Εις το όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος.
Tο σημερινό Ευαγγέλιο είναι από εκείνα
που μας προετοιμάζουν για την Μεγάλη Τεσσαρακοστή. Αυτά τα αναγνώσματα
που ξεκίνησαν την προηγούμενη εβδομάδα δεν είναι απλά ασύνδετα μεταξύ
τους· μας δείχνουν πως να προετοιμάσουμε τους εαυτούς μας και όπως μια
σκάλα, μας οδηγούν στην στιγμή που θα είμαστε έτοιμοι να συναντηθούμε με
την πιο σπουδαία πραγματικότητα της ιστορίας, το πιο σπουδαίο γεγονός
της – την Ανάσταση του Κυρίου Ιησού Χριστού. Θα ήθελα να προσέξετε δύο
πράγματα στο σημερινό Ευαγγέλιο.
Ο Ζακχαίος ήταν κοντός στο ανάστημα και
όμως ήθελε να δεί τον Χριστό, να Τον δεί κατάματα και για να το
επιτύχει, σκαρφάλωσε σε μια συκομουριά για να μπορέσει να δεί πάνω από
τα κεφάλια του πλήθους που είχε συγκεντρωθεί για να Τον δεί. Αυτό είναι
ένα γεγονός από τη ζωή του Χριστού, αλλά επίσης και μια εικόνα από την
οποία μπορούμε να ωφεληθούμε. Είμαστε όλοι τόσο μικροί· όχι μόνο
σωματικά, αλλά πνευματικά, από κάθε άποψη, οι καρδιές μας είναι πολύ
μικρές, ο νούς μας είναι περιορισμένος. Αν επιθυμούμε να συναντήσουμε
τον Χριστό και να Τον δούμε καθώς είναι πραγματικά, δεν αρκεί να
προσπαθήσουμε – πρέπει να σκαρφαλώσουμε, πρέπει να επωφεληθούμε από ένα
ύψος που δεν είναι δικό μας για να δούμε αυτό που διαφορετικά δεν θα
μπορούσαμε ούτε να δούμε, ούτε να καταλάβουμε. Αυτό το ύψος που είναι
προφανώς τόσο ταπεινό όσο το δέντρο όπου σκαρφάλωσε ο Ζακχαίος, είναι η
Εκκλησία. Η Εκκλησία με τη διδασκαλία της, την εμπειρία της που δεν
εκφράζεται μόνο προφορικά μέσα από τις διδαχές, αλλά με τον τρόπο που
ζει, επειδή ζω χριστιανικά σημαίνει ζω μια ζωή που αφαιρεί κάθε τι
περιττό.
Ο Ζακχαίος ίσως να μην το έκανε για το
λόγο που κι εμείς συχνά δεν το κάνουμε, για τον ίδιο λόγο· ίσως ήταν
πολύ υπερήφανος, ματαιόδοξος, ίσως είχε βασιστεί πολύ στις ικανότητες
του, ίσως να μην είχε σκεφτεί, όπως πολλοί έκαναν, κάνουν και θα κάνουν,
που πιστεύουν ότι δεν χρειάζονται την ταπεινή βοήθεια που τους
προσφέρεται, επειδή μπορούν να φθάσουν μόνοι τους ψηλά. Όμως ο Ζακχαίος
δεν νικήθηκε από την ματαιοδοξία, την υπερηφάνεια, επειδή κάτι συνέβη
μέσα του, καθώς βλέπουμε στο τέλος του αναγνώσματος, καθιστώντας
απολύτως επιτακτική γι’ αυτόν την ανάγκη να συναντήσει τον Χριστό. Ήταν
πλέον ώριμος και εκείνη τη στιγμή καθώς γνωρίζει ο καθένας όταν φθάσει
αυτή η ώρα – είμαστε έτοιμοι να αντιμετωπίσουμε όχι μόνο την κριτική και
το μίσος και την εναντίωση, είμαστε έτοιμοι να αντιμετωπίσουμε ακόμη
και την γελοιοποίηση, να συμπεριφερόμαστε μ’ έναν τρόπο παράξενο για το
περιβάλλον μας.
