Την περασμένη Κυριακή, αγαπητοί χριστιανοί, είδαμε πώς οι ψαράδες της Γαλιλαίας παράτησαν τα πάντα και ακολούθησαν τον Χριστό, και ότι εάν θέλουμε κι εμείς να τον ακολουθήσουμε, είναι ανάγκη να θέσουμε προτεραιότητα την αγάπη προς τον Θεό και προς τον πλησίον, ώστε και τα βιοτικά πράγματα να συνεργούν στο αγαθό. Βέβαια, ίσως κανείς διστάζει ή ο λογισμός τού λέει ότι σήμερα τα πράγματα είναι δυσκολότερα γιατί οι συνθήκες της εποχής μας είναι διαφορετικές κι επειδή εμείς δεν έχουμε την δυνατότητα να συναναστραφούμε πρόσωπο προς πρόσωπο με τον θεάνθρωπο Ιησού. Για τον λόγο αυτό σήμερα, στην περικοπή του Ευαγγελίου που ακούσαμε νωρίτερα, ο Κύριος Ιησούς Χριστός μάς διδάσκει με ποιόν τρόπο μπορούμε να τον μιμηθούμε και να γίνουμε υιοί του Υψίστου, δηλαδή παιδιά του Θεού.
«Καθώς θέλετε να κάνουν οι άνθρωποι σ` εσάς, μάς λέει, κι εσείς να πράττετε σε εκείνους τα όμοια. Κι αν αγαπάτε αυτούς που σάς αγαπούν, ποια χάρη υπάρχει σ` εσάς; αφού και οι αμαρτωλοί αγαπούν εκείνους που τούς αγαπούν. Και εάν κάνετε καλές πράξεις προς εκείνους που προς εσάς κάνουν καλές πράξεις, ποια χάρη υπάρχει σ` εσάς; αφού και οι αμαρτωλοί το ίδιο κάνουν. Κι αν δανείζετε σ’ εκείνους από τους οποίους ελπίζετε να τα πάρετε πίσω, ποια χάρη υπάρχει σ` εσάς; γιατί και οι αμαρτωλοί δανείζουν σε εκείνους από τους οποίους ελπίζουν να εισπράξουν πίσω τα ίσα. Αλλά να αγαπάτε τους εχθρούς σας και να κάνετε το καλό και να δανείζετε δίχως να περιμένετε τίποτα, και ο μισθός σας θα είναι πολύς και θα είστε παιδιά του Υψίστου, γιατί ο Θεός είναι αγαθός στους αχάριστους και πονηρούς. Να γίνεστε επομένως φιλεύσπλαχνοι, όπως κι ο πατέρας σας είναι φιλεύσπλαχνος».
Πολλοί χριστιανοί παραφράζουν την πρώτη από τις φράσεις που λέει ο Χριστός και λένε «να μην κάνεις στους άλλους αυτό που δεν θέλεις να κάνουν σε σένα». Η φράση αυτή, όμως, είναι η μισή αλήθεια, για να μην πούμε ότι είναι το ανάποδο από αυτό που είπε ο Χριστός. Γιατί, αδελφοί χριστιανοί, άλλο πράγμα είναι για παράδειγμα να μην σκοτώσει κανείς και άλλο να δώσει την ζωή του για τον άλλο, και μάλιστα για τον εχθρό του, χωρίς καν να περιμένει να τού πούνε «ευχαριστώ». Ακόμα και οι εγκληματίες έχουν έναν κώδικα ηθικής μεταξύ τους, μπορεί να κλέβουν τον κόσμο αλλά μεταξύ τους είναι κύριοι.
Αντίθετα λοιπόν με τούτη την παράφραση, ο λαός μας λέει: «κάνε το καλό και ρίχτο στο γιαλό». Και για να επανέλθουμε στους λόγους του Χριστού, δεν μάς αποτρέπει απλά από την κακία, γιατί η απουσία της κακίας δεν συνεπάγεται την παρουσία της αρετής. Αλλά μάς προτρέπει με θετικό τρόπο να πράττουμε το αγαθό, και μάλιστα πρώτοι. Κι ακόμη περισσότερο, να αγαπάμε τους εχθρούς μας, αυτούς δηλαδή που μάς εχθρεύονται, αφού ο άνθρωπος της αγάπης δεν δύναται να δει κανέναν ως εχθρό του.
Είδαμε ότι ο Θεός από αγάπη προς τον κόσμο έγινε άνθρωπος και σταυρώθηκε, προσέφερε τον εαυτό του θυσία και λύτρο για τις δικές μας αμαρτίες και μάς ανύψωσε, διά του σταυρού και της Αναστάσεώς του, στον ουρανό. Επειδή όμως δεν παραβιάζει το μέγιστο δώρο που μάς έχει κάνει, δηλαδή την ελευθερία της βούλησής μας, γι αυτό και μάς καλεί, εάν βέβαια θέλουμε, να τόν ακολουθήσουμε και να γίνουμε όχι απλά καλοί άνθρωποι, αλλά παιδιά του Θεού. Κι αν ο Θεός είναι αγάπη, φιλάνθρωπος και φιλεύσπλαχνος και ελεήμων, αυτό που ζητά από εμάς είναι να γινόμαστε κι εμείς σαν τον πατέρα μας τον ουράνιο, δηλαδή φιλεύσπλαχνοι και με αγάπη προς τον πλησίον. Και πλησίον είναι ακόμα και ο εχθρός μας, όπως χαρακτηριστικά μάς δίδαξε ο Χριστός με την παραβολή του καλού Σαμαρείτη.
Η εποχή μας είναι πράγματι δύσκολη, αφού κυριαρχεί ο εγωκεντρισμός, το αθέμιτο συμφέρον, η αδιαφορία, ο ανταγωνισμός και όλα τα συνεπακόλουθά τους. Κι όμως, δεν υπάρχει άνθρωπος που να μην επιθυμεί να τον αγαπούν, να τον σέβονται, να τον βοηθούν στις διάφορες ανάγκες ή στις συμφορές της ζωής. Και αυτό δεν πρόκειται να αλλάξει, γιατί ο άνθρωπος δεν πλάστηκε για να ζει μόνος, δεν είναι αρπακτικό ζώο αλλά κοινωνικό, δεν είναι λύκος‧ αλλά ακόμα και οι λύκοι συνασπίζονται συχνά σε αγέλες. Υπάρχει μια ρήση κάποιου λατίνου συγγραφέα, ότι ο άνθρωπος για τον άνθρωπο είναι λύκος. Ίσως η φράση αυτή να αντικατοπτρίζει κάποιες φορές τις σχέσεις των ανθρώπων, πράγμα που μάς γεμίζει όλους με θλίψη μάλλον ή με πικρία.
Στον αντίποδα αυτής της φράσης, ο άγιος Κλήμης Αλεξανδρείας λέει: «είδες τον αδελφό σου, είδες τον θεό σου». Γι αυτό και ο Χριστός λέει ότι στις δυο εντολές του Θεού, δηλαδή να αγαπήσεις κύριο τον Θεό σου με όλη την ψυχή και την διάνοιά σου και να αγαπήσεις τον πλησίον σου σαν τον εαυτό σου, κρέμονται όλος ο νόμος και οι προφήτες. Ως παιδιά, επομένως του Θεού κι όχι της λύκαινας, ας αγαπήσουμε, αδελφοί χριστιανοί τον πλησίον μας με τον τρόπο που μάς δίδαξε ο θεάνθρωπος Χριστός, ώστε η ζωή μας να γεμίζει με την ευωδία των αρετών και να καταστούμε γνήσια παιδιά του Υψίστου. Αμήν.
