Όμως εάν ο άνθρωπος παραμείνει επίμονος και θεομάχος έως το τέλος και δεν μετανιώσει με τίποτα, τότε ο Θεός επιτρέπει στο κακό πνεύμα να μπει μέσα του.
Ο Χριστιανός δεν είναι ένας άνθρωπος που έχει όλες τις απαντήσεις για την ζωή στο τσεπάκι του. Αντιθέτως είναι εκείνος που ενώ δεν τα ξέρει όλα και δεν καταλαβαίνει τα πάντα που συμβαίνουν στην ζωή του, επιλέγει να εμπιστεύεται τον Θεό. Όχι γιατί ξέρει αλλά γιατί αγαπά.
Πολλές φορές θα απελπιστούμε, θα νιώσουμε ματαίωση και αδυναμία να διαχειριστούμε αυτό που συμβαίνει στην ζωή μας. Οργή και θλίψη θα καταβάλουν την ψυχή μας. Τεράστια απαιτητικά «γιατί», θα ζητούν να κατασπαράξουν την ελπίδα μας.
Όμως ακόμη κι αυτά τα φαινομενικά αρνητικά συναισθήματα είναι μέρος από το μεγάλο ταξίδι της ύπαρξης μας. Συνήθως αυτά τα συναισθήματα τα ονομάζουμε αρνητικά. Και κάθε τι που δεν ανταποκρίνεται στα σχέδια του νου μας και του "εγω" μας, τα θεωρούμε καταστροφή. Ξέρετε όμως πόσες τέτοιες καταστροφές έγιναν μεγάλες αρχές για κάτι νέο, δυνατό και όμορφο στην ζωή μας; Εάν είμαστε ειλικρινείς θα αποδεχόμαστε ότι πριν βρούμε τον εαυτό μας χρειάστηκε να τον χάσουμε.
Τίποτα λοιπόν από αυτά που συμβαίνουν στην ζωή μας, δεν είναι έξω από το εξελικτικό ταξίδι της ύπαρξης μας. Τα πάντα είναι μαθήματα που χρειαζόμαστε για να μεγαλώσουμε πνευματικά. Οπότε ας φύγουμε από τον πειρασμό να ονοματίζουμε ως "καλά" αυτά που ταυτίζονται με τα δικά μας σχέδια και "κακά" εκείνα που ξεπερνάνε τις δικές μας ερμηνείες και χαλάνε τα σχέδια του "εγώ" μας. Ας εμπιστευθούμε τον Θεό.
Ας γίνει κάθε δυσκολία και αρνητικό συναίσθημα μας, αιτία προσευχής και σχέσης με τον Χριστό. Ας του μιλήσουμε, κι ας ανοίξουμε ειλικρινά την καρδιά μας σε Εκείνον. Κι ας του πούμε ότι είμαστε μικροί και αδύναμοι να καταλάβουμε τι ζητάει από εμάς και για πιο λόγο συναντάμε εμπόδια στην πορεία του βίου μας. "Δεν ξέρω Κύριε γιατί επίτρεψες αυτό τον πειρασμό, αλλα γνωρίζω καλά ότι μ’ αγαπάς και δεν θέλεις το κακό μου. Σε εμπιστεύομαι κι ας μην σε καταλαβαίνω πάντα.».
Να είστε σίγουροι ότι εάν μείνουμε πιστοί σε αυτή την σχέση με τον Θεό, δεν θα μας απογοητεύσει. Θα έρθει η στιγμή που θα καταλάβουμε γιατι έγινε ότι έγινε στην ζωή μας. Και τότε θα δούμε ότι κάθε δοκιμασία και πειρασμός, κάθε άνθρωπος που συναντήσαμε, κάθε ευλογία και καταστροφή που βιώσαμε ήταν μέσα σε ένα ευρύτερο σχέδιο πνευματικής εξέλιξης. Κάθε φορά που εμείς λέγαμε απέτυχα ο Θεός άλλαζε πορεία και άνοιγε νέους δρόμος στην ζωή μας. Κάθε φορά που φωνάζαμε καταστράφηκα απλά ξεκινούσε ένα νέο μάθημα ζωής και αιωνιότητας.
Οι φωστήρες τής οικουμένης, οι κήρυκες τής μετανοίας, οι υπέρμαχοι τής Αληθείας, οι βράχοι τής πίστεως. Εξαίρετα πνεύματα, πολυδύναμες καί χαρισματικές προσωπικότητες, πού συνεχίζουν νά λάμπουν ακόμη καί θά λάμπουν μέχρι τή συντέλεια τών αιώνων.
Τούς τιμούμε, τούς θαυμάζουμε, συνάμα καί απορούμε:
Πώς κατάφεραν τόσα πολλά; Πώς έφθασαν τόσο ψηλά; Πώς διέπρεψαν σ όλους τούς τομείς τής κοινωνικής ζωής, στή φιλανθρωπία, στήν ιεραποστολή, στό κήρυγμα, στή συγγραφή; Ποιό ήταν τό μυστικό τους; Πού οφείλεται η επιτυχία τους;
Μήπως στήν ευγενική καταγωγή τους, στίς γνώσεις τους, στίς ικανότητές τους ή στό αξίωμα τής αρχιερωσύνης τους;
Ένα βλέμμα προσεκτικό στήν αγία βιοτή τους θά μάς βοηθήσει νά καταλάβουμε πώς μία ήταν η μυστική τους δύναμη. Από κεί αντλούσαν έμπνευση, φωτισμό, χάρη. Κι αυτή ήταν η προσευχή! Η ώρα τής ενώσεώς τους μέ τόν Θεό στίς κατανυκτικές μυστικές ικεσίες τους. Τό βεβαιώνουν οι ίδιοι λέγοντας: «Ουδέν γλυκύτερον προσευχής» (Ιωάννης Χρυσόστομος) «προσευχής καιρός έστω άπας ο βίος» (Μέγας Βασίλειος) «μνημονευτέον τού Θεού μάλλον ή αναπνευστέον» (Γρηγόριος Θεολόγος).
Καί οι τρείς τους γεννήθηκαν καί ανατράφηκαν μέσα σέ οικογενειακά περιβάλλοντα πού γνώριζαν τήν προσευχή. Καθοδηγούμενοι κυρίως από τίς μητέρες τους, πού ήταν άνθρωποι πολλής προσευχής. Πλησίαζε ο θάνατος γιά τήν αγία Νόννα, καί εκείνη τόν περίμενε προσευχόμενη. Γιά νά γράψει ο γιός της Γρηγόριος: «Λίγη πνοή τής είχε απομείνει, καί αυτή τήν έδινε στό Θεό, στήν προσευχή».
Στήν προσευχή στήριξαν τίς αποφάσεις τους γιά τό μέλλον τής ζωής τους. Γι αυτό, πρίν ξεκινήσουν νά εργασθούν μέσα στήν κοινωνία, διάλεξαν τήν έρημο τής Συρίας, τού Πόντου. Σκοπός τους ένας: νά μάθουν τήν προσευχή, νά ενωθούν μέ τόν Θεό, νά αποκτήσουν τήν εμπειρία τής ενώσεως μαζί Του καί έτσι νά προχωρήσουν στή ζωή τους.
