ΠΡΟΣΕΥΧΟΜΕΝΟΣ ΣΥΝΕΧΩΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΑΛΛΟΥΣ ΠΡΟΣΕΥΧΕΣΑΙ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΥΑΤΟ ΣΟΥ

 

«Όποιος προσεύχεται για τους άλλους έχει κέρδος ο ίδιος,αφού κάνει μία πράξη αγάπης και αυξάνει,φτάνοντας σε μία ανώτερη πνευματική κατάσταση. Έπειτα προσεύχεται για τον εαυτό του. Μέσα από το γεγονός ότι προσεύχεται,έρχεται σε επαφή με τον Θεό εκ του Οποίου πηγάζουν η αγαθότητα και η δύναμη.Προσευχόμενος συνεχώς για τους άλλους,προσεύχεσαι για τον εαυτό σου. Και πόσοι μπορούν να το κάνει αυτό. Έπειτα ποιός μπορεί να έχει συνεχώς στο νου του τους άλλους; Μόνο όποιος φτάσει στην πνευματική τελειότητα μπορεί να τους έχει δυνητικά όλους στο νου του. Σε κάθε περίπτωση, η προσευχή κάποιου για τον πλησίον του τον ενώνει μαζί του στη διάνοιά του. Τοιουτρόπως, η προσευχή είναι ένας τρόπος ενώσεως των ανθρώπων.

π.Δημήτριος Στανιλοάε

ΟΣΙΟΣ ΝΙΚΩΝ:Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΩΝ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ ΕΙΝΑΙ Η ΘΕΡΑΠΕΙΑ

 

Να ζητάμε από τον Θεό να μας δώσει πνευματικό οδηγό.

Οι γιατροί του πνεύματος δεν ενεργούν όλοι με τον ίδιο τρόπο. Άλλοι συγχωρούν και επιτρέπουν τα πάντα, κι άλλοι για τα πάντα επιβάλλουν ταλαιπωρίες και δεσμεύσεις. Σκοπός όμως όλων είναι ένας: Η ΘΕΡΑΠΕΙΑ.

Αν ο πνευματικός πατέρας υποδεικνύει και ο μαθητής δεν κινείται ο ίδιος, τότε θα σαπίσει πλάι στον οδοδείκτη.

Υπήρξαν παραδείγματα ανθρώπων, οι οποίοι είχαν την ευκαιρία να βρίσκονται συχνά κοντά στον γέροντα, και κάποιοι μάλιστα κάθονταν συνεχώς πλάι του, άκουγαν αδιαλείπτως τις παραινέσεις του, έφθαναν να ζουν μαζί του, και εντούτοις καρπούς δεν παρήγαν.

Ενώ άλλοι σπανίως είχαν την ευκαιρία να βρεθούν κοντά στον γέροντα και αξιώνονταν να ακούσουν μία σύντομη παραίνεση, αλλά πολλά επιτύγχαναν.

Η πνευματική πρόοδος δεν έχει σχέση με την συχνότητα επικοινωνίας με τον πνευματικό οδηγό αλλά με την εκπλήρωση των παραινέσεών του.

Ο Ιησούς στον κήπο της Γεθσημανής είναι η Εικόνα του Πνευματικού Πατέρα!

ΓΕΝΝΑΙΟΤΗΣ ΑΠΟ ΕΚΕΙ ΠΟΥ ΔΕΝ ΤΟ ΠΕΡΙΜΕΝΕΙΣ

 

«Ἀξιεπαίνοις ἄσμασι, πιστοί, μεγαλύνωμεν Κῦρον καί Ἰωάννην, τούς ἐν Πνεύματι ὁμαίμονας καί κατά σάρκα ἀδελφόφρονας, σύν αὐτοῖς καί τήν γενναίαν Ἀθανασίαν ἐγκωμιάζοντες καί τά βλαστήματα αὐτῆς, Θεοδότην Εὐδοξίαν καί Θεοκτίστην, τάς ἀθληφόρους καί καλλιπαρθένους, αἰτοῦντας Χριστόν ὑπέρ τῶν ψυχῶν ἡμῶν» (Δοξαστικό των Αίνων του Όρθρου της εορτής των Αγίων Αναργύρων Κύρου και Ιωάννου, 31 Ιανουαρίου).

