Ένα από τα πιο σπουδαία μηνύματα που οι Τρεις Πατέρες της Εκκλησίας, ο
Μέγας Βασίλειος, ο Γρηγόριος ο Θεολόγος και ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος,
έχουν να προτείνουν στους καιρούς μας και στον κάθε άνθρωπο, ανεξαρτήτως
ηλικίας, είναι η μελέτη. Το διάβασμα προϋποθέτει πνεύμα μαθητείας.
Μαθητής είναι αυτός που θέλει να μάθει, διότι νιώθει ότι η γνώση του
είναι απαραίτητη για να προχωρήσει στη ζωή του. Δεν έχει να κάνει κατ’
ανάγκην με την επαγγελματική αποκατάσταση, αλλά με την αναζήτηση της
αλήθειας.
Μαθαίνω σημαίνει μειώνω το σκοτάδι στο οποίο βρίσκομαι. Ανοίγω δρόμους για να ανακαλύψω και να αφήσω να μου αποκαλυφθούν τα μυστικά του κόσμου. Ποια είναι, άραγε, η αιτία της ύπαρξής μας; Δύο γονείς που τυχαία μας έφεραν στη ζωή, για να εκπληρώσουν το χρέος του ανθρώπου να παρατείνει τη ζωή του μέσω των παιδιών του; Ή μήπως για να μοιραστούμε την όποια περιουσία τους; Ή για να μην γκρινιάζουν οι γονείς των γονέων μας για κοινωνικούς λόγους;
Και δεν φτάνει μόνο η αιτία της ύπαρξής μας. Σημείο-κλειδί είναι και ο σκοπός της. Έχουμε κάποια αποστολή στη ζωή μας; Μήπως αυτή έχει να κάνει με το να εξασφαλίσουμε τις δυνατότητες να απολαμβάνουμε δόξα, αναγνώριση, κάλυψη της δίψας των αισθήσεων να χορτάσουν; Μήπως μπορούμε να αλλάξουμε τον κόσμο, ως προς τη συστημική του διάσταση και πορεία; Μήπως για να έχουμε παρέα και να μη νικιόμαστε από τη μοναξιά;
Τέλος, υπάρχει και το μεγάλο ερώτημα του θανάτου. Είναι η οδός της ανυπαρξίας; Είναι το πέρασμα σε μιαν άλλη πραγματικότητα; Με ποια κριτήρια, αν υπάρχει αυτή η πραγματικότητα, θα τη ζήσουμε ως κατάσταση ευτυχίας; Ποια απάντηση δίνουμε στο ερώτημα του Θεού;
Τα θέματα αυτά δεν απαντώνται εύκολα ούτε από τα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης, ούτε με κάποιες πρόχειρες συζητήσεις. Χρειάζονται αναφορά σε ανθρώπους που έδωσαν γνήσιες απαντήσεις και με τη σκέψη και με τη ζωή τους και γι’ αυτό το πνεύμα μαθητείας και η μελέτη μπορούν να βοηθήσουν αποφασιστικά. Οι τρεις Ιεράρχες προσφέρονται.
«Η κτίση, εκπλήττοντας με την εξωτερική όψη τον θεατή, παραπέμπει τον παρατηρητή στο θαύμα του Θεού, ο Οποίος τη δημιούργησε, και η συνείδηση που αντηχεί μέσα μας, μάς υπαγορεύει όσα πρέπει να πράττουμε», λέει ο Χρυσόστομος.
«Σώφρων είναι ο άνθρωπος που αγαπά την καλοσύνη, γιατί αυτή δεν χάνεται. Ο άνθρωπος είναι μικρός και συγχρόνως μεγάλος. Ταπεινός και υψηλός. Θνητός και αθάνατος. Γήινος και ουράνιος. Και είναι φως ο άνθρωπος, επειδή έχει μέσα του τη δύναμη του λογικού, αλλά και μπορεί να πλησιάσει τον Θεό», μας λέει ο Γρηγόριος.
«Κάλλος ψυχής και δύναμη είναι αυτά που θέλει ο άνθρωπος, Για να τα αποκτήσει όμως, χρειάζεται η θεία χάρις. Ο άνθρωπος του Θεού αγαπά. Και η αγάπη φαίνεται όταν λυπάται και έχει αγωνία οι συνάνθρωποί το να μη βλάπτονται στη ζωή τους, αλλά και όταν χαίρεται και αγωνίζεται για να ωφελούνται. Κι όταν κάποιος πετυχαίνει κάτι, αυτός που αγαπά χαίρεται ακόμη περισσότερο», μας λέει ο Βασίλειος.