Αφήνουν τήν έρημο γιά νά διακονήσουν τήν Εκκλησία κοντά στούς ανθρώπους σέ μιά δύσκολη εποχή. Στάθηκαν δίπλα στόν ανθρώπινο πόνο, υπερασπίστηκαν τούς αδικημένους, προστάτευσαν τούς πτωχούς. Σύμμαχός τους κανένας επίγειος βασιλιάς, μόνο ο επουράνιος Βασιλέας καί Πατέρας. Κατέφευγαν σ Αυτόν πάντοτε, καί μάλιστα στίς πιό δύσκολες ώρες τών διωγμών, τών συκοφαντιών καί τής εξορίας.
Ταυτόχρονα μέσα από τήν προσευχή μάς προσέφεραν τή θεολογία τους. Σέ μιά εποχή πού η αίρεση τού Αρειανισμού κατασπάραζε τήν Εκκλησία παρασύροντας καί πολλούς επισκόπους, εκείνοι στάθηκαν βράχοι στά μανιασμένα κύματα τών αιρέσεων, προσευχόμενοι. Μέ τόν φωτισμό τού Αγίου Πνεύματος ανέλυαν βαθύτατα τά δόγματα τής Εκκλησίας γιά τήν Τριαδικότητα τού Θεού καί τή θεότητα τού Υιού καί τού Αγίου Πνεύματος.
Απαύγασμα τών προσευχών τους είναι καί τά ιερά κείμενα τών θείων Λειτουργιών, πού καί οι τρείς αξιώθηκαν νά συγγράψουν. Μέσα από τίς ευχές τής Λειτουργίας καταλαβαίνουμε τό μυστικό τους βάθος καί τόν πλούτο τής διαρκώς προσευχόμενης ψυχής τους. Ζούσαν τή θεία Λειτουργία, ενεπνέοντο από αυτήν καί ενέπνεαν όσους τούς έζησαν ως λειτουργούς τού ιερού Θυσιαστηρίου.
Αυτοί πού γεννήθηκαν, ανατράφηκαν, εργάσθηκαν, θεολόγησαν μέ προσευχή καί συνέγραψαν πλήθος προσευχών, αναχώρησαν από τόν μάταιο αυτό κόσμο μέ λόγια προσευχής στά χείλη. Χαρακτηριστικό τό παράδειγμα τού ιερού Χρυσοστόμου, πού επισφραγίζει τήν επίγεια πορεία του μέ τά δοξολογητικά λόγια: «Δόξα τώ Θεώ πάντων ένεκεν».
Δυστυχώς στήν εποχή μας η εορτή τους συνεχώς υποβαθμίζεται, καί επιθυμία πολλών είναι νά καταργηθεί, οι εκδηλώσεις πρός τιμήν τους είναι ελάχιστες κι αυτές τυπικές, τά ονόματά τους δύσκολα ακούονται, καί τά πρόσωπά τους δέν προβάλλονται πιά ως πρότυπα ζωής γιά μικρούς καί μεγάλους.
Αυτοί όμως παραμένουν μεγάλοι, δυνατοί, Άγιοι! Τό παράδειγμά τους πάντοτε θά εμπνέει, τό φώς τους θά λάμπει, καί η προσευχή τους θά μάς στηρίζει.
Άς γίνουν πρότυπα προσευχής γιά όλους μας μέ τό εξαίρετο παράδειγμά τους. Ν αγαπήσουμε τήν προσευχή καί σ αυτή νά καταφεύγουμε πάντοτε, καί αυτή νά είναι καί η δική μας δύναμη καί ζωή!
«Ὅλοι ὅσοι τὰ εἶδαν αὐτὰ διαμαρτύρονταν κι ἔλεγαν ὅτι πῆγε νὰ μείνει στὸ σπίτι ἑνὸς ἁμαρτωλοῦ»
Οι άνθρωποι, οι οποίοι έχουν επιλέξει η πίστη να είναι σημαντική στη ζωή τους, αρέσκονται σε διαμάχες. Η εορτή των Τριών Ιεραρχών στις 30 Ιανουαρίου είναι μία απόδειξη τού πώς αυτές οι διαμάχες μπορούν να διχάσουν την Εκκλησία.
Τρεις παρατάξεις είχαν δημιουργηθεί στην Κωνσταντινούπολη, στα χρόνια του αυτοκράτορα Αλεξίου του Κομνηνού (1081-1118). Λόγιοι, κατηρτισμένοι στα ζητήματα της πίστης και ζηλωτές της αρετής μάλωναν για το ποιος από τους τρεις μεγάλους Πατέρες της Εκκλησίας, ο Μέγας Βασίλειος, ο Γρηγόριος ο Θεολόγος, ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος ήταν ανώτερος από τους άλλους. Η διαμάχη εξαπλώθηκε σε όλον τον λαό της Κωνσταντινούπολης και, αντί να ευνοείται η αφοσίωση στους αγίους, προκλήθηκαν ταραχές, διαφωνίες και φιλονικίες χωρίς τέλος ανάμεσα στις τρεις παρατάξεις.
«Μια νύχτα τότε οι Τρεις Ιεράρχες εμφανίστηκαν, αρχικά ένας ένας και ύστερα και οι τρεις μαζί, σε όνειρο του Μητροπολίτη Ευχαΐτων, και μετέπειτα πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως, Ιωάννη Μαυρόποδα και του είπαν να μεσολαβήσει ώστε να σταματήσουν οι ανόητες διαμάχες, λέγοντάς του: ,,δεν υπάρχει πρώτος και δεύτερος και τρίτος ανάμεσά μας, και αν καλέσεις τον έναν, πάραυτα θα παρουσιασθούν και οι δύο άλλοι. Γι’ αυτό πρόσταξε όσους φιλονικούν, να μην προξενούν διαιρέσεις στην Εκκλησία εξαιτίας μας, αφού, όσο βρισκόμασταν εν ζωή, όλες μας οι προσπάθειες αποσκοπούσαν στην αποκατάσταση της ενότητας και της ομόνοιας στον κόσμο’’. Ο Πατριάρχης, καθ’ υπόδειξιν των αγίων, συνέθεσε την ακολουθία τους, συγκέντρωσε τον λαό, αποκάλυψε τα λόγια των αγίων και καθιέρωσε, με την σύμφωνη γνώμη του αυτοκράτορα, την 30ή Ιανουαρίου ως ημέρα γιορτής και των τριών αγίων, δείχνοντας ότι με την εορτή αυτή τιμούμε το όλο έργο διδασκαλίας και φωτισμού του νου και της καρδιάς των πιστών διά του λόγου, το οποίο επιτελείται διαμέσου των αιώνων στην Εκκλησία. Η εορτή των Τριών Ιεραρχών είναι επομένως ο συνεορτασμός όλων των Πατέρων της Εκκλησίας, όλων αυτών των προτύπων ευαγγελικής τελείωσης, τους οποίους ανέδειξε το Άγιο Πνεύμα από εποχή σε εποχή και από τόπο σε τόπο, για να είναι νέοι Προφήτες και νέοι Απόστολοι, οδηγοί των ψυχών προς τον Ουρανό, παρηγορητές του λαού και πύρινοι στύλοι προσευχής, στήριγμα και εδραίωση της Εκκλησίας στην αλήθεια» («Νέος Συναξαριστής της Ορθοδόξου Εκκλησίας», εκδόσεις ΙΝΔΙΚΤΟΣ, τόμος πέμπτος).
