“Τῷ
καιρῷ ἐκείνῳ ἦλθεν ὁ Ἰησοῦς εἰς Ναζαρέτ, οὗ ἦν τεθραμμένος, καὶ
εἰσῆλθεν κατὰ τὸ εἰωθὸς αὐτῷ ἐν τῇ ἡμέρᾳ τῶν σαββάτων εἰς τὴν συναγωγήν,
καὶ ἀνέστη ἀναγνῶναι” (Λουκ. 4,16)
“Εκείνο τον καιρό ήρθε ο Ιησούς στη Ναζαρέτ, όπου είχε μεγαλώσει. Το Σάββατο πήγε όπως συνήθιζε στη συναγωγή και σηκώθηκε να διαβάσει τις Γραφές”
Η αρχή του νέου εκκλησιαστικού έτους που ταυτίζεται με την αρχή της Ινδίκτου, ρωμαϊκού τρόπου μέτρησης του χρόνου για φορολογικούς και άλλους λόγους, μας φέρνει μπροστά σε ένα απόσπασμα από τον ευαγγελιστή Λουκά, στο οποίο ο Χριστός βρίσκεται στην ιδιαίτερη πατρίδα Του, την Ναζαρέτ, όπου είχε μεγαλώσει. Εισέρχεται την ημέρα του Σαββάτου στη συναγωγή της πατρίδας Του, όπως το συνήθιζε και σηκώνεται, όπως είχε το δικαίωμα, για να διαβάσει τις Γραφές, ένα απόσπασμα από την Παλαιά Διαθήκη, ενώπιον των συμπατριωτών Του και επιλέγει το απόσπασμα του προφήτη Ησαΐα που αναφέρεται στην αποστολή του Μεσσία. Ο προφήτης αναφέρει ότι ο Μεσσίας θα είναι αυτός που θα αποσταλεί από το Άγιο Πνεύμα ν’ αναγγείλει το χαρμόσυνο μήνυμα στους φτωχούς και να θεραπεύσει τους συντριμμένους ψυχικά. Στους αιχμαλώτους να κηρύξει απελευθέρωση και στους τυφλούς ότι θα βρουν το φως τους, να φέρει λευτεριά στους τσακισμένους, να αναγγείλει του καιρού τον ερχομό που ο Κύριος θα φέρει τη σωτηρία στο λαό Του. Όλα αυτά, όπως θα πει στους έκπληκτους συμπατριώτες Του, εκπληρώνονται στο πρόσωπό Του. Εκείνοι θα Τον αρνηθούν και ο Χριστός δεν θα επιστρέψει ποτέ στην πατρίδα Του, αφού ουδείς προφήτης δεκτός εν τη πατρίδι αυτού.
Ο ευαγγελιστής Λουκάς μας δείχνει τρία σημεία σημαντικά για το πρόσωπο του Χριστού, πολύτιμα και για όλους εμάς. Το πρώτον είναι ότι ο Χριστός υπήρξε ιστορικό πρόσωπο, καθώς είχε ανατραφεί στη Ναζαρέτ. Πέρα από τις όποιες ιστορικές μαρτυρίες ιστορικών της εποχής, μη χριστιανών (Ιώσηππος, Τάκιτος), οι Ιουδαίοι γνώριζαν ότι ο Ιησούς είχε μεγαλώσει στη Ναζαρέτ και γι’ αυτό δεν μπορούσαν να εξηγήσουν τη θαυματουργική Του δυνατότητα, όπως και τη δύναμη του λόγου Του, διότι ήξεραν ότι στη Ναζαρέτ δεν υπήρχε σχολείο που να μπορέσει να προετοιμάσει τέτοιον δεινό ρήτορα, αλλά και γνώστη των Γραφών. Όμως ο Χριστός συγκεραννύει στο πρόσωπό Του την θεϊκή και την ανθρώπινη φύση. Την ασύγκριτη ευφυΐα και παντογνωσία του Θεανθρώπου, η οποία δεν υπάρχει για επίδειξη ή δοξασμό, αλλά για το καινούργιο ξεκίνημα της ιστορίας της ανθρωπότητας. Ό,τι είναι και ό,τι έχει ο Χριστός, το παν δηλαδή, είναι για μας, για όσου πιστεύουν αλλά και για όσους Τον αρνούνται.