«Με αξιέπαινα άσματα ας αποδώσουμε το μεγαλείο που τους ταιριάζει, πιστοί, στον Κύρο και τον Ιωάννη, τους αδελφούς ως προς την σχέση τους με το Άγιο Πνεύμα και την πνευματική ζωή, και αυτούς που ήταν όπως τα κατά σάρκα αδέρφια, εγκωμιάζοντάς τους μαζί με την γενναία Αθανασία και τα βλαστάρια της, την Θεοδότη, την Ευδοξία και την Θεοκτίστη, οι οποίες έγιναν αθλοφόρες για χάρη του Χριστού και τίμησαν την παρθενία τους, ζητώντας τον Χριστό για χάρη των ψυχών μας».

      «Στην Κανώπη της Αιγύπτου ο ηγεμόνας Συριανός (303 μ.Χ.) είχε συλλάβει μία χριστιανή, την Αθανασία, μαζί με τις τρεις κόρες της, την Θεοκτίστη, την Θεοδότη και την Ευδοξία, ηλικίας δεκαπέντε, δεκατριών και έντεκα χρονών αντίστοιχα. Οι άγιοι Κύρος και Ιωάννης, ανάργυροι ιατροί, επειδή φοβήθηκαν ότι η αδύναμη γυναικεία φύση και το νεαρό της ηλικίας των κοριτσιών μπορεί α τις κάνει να αρνηθούν τον Χριστό ενώπιον του μαρτυρίου, αποφάσισαν να μεταβούν στην Κανώπη για να τις ενθαρρύνουν. Κατάφεραν να εισέλθουν στην φυλακή, τις έδωσαν θάρρος και συνελήφθησαν κι αυτοί με τη σειρά τους από τον Συριανό. Εκείνος διέταξε να τους βασανίσουν μπροστά στις τέσσερις γυναίκες, ώστε να τις κάνει να λυγίσουν. Όμως οι δύο αθλητές παρέμειναν ακλόνητοι και μετέδωσαν στις αγίες την δική τους γενναιοψυχία, ώστε άντεξαν κι εκείνες τους βασανισμούς χωρίς να λιποψυχήσουν. Ο ηγεμόνας διέταξε τότε να αποκεφαλιστούν και όλοι μαζί βάδισαν με σταθερό βήμα προς τον τόπο της θανάτωσης. Μερικοί πιστοί ήρθαν αργότερα και αφού πήραν τις σορούς τους, της εναπέθεσαν στον ναό του αγίου Μάρκου στην Αλεξάνδρεια. Η Εκκλησία τιμά την μνήμη όλων στις 31 Ιανουαρίου» («Νέος Συναξαριστής της Ορθοδόξου Εκκλησίας», εκδόσεις ΙΝΔΙΚΤΟΣ, τόμος πέμπτος).

     Στις μέρες μας γίνεται έντονος λόγος για φαινόμενα βίας και κακοποίησης σε βάρος γυναικών. Επαινούνται όσες έχουν το θάρρος να μιλήσουν δημόσια και καλά κάνουν και σταματούν να κρύβουν συμπεριφορές οι οποίες προσβάλλουν την αξιοπρέπεια, τον αυτοσεβασμό, την ελευθερία της προσωπικότητας του ανθρώπου. Πρέπει να σταματήσει η εκμετάλλευση και ο ηθικός και σωματικός εκβιασμός από όσους έχουν την εξουσία, είτε του φύλου, είτε της δύναμης, είτε της θέσης και η κοινωνία οφείλει να είναι αυστηρή σε τέτοια ζητήματα, όσο ψηλά κι αν βρίσκεται κάποιος ή ακόμη και σε χώρους που διέπονται από κανόνες ήθους και αρετής, καθώς όσοι υπηρετούν αυτούς τους χώρους οφείλουν να νικήσουν πάθη και πειρασμούς! 