Οι διαμάχες αυτές δείχνουν και το τι υπέστη ο Χριστός στην επί γης παρουσία Του. Ο λόγος του ιερέα και προφήτη Συμεών κατά την Υπαπαντή ότι θα είναι «σημείον αντιλεγόμενον» φάνηκε σε πολλές περιπτώσεις. Μία από αυτές ήταν και η απόφαση του Κυρίου να επισκεφθεί το σπίτι του αμαρτωλού τελώνη της Ιεριχούς Ζακχαίου, ο οποίος επέδειξε έμπρακτη μετάνοια. Όλοι οι παρόντες στην ανακοίνωση από τον Χριστό της απόφασής Του να μείνει στο σπίτι του Ζακχαίου διαμαρτύρονταν, γκρίνιαζαν, απέρριπταν τον Χριστό. Έκριναν με δικά τους κριτήρια, χωρίς να βλέπουν την αγάπη του Κυρίου για έναν άνθρωπο που μετανόησε ειλικρινά και έμπρακτα. Συνήθως οι άνθρωποι κρίνουμε επιφανειακά, με βάση τις προτιμήσεις μας, με βάση τον χαρακτήρα μας, με βάση, κάποτε, τις εντυπώσεις που έχουμε. Βλέπουμε όμως πως ο Χριστός κρίνει με βασικό κριτήριο την καρδιά του ανθρώπου και γι’ αυτό τα ζητήματα που έχουν να κάνουν με τα πρόσωπα που πιστεύουν, όταν φυσικά δεν πρόκειται για θέματα που μας βγάζουν από την αλήθεια και την σωτηρία, χρειάζεται να τα βλέπουμε με αγάπη και στην προοπτική της ενότητας και όχι της διαίρεσης. Διότι ο Χριστός ήρθε για να σώσει το απολωλός, δηλαδή να εντάξει τον κάθε άνθρωπο, ανεξαρτήτως των θέσεων και των προτιμήσεών του, στην Εκκλησία, δηλαδή ακριβώς στον τρόπο της ενότητας και της αγάπης. Όσοι διασπούν αυτόν τον τρόπο, δεν ακολουθούν ούτε τον Χριστό, ούτε τους αγίους. Και διάσπαση δεν είναι ανάγκη να είναι επίσημη. Ο χωρισμός των καρδιών, ο θυμός, η κακία, η απόρριψη του άλλου ήδη μάς έχουν οδηγήσει σε διχασμό.
Ο Χριστός ήρθε για να μας δώσει την εσωτερική ενότητα, την ενότητα της καρδιάς μας, διότι η διάσπαση ξεκινά από τον εαυτό μας. Όποιος αισθάνεται την ανάγκη να αποδείξει στους άλλους ότι είναι ανώτερος, διότι μέσα του θέλει να αυτοβεβαιωθεί, ακόμη κι αν στην πραγματικότητα είναι ξεχωριστός, δεν έχει την ταπείνωση που να τον κάνει να συνυπάρχει, να χαίρεται με την χαρά της προόδου των άλλων, με την μετάνοια και τον αγώνα τους. Γι’ αυτό και οχυρώνεται πίσω από μερίδες και ομάδες που επικαλούνται πρόσωπα που ξεχώρισαν και ξεχωρίζουν, για να καλύψει την δική του διάσπαση, το δικό του εσωτερικό κενό.
Αυτό συμβαίνει σήμερα και με ανθρώπους που ακολουθούν «γέροντες», «γερόντισσες», δήθεν «πεφωτισμένους και πεφωτισμένες», και λειτουργούν διασπαστικά, αρνούμενοι την ενότητα και την αγάπη. Η γιορτή των Τριών Ιεραρχών μαζί, σε συνέχεια της κίνησης του Χριστού να διακηρύξει την σωτηρία και την επανένταξη στην κοινωνία με τον Θεό ενός αμαρτωλού που μετανόησε, είναι σημείο που δεν πρέπει να λανθάνει της προσοχής μας. Κι αυτός ας είναι ο δρόμος της καθημερινότητάς μας, όχι μόνο σε ζητήματα της εκκλησιαστικής ζωής, αλλά και της σύνολης πορείας μας.
π. Θεμιστοκλής Μουρτζανός
Πρωτότυπο Κείμενο (Μτθ. 5: 14-19)
Εἶπεν ὁ Κύριος τοῖς ἑαυτοῦ Μαθηταῖς· ῾Υμεῖς ἐστε τὸ φῶς τοῦ κόσμου· οὐ δύναται πόλις κρυβῆναι ἐπάνω ὄρους κειμένη· οὐδὲ καίουσι λύχνον καὶ τιθέασιν αὐτὸν ὑπὸ τὸν μόδιον, ἀλλ᾿ ἐπὶ τὴν λυχνίαν, καὶ λάμπει πᾶσι τοῖς ἐν τῇ οἰκίᾳ. Οὕτω λαμψάτω τὸ φῶς ὑμῶν ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων, ὅπως ἴδωσιν ὑμῶν τὰ καλὰ ἔργα καὶ δοξάσωσι τὸν Πατέρα ὑμῶν τὸν ἐν τοῖς οὐρανοῖς. Μὴ νομίσητε ὅτι ἦλθον καταλῦσαι τὸν νόμον, ἢ τοὺς προφήτας· οὐκ ἦλθον καταλῦσαι, ἀλλὰ πληρῶσαι. Ἀμὴν γὰρ λέγω ὑμῖν· Ἕως ἂν παρέλθῃ ὁ οὐρανὸς καὶ ἡ γῆ, ἰῶτα ἓν, ἢ μία κεραία οὐ μὴ παρέλθῃ ἀπὸ τοῦ νόμου, ἕως ἂν πάντα γένηται. Ὅς ἐὰν οὖν λύσῃ μίαν τῶν ἐντολῶν τούτων τῶν ἐλαχίστων, καὶ διδάξῃ οὕτω τοὺς ἀνθρώπους, ἐλάχιστος κληθήσεται ἐν τῇ βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν· ὃς δ᾿ ἂν ποιήσῃ καὶ διδάξῃ, οὗτος μέγας κληθήσεται ἐν τῇ βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν.
