Πέμπτη 8 Φεβρουαρίου 2018

HAPPY(;) SCHOOL FRIDAY

Έναν νέο θεσμό εισήγαγε η Πολιτεία στα Δημοτικά Σχολεία. Τον ονόμασε ουσιαστικά «Ευτυχισμένη Παρασκευή». Οι μαθητές θα αφήνουν «υποχρεωτικά» την σχολική τους τσάντα με το περιεχόμενό της ένα Σαββατοκύριακο στο σχολείο, ώστε να αισθάνονται ελεύθεροι από το βάρος της, από τα μαθήματα, για να μπορούν να χαρούν μέχρι την Δευτέρα χωρίς υποχρεώσεις. Ο θεσμός θα είχε πιθανόν κάποιο ενδιαφέρον αν είχε κάτι αυθεντικά εναλλακτικό, για το οποίο και προφανώς δεν θα χρειαζόταν να μείνει η τσάντα στο σχολείο. Αν οι μαθητές διάβαζαν ένα βιβλίο, αν το σχολείο πρότεινε μία καλή θεατρική παράσταση, μία επίσκεψη σε έναν χώρο πολιτισμού, σε μία κοινότητα όπως είναι η ενορία, ένα ίδρυμα, οργάνωνε μία σύναξη των οικογενειών και κατέγραφε τις εντυπώσεις, τα συμπεράσματα, την δημιουργικότητα, αφήνοντας τους μαθητές χωρίς άλλες υποχρεώσεις το Σαββατοκύριακο.  
     Με υπερηφάνεια η πολιτεία υποχρέωσε τα παιδιά να αφήσουν τις τσάντες στο σχολείο και μάλιστα πολλοί δάσκαλοι, από υπερβάλλοντα ζήλο, από φόβο για συνέπειες, από μία νοοτροπία που κάποτε γίνεται ανεπίγνωστα ολοκληρωτική, απαγόρευσαν στους γονείς να πάρουν την τσάντα του παιδιού τους στο σπίτι. Σαν να είναι η τσάντα κτήμα του σχολείου ή του δασκάλου ή της πολιτείας και όχι του παιδιού ή των γονέων που την αγόρασαν. Μάλιστα, σε αρκετά σχολεία έγιναν φιλονικίες, δείχνοντας για μία ακόμη φορά την απώλεια του μέτρου στην οποία όσοι υπερασπίζονται «προοδευτικούς» θεσμούς εύκολα οδηγούνται. Διότι είναι άλλο το να μην βάλει ο δάσκαλος κάποια εργασία στα παιδιά για το Σαββατοκύριακο (λες και η γνώση είναι κακό) και άλλο να γίνεται υποχρεωτική «κατάσχεση» από το σχολείο, τους διευθυντές, τους δασκάλους, την πολιτεία  αντικειμένων που δεν τους ανήκουν.
         Την ίδια στιγμή τα Σαββατοκύριακα χωρίς τσάντα αποτυπώνουν την απίστευτη αντίληψη, που δυστυχώς είναι νοοτροπία, ότι η μάθηση, επειδή είναι κουραστική, οδηγεί σε καταπίεση τα παιδιά, σε άγχος, από το οποίο συμβολικά πρέπει να απαλλαγούν. Δεν είναι αρκετές οι αργίες, οι διακοπές, το ίδιο το Σαββατοκύριακο ως θεσμός για να ξεκουραστούν τα παιδιά. Το βάρος είναι η τσάντα, είναι τα βιβλία, είναι η μόρφωση. Αναλογικά, η ίδια νοοτροπία οδηγεί τους εφήβους στην καταστροφή των βιβλίων τους στο τέλος του σχολικού έτους, παρέχοντάς τους πλέον και άλλοθι.
        Κανείς όμως από τους εισηγητές του προγράμματος αυτού δεν σκέφτηκε να απαιτήσει από τους γονείς να σταματήσουν τα παιδιά τα εξωσχολικά μαθήματα το Σαββατοκύριακο. Μόνο το σχολείο είναι καταπίεση. Και η αφέλεια της «Ευτυχισμένης Παρασκευής» γίνεται ένα ακόμη σύμβολο της άρνησης της κοινωνίας μας να δει μερικές μεγάλες αλήθειες και με ευφυΐα να δώσει άλλο προσανατολισμό στην παιδεία. Τα γράμματα θέλουν κόπο και χρόνο. Ο δάσκαλος  καθιστά την μόρφωση ελκυστική, αλλά ο κόπος δεν παύει να είναι προϋπόθεσή της. Το πρόβλημα δεν είναι μόνο τα βιβλία, τα προγράμματα, οι τσάντες, αλλά ότι μία ολόκληρη κοινωνία θεωρεί το σχολείο ανεπαρκές να προσφέρει τις απαραίτητες συμπληρωματικές γνώσεις και δεξιότητες στα παιδιά της, σε τομείς όπως οι ξένες γλώσσες, ο αθλητισμός, η μουσική, ο χορός, και πληρώνει σε χρήμα, χρόνο και κόπο για τα παιδιά της.
      Η «Ευτυχισμένη Παρασκευή» είναι μία αφελής και κάπου αντιδημοκρατική και προβληματική έμπνευση, η οποία ακυρώνει τις προθέσεις όσων την σκέφτηκαν και την επέβαλαν.
π. Θεμιστοκλής Μουρτζανός