"Οἱ ἅγιοι πάντες διὰ πίστεως κατηγωνίσαντο βασιλείας" (Εβρ. 11, 33)
"Ὅλοι οἱ ἅγιοι μὲ τὴν πίστη κατατρόπωσαν βασίλεια".
Το όνειρο κάθε χριστιανού είναι η αγιότητα. Ακόμη κι αν η κοσμική πραγματικότητα, οι υπομνήσεις και οι υποβολές των ανθρωπίνων πραγμάτων μάς προσανατολίζουν στα του χρόνου της ζωής, κατά βάθος, από τη στιγμή ήδη του βαπτίσματός μας, από τη στιγμή που μετέχουμε στην θεία λειτουργία, στην ευχαριστιακή σύναξη των πιστών, από τη στιγμή που γιορτάζουμε τον Χριστό, την παναγία, τους Αγίους, έχουμε χαράξει τον προσανατολισμό της ζωής μας. Μπορεί να μην είμαστε καθόλου έτοιμοι "να κάνουμε πράξη το "πάσαν νυν βιοτικήν αποθώμεθα μέριμναν", καθώς οι μέριμνες του βίου είναι πανίσχυρες και μας γεμίζουν ευχαρίστηση. Μπορεί το περιβάλλον μας, οι οικείοι, οι φίλοι, ο κόσμος στον οποίο ζούμε να μας σπρώχνουν να παραμένουμε στις χαρές του παρόντες, από τις πιο απλές όπως το φαγητό, έως τις πιο απαιτητικές, όπως το να χαρούμε τη ζωή μας. Κατά βάθος όμως δεν υπάρχει άλλος δρόμος από την αγιότητα.
Καθώς διαβάζουμε το αποστολικό ανάγνωσμα της γιορτής των Αγίων Πάντων, δεσπόζει στην αρχή του ακόμη μία φράση: "Όλοι οι άγιοι με την πίστη κατατρόπωσαν βασίλεια". Ο απόστολος Παύλος, γράφοντας στους Εβραίους και αναφερόμενους στους αγίους της Παλαιάς Διαθήκης, οι οποίοι δεν πέτυχαν την τέλεια σωτηρία, καθώς δεν είχε έρθει ο Χριστός, ούτε εμείς που επρόκειτο να πιστέψουμε - σημάδι ότι η σωτηρία στην Εκκλησία περιλαμβάνει όλους, σε μία υπέρβαση του χρόνου μοναδικά αυθεντική, η οποία δεν περιορίζεται στην ιστορικότητα, κι αυτό δείχνει μία εντελώς διαφορετική θέαση της ζωής, ότι δηλαδή τα σχήματα αυτού του κόσμου, ακόμη και τα εκκλησιαστικά, παράγουσι, διότι ο Χριστός δεν ήρθε να παγώσει τον χρόνο, αλλά να τον υπερβεί , και έτσι ακόμη και τα παραδοσιακά εξελίσσονται, για να συμπεριλάβουν όλους και κάθε εποχή-, μάς δείχνει ότι οι βασιλείες του ανθρώπων νικήθηκαν και κατατροπώθηκαν κυριολεκτικά από την πίστη των αγίων.
Νικήθηκε και κατατροπώθηκε ο θαυμασμός των ανθρώπων για την εξουσία, για την δόξα, για την απόλαυση, για την επίδειξη, για το δικαίωμα ζωής και θανάτου, για τον στολισμό, για την αίσθηση της μονιμότητας. Διότι οι άνθρωποι κάθε εποχής διψάμε να θαυμάσουμε αυτούς που ξεχωρίσουν, ακόμη κι αν πρόκειται να τους απορρίψουμε. Η πίστη όμως στον ταπεινό Θεό, σ' Εκείνον που αγαπά, μοιράζεται, ευλογεί, δίνει την νίκη κατά του χρόνου και του θανάτου και έτσι προτρέπει τον άνθρωπο να πράξει, δεν συγκρίνεται με ό,τι έχει πρόσκαιρη λάμψη. Και το πρόσκαιρο πρόσκαιρα θριαμβεύει. Και οι πρόσκαιρα θαυμάζοντες, πρόσκαιρα θαυμάζουσι. Η ίδια η πίστη κάνει την δύναμη των βασιλείων να μην μπορεί να επιβάλει τη θέλησή της. Διότι ο πιστός αγαπά το θέλημα του Θεού, που είναι η πίστη μέχρι τέλους στην δική του αγάπη. Η εμπιστοσύνη όχι στους υιούς των ανθρώπων, αλλά στο πρόσωπο του Θεού. Και όσες διαταγές κι αν δώσουν οι άνθρωποι, όση δόξα κι αν παρελάσει μπροστά μας, ο σκοπός παραμένει η αγάπη.
