Ὅταν ὁ Θεός δημιούργησε τούς Πρωτοπλάστους Ἀδάμ καί Εὔα στόν Παράδεισο, τούς ἔδωσε τήν ἐντολή «ἐργάζεσθαι αὐτόν καί φυλάσσειν», ὅπως διαβάζουμε στό βιβλίο τῆς Γενέσεως (Β 15). Ὅταν ὁ Θεάνθρωπος Κύριός μας μέ τήν ἐνανθρώπησή Του προέβη στήν ἀναδημιουργία τοῦ ἀνθρωπίνου γένους, ἀναπροσάρμοσε πλέον αὐτήν τήν ἐντολή, θέτοντας στούς ἀνθρώπους δύο ὅρους, ὅπως ἀκούσαμε σήμερα στό κατά Μᾶρκον εὐαγγελικό ἀνάγνωσμα. Σέ ὅλους, ὅσους ἐπιθυμοῦν νά Tόν ἀκολουθήσουν ἀπεκάλυψε, πώς θά πρέπει πρῶτα νά ἀπαρνηθοῦν τόν ἑαυτό τους, ἔπειτα νά σηκώσουν τόν σταυρό τους καί τότε νά στοιχηθοῦν πίσω ἀπό Ἐκεῖνον.
Ὁ Χριστός εἶναι ὁ Πρῶτος καί Μεγάλος Ἐσταυρωμένος τῆς Ἐκκλησίας μας. Ἐκεῖνος πρῶτος θυσιάστηκε πάνω στόν Σταυρό γιά τή σωτηρία μας καί ἁγίασε τό ξύλο τοῦ Σταυροῦ, μέ τό τίμιο αἷμα Του καί γι’ αὐτό ἔκτοτε ὁ Σταυρός ὀνομάσθηκε Τίμιος καί Ζωοποιός. Κατά συνέπεια ἁγιάσθηκε καί τό σημεῖο καί τό σύμβολο καί ἡ ἀπεικόνιση τοῦ Τιμίου Σταυροῦ καί ἄρα ἁγιάζεται ἡ ζωή καί ἡ ὕπαρξή μας ὁλόκληρη, ὅταν τίθεται στή σκέπη τοῦ Τιμίου Σταυροῦ.
Μέ τό κάλεσμα αὐτό τοῦ Χριστοῦ μας, ὁ Τίμιος καί Ζωοποιός Σταυρός, ἔγινε τό πανσέβαστο καί προσκυνητό καί πανάγιο Σύμβολο τῶν Χριστιανῶν. Ποτέ δέν ἀπευθύνθηκε στόν ἄνθρωπο ὑψηλότερο καί πιό τιμητικό κάλεσμα, ἀπό αὐτό: «ὅστις θέλει ὀπίσω μου ἀκολουθεῖν, ἀπαρνησάσθω ἑαυτὸν καὶ ἀράτω τὸν σταυρὸν αὐτοῦ, καὶ ἀκολουθείτω μοι.»
Μέ αὐτή τή θεϊκή πρόσκληση ἀκολούθησαν τό Χριστό ἀναρίθμητες ψυχές στό διάβα τῶν αἰώνων Ἀπό αὐτούς πού ἀνταποκρίθηκαν κάποιοι μεγαλούργησαν μέ τήν δύναμη τοῦ Χριστοῦ καί κατέστησαν πρότυπα πρός μίμηση γιά ἐμᾶς. Αὐτοί εἶναι οἱ Ἅγιοί μας. Καί μέσα ἀπό ὅλους αὐτούς τούς ἀκολούθους τοῦ Χριστοῦ ἡ χριστιανική διδαχή κατέκτησε τήν οἰκουμένη καί ἄπειρες ψυχές μετενόησαν καί ἦλθαν στό φῶς τοῦ Χριστοῦ. Τοῦτο ὅμως πάντοτε μέ εὐγένεια καί σεβασμό στήν ἐλευθερία τοῦ ἀνθρώπου, δῶρο, τοῦ Θεοῦ στόν ἄνθρωπο. «Ὅστις θέλει...». Ὅποιος θέλει!
Πάνω σέ αὐτήν τήν ἐλεύθερη κλήση, ἄς θυμηθοῦμε μιά ὄμορφη σκέψη τοῦ γλυκύφθογγου Ἱεροκήρυκος καί Πρωτοσυγκέλλου τῆς Μητροπόλεώς μας Ἄρχιμ. π. Ἀλεξάνδρου Μοστράτου, ὁ ὁποῖος πρός ἐτῶν εἶχε ‘πεῖ, πώς μεγαλύτερος σεβασμός στήν ἐλεύθερη θέληση τοῦ ἀνθρώπου καί στίς ἐπιλογές του, οὔτε ἀκούστηκε, οὔτε καί θά ἀκουστεῖ ποτέ! Σέ ἀντιδιαστολή μέ κάποιους ἀνθρώπους, πού πολλές φορές, καταχρώμενοι τήν δύναμη καί τήν ἐξουσία τους, δέν διστάζουν νά ἐπιβάλλωνται μέ τή βία καί νά καταπιέζουν τούς ἄλλους ἀνθρώπους.