Αυτό το πρόσωπο ήταν, όπως θα λέγαμε
σήμερα, διευθυντής τραπέζης και όμως δεν φοβήθηκε ούτε ντράπηκε τα γέλια
που προξενούσε στο πλήθος επειδή ήταν έτοιμος να πάει πέρα από αυτό.
Τον ενδιέφερε περισσότερο να συναντήσει τον Χριστό από το ν’ ανησυχεί
για το τι θα μπορούσαν να σκεφτούν εκείνοι που δεν είχαν φτάσει στο
επίπεδο της δικής του ωριμότητας να αγωνιούν για την αιωνιότητα. Και ο
Χριστός τον είδε, επειδή μόνο αυτός είχε ξεπεράσει την ματαιοδοξία και
την υπερηφάνειά του για να Τον συναντήσει. Ο λόγος φαίνεται από τα
τελευταία λόγια του Ευαγγελίου, δηλαδή στην ετοιμότητά του να
τακτοποιήσει τη ζωή του για ν’ αξίζει στον Καλεσμένο που θα ερχόταν στο
σπίτι του.
Aυτές οι εικόνες δεν θα μπορούσαν να μας
δώσουν ένα σημαντικό μάθημα; Το γεγονός ότι είμαστε όλοι τόσο ασήμαντοι
κι όμως προτιμούμε να στέκουμε αγέρωχοι μέσα στην υπερηφάνεια, στην
ματαιοδοξία μας, στην τυφλότητά μας από το να ωφεληθούμε από την
εμπειρία αιώνων πάνω σε πράγματα που δεν καταλαβαίνουμε, που φαίνονται
τόσο ταπεινά, τόσο μακρυνά, μακρυά από την μεγαλοπρέπεια που αναζητούμε,
επειδή αυτό που ψάχνουμε είναι η μεγαλοπρέπεια πέρα από αυτό που
πραγματικά είμαστε, αντί να αναζητούμε την σωτηρία που μπορεί να μας
βρεί όπου κι αν βρισκόμαστε. Αυτή η ματαιοδοξία και η υπερηφάνεια είναι
που μας σταματά.
Δεν είναι κάτι που πρέπει να μάθουμε να
νικάμε; Δεν μπορούν να νικηθούν με σκέψη, στοχασμό ή προσευχή. Μόνο όταν
τις εκθέτουμε, τις περιφρονούμε, τόσο που οι άλλοι ίσως να μας
απεχθάνονται, τότε μπορούμε να τις ξεπεράσουμε, διότι μόνο τότε
στεκόμαστε ενώπιον της κρίσης του Θεού και της Αλήθειας που μιλούν στην
συνείδησή μας. Κι αν θέλουμε στο τέλος να φέρουμε καρπούς χάριν της
οδύνης, της λαχτάρας για Θεό, τότε πρέπει να είμαστε έτοιμοι να
ενεργήσουμε, όχι να περιμένουμε έναν μυστικό φωτισμό, όχι κάποια
πνευματική εμπειρία που είναι πάνω από εμάς, αλλά να κάνουμε πράγματα
που είναι για τα δικά μας μέτρα.
Ο Ζακχαίος υποσχέθηκε να διορθώσει τη ζωή
του. Είμαστε έτοιμοι κι εμείς να δούμε τη ζωή μας κάτω από την κρίση
του Θεού, να την διορθώσουμε, να δεχτούμε ν’ αναγνωρίσουμε το
πνευματικό, διανοητικό και συναισθηματικό μας ανάστημα και να
επωφεληθούμε από την βοήθεια που μας προσφέρει η σοφία αιώνων που
οδήγησε εκατομμύρια ανθρώπων στην Βασιλεία του Θεού; Αμήν.