Το δεύτερο σημείο είναι ότι ο Χριστός συνήθιζε να πηγαίνει στη συναγωγή από παιδί, ακολουθώντας τον Ιωσήφ και την Μαρία, την Παναγία. Δεν είναι απλώς μία ηθική υπόμνηση, ότι μας χρειάζεται ο εκκλησιασμός, εκ νεότητος όλων. Είναι ένα σημάδι ότι η αγάπη για τον Θεό ως ευγνωμοσύνη και ευχαριστία χτίζεται από την παιδική ηλικία και ότι η μετοχή στην εκκλησιαστική κοινότητα δεν είναι απλώς μία προσφορά θρησκευτικής και ηθικής παιδείας, όπως θεωρούνταν παλαιότερα και συνεχίζει να θεωρείται από τους εραστές της χρησιμότητας, ενίοτε και εκκλησιαστικούς. Όποιος μετέχει στη ζωή της κοινότητας γνωρίζει ποια είναι η πνευματική του πατρίδα. Γνωρίζει τον τρόπο για να φτάσει σ’ αυτήν που είναι η αγάπη και η συνάντηση των προσώπων. Δεν είναι ένας τυπικός τηρητής των εντολών του Μωσαϊκού δεκάλογου, ότι η έβδομη ημέρα της εβδομάδας πρέπει να είναι αφιερωμένη στον Θεό. Δεν είναι καθήκον ο εκκλησιασμός και “πρέπει”. Είναι η βίωση της βασιλείας του Θεού στη συνάντηση με Εκείνον και με τον πλησίον, συνάντηση αγάπης, κοινωνίας, ευχαριστίας και στη χριστιανική παράδοση θείας μεταλήψεως.
Το τρίτο σημείο είναι ότι ο Χριστός διαβάζει τις Γραφές, δείχνοντάς μας ότι όποιος επιθυμεί να κοινωνήσει την αλήθεια της πίστης έχει ύδωρ αλλόμενον εις ζωήν αιώνιον, για να ξεδιψάσει. Δεν είναι μόνο το κήρυγμα στον ναό. Είναι και η ανάγκη του πιστού να καταστήσει τον λόγο του Θεού μέλι και φως για τη ζωή του. Μέλι, διότι ο λόγος του Θεού γλυκαίνει και παρηγορεί, δείχνει δρόμους και τρόπους που απαντούν στην ανάγκη του ανθρώπου για νόημα ζωής που ξεπερνά το παρόν και το σήμερα, την ανάγκη για επιβίωση και την επιθυμία για ευτυχία κατά το κοσμικό πρότυπο, του “όλα θα πάνε καλά”. Φως, διότι ο λόγος του Θεού δείχνει την μεγάλη αλήθεια: ότι η ζωή είναι αγάπη που σημαίνει σταυρό, σημαίνει θάνατο τόσο των παθών όσο και της βεβαιότητας ότι όλα θα μας χαριστούν όπως τα θέλουμε, για να τα καταναλώσουμε, σημαίνει όμως και ανάσταση, διότι ο Χριστός είναι και θα είναι πάντοτε μαζί μας και εν τω νυν και εν τω μέλλοντι αιώνι. Χρειαζόμαστε, έστω και τον ελάχιστο χρόνο, για να μπορούμε να παίρνουμε ζωή από τις Γραφές, από την παράδοση, από τον τρόπο της Εκκλησίας.
Ο Χριστός είναι η αρχή και το τέλος της ζωής του χριστιανού και Αυτόν καλούμαστε να ζήσουμε και να μοιραστούμε. Στην αρχή του νέου εκκλησιαστικού έτους, στην Ίνδικτο, ας υπενθυμίσουμε στους εαυτούς μας τα τρία σημεία του τρόπου του Κυρίου, για να πάρουμε δύναμη και να δούμε και να παλέψουμε τη ζωή μας με Εκείνον μαζί στην Εκκλησία.
