Δεν είναι εύκολο να γράψεις για τον π. Ανανία Κουστένη, διότι δεν ήταν μια εύκολη περίπτωση. Ήταν «σημείον αντιλεγόμενον…» όπως άλλωστε και ο Χριστός μας, το οποίο ο Γέροντας Ανανίας αγάπησε και αφιέρωσε την ζωή του. Ο Χριστός και πάντες οι άγιοι υπήρξαν στην εποχή τους σημεία αντιλεγόμενα, ώστε να φανερώνεται η άλλη διαφορετική ματιά του Θεού από εκείνη του κόσμου. Ο Θεός είναι τελείως άλλο από τις αντιλήψεις και πεποιθήσεις του κόσμου, δρα ελεύθερα και αγαπητικά, και κυρίως δίδει την Χάρι Του, σε εκείνους που ο κόσμος απορρίπτει, δεν υπολογίζει, αδικεί και περιφρονεί, σταυρώνει και τρελαίνει. Ο Θεός πάντα θα εκπλήσσει τον ορθολογισμό μας και θα ακυρώνει τον νομικισμό μας, τον δε ηθικισμό μας θα περιγελά, διαλέγοντας ως παιδιά του πόρνες, τελώνες και ληστές.
Γι’ αυτό και στο πρόσωπο του Γέροντα Ανανία διχάστηκαν πάντες, γιατί ήταν ένα τέτοιο αγαπημένο παιδί του Χριστού. Οι ηθικιστές δεν μπορούσαν να χωνέψουν τις πτώσεις και αδυναμίες του, οι νομικιστές δεν άντεχαν την ελευθερία του, καρπό του Αγίου Πνεύματος, και οι προοδευτικοί τις εθνικές και πατριωτικές αναφορές του. Όμως ο Γέροντας ήταν κάτι πέρα και πάνω από όλα αυτά. Ήταν άνθρωπος του Θεού, φίλος του Χριστού, δοχείο του Αγίου Πνεύματος. Δεν ήταν ανάγκη να τον ερμηνεύσεις ή εξηγήσεις, αλλά τον ζήσεις.
Με κουράζουν απίστευτα οι άνθρωποι της θρησκείας που θέλουν για όλα απαντήσεις και δεν μπορούν τίποτα να ερωτευθούν, σε τίποτε να αφεθούν. Τον Θεό όμως ποτέ δεν θα καταφέρουν να τον ελέγξουν. Γιατί ο Θεός δεν χωράει στην μεζούρα τους. Το ίδιο και οι άγιοι του. Τον παπά Ανανία δε μπορούσες να τον ελέγξεις, να τον ορίσει και κατατάξεις. Εκεί που νόμιζες ότι τον έχεις καταλάβει μια σαλότητα του έφερνε την ανατροπή. Εκεί που έλεγες είναι άγιος ως άλλος καυσοκαλιβίτης έκαιγε την φήμη του, ως γνήσιος Εξαρχειώτης έσπαγε την βιτρίνα του και έφευγε. Εκεί που έλεγες είναι σαλός τα μάτια και η μορφή του, η πλουσία Χάρις πάνω του, σε πληροφορούσαν εδώ κάτι άλλο συμβαίνει. Άντε να βγάλεις άκρη. Μα αυτό ήθελε και εκείνος, να μην βγάζουν άκρη μαζί του, για να πέσουν όλοι στην αγκαλιά του Χριστού.
Θυμάμαι η πρώτη φορά που τον συνάντησα ήταν γύρω στο 1996 στην Αθήνα. Εγώ πνιγμένος μέσα στις θρησκευτικές ενοχές και φοβίες, που είχαν φροντίσει εντέχνως να καλλιεργήσουν στην ψυχή μου όλοι εκείνοι που ο όπως αναφέραμε αισθάνονται ότι κατέχουν και δεν μετέχουν του Θεού. Μου άνοιξε ο ίδιος την πόρτα του μικρού διαμερίσματος του. Δεν θα ξεχάσω ποτέ το φως του προσώπου του. Με τύφλωσε στην κυριολεξία. Έπαθα σοκ, εκεί στην πόρτα, είχα παραλύσει μπροστά στην Χάρη που είχε πάνω του. Φως παντού, φως γεμάτος φως. Το ίδιο φως συνάντησα δυο φορές ακόμη στην ζωή μου, στο πρόσωπο του Οσίου Γέροντος Ευμενίου Σαριδάκη, την ημέρα της κηδεία του, και σε ένα ησυχαστή γέροντα, ανώνυμο και άγνωστο στο Άγιον Όρος. Περάσαμε στο μικρό δωματιάκι του. Παντού βιβλία πεταμένα, εικόνες ασύμμετρα βαλμένες στο τοίχο, άγιοι και αμαρτωλοί, ήρωες του '21, κλεφτουριά και ποιητές, κεριά και λιβάνια, όλοι και όλα μαζί, σε ένα πάζλ αναστάσιμης αντίστασης και ρήξης με τον θάνατο. Ακαταστασία μέγιστη, ώστε να θυμίζει ότι οφείλουμε διαρκώς να φροντίζουμε την εσωτερική μας τακτοποίηση.