      Στην παράδοση της Εκκλησίας μας όμως διαπιστώνουμε εποχές και καταστάσεις στις οποίες η βία δεν ασκούνταν  για λόγους σαρκικής απόλαυσης, αλλά για λόγους μίσους και περιφρόνησης έναντι της πίστης. Γυναίκες υφίσταντο μαρτύρια, ανάλογα με των ανδρών, σε καιρούς στους οποίους η αξία του ανθρώπινου προσώπου ήταν από ανύπαρκτη έως μηδαμινή αν δεν συμμορφωνόσουν προς τα υποδείξεις της εξουσίας. Το χειρότερο όλων ήταν ότι η τότε κοινωνία δεν αρκούνταν σε μία σιωπηρή αποδοχή τέτοιας βίαιης και απάνθρωπης συμπεριφοράς, αλλά την απολάμβανε. Όχι μόνο δεν διαμαρτύρονταν, αλλά την επικροτούσε. Συμμετείχε χειροκροτώντας  στα μαρτύρια των χριστιανών, ανδρών και γυναικών, δείχνοντας ότι «νους αποστάς του Θεού ή κτηνώδης ή δαιμονιώδης». 

    Κι όμως, σε εκείνες τις εποχές βλέπουμε γενναιότητα από εκεί που κανείς δεν θα το περίμενε. Βλέπουμε συναξάρια αγίων οι οποίοι παρακινούνται από το παράδειγμα ενός ανθρώπου ο οποίος πιστεύει στον Θεό και εκφράζει την πίστη του με  θάρρος, δημόσια, χωρίς φόβο, χωρίς να λογαριάζει τις συνέπειες, ούτε την δύναμη της εξουσίας, ούτε τα βασανιστήρια, ούτε καν τον μαρτυρικό θάνατο.  Και κοντά του πλησιάζουν άνθρωποι που εκπλήσσουν με την γενναιότητα που αναπτύσσουν, χωρίς κάποιος να το περιμένει. Κι αυτό διότι η πίστη στον Θεό γεμίζει τον άνθρωπο με ένα αλλιώτικο κουράγιο. Του δίνει την αίσθηση ότι χωρίς Θεό η ζωή δεν έχει νόημα. Ότι τελικά η αγάπη για τον Θεό είναι πιο πάνω από νιότη, όνειρα, ιδέες, κοσμική αποδοχή, ακόμη και από την ίδια στην ζωή και καθιστά τον άνθρωπο ασυμβίβαστο με ό,τι αρνείται την πίστη! 

       Είναι μια άλλη γενναιότητα αυτή που έχει λείψει από τους καιρούς μας, που δεν επαινείται, που δεν αντιμετωπίζεται με σεβασμό. Οι χριστιανοί της εποχής μας έχουμε απορροφηθεί από την οδό των δικαιωμάτων μας έναντι της κοινωνίας και έχουμε λησμονήσει ότι πρωτίστως κληθήκαμε να ζούμε κατά Θεόν και να χαιρόμαστε αυτήν την οδό και έπειτα όλα τα άλλα. Αντίθετα, υποτασσόμαστε στον φόβο μήπως χάσουμε τα εγκόσμια ή μήπως οι δυνάμεις μας δεν επαρκούμε και συναγωνιζόμαστε το κοσμικό πνεύμα σε μία διαπάλη περί δικαιωμάτων που μένουν στο παρόν, χωρίς να βλέπουμε την προοπτική του αιώνιου. 