Ἀντίθετα, ὁ Θεάνθρωπος Κύριός μας Ἰησοῦς Χριστός, ἐνῶ μπορεῖ νά ἐπιβάλει τήν ἀπόλυτη ὑποταγή σέ ὁλόκληρη τήν οἰκουμένη, ἐνῶ μπορεῖ νά πεῖ στόν ἄνθρωπο: «Θέλεις δέ θέλεις θά μέ ἀκολουθήσεις, γιατί αὐτό εἶναι καί τό συμφέρον σου», ἐν τούτοις, δέν τό κάνει αὐτό, δέν μᾶς ἐκβιάζει, οὔτε μᾶς ἐξαναγκάζει νά σωθοῦμε, ἀν δέν θέλουμε.
Ἀφήνει ἐλεύθερη τήν ἀνθρώπινη βούληση, ἀκόμα καί ὅταν ἡ ἀνθρώπινη ἐλευθερία δέν Τόν ἄκουσε, οὔτε δέν Τόν ἐσεβάσθηκε, ἀλλά Τόν ὑπέβαλε σέ εὐτελιστικές ταπεινώσεις σέ ἐμπαιγμούς, σέ σταυρικό θάνατο!
Ὁ Κύριός μας, μᾶς καλεῖ, ἄν θέλουμε νά Τόν ἀκολουθήσουμε, νά ἀπαρνηθοῦμε τόν ἑαυτό μας καί νά σηκώσουμε τόν Σταυρό μας. Ἡ αὐταπάρνηση καί ἡ ταυτόχρονη ἄρση τοῦ σταυροῦ, χρειάζεται βέβαια θυσίες. Ἀλλά ὅποιος ἀγαπᾶ, ξέρει νά θυσιάζεται, ξέρει νά ὑπομένει, ξέρει νά ἀντέχει καί νά ἐλπίζει. Ὅποιος ἀγαπᾶ ἀληθινά δέν τό νοιώθει, ὅπως δέν νοιώθει ὅτι ἀναπνέει. Ἡ ἀκολουθία τοῦ Χριστοῦ εἶναι ζήτημα ἀγάπης, ἐνθουσιασμοῦ, ἀφοσιώσεως καί βεβαίας ἐλπίδος, ὅσο καί ἡ ζωή εἶναι ζήτημα ἀναπνοῆς.
Ἡ αὐταπάρνηση ὅμως, πού μᾶς ζητάει ὁ Χριστός, δέ σημαίνει νά ἀφήσουμε τούς ἑαυτούς μας καί τίς γήϊνες ὑποχρεώσεις μας καί νά γίνουμε ἄβουλα ὄντα, ἀλλά σημαίνει ὅτι πρέπει νά ἀπελευθερωθοῦμε ἀπό τήν ὁποιαδήποτε πνευματική σκλαβιά, πού μᾶς προξενεῖ ἡ ἁμαρτία καί τό κακό. Αὐτό σημαίνει καί τήν ταυτόχρονη ἄρση τοῦ σταυροῦ. Ἡ ὑπομονή στίς θλίψεις καί τίς δοκιμασίες, ὁ ἀγῶνας ἐνάντια στά πάθη καί τίς ἁμαρτίες, πού μᾶς περιπλέκουν, ἡ καρτερία καί ἡ πραότητα ἀπέναντι στούς ἀνθρώπους, πού μᾶς εἰρωνεύονται ἤ μᾶς ἐμπαίζουν ἐπειδή ἀγωνιζόμαστε στό στίβο τῆς χριστιανικῆς βιοτῆς, ἡ ἀμνησικακία γιά ὅλους ὅσους μᾶς ἐπιβουλεύονται ἤ μᾶς φέρονται ἄσχημα καί ἄλλα. Βεβαίως δέν πρέπει νά ξεχνᾶμε, πώς κι ἐμεῖς ὑποχρεούμαστε νά μήν συμπεριφερόμαστε σέ ἄλλους κατά τρόπον πού δέν θά ἄρεσε νά μᾶς συμπεριφέρονται, ἀκόμη κι ἄν ἔχουμε τήν δυνατότητα νά τό πράξουμε, λόγῳ θέσης ἤ ἐπειδή τό ἐπιτρέπει ὁ νόμος καί οἱ συγκυρίες, ἀπορρίπτοντας ἀσυζητητί ὅ,τι δέν θέλει ὁ Χριστός, ἀκόμη κι ἄν τό ἐπιθυμεῖ ὁ κόσμος.
Ὅμως γιά νά καταφέρουμε νά φθάσουμε σέ αὐτήν τήν αὐταπάρνηση γιά τόν Χριστό καί ἀκολούθως γιά νά ἔχει αἴσια ἔκβαση ἡ ἄρση τοῦ Σταυροῦ μας καί ἡ συνοδοιπορία μας μέ τόν Κύριο, ὀφείλουμε πρωταχικά νά ἀξιοποιοῦμε τίς δυνατότητες τῆς χριστιανικῆς ζωῆς, πού κέντρο ἔχει τήν μυστηριακή ζωή τῆς Ἐκκλησίας μας.
