Θεωρήθηκε μια απλή περίπτωση αδιαθεσίας. Ωσπου τα άσχημα νέα χτύπησαν το πρώτο καμπανάκι, για όγκο στο έντερο. Στη συνέχεια υπεβλήθη σε επέμβαση και ανακαλύπτεται ο όγκος στο ήπαρ.

Ο ασκός του Αιόλου είχε ανοίξει. Παρέμεινε επί μέρες στην εντατική και στη συνέχεια σε θάλαμο νοσηλείας. Η απελπισία άρχισε σιγά-σιγά να κυκλώνει πρώτα τους συνεργάτες και μετά τους γιατρούς. «Κρίσιμη η κτάσταση» έλεγαν. «Λίγες ελπίδες».
Η κοινή γνώμη έχει ήδη αρχίσει να εκδηλώνεται. Πιστοί άρχισαν να συρρέουν στο Αρεταίειο νοσοκομείο. Εκατοντάδες μηνύματα, γράμματα, λουλούδια στον αρχιεπίσκοπο. Επιστήμονες από το εξωτερικό έρχονται να τον εξετάσουν. Η κατάσταση παραμένει κρίσιμη. Ωσπου ο διάσημος Ελληνας χειρουργός Ανδρέας Τζάκης, προσωπικός φίλος του αρχιεπισκόπου, ο οποίος μάλιστα είχε τιμηθεί και από την Ιερά Σύνοδο, έρχεται στην Ελλάδα και δίδει το φως της ελπίδας στον αρχιεπίσκοπο. Η μαγική λέξη ήταν «μεταμόσχευση».

Η επέμβαση, προγραμματίστηκε για το ειδικό κέντρο Τζάκσον Μεμόριαλ που βρίσκεται στο Μαϊάμι και επικεφαλής είναι ο Ανδρέας Τζάκης. Ενα κλίμα αισιοδοξίας αρχίζει πλέον να διακατέχει τον αρχιεπίσκοπο, τους στενούς του συνεργάτες, τους ιεράρχες. Αλλωστε υπάρχουν πολλές περιπτώσεις στην Ελλάδα και μάλιστα κληρικών που ήδη είχαν κάνει, στα χέρια του διάσημου χειρουργού, τη μεταμόσχευση ήπατος και ζούσαν κάτω από καλύτερες συνθήκες και επί χρόνια.

Ο αρχιεπίσκοπος βγαίνει από το νοσοκομείο στις 20 Ιουλίου. Με τρεμάμενη φωνή, εμφανώς συγκινημένος, απευθύνεται στο πανελλήνιο λέγοντας τις φράσεις: «Είμαι ο Χριστόδουλός σας». Εκφράζεται με ελπίδα και αισιοδοξία για τη δεύτερη φάση της περιπέτειας της υγείας του στις ΗΠΑ. Η κυβέρνηση του συμπαρίσταται με τον καλύτερο τρόπο. Το κυβερνητικό αεροσκάφος βρίσκεται στη διάθεση του αρχιεπισκόπου για να τον μεταφέρει στο Μαϊάμι. Μένει στο σπίτι του στο Ψυχικό, μέχρι να φύγει για τις ΗΠΑ, δεχόμενος επισκέψεις φίλων, πιστών και κληρικών. Το κλίμα αισιοδοξίας διατηρείται αμείωτο.

Το Σάββατο 18 Αυγούστου αναχωρεί από το στρατιωτικό αεροδρόμιο της Ελευσίνας. Μέσα σε κλίμα συγκίνησης, ο αρχιεπίσκοπος αποχαιρετά την Ελλάδα, τους συνεργάτες του, τους φίλους και τους εκπροσώπους της κυβέρνησης και των κομμάτων, ζητώντας από τους Ελληνες να προσεύχονται για κείνον.
Στο Μαϊάμι παρέμεινε πενήντα ημέρες, μέχρι να βρεθεί το κατάλληλο μόσχευμα. Λίγο πριν μπει στο Ειδικό Κέντρο Μεταμοσχεύσεων, είχε ήδη αρχίσει να καταβάλλεται ψυχολογικά από την αδημονία. Προσδοκούσε το μόσχευμα για να ολοκληρωθεί η επέμβαση, λαχταρώντας να γυρίσει στην Ελλάδα.