    Κι όμως, ακόμη και σ’ αυτούς τους καιρούς δεν παύουν να υπάρχουν άνθρωποι που μας εκπλήσσουν με την γενναιότητά τους. Κι αυτή φαίνεται σε μικρά πράγματα της καθημερινότητας. Είναι το παιδί που θα νηστεύει εις πείσμα των άφθονων τροφών και της ειρωνείας. Είναι ο νέος ή η νέα που επιμένει να μην κάνει επιπόλαιες σχέσεις και να ονειρεύεται ανθρώπους που θα τον /την αγαπήσουν με σεβασμό για την ταυτότητά του/της, δηλαδή με ευθύνη έναντι του Θεού και των ανθρώπων. Είναι ο/η έντιμος/η που αρνείται την διαφθορά, που εργάζεται για να δικαιολογήσει και την τελευταία μπουκιά ψωμί που τρώει, που προτιμά να αδικηθεί παρά να αδικήσει. Είναι αυτός που επιμένει να πορεύεται με τον σταυρό ανά χείρας και όχι με τα όπλα αυτού του κόσμου. Είναι όποιος αρνείται να βάλει ένα εγώ ναρκισσιστικό, το οποίο στηρίζεται στην αυτοθεματοποίησή του στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης, στην εφήμερη δόξα της γυμνότητας που προκαλεί θαυμασμό, ενώ δάκρυα μάλλον θα έπρεπε να προκαλεί, σε μία ζωή που δεν έχει στηρίγματα αγάπης και αλήθειας, αλλά μόνο θήρευσης της ηδονής. Είναι αυτός/ή που επιμένουν να κοινωνούν σε καιρούς που και μόνο να πεις ότι είσαι χριστιανός είναι αφορμή θυμηδίας. 

      Νικάμε τους φόβους μας για τον κόσμο και την αντίδρασή του που προσέρχεται και εκ του πονηρού, βγάζουμε μία γενναιότητα εκεί που δεν το περιμένουμε όταν νιώθουμε τα στηρίγματα της πίστης στον Χριστό, τα πρότυπα των αγίων μας ενεργά μέσα μας, την επίγνωση ότι το δέντρο που έχει ρίζες στην παράδοση, στην αγάπη, στην ανάσταση, μπορεί να φαίνεται ότι πέφτει, αλλά δεν θα ξεριζωθεί! Και η γενναιότητα διδάσκεται από ανθρώπους που αγαπούν τον Χριστό χωρίς να κάνουν θόρυβο, από όσους βλέπουν, μαθαίνουν, είναι αποφασισμένοι και νικούν όντας μέλη της Εκκλησίας! 

     Επαινεί ο κόσμος αυτός που παλεύουν για αξιοπρέπεια και ελευθερία. Ας ρίχναμε μια ματιά στα συναξάρια των Αγίων μας κι εκεί θα βλέπαμε μιαν άλλη ελευθερία, αυτήν της κατά Χριστόν ζωής, η οποία δίνει αντοχή στις απρέπειες του κόσμου και των ανθρώπων, αλλά και γεμίζει με αιωνιότητα τις καρδιές! Εδώ είναι η αλήθεια που κρατά! 

π. Θεμιστοκλής Μουρτζανός

ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΑΝΑΡΓΥΡΟΙ ΚΥΡΟΣ ΚΑΙ ΙΩΑΝΝΗΣ

 

---

Τη μνήμη των Αγίων Κύρου και Ιωάννου των Αναργύρων τιμά σήμερα, 31 Ιανουαρίου, η Εκκλησία μας. Οι Άγιοι Μάρτυρες Κύρος και Ιωάννης άθλησαν κατά την εποχή του αυτοκράτορα Διοκλητιανού (284 – 305 μ.Χ.). Ο Άγιος Κύρος καταγόταν από την Αλεξάνδρεια, ενώ ο Άγιος Ιωάννης καταγόταν από την Έδεσσα της Μεσοποταμίας.

Όταν ξέσπασε ο διωγμός του Διοκλητιανού, ο Άγιος Κύρος πήγε σε ένα παραθαλάσσιο τόπο της Αραβίας και, αφού περιεβλήθηκε το μοναχικό σχήμα, κατοίκησε στον τόπο αυτό.