Νεοελληνική Απόδοση
Είπε ο Κύριος στους μαθητές Του, εσείς είστε το φως για τον κόσμο∙ μια πόλη χτισμένη ψηλά στο βουνό δεν μπορεί να κρυφτεί. Οι άνθρωποι, όταν ανάψουν το λυχνάρι, δεν το βάζουν κάτω από το δοχείο με το οποίο μετρούν το σιτάρι, αλλά το τοποθετούν στο λυχνοστάτη, για να φωτίζει όλους τους ανθρώπους του σπιτιού. Έτσι να λάμψει και το δικό σας φως μπροστά στους ανθρώπους, για να δουν τα καλά σας έργα και να δοξολογήσουν τον ουράνιο Πατέρα σας. Μη νομίσετε πως ήρθα για να καταργήσω το νόμο ή τους προφήτες. Δεν ήρθα για να τα καταργήσω, αλλά για να τα πραγματοποιήσω. Σας βεβαιώνω πως όσο υπάρχει ο κόσμος, έως τη συντέλειά του, δε θα πάψει να ισχύει ούτε ένα γιώτα ή μία οξεία από το νόμο. Όποιος, λοιπόν, καταργήσει ακόμα και μία από τις πιο μικρές εντολές αυτού του νόμου και διδάξει έτσι τους άλλους, θα θεωρηθεί ελάχιστος στη βασιλεία του Θεού. Ενώ όποιος τις τηρήσει όλες και διδάξει έτσι και τους άλλους, αυτός θα θεωρηθεί μεγάλος στη βασιλεία του Θεού.
Πρωτότυπο Κείμενο
Ἀδελφοί, μνημονεύετε
τῶν ἡγουμένων ὑμῶν, οἵτινες ἐλάλησαν ὑμῖν τὸν λόγον τοῦ Θεοῦ, ὧν
ἀναθεωροῦντες τὴν ἔκβασιν τῆς ἀναστροφῆς μιμεῖσθε τὴν πίστιν. ᾿Ιησοῦς
Χριστὸς χθὲς καὶ σήμερον ὁ αὐτὸς καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας. Διδαχαῖς ποικίλαις
καὶ ξέναις μὴ παραφέρεσθε· καλὸν γὰρ χάριτι βεβαιοῦσθαι τὴν καρδίαν, οὐ
βρώμασιν, ἐν οἷς οὐκ ὠφελήθησαν οἱ περιπατήσαντες. Ἔχομεν θυσιαστήριον
ἐξ οὗ φαγεῖν οὐκ ἔχουσιν ἐξουσίαν οἱ τῇ σκηνῇ λατρεύοντες· ὧν
γὰρ «εἰσφέρεται» ζῴων «τὸ αἷμα περὶ ἁμαρτίας εἰς τὰ ῞Αγια» διὰ τοῦ
ἀρχιερέως, τούτων τὰ σώματα «κατακαίεται ἔξω τῆς παρεμβολῆς»· διὸ καὶ
᾿Ιησοῦς, ἵνα ἁγιάσῃ διὰ τοῦ ἰδίου αἵματος τὸν λαόν, ἔξω τῆς πύλης ἔπαθε.
Τοίνυν ἐξερχώμεθα πρὸς αὐτὸν «ἔξω τῆς παρεμβολῆς» τὸν ὀνειδισμὸν αὐτοῦ
φέροντες· οὐ γὰρ ἔχομεν ὧδε μένουσαν πόλιν, ἀλλὰ τὴν μέλλουσαν
ἐπιζητοῦμεν. Δι᾿ αὐτοῦ οὖν «ἀναφέρωμεν θυσίαν αἰνέσεως» διὰ παντὸς τῷ
Θεῷ, τοῦτ᾿ ἔστι «καρπὸν χειλέων» ὁμολογούντων τῷ ὀνόματι αὐτοῦ. Τῆς δὲ
εὐποιΐας καὶ κοινωνίας μὴ ἐπιλανθάνεσθε· τοιαύταις γὰρ θυσίαις
εὐαρεστεῖται ὁ Θεός.
Νεοελληνική Απόδοση
Αδελφοί, να θυμάστε τους εκκλησιαστικούς ηγέτες σας, που σας μετέδωσαν το λόγο του Θεού· να βλέπετε πώς τέλειωσαν τη ζωή τους και ακολουθείτε το παράδειγμα της πίστης τους. Ο Ιησούς Χριστός είναι ο ίδιος χτες, σήμερα και για πάντα. Μην παρασύρεστε από διάφορες ξένες διδασκαλίες. Είναι προτιμότερο να στηρίζετε την καρδιά σας στη χάρη του Θεού παρά σε φαγητό. Όσοι βασίστηκαν σ’ αυτά δεν είδαν καμιά ωφέλεια. Έχουμε θυσιαστήριο από το οποίο δεν έχουν το δικαίωμα να φάνε όσοι συνεχίζουν να λατρεύουν το Θεό στη σκηνή. Τα σώματα των ζώων, που το αίμα τους εισάγεται από τον αρχιερέα στα άγια των αγίων για τη συγχώρηση των αμαρτιών, καίγονται έξω από το στρατόπεδο. Γι’ αυτό κι ο Ιησούς, για να εξαγνίσει το λαό του με το ίδιο του το αίμα, πέθανε έξω από την πύλη. Ας πάμε, λοιπόν, κι εμείς έξω από το στρατόπεδο κοντά του, κι ας υποστούμε τον ίδιο μ’ αυτόν εξευτελισμό. Γιατί δεν έχουμε εδώ μόνιμη πολιτεία, αλλά λαχταρούμε τη μελλοντική. Ας προσφέρουμε, λοιπόν, συνεχώς στο Θεό δια του Ιησού σαν θυσία τον ύμνο μας, δηλαδή τον καρπό των χειλιών μας που ομολογούν το μεγαλείο του. Μην ξεχνάτε ακόμη να κάνετε το καλό και να μοιράζεστε ό,τι έχετε με τους άλλους. Με τέτοιες θυσίες ευχαριστείται ο Θεός.
Του Μητροπολίτου Λεμεσού κ. Αθανασίου
~ Μια διδακτική ιστορία που τονίζει τη συνοδοιπορία έργων και λόγων του πιστού απέναντι στο θείο θέλημα.
Ένας μοναχός πήγε να συναντήσει ένα Γέροντα περίφημο. Ο μοναχός αυτός επέμενε να κάνει κάτι στη ζωή του κι ο Γέροντας του έλεγε ότι αυτό που θέλεις να κάνεις δεν είναι το θέλημα του Θεού. Δεν θα το ευλογήσει ο Θεός. Εκείνος επέμενε. Τότε ο Γέροντας του είπε, εντάξει. Ας κάνουμε προσευχή και να πας στο καλό.
Στάθηκαν εις προσευχή και άρχισε να προσεύχεται ο Γέροντας και να λέει: «Πάτερ ημών ο εν τοις ουρανοίς…γενηθήτω το θελημά μου ως εν ουρανώ και επί της γης». Του είπε τότε ο άλλος «Πάτερ, συγγνώμη αλλά είναι λάθος, γενηθήτω το θέλημά Σου είναι».
Ωραία του λέει ο Γέροντας να το πούμε από την αρχή «Πάτερ ημών ….γενηθήτω το θέλημά μου».
Λέει πάλι στον Γέροντα «Πάτερ, λάθος το είπες πάλι»,
«μα τι λάθος» του είπε ο Γέροντας, «αφού αυτό θέλεις να κάνεις. Θέλεις ο Θεός να κάνει το θέλημά σου και γι’ αυτό δεν βρίσκεις ανάπαυση και δεν ησυχάζεις. Γιατί φοβάσαι; Μήπως ο Θεός θέλει κάτι που εσύ δεν το θέλεις; Γιατί δεν έχουμε αυτή την απλότητα της καρδιάς μας να πούμε «μα είναι δυνατόν ο Θεός να θέλει κάτι, που θα μας δυσκολέψει;»
Το θέλημα του Θεού φέρνει ειρήνη στον άνθρωπο, φέρνει φως, χαρά. Όταν δοθεί ο άνθρωπος στον Θεό, πλέον αναπαύεται, όπως λέμε στην εκκλησιαστική γλώσσα.