Ηταν Κυριακή 7 Οκτωβρίου, όταν του ανακοινώθηκε ότι βρέθηκε μόσχευμα από νεαρό υγιέστατο δότη, θύμα τροχαίου. Εισήχθη κατευθείαν στο χειρουργείο, όπου όμως λίγες ώρες αργότερα, απλώς διαπιστώνεται ότι υπάρχει μετάσταση της νόσου και η μεταμόσχευση είναι αδύνατη.
Στην κατοικία του στο Ψυχικό παρέμεινε ως το τέλος ο αρχιεπίσκοπος, αρνούμενος να μεταφερθεί στο νοσοκομείο, ακόμη και όταν η κατάσταση της υγείας του είχε αρχίσει να επιδεινώνεται.
Αμέσως μετά την επιστροφή του απο το Μαϊάμι, ο αρχιεπίσκοπος άρχισε να συναντάται με πολιτικούς, ιεράρχες, προκαθημένους Εκκλησιών, φίλους και γνωστούς που εξέφραζαν την επιθυμία να τον δούν.

Στις 16 Νοεμβρίου επισκέπτεται το Ψυχικό και μένει αρκετά λεπτά με τον αρχιεπίσκοπο, συζητώντας ο πρωθυπουργός Κ. Καραμανλής. Στις 21 Νοεμβρίου, ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης επισκέπτεται τον αρχιεπίσκοπο και έχει μακρά συζήτηση μαζί του. Ακολουθεί, στις 23 Νοεμβρίου ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κάρολος Παπούλιας.

Ο αρχιεπίσκοπος περνάει μια περίοδο που βλέπει ακατάπαυστα κόσμο. Οχι μόνο δεν κουράζεται, αντίθετα επιθυμεί να συνομιλεί και να συζητεί με τους επισκέπτες του.
Τα πρώτα έντονα σημάδια κατάπτωσης φάνηκαν λίγες ημέρες πρίν απο τα Χριστούγεννα. Οι γιατροί του συνιστούν να λιγοστέψουν οι επισκέψεις. Ο αρχιεπίσκοπος υπακούει. Οι πόνοι έχουν αρχίσει να γίνονται ανυπόφοροι. Οι γιατροί χρησιμοποιούν πολύ ισχυρά αναλγητικά, τα οποία συχνά τον οδηγούν σε βαθύ ύπνο, για πολλές ώρες.

Την παραμονή της Πρωτοχρονιάς αισθάνεται κάπως καλύτερα και καθισμένος στο σαλονάκι του πρώτου ορόφου, δέχεται το νομάρχη Θεσσαλονίκης Π. Ψωμιάδη που με ποντιακά σωματεία λένε τα κάλαντα. Ο αρχιεπίσκοπος απευθύνεται στους νέους και τους δίνει συμβουλές και παρακαταθήκες για το μέλλον τους. Είχε προηγηθεί η δημοσιοποίηση του πρωτοχρονιάτικου μηνύματος του στο οποίο αναφερόταν στην «κοινή μοίρα των ανθρώπων που είναι ο θάνατος» και τόνιζε τη λύση που δίνει μόνο η χριστιανική πίστη.
Ο κόσμος συγκινείται από τα λόγια του, από τη φωνή του που την ακούει και πάλι από τα μέσα ενημέρωσης. Λίγες μέρες αργότερα όμως, είναι πλέον πολύ δύσκολο ακόμη και να σηκωθεί απο το κρεβάτι. Οι γιατροί επιμένουν να μεταφερθεί στο νοσοκομείο για να διαπιστωθεί αν υπάρχουν μεταστάσεις των όγκων. Εκείνος αρνείται επίμονα και στις 14 Ιανουαρίου οι γιατροί εκδίδουν ανακοινωθέν στο οποίο τονίζουν την «περαιτέρω επιδείνωση» της υγείας του.

H κλεψύδρα είχε σωθεί…