Ο Άγιος Ιωάννης πήγε στα Ιεροσόλυμα και εκεί άκουσε για τα θαύματα που επιτελούσε ο Άγιος Κύρος. Στην συνέχεια μετέβη στην Αλεξάνδρεια. Από εκεί, αφού από διάφορες φήμες έμαθε που διέμενε ο Άγιος Κύρος, πήγε και τον βρήκε και έμεινε μαζί του. Τα θαύματα των Αγίων Αναργύρων συνέγραψε ο Άγιος Σωφρόνιος, Πατριάρχης Ιεροσολύμων, διότι οι Άγιοι θεράπευσαν τα μάτια του.

Κατά την περίοδο του διωγμού συνελήφθη και η Αγία Αθανασία, που ήταν χήρα, καθώς επίσης και οι τρεις θυγατέρες της Θεοδότη, Θεοκτίστη και Ευδοξία. Η είδηση τάραξε τον Κύρο και τον Ιωάννη. Έτσι οι Άγιοι, επειδή φοβήθηκαν μήπως αυτές δειλιάσουν από την σκληρότητα των βασανιστηρίων, εξαιτίας της αδυναμίας της φύσεως της γυναίκας, έσπευσαν κοντά τους και έδιναν σε αυτές θάρρος, ενώ παράλληλα προετοιμάζονταν και οι ίδιοι για το μαρτύριο.

Και πράγματι, συνελήφθησαν και αυτοί και οδηγήθηκαν στον ηγεμόνα. Εκεί διακήρυξαν με παρρησία και θάρρος την πίστη τους στον Θεό. Μάταια ο ηγεμόνας ζητούσε να κάμψει την ανδρεία της μητέρας, δείχνοντας σε αυτή τις θυγατέρες της και επιρρίπτοντάς της την ενοχή. Εκείνη, αφού στράφηκε προς τις θυγατέρες της, τις ενίσχυε λέγουσα ότι η σωματική ωραιότητα είναι πρόσκαιρη, ενώ στην αιωνιότητα διατηρείται η ομορφιά της ψυχής του ανθρώπου αθάνατη.

Αυτές δε έλεγαν προς την μητέρα τους ότι αισθάνονταν μεγάλη χαρά, επειδή έμελλε να φύγουν από τον μάταιο αυτό κόσμο μαζί της για την αγάπη του Χριστού και να μην χωρισθούν ποτέ από κοντά της. Ο ηγεμόνας εξαγριώθηκε και διέταξε να τους υποβάλουν σε πολλά και σκληρά βασανιστήρια. Μετά από τα βασανιστήρια αποκεφάλισαν διά ξίφους τον Άγιο Κύρο και τον Άγιο Ιωάννη, το έτος 292 μ.Χ.. Έτσι μαρτύρησαν και η Αγία Αθανασία με τις τρεις θυγατέρες της. Τον βίο και το μαρτύριο αυτών έγραψε ο Σωφρόνιος ο Σοφιστής.

Η Σύναξη αυτών ετελείτο στο Μαρτύριο που είχε ανεγερθεί προς τιμήν τους και βρίσκεται στην περιοχή Φωρακίου.

Απολυτίκιον
Ήχος πλ. α’.
Τα θαύματα των Αγίων σου Μαρτύρων, τείχος ακαταμάχητον ημίν δωρησάμενος, Χριστέ ο Θεός, ταίς αυτών ικεσίαις, βουλάς εθνών διασκέδασον, της Βασιλείας τα σκήπτρα κραταίωσον, ως μόνος αγαθός και φιλάνθρωπος.

