Συμπορευθήκαμε,
αδελφοί μου, όλες τίς προηγούμενες ημέρες της Αγίας και Μεγάλης
Εβδομάδος μαζί με τόν Δεσπότη Χριστό στα Ιεροσόλυμα.
Τον ακολουθήσαμε στο Υπερώο τής Σιών. Τόν είδαμε να νίπτει τους πόδας των μαθητών και διδαχθήκαμε πως οφείλουμε ως μαθητές Του και φίλοι Του «αλλήλων νίπτειν τους πόδας».
Καθήσαμε στον Μυστικό Δείπνο και γίναμε συνδαιτημόνες τής παραδόσεως τών Φρικτών Μυστηρίων «εν άρτω και οίνω».
Γίναμε αυτήκοοι μάρτυρες της αρχιερατικής Του προσευχής στον κήπο της Γεθσημανής, καθώς και της αισχράς προδοσίας από τον μαθητή Του.
Τον συνοδεύσαμε χθες, στην Ακολουθία τών Αγίων Παθών, μέχρι τόν Γολγοθά, όχι με τόν τρόπο του Πέτρου, ο οποίος «ηκολούθει αυτόν μακρόθεν ιδείν το τέλος», αλλά με τον τρόπο της Παναγίας Μητέρας Του και του επιστηθίου φίλου Του Ιωάννου, με τον τρόπο των αγίων γυναικών, που δεν Τον εγκατέλειψαν.
Ζούμε σήμερα, μέσα στο λατρευτικό κλίμα της Εκκλησίας μας, το μυστήριο τής Αγίας και Μεγάλης Παρασκευής. Είναι φοβερά τα μυστήρια που γιορτάζουμε σήμερα, θα επισημάνει ο Άγιος Πρόκλος Πατριάρχης Αλεξανδρείας.
Κάθε βλέμμα του Χριστού από τόν Σταυρό προκαλεί σεισμό και συγκλονισμό, όχι μόνο στις καρδιές τών ανθρώπων, αλλά και σ’ αυτήν τήν άψυχη κτίση.
Συνταράσσει την καρδιά του ληστού και του εκατοντάρχου. Συγκλονίζει συθέμελα ολόκληρη την δημιουργία. Ο ήλιος σκοτίσθηκε και η γη σειόταν, οι πέτρες σχίσθηκαν και το καταπέτασμα του ναού των Ιεροσολύμων σχίσθηκε από πάνω έως κάτω, μας διηγούνται τα Ιερά Κείμενα των Ευαγγελιστών.
Κάθε λόγος, ακόμη, που βγαίνει από τα χείλη του Χριστού περικλείει για μάς τους Χριστιανούς ωκεανό θεολογίας, αλλά και πολύτιμη παρακαταθήκη για τήν σωτηρία μας, τήν πνευματική μας ζωή και τήν είσοδό μας στην Επουράνιο Βασιλεία Του.
Σ’ έναν από τους επτά λόγους του Χριστού επάνω στον Σταυρό, θα ήθελα, αδελφοί μου, να στρέψω τήν προσοχή σας αυτήν τήν ημέρα και να μεταφέρω στην αγάπη σας τίς ερμηνείες τών θεοφόρων Πατέρων.
Πρόκειται για τόν πέμπτο λόγο του Χριστού, που αναφέρεται στο τραγικό γεγονός της δίψας:
«Μετά ταύτα, ειδώς ο Ιησούς ότι πάντα ήδη τετέλεσται, να πληρωθή η γραφή λέγει διψώ» μας πιστοποιεί ο αυτόπτης μάρτυρας, ο Ευαγγελιστής Ιωάννης.
Διψά ο Χριστός, «ο λίμνας και θαλάσσας ποιήσας».
Διψά ο ποιητής τών υδάτων και ολόκληρης της κτίσεως.
Διψά «ο περιβάλλων τόν ουρανόν εν νεφέλαις» και «ο εν ύδασι τήν γήν κρεμάσας».
Διψά «ο στεγάζων εν ύδασι τα υπερώα αυτού», κατά τόν Προφήτη Δαβίδ.
Διψά ο Χριστός, για να εκπληρωθεί, πρώτον, η Γραφή.
Τον ακολουθήσαμε στο Υπερώο τής Σιών. Τόν είδαμε να νίπτει τους πόδας των μαθητών και διδαχθήκαμε πως οφείλουμε ως μαθητές Του και φίλοι Του «αλλήλων νίπτειν τους πόδας».