Τότε όπως ανέφερα ήταν η εποχή που ο θρησκευτικός χώρος με είχε πνίξει στις ενοχές και μεταφυσικές απειλές. Φοβόμουν και την σκιά μου. Παντού έβλεπα την κόλαση, διαβόλους και αμαρτίες. Δεν μπορούσα να χαρώ με τίποτα. Μου είχαν μεταφέρει μια βαθιά ενοχή για τα πάντα, που ήμουν άνθρωπος, νέος, που ζούσα και αγαπούσα την ζωή. Όχι έπρεπε να την μισήσω χάριν κάποιας άλλης. Πέρασα και έπαθα πολλά για να καταλάβω με την βοήθεια του Αγίου Πορφυρίου, ότι την ζωή την χαιρόμαστε, δεν την καταστρέφουμε αλλά την μεταμορφώνουμε εν Χριστώ σε χαρά και δοξολογία, σε πρόγευση της αιώνια ουράνιας λιακάδας.
Ο παπά Ανανίας μου έδωσε πίσω την ζωή. Με πήρε από το χέρι και μου έδειξε έναν άλλον Θεό, μια άλλη εκκλησία, ένα Χριστό φίλο κι αδελφό, ζωή, χαρά και φως. Ποτέ δεν θα ξεχάσω τα λόγια του, που με σημάδεψαν και με λύτρωσαν όσο τίποτε άλλο στην ζωή μου, « το ύφασμα σου ήταν από μετάξι, στο τράβηξαν και σκίστηκε, εγώ θα στα ξαναράψω αλλά θα φαίνεται για πάντα η ουλή». Όχι δεν θέλησε να γίνει γέροντας ή πνευματικός μου. Τίποτε από αυτά. Απλά με άκουγε επι χρόνια στο τηλέφωνο. Εγώ Κρήτη αυτός Αθήνα. Αλλά ερχόταν τόσο κοντά στην ψυχή μου. Όταν πάτησα κάπως στα πόδια μου, ως ελεύθερος άνθρωπος που ήταν, τραβήχτηκε. Χάθηκα κι εγώ, μα πάντα τον κουβαλούσα μέσα μου. Τον είδα ξανά πριν τέσσερα χρόνια και πάλι στο κελί του. Είχα πάει αυτή την φορά να τον ρωτήσω εάν θα πρέπει να συνεχίσω να μιλάω και να γράφω ή να κάτσω σε μια άκρη.
Ο Ανανίας με ελευθέρωσε. Μου έδωσε το δικαίωμα να είμαι ο εαυτός μου. Ξερίζωσε τις ενοχές και τους φόβους μου, μου είπε ΖΗΣΕ, ελευθέρωσε την συνείδηση μου εν Χριστώ. Σε μια δύσκολη στιγμή της ζωής μου ήταν εκεί με αγάπη και αποδοχή, γι αυτό και εγω τώρα είμαι εδώ και γράφω αυτές τις γραμμές, ως ελάχιστο αντίδωρο στην μεγάλη αγκαλιά του. Γιατί αυτό ήταν ο παπά Ανανίας μια μεγάλη αγκαλιά για όλους και όλα.
« Όλοι μια αγκαλιά θέλουμε....!
Ο αιώνας αυτός που διανύουμε είναι αιώνας του Θεού.
Ο αιώνας της Εκκλησίας.
Ο αιώνας της μετανοίας!
Ο αιώνας της προκλητικής αγάπης του Θεού.
Ο αιώνας της επιστροφής των ασώτων και παραστρατημένων στον μεγάλο μας Πατέρα. Στην Αγία μας Εκκλησία που είναι η αγκαλιά του Χριστού. Όλοι μια αγκαλιά θέλουμε. Όλοι μια αγκαλιά γυρεύουμε. Ε, αυτή είναι του Χριστού η αγκαλιά, Ο Οποίος τη στήνει στα τρίστρατα της ζωής μας.»