Ἄς μάθουμε νά προσευχώμαστε πρωί καί βράδυ στό σπίτι μας καί περισσότερο τό βράδυ, πού ἡσυχάζει ἡ φύση καί ὑπάρχει δυνατότητα γιά καλύτερη καί ἴσως περισσότερη προσευχή καί συνομιλία μέ τόν Θεό.
Ἄς μήν ξεχνάμε νά διαβάζουμε τόν λόγο τοῦ Θεοῦ σέ καθημερινή βάση, γιά νά γνωρίζουμε τό θέλημά Του καί νά μάθουμε νά ζοῦμε σύμφωνα μέ αὐτό στή ζωή μας.
Καί ἀπό ’κεῖ καί πέρα νά ἀρχίσουμε νά ἐκκλησιαζόμαστε ἀνυπερθέτως τίς Κυριακές καί μάλιστα νά ποθοῦμε νά βρεθοῦμε στούς Ἱερούς μας Ναούς νωρίς, γιά νά ζήσουμε τό μεγαλεῖο ὁλόκληρης τῆς θείας Λειτουργίας. Κι ὅταν ἐκκλησιαζόμαστε νά ποθοῦμε συχνά νά μεταλαμβάνουμε τοῦ Σώματος καί τοῦ Αἷματος τοῦ Χριστοῦ, ἀφοῦ αὐτός εἶναι καί ὁ ἀντικειμενικός σκοπός τῆς θείας Λειτουργίας. Στή θεία Λειτουργία δέν ἐρχόμαστε γιά νά πάρουμε τό ἀντίδωρο, ἀλλά τό δῶρο, πού εἶναι τό Σῶμα καί τό Αἷμα τοῦ Χριστοῦ. Νά προετοιμαζόμαστε γι’ αὐτό μέ τήν κατά τή δύναμή μας νηστεία τῆς Τετάρτης καί τῆς Παρασκευῆς καί ἀποβραδίς τοῦ Σαββάτου καί τήν Κυριακή νά προσερχώμαστε νά κοινωνήσουμε τῶν Ἀχράντων Μυστηρίων. Κι ἄν κάτι βαραίνει τήν καρδιά μας, νά πηγαίνουμε στόν ἐξομολόγο καί νά ἐξαγορευόμαστε τίς ἁμαρτίες μας, ὥστε μέ καθαρή τήν καρδιά καί ἐλαφρά τήν συνείδηση νά γινόμαστε μέτοχ
Ἄς ἀφήσουμε τίς προκαταλήψεις τοῦ κόσμου σχετικά μέ τήν προσέλευσή μας στή θεία Κοινωνία κι ἄς ἀκολουθήσουμε μέ αὐταπάρνηση τόν Χριστό, ὁ Ὁποῖος μᾶς καλεῖ, λέγοντας «Πίετε ἐξ αὐτοῦ πάντες...». Ἄς γνωρίζουμε δέ, πώς κάθε φορά, πού κοινωνοῦμε τόν Χριστό δέν τό ἀξίζουμε. Οὔτε μᾶς ἀξιώνει ἡ νηστεία καί ἡ ὅποια προετοιμασία μας. Ποτέ δέν θά γίνουμε ἄξιοι γιά τόν Χριστό, ὅ,τι κι ἄν κάνουμε. Ὁ Χριστός ὅμως θέλει νά μᾶς σώσει μέ τήν θεία Κοινωνία, ἀρκεῖ νά ἀναγνωρίσουμε πώς ἔχουμε τήν ἀνάγκη τῆς κονωνίας Του καί μέ ἐλευθερία νά ἐπιλέξουμε νά ἀπαρνηθοῦμε τόν ἑαυτό μας γιά χάρη Του, νά σηκώσουμε τόν σταυρό μας καί νά Τόν ἀκολουθήσωμε. Γι’ αὐτό καί κάθε φορά πού κοινωνοῦμε, ἀκοῦμε τόν λειτουργό νά μᾶς λέει: «εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν καί εἰς ζωήν τήν αἰώνιον». Αὐτό μᾶς τό λέει ὁ Ἰδιος ὁ Χριστός διαμέσου τοῦ Ἱερέως καί σημαίνει, πώς ὁ ὁ Ἴδιος ὁ Χριστός ἐπισφραγίζει τόν πνευματικό ἀγῶνα τῆς ζωῆς μας καί μᾶς παρέχει τά ἐφόδια γιά νά συνεχίσουμε τήν πορεία μας στήν αἰωνιότητα, ἀκολουθώντάς Τον γιά τή σωτηρία μας. Στήν οὐσία ὁ Ἴδιος ὁ Χριστός εἶναι καί τό ἐφόδιο καί ἡ σωτηρία μας. Ἀμήν.