Καθήσαμε στον Μυστικό Δείπνο και γίναμε συνδαιτημόνες τής παραδόσεως τών Φρικτών Μυστηρίων «εν άρτω και οίνω».
Γίναμε αυτήκοοι μάρτυρες της αρχιερατικής Του προσευχής στον κήπο της Γεθσημανής, καθώς και της αισχράς προδοσίας από τον μαθητή Του.
Τον συνοδεύσαμε χθες, στην Ακολουθία τών Αγίων Παθών, μέχρι τόν Γολγοθά, όχι με τόν τρόπο του Πέτρου, ο οποίος «ηκολούθει αυτόν μακρόθεν ιδείν το τέλος», αλλά με τον τρόπο της Παναγίας Μητέρας Του και του επιστηθίου φίλου Του Ιωάννου, με τον τρόπο των αγίων γυναικών, που δεν Τον εγκατέλειψαν.
Ζούμε σήμερα, μέσα στο λατρευτικό κλίμα της Εκκλησίας μας, το μυστήριο τής Αγίας και Μεγάλης Παρασκευής. Είναι φοβερά τα μυστήρια που γιορτάζουμε σήμερα, θα επισημάνει ο Άγιος Πρόκλος Πατριάρχης Αλεξανδρείας.
Κάθε βλέμμα του Χριστού από τόν Σταυρό προκαλεί σεισμό και συγκλονισμό, όχι μόνο στις καρδιές τών ανθρώπων, αλλά και σ’ αυτήν τήν άψυχη κτίση.
Συνταράσσει την καρδιά του ληστού και του εκατοντάρχου. Συγκλονίζει συθέμελα ολόκληρη την δημιουργία. Ο ήλιος σκοτίσθηκε και η γη σειόταν, οι πέτρες σχίσθηκαν και το καταπέτασμα του ναού των Ιεροσολύμων σχίσθηκε από πάνω έως κάτω, μας διηγούνται τα Ιερά Κείμενα των Ευαγγελιστών.
Κάθε λόγος, ακόμη, που βγαίνει από τα χείλη του Χριστού περικλείει για μάς τους Χριστιανούς ωκεανό θεολογίας, αλλά και πολύτιμη παρακαταθήκη για τήν σωτηρία μας, τήν πνευματική μας ζωή και τήν είσοδό μας στην Επουράνιο Βασιλεία Του.
Σ’ έναν από τους επτά λόγους του Χριστού επάνω στον Σταυρό, θα ήθελα, αδελφοί μου, να στρέψω τήν προσοχή σας αυτήν τήν ημέρα και να μεταφέρω στην αγάπη σας τίς ερμηνείες τών θεοφόρων Πατέρων.
Πρόκειται για τόν πέμπτο λόγο του Χριστού, που αναφέρεται στο τραγικό γεγονός της δίψας:
«Μετά ταύτα, ειδώς ο Ιησούς ότι πάντα ήδη τετέλεσται, να πληρωθή η γραφή λέγει διψώ» μας πιστοποιεί ο αυτόπτης μάρτυρας, ο Ευαγγελιστής Ιωάννης.
Διψά ο Χριστός, «ο λίμνας και θαλάσσας ποιήσας».
Διψά ο ποιητής τών υδάτων και ολόκληρης της κτίσεως.
Διψά «ο περιβάλλων τόν ουρανόν εν νεφέλαις» και «ο εν ύδασι τήν γήν κρεμάσας».
Διψά «ο στεγάζων εν ύδασι τα υπερώα αυτού», κατά τόν Προφήτη Δαβίδ.
Διψά ο Χριστός, για να εκπληρωθεί, πρώτον, η Γραφή.
Για
να επαληθευθεί η μεσσιανική προφητεία του 21ου Ψαλμού, που αναφέρεται
στην εγκατάλειψη του Χριστού, καθώς και σε πολλά άλλα σημεία της
Σταυρώσεως. «Εξηράνθη ωσεί όστρακον η ισχύς μου, και η γλώσσα μου κεκόλληται τω λάρυγγί μου, και εις χουν θανάτου κατήγαγές με» –
«Σαν
(άδειο) πήλινο σκεύος ξεράθηκε (και χάθηκε) η δύναμή μου και η γλώσσα
μου κόλλησε στον λάρυγγά μου (από την δίψα) και μ’ έριξες στο χώμα του
θανάτου».