ΣΧΟΛΙΟ ΣΤΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ(ΤΟΥ ΖΑΚΧΑΙΟΥ)

 

Ἕνας ἀπό τούς μεγαλύτερους συγγραφεῖς στόν κόσμο εἶναι ὁ Θεόδωρος Ντοστογιέφσκι. Ρῶσσος, ὀρθόδοξος χριστιανός. Θά μπορούσαμε νά ποῦμε, ὅτι μετέφερε στά βιβλία του περίπου ὅλη τήν ὀρθόδοξη πίστη, γιατί πόνεσε πολύ γιά τήν ἀπόκτησή της.
Ἔζησε τόν περασμένο αἰώνα. Στήν ἀρχή ἦταν ἄθεος καί καταφρονητής τῶν πάντων. Ἔπεσε σέ πολλά λάθη. Κάποια φορά τόν ἔπιασαν καί τόν ἔκλεισαν στή φυλακή. Ἐκεῖ, ὁ Θεόδωρος Ντοστογιέφσκι ἔμαθε νά διαβάζει τό Εὐαγγέλιο. Καί κατάλαβε τί διαφορά ὑπάρχει ἀνάμεσα στά βιβλία τῆς ἀθεῒας ἤ τῆς ψευτοφιλοσοφίας τῶν ἀνθρώπων καί εἰς τήν σοφίαν τήν ἄνωθεν. Τήν σοφία τοῦ Θεοῦ. Καί ἀπό τότε ἔγινε βαθύς καί συνειδητός χριστιανός.

Σ’ ἕνα βιβλίο του λοιπόν, «Ἔγκλημα καί τιμωρία», μιλάει γιά ἕνα φτωχαδάκι, ἕνα ταλαίπωρο ἄνθρωπο πού εἶχε καταντήσει νά ἔχει μοναδική του χαρά καί ἀπόλαυση, στή ζωή –ἐπειδή ἦταν ἐσωτερικά κούφιος- μόνο τό κρασί.
Κάποια φορά αὐτός ὁ μέθυσος, ὁ Μαρμελάντωφ, ἦλθε σέ πνευματική κατάνυξη καί εἶπε τά ἑξῆς λόγια: (τοῦ Ντοστογιέφσκι λόγια φυσικά):
«Θά ἔπρεπε κάθε ἄνθρωπος, κάπου νά μπορεῖ νά ἀκουμπήσει. (Τό ἔλεγε μέ πόνο, γιατί αὐτός ὁ ἄνθρωπος, ὁ Μαρμελάντωφ, δέν εἶχε νά ἀκουμπήσει πουθενά). Ἀλλά θά ρθεῖ καιρός πού κάθε ἕνας, κάπου θά μπορέσει νά ἀκουμπήσει τό κεφάλι του. Ἔτσι ἔπρεπε νά εἶναι καί τώρα. Ἔπρεπε καί τώρα, κάθε ἄνθρωπος κάπου νά μποροῦσε νά ἀκουμπάει, κάπου νά βρίσκει λίγη συμπόνια καί παρηγοριά».

 Καί συνεχίζει:
«Συμπόνια σέ μᾶς, θά δείξει Ἐκεῖνος πού ἔχει γιά ὅλους συμπόνια. Ἐκεῖνος πού θά μᾶς κρίνει ὅλους καί τούς καλούς καί τούς κακούς. Καί ὅταν πιά θά ἔχει τελειώσει μέ ὅλους τούς ἄλλους, θά ἀσχοληθεῖ καί μέ μᾶς. Θά μᾶς πεῖ: «Ἐλᾶτε καί σεῖς πτωχά μου πλασματάκια». Τότε ἐμεῖς θά πάρομε τόν δρόμο πρός τό μέρος του. Νά πᾶμε κοντά του χωρίς ντροπή.