Νικήθηκε και κατατροπώθηκε ακόμη το αίσθημα του εγωισμού που κάθε αξίωμα συνήθως επιφέρει. Αυτός ο πειρασμός, επειδή έχω τη δύναμη ως βασιλιάς, μπορώ να παίξω με τη ζωή, με το συναίσθημα, με την ελπίδα του ανθρώπου που είναι ο υπήκοός μου, να κάνω επίδειξη δύναμης για να αποδείξω τη θέση μου. Ο προφήτης Ηλίας, ο Δανιήλ και οι τρεις Παίδες, οι Μακκαβαίοι στην Παλαιά Διαθήκη είναι χαρακτηριστικά παραδείγματα αγίων που δεν λύγισαν μπροστά στο αίσθημα του κυρίαρχου εγώ. Μας προτρέπουν, και στους καιρούς μας, να διακρίνουμε την παρουσία του Θεού, να μην υποταχθούμε στο αίσθημα ότι είτε οι ίδιοι μπορούμε να παίζουμε με τις ζωές, με τα αισθήματα, με τις ιδέες των άλλων, είτε πρέπει να υποκλιθούμε μπροστά σε όποιους, οικείους, ισχυρούς, κυριαρχικούς στην νοοτροπία, ζητούν από εμάς να αφήσουμε τα μείζονα, την πίστη και την αγάπη στον Θεό και στον συνάνθρωπο, για να εξασφαλίσουμε την αποδοχή τους.
Νικήθηκε και κατατροπώθηκε το αίσθημα ότι δεν υπάρχει θάνατος, δεν υπάρχει τέλος. Ότι μόνο το παρόν έχει σημασία. Και αντίστροφα, νικήθηκε και κατατροπώθηκε το αίσθημα ότι όλα είναι θάνατος, τίποτα, μηδέν. Αυτή, άλλωστε, είναι η εικόνα της ανθρώπινης βασιλείας. Ότι ο βασιλιάς θα βασιλεύει για πάντα ή ότι δεν έχει καμία αξία η ζωή και η όποια βασιλεία, διότι όλα είναι θάνατος. Οι άγιοι όμως με την πίστη δείχνουν ότι όλα είναι αγάπη, όλα είναι αλήθεια, όλα είναι ανάσταση, διότι υπάρχει ο Θεός, ζούμε τον Θεό στο πρόσωπο του Χριστού, στην κοινωνία μαζί Του στα μυστήρια της Εκκλησίας, στο πρόσωπο του συνανθρώπου μας, και ότι η αγιότητα δεν είναι τίποτε άλλο παρά η ελπίδα και η εμπιστοσύνη στην ανάσταση του Χριστού και στην δική μας ανάσταση. Η ψυχή μας περιμένει στη χαρά του προσώπου του Χριστού. Προγεύεται όλη μας η ύπαρξη στο μυστήριο της θείας λειτουργίας, στο οποίο οι πάντες χωρούσι, με μόνη προϋπόθεση το ναι της πίστης, που όλα τα αλλάζει αν είναι καρδιακό, που όλα μπορεί να τα αλλάξει αν είναι ταπεινό, η επιθυμία να συναντιόμαστε με τον κάθε άνθρωπο, βασιλιά ή καθημερινό, καμία σημασία, μαζί με τους αγίους που πέρασαν, μαζί με τους αγίους που θα έρθουν.
Έργο του Αγίου Πνεύματος η αγιότητα. Καρπός της Πεντηκοστής, σημείο της Εκκλησίας. Αυτό το έργο ας γίνει για τον καθέναν και την καθεμιά μας καινούργια αρχή και απόφαση, με όποιο κόστος. Άλλωστε, πίστη σημαίνει όχι μαγεία, αλλά "ναι" στην παρουσία του Χριστού, ο Οποίος "μεθ' ημών εστί πάσας τας ημέρας της ζωής ημών".
Χρόνια Πολλά!
π. Θεμιστοκλής Μουρτζανός