“Εκείνο τον καιρό ήρθε ο Ιησούς στη Ναζαρέτ, όπου είχε μεγαλώσει. Το Σάββατο πήγε όπως συνήθιζε στη συναγωγή και σηκώθηκε να διαβάσει τις Γραφές”
Η αρχή του νέου εκκλησιαστικού έτους που ταυτίζεται με την αρχή της Ινδίκτου, ρωμαϊκού τρόπου μέτρησης του χρόνου για φορολογικούς και άλλους λόγους, μας φέρνει μπροστά σε ένα απόσπασμα από τον ευαγγελιστή Λουκά, στο οποίο ο Χριστός βρίσκεται στην ιδιαίτερη πατρίδα Του, την Ναζαρέτ, όπου είχε μεγαλώσει. Εισέρχεται την ημέρα του Σαββάτου στη συναγωγή της πατρίδας Του, όπως το συνήθιζε και σηκώνεται, όπως είχε το δικαίωμα, για να διαβάσει τις Γραφές, ένα απόσπασμα από την Παλαιά Διαθήκη, ενώπιον των συμπατριωτών Του και επιλέγει το απόσπασμα του προφήτη Ησαΐα που αναφέρεται στην αποστολή του Μεσσία. Ο προφήτης αναφέρει ότι ο Μεσσίας θα είναι αυτός που θα αποσταλεί από το Άγιο Πνεύμα ν’ αναγγείλει το χαρμόσυνο μήνυμα στους φτωχούς και να θεραπεύσει τους συντριμμένους ψυχικά. Στους αιχμαλώτους να κηρύξει απελευθέρωση και στους τυφλούς ότι θα βρουν το φως τους, να φέρει λευτεριά στους τσακισμένους, να αναγγείλει του καιρού τον ερχομό που ο Κύριος θα φέρει τη σωτηρία στο λαό Του. Όλα αυτά, όπως θα πει στους έκπληκτους συμπατριώτες Του, εκπληρώνονται στο πρόσωπό Του. Εκείνοι θα Τον αρνηθούν και ο Χριστός δεν θα επιστρέψει ποτέ στην πατρίδα Του, αφού ουδείς προφήτης δεκτός εν τη πατρίδι αυτού.
Ο ευαγγελιστής Λουκάς μας δείχνει τρία σημεία σημαντικά για το πρόσωπο του Χριστού, πολύτιμα και για όλους εμάς. Το πρώτον είναι ότι ο Χριστός υπήρξε ιστορικό πρόσωπο, καθώς είχε ανατραφεί στη Ναζαρέτ. Πέρα από τις όποιες ιστορικές μαρτυρίες ιστορικών της εποχής, μη χριστιανών (Ιώσηππος, Τάκιτος), οι Ιουδαίοι γνώριζαν ότι ο Ιησούς είχε μεγαλώσει στη Ναζαρέτ και γι’ αυτό δεν μπορούσαν να εξηγήσουν τη θαυματουργική Του δυνατότητα, όπως και τη δύναμη του λόγου Του, διότι ήξεραν ότι στη Ναζαρέτ δεν υπήρχε σχολείο που να μπορέσει να προετοιμάσει τέτοιον δεινό ρήτορα, αλλά και γνώστη των Γραφών. Όμως ο Χριστός συγκεραννύει στο πρόσωπό Του την θεϊκή και την ανθρώπινη φύση. Την ασύγκριτη ευφυΐα και παντογνωσία του Θεανθρώπου, η οποία δεν υπάρχει για επίδειξη ή δοξασμό, αλλά για το καινούργιο ξεκίνημα της ιστορίας της ανθρωπότητας. Ό,τι είναι και ό,τι έχει ο Χριστός, το παν δηλαδή, είναι για μας, για όσου πιστεύουν αλλά και για όσους Τον αρνούνται.