Στην αρχή ο άνθρωπος προσελκύεται από το Θεό με τη δωρεά της Χάρης, κι όταν έχει πια προσελκυσθεί, τότε αρχίζει μακρά περίοδος δοκιμασίας. Δοκιμάζεται η ελευθερία του ανθρώπου και η εμπιστοσύνη του στο Θεό, και δοκιμάζεται «σκληρά».
Στην αρχή οι αιτήσεις προς το Θεό, μικρές και μεγάλες, ακόμη και οι παρακλήσεις που μόλις εκφράζονται, εκπληρώνονται συνήθως με γρήγορο και θαυμαστό τρόπο από το Θεό.
Όταν όμως έλθει η περίοδος της δοκιμασίας, τότε όλα αλλάζουν και σαν να κλείνεται ο ουρανός και να γίνεται κουφός σ’ όλες τις δεήσεις.
Για το θερμό χριστιανό όλα στη ζωή του γίνονται δύσκολα. Η συμπεριφορά των ανθρώπων απέναντι του χειροτερεύει, παύουν να τον εκτιμούν αυτό που ανέχονται σ’ άλλους, σ’ αυτόν δεν το συγχωρούν, η εργασία του πληρώνεται, σχεδόν πάντοτε, κάτω από το νόμιμο, το σώμα του εύκολα προσβάλλεται από ασθένειες. Η φύση, οι άνθρωποι, όλα στρέφονται εναντίον του.
Παρότι τα φυσικά του χαρίσματα δεν είναι κατώτερα από τα χαρίσματα των άλλων, δεν βρίσκει ευνοϊκές συνθήκες να τα χρησιμοποίηση. Επί πλέον υπομένει πολλές επιθέσεις από τις δαιμονικές δυνάμεις και το αποκορύφωμα είναι η ανυπόφορη θλίψη από τη θεία εγκατάλειψη.
Τότε κορυφώνεται το πάθος του, γιατί πλήττεται ο όλος άνθρωπος σ’ όλα τα επίπεδα της υπάρξεως του.
Ο Θεός εγκαταλείπει τον άνθρωπο; Είναι δυνατό αυτό;
Κι εν τούτοις στη θέση του βιώματος της εγγύτητας του Θεού έρχεται στην ψυχή το αίσθημα πως Εκείνος είναι απείρως, απροσίτως μακριά, πέρα από τους αστρικούς κόσμους κι όλες οι επικλήσεις προς Αυτόν χάνονται αβοήθητες στο αχανές του κοσμικού διαστήματος. H ψυχή εντείνει εσωτερικά την κραυγή της προς Αυτόν, αλλά δεν βλέπει ακόμα ούτε βοήθεια ΟΥΤΕ προσοχή. Όλα τότε γίνονται φορτικά.
Όλα κατορθώνονται με δυσανάλογα μεγάλο κόπο. H ζωή γεμίζει από μόχθους κι αναδεύει μέσα στον άνθρωπο το αίσθημα πως βαραίνει πάνω του η κατάρα και η οργή του Θεού.
Όταν όμως περάσουν αυτές οι δοκιμασίες, τότε θα δει πως η θαυμαστή πρόνοια του Θεού τον φύλαγε προσεκτικά σ’ όλες τις πτυχές της ζωής του.
Χιλιόχρονη πείρα, που παραδίνεται από γενιά σε γενιά, λέει πως, όταν ο Θεός δει την πίστη της ψυχής του αγωνιστή γι’ Αυτόν, όπως είδε την πίστη του Ιώβ, τότε τον οδηγεί σε αβύσσους και ύψη που είναι απρόσιτα σ’ άλλους.
Όσο πληρέστερη και ισχυρότερη είναι η πίστη και η εμπιστοσύνη του ανθρώπου στο θεό, τόσο μεγαλύτερο θα είναι και το μέτρο της δοκιμασίας και η πληρότητα της πείρας, που μπορεί να φτάσει σε μεγάλο βαθμό.
Τότε γίνεται ολοφάνερο πως έφτασε στα όρια, που δεν μπορεί να ξεπεράσει ο άνθρωπος.
Γέρων Σωφρόνιος Σαχάρωφη
«Η ψυχή που αξιώθηκε να ενωθεί πνευματικά με το φως του Χριστού και φωτίστηκε από την ηθική ωραιότητα της απερίγραπτης δόξας Του, αφού την ετοίμασε για τον εαυτό του για θρόνο και κατοικία, γίνεται ολόκληρη φως και ολόκληρη πρόσωπο και ολόκληρη μάτι∙ και δεν υπάρχει κανένα μέρος αυτής της ψυχής που να μην είναι γεμάτο από τα πνευματικά μάτια του φωτός, δηλαδή κανένα μέρος της δεν είναι σκοτεινό, αλλ’ ολόκληρη αφού έγινε φως και πνεύμα και όλη αφού γέμισε μάτια, δεν υπάρχει μέρος σ’ αυτή που να χαρακτηρίζεται κάτω ή πίσω, αλλά από παντού είναι πρόσωπο, διότι έχει έρθει και έχει καθήσει πάνω σ’ αυτήν η απερίγραπτη ηθική ωραιότητα της δόξας του φωτός του Χριστού» (Όσιος Μακάριος ο Αιγύπτιος, ομιλία α΄).
Δεν είναι μόνον ο Χριστός το Φως του κόσμου, κατά την αποκάλυψη του Ίδιου. Φως γίνεται και ο κάθε άνθρωπος, ως ένα δεύτερο φως, όταν ενωθεί με την πηγή του, τον Κύριο Ιησού Χριστό. Το είπε απερίφραστα: «Εγώ ειμι το φως του κόσμου. Ο ακολουθών εμοί ου μη περιπατήσει εν τη σκοτία αλλ’ έξει το φως της ζωής». Ακολουθείς δηλαδή το Φως; Γίνεσαι και εσύ φως που το νιώθεις στην ύπαρξή σου ως την ίδια τη ζωή. Και δεν είναι δυνατόν να είναι διαφορετικά τα πράγματα, αφού Φως και Ζωή είναι ένα και το αυτό: ο Ίδιος ο Κύριος. «Εγώ ειμι η οδός, η αλήθεια και η ζωή». «Εγώ ειμι η Ζωή και η Ανάστασις». Οπότε, από την ώρα που ο Κύριος εισήλθε στον κόσμο και ως άνθρωπος, «τα πάντα πεπλήρωται φωτός, ουρανός τε, η γη και τα καταχθόνια». Εν Χριστώ το μόνο που υφίσταται είναι το φως – το τρισήλιον φως της άκτιστης Θεότητας: φως ο Πατήρ, φως ο Υιός, φως και το άγιον Πνεύμα.
