Στα Εισόδια της Θεοτόκου, 21 Νοεμβρίου.
«Τῶν ἁγίων εἰς ἅγια ἡ ἁγία καί ἄμωμος ἐν ἁγίῳ Πνεύματι εἰσοικίζεται ἡ θεόπαις Μαριάμ τῷ ὄντι ὕπάρχουσα ἁγιώτατος ναός τοῦ ἁγίου Θεοῦ ἡμῶν»
Η θεόπαις Μαριάμ!
Και είναι το πανσέβαστο και παντοπόθητο όνομα της Μαρίας συμβολικό του Μυστηρίου της Ένσαρκης Οικονομίας –το οποίο υπηρέτησε η Παναγία –και περιεκτικό της δύναμης, της σοφίας και της αγαθότητας, κατά τον άγιο Ιερώνυμο.
Της δύναμης, γιατί το όνομα Μαρία παράγεται από το εβραϊκό Αϊά που σημαίνει Κύριος και επομένως το Μαρία ερμηνεύεται από τους Πατέρες Κυρία, η Οποία ως Θεοτόκος είχε τη συνδρομή της παντοδυναμίας του Θεού «ἥτις ἥνωσε τά δύο ἄκρα ἀντικείμενα, Θεόν καί ἄνθρωπον» (1).
Επιπλέον, ο άγιος Γρηγόριος Νεοκαισαρείας γράφει ότι το όνομα Μαρία «φωτισμός ερμηνεύεται». Και επειδή κατά το σοφό Σολομώντα η όντως σοφία είναι «απαύγασμα φωτός αϊδίου», γι’ αυτό και το όνομα Μαρία περιέχει την άνωθεν Σοφία «ἥτις εὗρε τρόπον διά νά ἑνώσῃ δύο φύσεις εἰς μίαν ὑπόστασιν, χωρίς νά συγχύσῃ τά ἰδιώματα τῶν φύσεων» .
Και ο θείος Αμβρόσιος προσθέτει ότι «πέλαγος εβραϊστί Μαριάμ ερμηνεύεται». Αλλά το πέλαγος και η θάλασσα είναι σύμβολα της αγαθότητας και της Χάριτος του Θεού, την οποία είχε η Θεοτόκος, συμπληρώνει ο άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης.
Και συνεχίζει ο Άγιος, ο οποίος πολύ ευλαβείτο την Κυρία των Αγγέλων: «καθώς γάρ ἡ θάλασσα καί τό πέλαγος περιέχει ἐν ἑαυτῷ πλῆθος ὑδάτων καί δέχεται ὅλους τούς ποταμούς, κατά παρόμοιο τρόπο καί ἡ Θεοτόκος περιέχει ἐν Ἑαυτῇ πλῆθος χαρίτων καί ἐδέχθη ὅλους τούς ποταμούς τῶν δωρεῶν» .
Έτσι στο πρόσωπο της Παναγίας – της τιμιωτέρας των Χερουβίμ και ενδοξοτέρας ασυγκρίτως των Σεραφίμ – η ανθρώπινη φύση υπερέβη τις ουράνιες Δυνάμεις.
Όμως, στο όνομα της Μαρίας οι Πατέρες διακρίνουν και άλλους συμβολισμούς που αφορούν στα φυσικά χαρίσματα, τις ψυχικές αρετές και το ρόλο που διαδραμάτισε η Παναγία μας, ώστε να γίνει Αυτή «το Προοίμιον της σωτηρίας μας».
Σχετικά με τα 5 γράμματα του ονόματος Μαρία σημειώνει ο άγιος Νικόδημος, καθώς ανθολογεί τις πατερικές ερμηνείες:
«Τά πέντε στοιχεῖα τοῦ ὀνόματος Μαρία σημαίνουσι κατ’ ἄλλους μέν, ταῦτα· τό μ Μέλισσα· τό α Αὐγήν· τό ρ Ράβδον· τό ι Ἴριν · καί τό α Ἄμπελον.
Κατ’ ἄλλους δέ, δηλοῦσι ταῦτα· τό μ τήν Μαριάμ τήν ἀδελφήν Μωϋσέως, ἥτις ἦτον ἕνας τύπος τῆς Θεοτόκου κατά τήν παρθενίαν, ὡς λέγει ὁ Νύσσης Γρηγόριος, καί διά τοῦτο ἔλαβε προφητικῶς καί τό ὄνομά Της· τό α σημαίνει τήν Προφήτιδα Ἄνναν τήν Μητέρα τοῦ Σαμουήλ· τό ρ τήν ὡραιοτάτην Ραχήλ· τό ι τήν ἀνδρειοτάτην Ἰουδήθ· καί τό α τήν φρονιμωτάτην Ἀβιγαίαν.
Ἤ κατ’ ἄλλους, τά στοιχεῖα τοῦ ὀνόματος Μαριάμ δηλοῦσι ταῦτα· τό μ μόνη· τό α Αὕτη· τό ρ ρύσεται· τό ι ἰοῦ· το μ μισοκάλου. Μόνη γάρ ἡ Θεοτόκος ἐρρύσατο ἅπαντας ἀπό τό φαρμάκι τοῦ διαβόλου».
21η Νοεμβρίου
Καί ἐν εὐφροσύνῃ ἡ μικρή Μαριάμ
ἐν κροσσωτοῖς χρυσοῖς περιβεβλημένη,
πεποικιλμένη ἔσωθεν,
σήμερον εἰσάγεται
ἐν τῷ οἴκῳ Κυρίου.
Αὐτῇ καί ἡμεῖς
μεγαλοφώνως βοήσωμεν·
Κεχαριτωμένη Μαρία,
σῶζε τήν νεολαίαν Σου.