Διψά, δεύτερον, ο Χριστός, αφού, ως τέλειος Θεός και τέλειος άνθρωπος, δοκιμάζει τα αδιάβλητα πάθη της ανθρωπίνης φύσεως, που μέσα σ’ αυτά είναι και η δίψα. Προκαλείται από την αφυδάτωση και την ξηρότητα του σώματος και την απώλεια αίματος και νερού.
Τα όσα προηγήθηκαν, όπως: η αγωνία στον κήπο της Γεθσημανή, στην οποία «ο ιδρώς αυτού ωσεί θρόμβοι αίματος» περιελουε το πρόσωπό Του, το μαρτύριο της νύκτας από τους Ρωμαίους στρατιώτες, που σαν σατανική συγχορδία, κατά την έκφραση του Ιερού Χρυσοστόμου, επιτέθηκαν στο Πανάγιο Σώμα Του, ο ανηφορικός δρόμος του Γολγοθά, η «από έκτης ώρας έως εννάτης» καθήλωση με τα καρφιά στο Ξύλο του Σταυρού, και τα ποικίλα τραύματα από τα βασανιστήρια, προξενούν αφόρητη δίψα.
Το γεγονός αυτό είναι δείγμα ότι το σώμα του Χριστού πάνω στον Σταυρό είναι πραγματικό σώμα και όχι φανταστικό. Ο ίδιος έπασχε και διψούσε. «Όταν ήθελε να πάσχει και να διψάσει, επειδή ήθελε, η θεία φύση παραχωρούσε στην ανθρώπινη φύση να πάσχει τα δικά της» αναφέρει σχετικά ο Μητροπολίτης Ναυπάκτου Ιερόθεος.
Έπασχε ως άνθρωπος, κατά τόν ιερό υμνογράφο, αλλά έσωσε ως φιλάνθρωπος. «Πάσχει τι», θα πει ο Άγιος Κύριλλος Αλεξανδρεία, «η σαρξ ίδιόν τε και φυσικόν. Δεινοί γαρ οι πόνοι προς το αναγκάσαι διψήν, εμφύτω τινί και αφράστω θερμότητι» , δηλαδή «Το να πάσχει σε κάτι η σάρκα, είναι χαρακτηριστικό και φυσικό γνώρισμα δικό της. Γιατί είναι δυνατοί οι πόνοι, που αναγκάζουν κάποιον να διψάσει και οι οποίοι προέρχονται από απερίγραπτη εσωτερική φωτιά».
Διψά, ακόμη, ο Χριστός, αδελφοί μου, και μεταφορικά. Αισθάνεται μία διαφορετική δίψα. Επιθυμεί να ξεδιψάσει ο ποιητής των υδάτων, όχι με νερό, αλλά με την μετάνοια του περιούσιου λαού.
Διψά, όταν βλέπει να «κινούν τας κεφαλάς των» κάτω από τον Σταυρό και να λένε: «ο καταλύων τον ναόν και εν τρισίν ημέραις οικοδομών, σώσον σεαυτόν· ει υιός ει του Θεού, κατάβηθι από του Σταυρού».
Διψά ο Χριστός, για εκείνους που απόλαυσαν τίς ευεργεσίες Του, για τους θεραπευμένους και τους χορτασμένους, για εκείνους που άκουσαν τήν διδασκαλία Του και οι οποίοι του πρόσφεραν «αντί του μάννα χολήν, αντί του ύδατος όξος» και «αντί του αγαπάν τω σταυρώ προσήλωσαν».
Διψά ο Χριστός, για εκείνους που Τόν αρνήθηκαν και Τόν πρόδωσαν και έμειναν στην άρνηση και στην εχθρότητα, χωρίς δείγματα μετανοίας και επιστροφής.
Αδελφοί μου, και σήμερα ο Χριστός διψά. Και σήμερα από το ύψος του Σταυρού Του ακούγεται ο φοβερός Του λόγος: «Διψώ».
Διψά για τήν σωτηρία τών σταυρωτών Του, που ανά τους αιώνες Τόν απογυμνώνουν από τήν στολή τής Θεότητός Του και Τον κατατάσσουν στην τάξη των κτισμάτων. Παραθεωρούν την διδασκαλία Του. Εμπαίζουν και συκοφαντούν το μυστικό σώμα Του, που είναι η Εκκλησία. Ποτίζουν τον λαό μας με το δηλητήριο της αρνήσεως.