Και πρέπει να διευκρινίσουμε ότι το φως αυτό του Χριστού που γίνεται φως και των ανθρώπων και λάμπει σε όλη τη δημιουργία, είναι η άκτιστη ενέργειά Του, ενέργεια όλου του Τριαδικού Θεού στην πραγματικότητα αφού είναι κοινή η ενέργεια στη Θεότητα, η οποία λέγεται ακριβώς και φως και δόξα και ζωή, που θα πει ότι είναι «πλήρης ο ουρανός και η γη της δόξης Αυτού» κατά την όραση και του προφήτη Ησαῒου, χωρίς να υπάρχει σύγχυση με τη φύση ή την ουσία του Θεού – δεν υπάρχει κανένας πανθεϊσμός στη χριστιανική πίστη. Λοιπόν, «εν τω Χριστώ τω Θεώ ζώμεν και κινούμεθα και εσμέν» και η πανταχού παρουσία Του και η ενέργειά Του αγκαλιάζει τους πάντες και τα πάντα μεταδίδοντάς τους τη ζωή και την αγάπη Του – ζωή και φως και οτιδήποτε άλλο δεν υφίσταται εκτός του Θεού∙ χωρίς Αυτόν τα πάντα είναι ανύπαρκτα, είναι κυριολεκτικά ένα «μηδέν». «Χωρίς εμού ου δύνασθε ποιείν ουδέν». «Ότι παρά Σοί πηγή ζωής, εν τω φωτί Σου οψόμεθα φως».
Κι ακόμη πρέπει να διευκρινίσουμε ότι μιλώντας ο όσιος Μακάριος για το φως του Χριστού που το δέχεται ο άνθρωπος δεν εννοεί εκείνη την ενέργεια του Θεού που προσφέρεται σε κάθε άνθρωπο που έρχεται στον κόσμο, κατά τον άγιο Ιωάννη τον θεολόγο: «ο Χριστός ήταν το φως το αληθινό που φωτίζει κάθε άνθρωπο που έρχεται στον κόσμο» - κάθε άνθρωπος οπουδήποτε στον κόσμο εφόσον έρχεται στην ύπαρξη είναι «σφραγισμένος» από τον Δημιουργό Χριστό. Αυτό είναι πράγματι φως Χριστού που αντανακλά την κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωσιν Εκείνου δημιουργία του ανθρώπου, που όμως πρέπει, μετά την πτώση του στην αμαρτία, να αυξηθεί δραστικά με την πίστη στον Χριστό για να φτάσει να γίνει σωτηριώδες φως για την ύπαρξή του. Με άλλα λόγια, ναι μεν κάθε άνθρωπος έχει φως Χριστού, διότι δεν υφίσταται ζωή χωρίς Εκείνον, όμως δεν είναι το φως της θεοποιού ενέργειάς Του ώστε να μπορεί να έχει μία ζωντανή αληθινή σχέση μαζί Του. Για να υπάρξει αυτό το σωτηριώδες φως απαιτείται η πίστη σ’ Εκείνον διά της εντάξεως στο σώμα Του με το βάπτισμα και την εν γένει εκκλησιαστική ζωή. Έτσι ο χριστιανός μόνο μπορεί ως μέλος πια Χριστού να δει Θεού πρόσωπο και να είναι φωτισμένος από την «ηθική ωραιότητα της απερίγραπτης δόξας Του».
Φως λοιπόν ο Χριστός, φως δεύτερο και ο κάθε εν επιγνώσει χριστιανός, ο οποίος ζει στην ύπαρξή του, την ψυχή και το σώμα του, το φως αυτό με τέτοιον τρόπο, που γίνεται, κατά τον λόγο του οσίου Μακαρίου, «όλος πρόσωπο και όλος μάτια» χωρίς να υφίσταται σ’ αυτόν οτιδήποτε σκοτεινό. Κι είναι ευνόητο ότι ο μέγας όσιος αναφέρεται στον «τέλειο» χριστιανό, εκείνον που με τη διαρκή πνευματική του άσκηση έχει φτάσει στο σημείο της πλήρους, κατ’ άνθρωπο, ψυχικής καθαρότητας, ζει δηλαδή αυτό που ο Κύριος μακάρισε: «μακάριοι οι καθαροί στην καρδιά, γιατί αυτοί θα δουν τον Θεό». Πώς το λέει με τον δικό του τρόπο ο άγιος; Ο πιστός γίνεται φωτισμένος όταν «έχει ετοιμάσει την ψυχή του για θρόνο και κατοικία του Χριστού». Η ετοιμασία της ψυχής ως κάθαρσή της από οποιαδήποτε κηλίδα που εμποδίζει την ανάκλαση του φωτός του Χριστού είναι ο αγώνας της για τήρηση των αγίων εντολών Εκείνου. Όσο προσανατολίζεται κανείς και στρέφει την ύπαρξή του στον λόγο του Χριστού κάνοντάς τον πράξη, τόσο και καθαρίζει το κάτοπτρο της ψυχής για να αστράψει μέσα της το φως και η δόξα του Κυρίου της.
Από την άποψη αυτή όλα τα ψυχολογικά και λοιπά προβλήματα του ανθρώπου εξαφανίζονται. Διότι όλα αυτά πηγή έχουν τη σκοτεινιά της ψυχής από την ύπαρξη και τη λειτουργία των παθών μέσα της. Η έλλειψη του φωτός του Χριστού στον άνθρωπο προκαλεί όλες τις δυσλειτουργίες σ’ αυτόν, γι’ αυτό και είναι μονόδρομος η απόκτηση της ψυχικής υγείας του και η πλήρης αποθεραπεία του: η στροφή προς τον Χριστό. Απλώς τούτο γίνεται σταδιακά, σιγά σιγά, στον βαθμό που ο πιστός εφαρμόζει στη ζωή του, όπως είπαμε, το θέλημα του Θεού. Κι είμαστε ευγνώμονες στον μεγάλο Μακάριο, γιατί με τον εμπνευσμένο λόγο του δίνει το στίγμα της πορείας μας, υποδεικνύοντάς μας την τελειότητα: την ολοφώτεινη εν Χριστώ ύπαρξή μας, τη γεμάτη μάτια από το φως και το πνεύμα Χριστού – ο χριστιανός, ένας άλλος Χριστός μέσα στον κόσμο!
Το κακό συνοδεύεται από δοκιμασίες και καρδιακή στενότητα, ενώ το καλό από ειρήνη, χαρά και άνοιγμα της καρδιάς.
Η έντονη θλίψη που προκαλείς αθέλητα στην καρδιά του αδελφού σου, θα γυρίσει σε σένα, σύμφωνα με τον απαρέγκλιτο νόμο της ανταπαδοτικότητας. «Εν τω μέτρω μετρείτε μετρηθήσεται υμίν» (Ματθ. 7,2). Αν δεν θέλεις να σε πλήξει η θλίψη, μην την προκαλείς στους άλλους.
