του π. Δημητρίου Μπόκου
Το φθινόπωρο είναι η εποχή που τα αποδημητικά πουλιά πετούν για τους τόπους της χειμερινής τους διαβίωσης.
Οι αγριόχηνες δεν εξαιρούνται από τον κανόνα αυτόν. Μαζεύονται λοιπόν
κι αυτές και πετούν σε μεγάλους σχηματισμούς σχήματος V. Γιατί γίνεται
αυτό και δεν πετούν ελεύθερα, η καθεμιά όπως τύχει;
Λένε οι επιστήμονες πως ο συγκεκριμένος σχηματισμός έχει ένα μεγάλο
πλεονέκτημα. Όταν μια χήνα χτυπάει τα φτερά της, δημιουργείται ανοδικό
ρεύμα αέρος, που διευκολύνει τη χήνα που ακολουθεί. Όταν το σμήνος
πετάει σε σχηματισμό V, αυξάνεται κατά 71% η πτητική του εμβέλεια,
διανύει δηλαδή με την ίδια ενέργεια 71% περισσότε-ρη απόσταση, από το αν
πετούσε η κάθε χήνα μόνη της. Τα πουλιά που θα ξεφύγουν από τον
σχηματισμό δυσκολεύονται και καταπονούνται περισσότερο στην πτήση.
Όταν κουραστούν οι χήνες που βρίσκονται στην αιχμή του δορατος,
μετατοπίζονται στο πίσω μέρος του σχηματισμού, όπου λόγω του ανοδικού
ρεύματος το πέταγμα γίνεται πιο εύκολα. Οι πίσω χήνες τότε
προωθούνται μπροστά και έτσι όλες με τη σειρά τους περνούν διαδοχικά από
την κάθε θέση. Με τον τρόπο αυτόν μοιράζονται όλες εξίσου την κούραση.
Τέλεια αίσθηση, ομαδική!
Η ισχύς λοιπόν εν τη ενώσει! Καί δεν σταματούν εκεί. Αν συμβεί να
αρρωστήσει η να τραυματιστεί μία χήνα, δύο άλλες βγαίνουν από τον
σχηματισμό και τη συνοδεύουν μέχρι το έδαφος, για να τη βοηθήσουν και να
την προστατεύσουν. Μένουν μαζί της μέχρι να μπορέσει να ξαναπετάξει η
να πεθάνει. Καί μόνο τότε ξαναπετάνε για να ενταχθούν σε κάποιο
διερχόμενο σμήνος η να προλάβουν, αν γίνεται, το δικό τους. Φανταστική
αίσθηση αλληλεγγύης! (Από το βιβλίο: Εθελοντές και εθελόντριες στη
διακονία των ασθενών, σ. 33-34).
Γι’ αυτό και η Αγία Γραφή μας παραπέμπει στο σχολείο της φύσης: «Ρώτησε
τα τετράποδα και θα σού πούνε, τα πουλιά και θα σού αναγγείλουν. Μίλα
στη γη και θα σού διηγηθεί, της θάλασσας τα ψάρια θα σού εξηγήσουν! Ποιό
απ’ όλα αυτά δεν ξέρει “ότι χείρ Κυρίου εποίησε ταύτα;” Ότι τα έπλασε
το χέρι του Θεού;» (Ιώβ, 12, 7-10). Να, το σοφό, μοναδικό τους μήνυμα:
Τα πάντα παίρνουν ζωή από το χέρι του Θεού και κατευθύνονται από τους
νόμους που όρισε αυτός.
Με το αλφαβητάρι λοιπόν της φύσης του ο Θεός μας διδάσκει. Όλα, ακόμα
και οι αγριόχηνες, μας διδάσκουν. Μας δίνουν ανεπανάληπτα μαθήματα
συνεργασίας, συμπαράστασης, ενότητας, αγάπης. Πράγματα απολύτως αναγκαία
για να ζήσουμε ανθρώπινα. Πού όμως τα ξεχνάμε τόσο εύκολα, υποκύπτοντας
στον πειρασμό της ατομικής μας καταξίωσης. Προέχουν δυστυχώς σ’
εμάς οι εγωκεντρικές επιδιώξεις για προσωπική μας εξασφάλιση.
Αδιαφορούμε για τις ανάγκες των αδελφών μας. Αναιμική έως ανύπαρκτη η
μέριμνά μας γι’ αυτούς.