Διψά ο Χριστός, για τήν σωτηρία εκείνων που ανέλαβαν στούς ώμους τους να φέρους εις πέρας το σωτήριο έργο Του πάνω στην γη, για τους επιλήσμονες Κληρικούς που δεν έχουν λείψει ποτέ από την Εκκλησία και που η συμπεριφορά τους αυτή χαροποιεί τους εχθρούς του Σταυρού, κατά την έκφραση του Αποστόλου Παύλου.
Διψά ο Χριστός, για την εξάπλωση του Ευαγγελίου Του και του μηνύματος της αγάπης Του, για την στερέωση της πραγματικής δικαιοσύνης, για την επικράτηση της ειρήνης, για την παρουσία της αδελφοσύνης και της ενότητος όλων των ανθρώπων, κάτω από τον Σταυρό και την αγία διδασκαλία Του.
Διψά για τήν κοινοκτημοσύνη και τήν προσφορά βοήθειας στον πάσχοντα, που είναι μέλος του σώματός Του, που είναι ο ίδιος ο εαυτός.
Διψά, αδελφοί μου, ο Χριστός σήμερα, για σας, για μένα, για όλους μας.
Δεύτε, λοιπόν, χριστοφόροι λαοί, σήμερα, να Του προσφέρουμε την μετάνοιά μας και την αγάπη μας.
Δεύτε να Του προσφέρουμε τα λυτρωτικά μας δάκρυα, που θα ξεπλύνουν τόν βόρβορο τής αμαρτίας και θα λαμπρύνουν τήν ψυχή μας.
Δεύτε να Του προσφέρουμε τα άνθη τής ευλαβείας μας και τής λατρείας μας και της πραγματικής αφοσιώσεώς μας, που είναι ικανά να ξεδιψάσουν τον Θείο Λυτρωτή μας.
Και μαζί με τόν ιερό υμνογράφο, μαζί με τους Αγγέλους και τους Αγίους, μαζί με ολόκληρη τήν Εκκλησία, ας επαναλάβουν και τα δικά μας αμαρτωλά χείλη:
«Προσκυνούμεν Σου τα Πάθη, Χριστέ.
Δείξον ημίν και τήν ένδοξόν Σου Ανάστασιν».
Με θερμές πατρικές ευχές
Διψά, δεύτερον, ο Χριστός, αφού, ως τέλειος Θεός και τέλειος άνθρωπος, δοκιμάζει τα αδιάβλητα πάθη της ανθρωπίνης φύσεως, που μέσα σ’ αυτά είναι και η δίψα. Προκαλείται από την αφυδάτωση και την ξηρότητα του σώματος και την απώλεια αίματος και νερού.
Τα όσα προηγήθηκαν, όπως: η αγωνία στον κήπο της Γεθσημανή, στην οποία «ο ιδρώς αυτού ωσεί θρόμβοι αίματος» περιελουε το πρόσωπό Του, το μαρτύριο της νύκτας από τους Ρωμαίους στρατιώτες, που σαν σατανική συγχορδία, κατά την έκφραση του Ιερού Χρυσοστόμου, επιτέθηκαν στο Πανάγιο Σώμα Του, ο ανηφορικός δρόμος του Γολγοθά, η «από έκτης ώρας έως εννάτης» καθήλωση με τα καρφιά στο Ξύλο του Σταυρού, και τα ποικίλα τραύματα από τα βασανιστήρια, προξενούν αφόρητη δίψα.
Το γεγονός αυτό είναι δείγμα ότι το σώμα του Χριστού πάνω στον Σταυρό είναι πραγματικό σώμα και όχι φανταστικό. Ο ίδιος έπασχε και διψούσε. «Όταν ήθελε να πάσχει και να διψάσει, επειδή ήθελε, η θεία φύση παραχωρούσε στην ανθρώπινη φύση να πάσχει τα δικά της» αναφέρει σχετικά ο Μητροπολίτης Ναυπάκτου Ιερόθεος.
Έπασχε ως άνθρωπος, κατά τόν ιερό υμνογράφο, αλλά έσωσε ως φιλάνθρωπος. «Πάσχει τι», θα πει ο Άγιος Κύριλλος Αλεξανδρεία, «η σαρξ ίδιόν τε και φυσικόν. Δεινοί γαρ οι πόνοι προς το αναγκάσαι διψήν, εμφύτω τινί και αφράστω θερμότητι» , δηλαδή «Το να πάσχει σε κάτι η σάρκα, είναι χαρακτηριστικό και φυσικό γνώρισμα δικό της. Γιατί είναι δυνατοί οι πόνοι, που αναγκάζουν κάποιον να διψάσει και οι οποίοι προέρχονται από απερίγραπτη εσωτερική φωτιά».