Οι πατέρες της εκκλησίας και οι πραγματικοί χριστιανοί ήταν αληθινοί φιλόσοφοι αυτής της ζωής γνωρίζοντας την αλήθεια της εκκλησίας . Οι χριστιανοί πάντοτε από τα πρώτα χρόνια πίστευαν ότι κατά την ώρα του θανάτου γίνεται μία γέννηση του ανθρώπου .Πότε γιορτάζουμε τους Αγίους μας;
Πως να μιλήσουμε για τα πνευματικά, όταν η ζωή μας είναι τόσο ρυπαρή;Κι όμως το κάνουμε. Και το κάνουμε φωνακτά, το κάνουμε επιδεικτικά, να δείξουμε σε όλους ότι ενδιαφερόμαστε για τα αιώνια ενώ συγχρόνως εμμένουμε στα πρόσκαιρα. Μιλούμε για την αγάπη και την ταπείνωση του Θεού ενώ συγχρόνως επιζητούμε πρωτοκαθεδρίες και δικαιώματα. Προβάλλουμε τον Χριστό και συγχρόνως ρίχνουμε λάσπη στο πρόσωπό Του με την αμετανοησία μας. Μιλούμε για πνευματική ζωή ενώ παραμένουμε χωρίς πνευματικό, χωρίς άσκηση, χωρίς συγχώρεση.
Μιλούμε λοιπόν για πνευματική ζωή. Ποια ζωή; Γι’αυτήν που καταναλώνουμε διαδικτυακά; γι’αυτήν που καταναλώνουμε σε μπαρ, σε διασκεδάσεις, σε αθλητικούς αγώνες;Ποια ζωή ποθούμε τελικά;Και σ’αυτήν την ερώτηση απαντούμε, “την εν Χριστώ ζωή”.Κι όμως δεν κάνουμε τίποτα για να την ζήσουμε. Πηγαίνουμε στον πνευματικό γιατί «πρέπει», και δεν νιώθουμε να μας ελέγχει τίποτα, δεν έχουμε κάτι να του πούμε. Γιατί;Διοτι ή ζωή μας είναι ήσυχη, χωρίς ταραχές, χωρίς απρόοπτα, χωρίς προβλήματα, αλλά συνάμα είναι χωρίς πνευματική προσπάθεια. Δεν νιώθουμε την αμαρτία μας γιατί η συνείδησή μας είναι χοντρή, θολωμένη. Δεν μπαίνουμε στην διαδικασία του πνευματικού αγώνος. Μένουμε στην επιφάνεια των πραγμάτων. Δεν νιώθουμε την αμαρτία μας γιατί έχουμε πάθει ένα είδος ανοσίας σ’αυτήν.
Νομίζουμε ότι πνευματική ζωή είναι ο εκκλησιασμός, η ήρεμη ζωή, το να μην πέφτεις σε μεγάλα αμαρτήματα (κυρίως σαρκικά), η νηστεία.Ποιος προσεύχεται όμως; Ποιος γονατίζει καθημερινά; Ποιος αγαθοποιεί αγνώστους; Ποιος μελετά τις Γραφές, ποιος εξετάζει σε βάθος τον εαυτό του;Δεν τα κάνουμε αυτά, κι όμως νομίζουμε ότι είμαστε καλά πνευματικά.Εάν αυτό δεν είναι υποκρισία, τότε τί είναι; Εάν αυτό δεν είναι πώρωση καρδιάς τότε τί είναι;Και ενώ βρισκόμαστε μέσα στο λιμάνι ναυαγούμε.
Το πιο επικίνδυνο στην πνευματική ζωή είναι η ασφάλεια. Η ασφάλεια της ηρεμίας μας, του μισθού μας, της οικογένειάς μας, της ζωής μας. Νιώθουμε ασφαλείς και ξεχνούμε να απασφαλίσουμε τα πνευματικά μας όπλα, αυτά τα όπλα που δίνει η Εκκλησία, που μας έχουν δώσει οι Θεοφόροι Πατέρες μας τα οποία είναι η προσευχή, η μετάνοια, το χαροποιό πένθος, η σιωπή, η ανεξικακία, η αγαθότητα, η καθαρότητα βίου, η νηστεία, η αγρυπνία, η μετοχή στα Μυστήρια, η μνήμη θανάτου, η υπακοή. Νιώθουμε ασφαλείς και ξεχνούμε τον Θεό ως τον κύριο στόχο της ζωή μας. Γι’αυτό και την κάθε μας αστοχία δεν την θεωρούμε αμαρτία μα κάτι το δεδομένο, φυσιολογικό, αποδεχτό. Έχουμε συνθηκολογήσει με την αμαρτία, γι’αυτό και η πνευματική μας ζωή είναι νεκρή.
Δεν είμαι απαισιόδοξος, απλά μία διαπίστωση κάνω.Συνεχώς ξερνούμε και μετά γυρίζουμε και τρώμε τα ξερατά μας. Αμαρτάνουμε και πριν καλά καλά η μεταμέλεια μας κτυπήσει την πόρτα ξαναμαρτάνουμε. Και το φοβερό είναι ότι δεν θεωρούμε ότι σφάλαμε, δεν θεωρούμε ότι αδικήσαμε, δεν θεωρούμε ότι παρεκκλίναμε του σκοπού της ζωή μας. Εάν πέσουμε μία φορά δεν σταματούμε, δεν τρέχουμε αμέσως στο πετραχήλι του πνευματικού μας για να αναστηθούμε αλλά λέμε με το λογισμό μας «αφού έπεσα μία φορά τώρα δεν πειράζει…ας ξαναπέσω. Όταν θα ξαναεπισκεφτώ τον πνευματικό μου τότε θα σταματήσω». Έχουμε δηλαδή την πτώση μας σχεδιασμένη. Όμως δεν ξέρουμε φίλοι μου πότε θα μας βρει ο θάνατος. Εάν πέσαμε μία φορά δεν χρειάζεται να πέφτουμε συνέχεια, ας σταματήσουμε στην μία φορά. Γιατί αν συνηθίσουμε να πέφτουμε με την δικαιολογία ότι «λερωθήκαμε λίγο άρα ποια η διαφορά του λίγο με το πολύ», τότε θα χάσουμε κάθε αίσθηση της πτώσης μας και με την πάροδο του χρόνου θα την θεωρούμε την φυσική μας κατάσταση. Το να έχουμε αδελφοί μου εμπιστοσύνη στην αγάπη του Θεού δεν σημαίνει ότι μπορούμε να παραμένουμε ράθυμοι, αμελείς, αμετανόητοι. Η ουσία της χριστιανικής ελπίδος είναι ενεργητική, αυτό σημαίνει αγώνα και προσπάθεια στο στίβο των αρετών. Η ελπίδα χωρίς προσωπικό αγώνα είναι πλάνη και όλεθρος διότι οδηγεί τον άνθρωπο στην αιώνια απώλεια.