Καί αδελφός μας είναι βέβαια ο πας άνθρωπος. Ο οικείος μας, ο γείτονάς
μας, ο συμπολίτης, ο ομοεθνής, αλλά και ο διαφορετικός, ο ξένος, ο
μετανάστης, ο αλλόθρησκος, ο αλλοεθνής. Είναι ασυγχώρητη πτώση, συνέχεια
της αρχέγονης αμαρτίας, τα τείχη των διακρίσεων που ύψωσε η ανθρώπινη
ιδιοτέλεια πανύψηλα ανάμεσά μας. Απαράδεκτο φαινόμενο στα μάτια του
Θεού, ο οποίος ταυτίζεται με τον κάθε ελάχιστο της γης και τον θεωρεί
αδελφό του : «Εφ’ όσον εποιήσατε ενί τούτων των αδελφών μου των
ελαχίστων, εμοί εποιήσατε» (Ματθ. 25, 40).
Όμως, «ουκ έσται εν σοι ενδεής». Δεν θα πρέπει να υπάρχει
ανάμεσά σας φτωχός, λέγει ο Κύριος στους Ισραηλίτες και ορίζει οι
δανειστές να χαρίζουν κάθε επτά χρόνια τα χρέη στους φτωχούς (Δευτ. κεφ.
15). Κάθε πενήντα χρόνια οι ιδιοκτησίες γης που είχαν
πουληθεί, έπρεπε να επιστραφούν στον αρχικό ιδιοκτήτη τους. Καί οι
άνθρωποι επίσης που τυχόν είχαν πουληθεί ως δούλοι, στο πεντηκοστό έτος
έπρεπε να ελευθερωθούν (Λευιτ. κεφ. 25). Αν τέτοια πράγματα προβλέπει ο
(ατελής) νόμος της Παλαιάς Διαθήκης, τι έχουμε να πούμε εμείς οι
Χριστιανοί, που λάβαμε την πλήρωση του νόμου με το «αγαπάτε», α-κόμα και
«τους εχθρούς υμών» (Λουκ. 6, 27); Καί πόσο πιο πολύ από τους αποδέκτες
του παλαιού νόμου θα πρέπει εμείς να φροντίζουμε να μην υπάρχει ανάμεσά
μας φτωχός;
Με το βαθύ μυστήριο της Γέννησής του ο Χριστός θέλησε να ξυπνήσει μέσα
μας μια τέτοια ευαισθησία. Να μας αποκαλύψει πως αυτός είναι ο τρόπος
της δικής του ζωής. Δεν αρκέσθηκε να μας διδάσκει μόνο με τις αγριόχηνες
και τα λοιπά υπέροχα πλάσματά του. Με-ρίμνησε να έλθει και ο ίδιος
κοντά μας, όχι μόνο για να μας διδάξει, αλλά και για να μας συναντήσει
προσωπικά. Να βρεθεί δίπλα μας στην ανάγκη μας. Στη φτώχεια, στον πόνο,
στην ταλαιπωρία των αδιεξόδων μας (Λουκ. 4, 18-19). Να μας κάμει γνωστό
τον εαυτό του, να γνωριστούμε μαζί του. Να μας καλέσει να γίνουμε φίλοι
του, δικοί του.
Γεννήθηκε στην έσχατη φτώχεια, όχι γιατί του έλειπαν τα α-παραίτητα.
Δικά του είναι τα σύμπαντα (Ψαλμ. 118, 91). Αλλά για να ταυτισθεί με τον
κάθε φτωχό και να προ(σ)καλέσει κι εμάς να κάνουμε το ίδιο. Να γίνουμε
οικτίρμονες και ελεήμονες σαν αυτόν (Ψαλμ. 102, 8· Λουκ. 6, 36). Να
συναντήσουμε με βαθειά αγάπη τον κάθε αδελφό μας πάνω στο πρόβλημά του.
Αλλιώς ο ίδιος ο Κύριός μας θα μας απευθύ-νει το παράπονο: Πείνασα,
δίψασα, αρρώστησα, υπήρξα άστεγος, ξενος, γυμνός, εγκαταλελειμμένος,
φυλακισμένος. Αλλά εσείς αδιαφορήσατε (Ματθ. 25, 43). Καί θα
αποστρέψει από μας το πρόσωπό του. Να μην τον βλέπουμε. Καί αυτό θα
είναι η κόλαση. Δεν θα υπάρχει οδυνηρότερη αίσθηση για μας απ’ το να
στρέψει αλλού το πρόσωπό του ο Κύριος, να παύσει να βλέπει το δικό μας
πρόσωπο.
Τα Χριστούγεννα έρχονται, ας συστρατευθούμε λοιπόν όλοι μας σε ένα μικρό συναγερμό αγάπης. Ο
Χριστός στο πρόσωπο των ελαχίστων αδελφών του περιμένει. Μας καλεί «εις
παροξυσμόν αγάπης και καλών έργων» (Εβρ. 10, 24). Ντροπή μας να
υστερήσουμε!