Ἀλλά τότε θά ξεσηκωθοῦν οἱ σοφοί καί οἱ συνετοί καί οἱ καλοί ἄνθρωποι τοῦ κόσμου τούτου καί θά φωνάξουν:
-Κύριε, τί τούς θέλεις αὐτούς; Ἄφησέ τους.
Μά ὁ Χριστός δέν θά μᾶς ἀφήσει. Θά τούς πεῖ:
-Ναί, σοφοί καί συνετοί, ναί, καλοί ἄνθρωποι τοῦ κόσμου. Θά τούς πάρω καί αὐτούς κοντά μου. Γιατί εἶναι δικοί μου. Πλάσματά μου. Καί ποτέ, κανένας τους, δέν εἶχε τόν ἑαυτό του γιά τίποτε.
Θά ἁπλώσει τά χέρια του σέ μᾶς, νά μᾶς δεχθεῖ.
Καί θά μᾶς ξαναπεῖ:
-Ἐλᾶτε παιδιά μου. Ἐλᾶτε. Καί ἐμεῖς θά πέσομε κάτω καί θά τόν προσκυνήσομε. Ἡ καρδιά μας, θά γεμίσει τότε μέ χαρά καί μέ φῶς».
Μπορῶ νά ἐλπίζω;

Σήμερα ἡ Ἐκκλησία μας διαβάζει ἕνα κομμάτι ἀπό τό Εὐαγγέλιο,πού μιλάει γιά ἕνα πάμπλουτο ἄνθρωπο μέ μεγάλο κοινωνικό ἀξίωμα, τόν Ζακχαῖο. Ἦταν διευθυντής τῆς Ἐφορίας. Τότε ὅλα αὐτά τά ἀξιώματα, εἶχαν ἀσυδοσία. Ἄν σήμερα μιλᾶμε γιά διαπλοκή, τότε ἦταν πού ἦταν τό κακό, γιατί κανένας δέν μποροῦσε νά ἐλέγξει κανέναν. Καί οἱ μεγάλοι ἀξιωματοῦχοι ἔκαναν τερατώδεις ἀδικίες.
Ἕνας πάμπλουτος μέ μεγάλο ἀξίωμα, πού τόν σέβονται καί τόν φοβοῦνται καί μπορεῖ νά κάνει ὅτι θέλει, τί σχέση ἔχει μέ τό φτωχαδάκι τοῦ Ντοστογιέφσκι; Πού ὄχι μόνο δέν εἶχε νά φάει ἀλλά καί ἦταν ἐσωτερικά κούφιος; Χωρίς περιεχόμενο;

Γιατί τό θυμηθήκαμε;
Γιατί ὁ Ζακχαῖος, πάμπλουτος καί ἰσχυρός καί ὁ Μαρμελάντωφ –φτωχός καί μέθυσος- εἶχαν ἕνα κοινό σημεῖο. Ἔψαχναν καί οἱ δυό νά βροῦν μιά ἀκρούλα στόν οὐρανό. Ἔψαχναν νά βροῦν ἕνα μικρό κομματάκι στόν οὐρανό. Γιά νά αἰσθανθοῦν λίγο ἀλλιώτικα ἀπό τήν κατάσταση πού ζοῦσαν.
Ὁ ἕνας ἀπό τήν φτώχεια καί τήν ταλαιπωρία.
Ὁ ἄλλος ἀπό τό ὅτι τά εἶχε ὅλα, ἀλλά μέ ἕνα τρόπο πού τοῦ πλάκωνε τήν συνείδηση. Καί τόν ἔκανε, νά μήν μπορεῖ νά αἰσθάνεται χαρά καί εἰρήνη.
Ἕνα κομματάκι γῆς πατᾶμε ἐδῶ, μά θά θέλαμε νά πατήσομε ἕνα κομματάκι στόν οὐρανό, νά βροῦμε ἕνα κομματάκι ἐλπίδα ὅτι αὐτά τά πράγματα πού κάνουν μαύρη τή ζωή μας, κάπως θά ἀλλάξουν.
Ἔμαθε ὁ Ζακχαῖος ὅτι περνοῦσε ὁ Χριστός ἀπό τήν Ἱεριχώ, ὅπου ζοῦσε καί ἔτρεξε νά τόν δεῖ. Γιατί; Γιά νά καταλάβει ἀπό τό παρουσιαστικό του, ἄν μπορεῖ νά ἐλπίζει ὅτι θά τόν ὁδηγήσει αὐτός ὁ διδάσκαλος τοῦ λόγου τοῦ Θεοῦ, νά βρεῖ ἕνα κομματάκι ὄχι στή γῆ, ἀλλά στόν οὐρανό.
Μά ἦταν κοντός καί φοβήθηκε ὅτι δέν θά μπορέσει νά τόν δεῖ. Ἀνέβηκε λοιπόν πάνω σέ μιά συκομουριά, ἕνα δένδρο στό δρόμο καί τέντωσε τά μάτια του νά δεῖ τόν Χριστό. Νά λύσει τό αἴνιγμά του:
-Μπορῶ νά ἐλπίζω; Μπορῶ νά ἔχω ἀπό αὐτόν ὠφέλεια; Μπορεῖ νά μοῦ προσφέρει κάτι διαφορετικό ἀπό αὐτά μέ τά ὁποῖα ἔχω γεμίσει τίς τσέπες μου καί τίς τράπεζές μου;