Το δεύτερο σημείο είναι ότι ο Χριστός συνήθιζε να πηγαίνει στη συναγωγή από παιδί, ακολουθώντας τον Ιωσήφ και την Μαρία, την Παναγία. Δεν είναι απλώς μία ηθική υπόμνηση, ότι μας χρειάζεται ο εκκλησιασμός, εκ νεότητος όλων. Είναι ένα σημάδι ότι η αγάπη για τον Θεό ως ευγνωμοσύνη και ευχαριστία χτίζεται από την παιδική ηλικία και ότι η μετοχή στην εκκλησιαστική κοινότητα δεν είναι απλώς μία προσφορά θρησκευτικής και ηθικής παιδείας, όπως θεωρούνταν παλαιότερα και συνεχίζει να θεωρείται από τους εραστές της χρησιμότητας, ενίοτε και εκκλησιαστικούς. Όποιος μετέχει στη ζωή της κοινότητας γνωρίζει ποια είναι η πνευματική του πατρίδα. Γνωρίζει τον τρόπο για να φτάσει σ’ αυτήν που είναι η αγάπη και η συνάντηση των προσώπων. Δεν είναι ένας τυπικός τηρητής των εντολών του Μωσαϊκού δεκάλογου, ότι η έβδομη ημέρα της εβδομάδας πρέπει να είναι αφιερωμένη στον Θεό. Δεν είναι καθήκον ο εκκλησιασμός και “πρέπει”. Είναι η βίωση της βασιλείας του Θεού στη συνάντηση με Εκείνον και με τον πλησίον, συνάντηση αγάπης, κοινωνίας, ευχαριστίας και στη χριστιανική παράδοση θείας μεταλήψεως.
Το τρίτο σημείο είναι ότι ο Χριστός διαβάζει τις Γραφές, δείχνοντάς μας ότι όποιος επιθυμεί να κοινωνήσει την αλήθεια της πίστης έχει ύδωρ αλλόμενον εις ζωήν αιώνιον, για να ξεδιψάσει. Δεν είναι μόνο το κήρυγμα στον ναό. Είναι και η ανάγκη του πιστού να καταστήσει τον λόγο του Θεού μέλι και φως για τη ζωή του. Μέλι, διότι ο λόγος του Θεού γλυκαίνει και παρηγορεί, δείχνει δρόμους και τρόπους που απαντούν στην ανάγκη του ανθρώπου για νόημα ζωής που ξεπερνά το παρόν και το σήμερα, την ανάγκη για επιβίωση και την επιθυμία για ευτυχία κατά το κοσμικό πρότυπο, του “όλα θα πάνε καλά”. Φως, διότι ο λόγος του Θεού δείχνει την μεγάλη αλήθεια: ότι η ζωή είναι αγάπη που σημαίνει σταυρό, σημαίνει θάνατο τόσο των παθών όσο και της βεβαιότητας ότι όλα θα μας χαριστούν όπως τα θέλουμε, για να τα καταναλώσουμε, σημαίνει όμως και ανάσταση, διότι ο Χριστός είναι και θα είναι πάντοτε μαζί μας και εν τω νυν και εν τω μέλλοντι αιώνι. Χρειαζόμαστε, έστω και τον ελάχιστο χρόνο, για να μπορούμε να παίρνουμε ζωή από τις Γραφές, από την παράδοση, από τον τρόπο της Εκκλησίας.
Ο Χριστός είναι η αρχή και το τέλος της ζωής του χριστιανού και Αυτόν καλούμαστε να ζήσουμε και να μοιραστούμε. Στην αρχή του νέου εκκλησιαστικού έτους, στην Ίνδικτο, ας υπενθυμίσουμε στους εαυτούς μας τα τρία σημεία του τρόπου του Κυρίου, για να πάρουμε δύναμη και να δούμε και να παλέψουμε τη ζωή μας με Εκείνον μαζί στην Εκκλησία.
π. Θεμιστοκλής Μουρτζανός