Διψά, ακόμη, ο Χριστός, αδελφοί μου, και μεταφορικά. Αισθάνεται μία διαφορετική δίψα. Επιθυμεί να ξεδιψάσει ο ποιητής των υδάτων, όχι με νερό, αλλά με την μετάνοια του περιούσιου λαού.
Διψά, όταν βλέπει να «κινούν τας κεφαλάς των» κάτω από τον Σταυρό και να λένε: «ο καταλύων τον ναόν και εν τρισίν ημέραις οικοδομών, σώσον σεαυτόν· ει υιός ει του Θεού, κατάβηθι από του Σταυρού».
Διψά ο Χριστός, για εκείνους που απόλαυσαν τίς ευεργεσίες Του, για τους θεραπευμένους και τους χορτασμένους, για εκείνους που άκουσαν τήν διδασκαλία Του και οι οποίοι του πρόσφεραν «αντί του μάννα χολήν, αντί του ύδατος όξος» και «αντί του αγαπάν τω σταυρώ προσήλωσαν».
Διψά ο Χριστός, για εκείνους που Τόν αρνήθηκαν και Τόν πρόδωσαν και έμειναν στην άρνηση και στην εχθρότητα, χωρίς δείγματα μετανοίας και επιστροφής.
Αδελφοί μου, και σήμερα ο Χριστός διψά. Και σήμερα από το ύψος του Σταυρού Του ακούγεται ο φοβερός Του λόγος: «Διψώ».
Διψά για τήν σωτηρία τών σταυρωτών Του, που ανά τους αιώνες Τόν απογυμνώνουν από τήν στολή τής Θεότητός Του και Τον κατατάσσουν στην τάξη των κτισμάτων. Παραθεωρούν την διδασκαλία Του. Εμπαίζουν και συκοφαντούν το μυστικό σώμα Του, που είναι η Εκκλησία. Ποτίζουν τον λαό μας με το δηλητήριο της αρνήσεως.
Διψά ο Χριστός, για τήν σωτηρία εκείνων που ανέλαβαν στούς ώμους τους να φέρους εις πέρας το σωτήριο έργο Του πάνω στην γη, για τους επιλήσμονες Κληρικούς που δεν έχουν λείψει ποτέ από την Εκκλησία και που η συμπεριφορά τους αυτή χαροποιεί τους εχθρούς του Σταυρού, κατά την έκφραση του Αποστόλου Παύλου.
Διψά ο Χριστός, για την εξάπλωση του Ευαγγελίου Του και του μηνύματος της αγάπης Του, για την στερέωση της πραγματικής δικαιοσύνης, για την επικράτηση της ειρήνης, για την παρουσία της αδελφοσύνης και της ενότητος όλων των ανθρώπων, κάτω από τον Σταυρό και την αγία διδασκαλία Του.
Διψά για τήν κοινοκτημοσύνη και τήν προσφορά βοήθειας στον πάσχοντα, που είναι μέλος του σώματός Του, που είναι ο ίδιος ο εαυτός.
Διψά, αδελφοί μου, ο Χριστός σήμερα, για σας, για μένα, για όλους μας.
Δεύτε, λοιπόν, χριστοφόροι λαοί, σήμερα, να Του προσφέρουμε την μετάνοιά μας και την αγάπη μας.
Δεύτε να Του προσφέρουμε τα λυτρωτικά μας δάκρυα, που θα ξεπλύνουν τόν βόρβορο τής αμαρτίας και θα λαμπρύνουν τήν ψυχή μας.
Δεύτε να Του προσφέρουμε τα άνθη τής ευλαβείας μας και τής λατρείας μας και της πραγματικής αφοσιώσεώς μας, που είναι ικανά να ξεδιψάσουν τον Θείο Λυτρωτή μας.
Και μαζί με τόν ιερό υμνογράφο, μαζί με τους Αγγέλους και τους Αγίους, μαζί με ολόκληρη τήν Εκκλησία, ας επαναλάβουν και τα δικά μας αμαρτωλά χείλη:
«Προσκυνούμεν Σου τα Πάθη, Χριστέ.
Δείξον ημίν και τήν ένδοξόν Σου Ανάστασιν».
Με θερμές πατρικές ευχές
+Ο ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ ΣΕΡΑΦΕΙΜ