Χωρίς πραγματικό αγώνα και δίψα για τον Θεό, θα κοινωποιούμε το πρωί το συναξάρι της ημέρας και το βράδυ θα ποστάρουμε την φωτογραφία μας σε κάποιο μπαρ μ’ένα ποτό στο χέρι. Από την μια το θυμιατό και από την άλλη το πούρο. Και όλα αυτά θα γίνονται χωρίς κανέναν ενδοιασμό. Θα μας είναι πολύ φυσικό και το ένα και το άλλο. Ίδια αξία για μας θα έχει η αγρυπνία σε ένα μοναστήρι και το ξενύχτι μας σε ένα κέντρο διασκέδασης. Θα κάνουμε κυρήγματα περί Ορθοδόξου πνεύματος και συγχρόνως με την συμπεριφορά μας θα διχάζουμε, θα κατακρίνουμε, θα αυτοπροβαλόμαστε, χωρίς υπακοή, χωρίς ταπεινό και εκκλησιαστικό φρόνημα, χωρίς διάθεση για ομόνοια και ειρήνη. Θα «ορθοδοξούμε» πολεμώντας και θα νομίζουμε ότι είμαστε και «μάρτυρες της αληθείας», ενώ είμαστε φερέφωνα του διαβόλου. Πώς είναι δυνατόν να μιλάς για τα πνευματικά ενώ συγχρόνως το μόνο που σε ενδιαφέρει είναι ο τραπεζικός σου λογαριασμός, η ομορφιά του προσώπου σου, τα μοδάτα ρούχα σου, η αίγλη της κοινωνικής σου ζωής;
Φυσικά η πνευματική μας πρόοδο και σωτηρία πραγματώνεται δια της Χάριτος του Παρακλήτου όμως η Χάρις δεν έρχεται ουρανοκατέβατα, μαγικά, αλλά ενεργοποιείται δια της προσωπική μας προσπάθειας. Ο Παράκλητος σκηνώνει μέσα μας όταν βρίσκει χώρο να το κάνει. Εάν δεν αδειάσουμε τον εαυτό μας απ΄όλα αυτά τα περριτά και μάταια ο Παράκλητος θα παραμένει εξόριστος. Πως να μιλήσουμε για τα πνευματικά, όταν η ζωή μας είναι τόσο ρυπαρή;
Αρχιμ. Παύλος Παπαδόπουλος
του Αγίου Παϊσίου
Ήρθε κάποιος νεαρός αναστατωμένος και μου είπε: «Γέροντα, δεν πρόκειται να διορθωθώ. Μου είπε ο πνευματικός μου: ‘’αυτά είναι και κληρονομικά…’’». Τον είχε πιάσει απελπισία.
Εγώ, όταν μου πη κάποιος ότι έχει προβλήματα κ.λπ., θα του πω: «Αυτό συμβαίνει γι’ αυτόν και γι’ αυτόν τον λόγο· για ν’ αλλάξης, πρέπει να κάνης εκείνο κι εκείνο».
Έχει λ.χ. κάποιος έναν λογισμό που τον βασανίζει και δεν κοιμάται, παίρνει χάπια για το κεφάλι, για το στομάχι και με ρωτάει: «Να κόψω τα χάπια;».
«Όχι, του λέω, να μην κόψης τα χάπια. Να πετάξης τον λογισμό που σε βασανίζει και ύστερα να τα κόψης. Αν δεν πετάξης τον λογισμό, έτσι θα πας· θα ταλαιπωρήσαι ».
Γιατί, τι θα ωφελήση να κόψη τα χάπια, όταν κρατάη μέσα του τον λογισμό που τον βασανίζει;
Καλά είναι ο πνευματικός να μη φθάνη μέχρι του σημείου να ανάβη κόκκινο φως· να ανέχεται λίγο μία κατάσταση, αλλά φυσικά πρέπει και ο άλλος να δουλεύη σωστά, για να βοηθηθή.
Ένας νεαρός ζόρισε κάποια φορά την αρραβωνιαστικιά του – ποιος ξέρει τι της έλεγε; – και εκείνη από την αγανάκτησή της πήρε το αυτοκίνητο και έφυγε και στον δρόμο σκοτώθηκε.
Μετά ο νεαρός ήθελε να αυτοκτονήση, γιατί ένιωθε ότι αυτός έγινε αιτία και σκοτώθηκε η κοπέλα. Όταν ήρθε και μου το είπε, αν και στην ουσία είχε κάνει έγκλημα, τον παρηγόρησα και τον έφερα σε λογαριασμό. Έπειτα όμως το έρριξε τελείως έξω, έγινε τελείως αδιάφορος, βρήκε εν τω μεταξύ και μια άλλη.
Όταν ξαναήρθε μετά από δύο-τρία χρόνια, του έδωσα ένα τράνταγμα γερό, γιατί τότε δεν υπήρχε κίνδυνος να αυτοκτονήση. Χρειαζόταν το τράνταγμα, αφού δεν υπήρχε αναγνώριση.
«Δεν καταλαβαίνεις, του είπα, ότι έκανες φόνο, ότι έγινες αιτία και σκοτώθηκε η κοπέλα;».
Αν δούλευε σωστά, θα συνέχιζε να υποφέρη, αλλά θα ανταμειβόταν με θεϊκή παρηγοριά· δεν θα έφθανε σ’ αυτήν την κατάσταση την αλήτικη της αδιαφορίας.
Θέλει δηλαδή πολλή προσοχή. Κάνει κάποιος ένα σφάλμα και πέφτει στην απελπισία. Εκείνη την στιγμή μπορεί να τον παρηγορήσης, αλλά, για να μη βλαφθή, χρειάζεται και το δικό του φιλότιμο.
Μια φορά είχε έρθει στο Καλύβι ένα νέο παιδί απελπισμένο, γιατί έπεφτε σε σαρκική αμαρτία και δεν μπορούσε να απαλλαγή από αυτό το πάθος. Είχε πάει σε δύο πνευματικούς που προσπάθησαν με αυστηρό τρόπο να το βοηθήσουν να καταλάβη ότι είναι βαρύ αυτό που κάνει.
Το παιδί απελπίσθηκε. «Αφού ξέρω ότι αυτό που κάνω είναι αμαρτία, είπε, και δεν μπορώ να σταματήσω να το κάνω και να διορθωθώ, θα κόψω κάθε σχέση μου με τον Θεό».
Όταν άκουσα το πρόβλημά του, το πόνεσα το καημένο και του είπα:
«Κοίταξε, ευλογημένο, ποτέ να μην ξεκινάς τον αγώνα σου από αυτά που δεν μπορείς να κάνης, αλλά από αυτά που μπορείς να κάνης. Για να δούμε τι μπορείς να κάνης, και να αρχίσης από αυτά. Μπορείς να εκκλησιάζεσαι κάθε Κυριακή;».
«Μπορώ», μου λέει.
«Μπορείς να νηστεύης κάθε Τετάρτη και Παρασκευή;».
«Μπορώ».
«Μπορείς να δίνης ελεημοσύνη το ένα δέκατο από τον μισθό σου ή να επισκέπτεσαι αρρώστους και να τους βοηθάς;».
«Μπορώ».
«Μπορείς να προσεύχεσαι κάθε βράδυ, έστω κι αν αμάρτησες, και να λες ‘’Θεέ μου, σώσε την ψυχή μου’’;».
«Θα το κάνω, Γέροντα», μου λέει.
«Άρχισε λοιπόν, του λέω, από σήμερα να κάνης όλα αυτά που μπορείς, και ο παντοδύναμος Θεός θα κάνη το ένα που δεν μπορείς».
Το καημένο ηρέμησε και συνέχεια έλεγε: «Σ’ ευχαριστώ, πάτερ». Είχε, βλέπεις, φιλότιμο και ο Καλός Θεός το βοήθησε.