Τα λόγια αυτά, που πήγασαν από τον τρόπο της ζωής τους, μας βοηθούνε να δούμε την αξία τού να μαθαίνουμε πέρα από τη χρησιμότητα της γνώσης και να οδηγούμαστε στην αλήθεια του Θεού και της πίστης, ώστε η ζωή μας να έχει σκοπό που ξεπερνά το παρόν. Το χρειαζόμαστε.
π. Θεμιστοκλής Μουρτζανός
Μαθαίνω σημαίνει μειώνω το σκοτάδι στο οποίο βρίσκομαι. Ανοίγω δρόμους για να ανακαλύψω και να αφήσω να μου αποκαλυφθούν τα μυστικά του κόσμου. Ποια είναι, άραγε, η αιτία της ύπαρξής μας; Δύο γονείς που τυχαία μας έφεραν στη ζωή, για να εκπληρώσουν το χρέος του ανθρώπου να παρατείνει τη ζωή του μέσω των παιδιών του; Ή μήπως για να μοιραστούμε την όποια περιουσία τους; Ή για να μην γκρινιάζουν οι γονείς των γονέων μας για κοινωνικούς λόγους;
Και δεν φτάνει μόνο η αιτία της ύπαρξής μας. Σημείο-κλειδί είναι και ο σκοπός της. Έχουμε κάποια αποστολή στη ζωή μας; Μήπως αυτή έχει να κάνει με το να εξασφαλίσουμε τις δυνατότητες να απολαμβάνουμε δόξα, αναγνώριση, κάλυψη της δίψας των αισθήσεων να χορτάσουν; Μήπως μπορούμε να αλλάξουμε τον κόσμο, ως προς τη συστημική του διάσταση και πορεία; Μήπως για να έχουμε παρέα και να μη νικιόμαστε από τη μοναξιά;
Τέλος, υπάρχει και το μεγάλο ερώτημα του θανάτου. Είναι η οδός της ανυπαρξίας; Είναι το πέρασμα σε μιαν άλλη πραγματικότητα; Με ποια κριτήρια, αν υπάρχει αυτή η πραγματικότητα, θα τη ζήσουμε ως κατάσταση ευτυχίας; Ποια απάντηση δίνουμε στο ερώτημα του Θεού;
Τα θέματα αυτά δεν απαντώνται εύκολα ούτε από τα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης, ούτε με κάποιες πρόχειρες συζητήσεις. Χρειάζονται αναφορά σε ανθρώπους που έδωσαν γνήσιες απαντήσεις και με τη σκέψη και με τη ζωή τους και γι’ αυτό το πνεύμα μαθητείας και η μελέτη μπορούν να βοηθήσουν αποφασιστικά. Οι τρεις Ιεράρχες προσφέρονται.
«Η κτίση, εκπλήττοντας με την εξωτερική όψη τον θεατή, παραπέμπει τον παρατηρητή στο θαύμα του Θεού, ο Οποίος τη δημιούργησε, και η συνείδηση που αντηχεί μέσα μας, μάς υπαγορεύει όσα πρέπει να πράττουμε», λέει ο Χρυσόστομος.
«Σώφρων είναι ο άνθρωπος που αγαπά την καλοσύνη, γιατί αυτή δεν χάνεται. Ο άνθρωπος είναι μικρός και συγχρόνως μεγάλος. Ταπεινός και υψηλός. Θνητός και αθάνατος. Γήινος και ουράνιος. Και είναι φως ο άνθρωπος, επειδή έχει μέσα του τη δύναμη του λογικού, αλλά και μπορεί να πλησιάσει τον Θεό», μας λέει ο Γρηγόριος.
«Κάλλος ψυχής και δύναμη είναι αυτά που θέλει ο άνθρωπος, Για να τα αποκτήσει όμως, χρειάζεται η θεία χάρις. Ο άνθρωπος του Θεού αγαπά. Και η αγάπη φαίνεται όταν λυπάται και έχει αγωνία οι συνάνθρωποί το να μη βλάπτονται στη ζωή τους, αλλά και όταν χαίρεται και αγωνίζεται για να ωφελούνται. Κι όταν κάποιος πετυχαίνει κάτι, αυτός που αγαπά χαίρεται ακόμη περισσότερο», μας λέει ο Βασίλειος.
Τα λόγια αυτά, που πήγασαν από τον τρόπο της ζωής τους, μας βοηθούνε να δούμε την αξία τού να μαθαίνουμε πέρα από τη χρησιμότητα της γνώσης και να οδηγούμαστε στην αλήθεια του Θεού και της πίστης, ώστε η ζωή μας να έχει σκοπό που ξεπερνά το παρόν. Το χρειαζόμαστε.
π. Θεμιστοκλής Μουρτζανός