Καί τί ἔγινε τότε;
Πέρασε ὁ Χριστός ἀπό κάτω καί πρίν προλάβει ὁ Ζακχαῖος νά τόν δεῖ, τόν εἶδε ὁ Χριστός ὁ παντογνώστης καί τοῦ εἶπε:
-Ζακχαῖε κατέβα. Σήμερα θά μείνω στό σπίτι σου. Κατέβηκε ὁ Ζακχαῖος καί τόν ὑποδέχθηκε γεμάτος χαρά. Καί μαζεύτηκαν γύρω του ἕνα σωρό ἄλλοι ἄνθρωποι, ἴδιο συνάφι. Ἀνάμεσα σ’ αὐτούς τούς ἀνθρώπους, τοῦ χρήματος, τῆς καταφρόνησης, τῆς ἀσυνειδησίας, τῆς ἀθεΐας, πού πίστευαν ὅτι ἀξία ἡ ζωή ἔχει μόνο ὅταν ἔχεις, τρῶς, πίνεις καί γλεντᾶς, ἀνάμεσα σ’ αὐτούς, στάθηκε ὁ Ζακχαῖος καί εἶπε στόν Χριστό:
-Κύριε, τά ἡμίσυ τῶν ὑπαρχόντων μοι, δίδωμι πτωχοῖς.
Ἀπό αὐτά πού ἀπόκτησα, τά μισά τά δίνω στούς φτωχούς. Καί ἀπό τά ἄλλα μισά, ὅποιον συκοφάντησα, ὅποιον τόν ἀδίκησα, θά ρθεῖ ἐδῶ καί θά τοῦ δώσω τετραπλάσια.
Ἀκούοντας τά λόγια αὐτά ὁ Χριστός εἶπε: «Σήμερον, σωτηρία τῷ οἴκῳ τούτῳ ἐγένετο καθότι καί αὐτός υἱός Ἀβραάμ ἐστι». Σήμερα ἦρθε ἡ σωτηρία σ’ αὐτό τό σπίτι. Εἶναι υἱός τοῦ Ἀβραάμ ὁ Ζακχαῖος. Καί ἐγώ ἦλθα νά τά μαζέψω τά παιδιά τοῦ Ἀβραάμ.

Ἐκεῖνα πού θέλουν νά ρθοῦνε κοντά μου.
Μή μένομε στήν ρηχότητα τῶν σκέψεών μας
Αὐτή εἶναι μέ ἁπλά λόγια ἡ ἱστορία τοῦ Ζακχαίου. Μπορεῖ κανείς νά τήν περάσει εὔκολα. Χωρίς νά κάνει κάποια βαθύτερη σκέψη· καί νά πεῖ:
-Ἔ, τί ὄμορφο περιστατικό... Μέσα στή ζωή τοῦ Χριστοῦ, νά μετανοιώσει καί ἕνας τέτοιος πλούσιος.
Ἀλλά ἄς μποῦμε στό βάθος τῶν πραγμάτων, γιά νά σπρώξομε λίγο τόν ἑαυτό μας, ἀπό τήν ρηχότητα σκέψεων, συναισθημάτων καί ἀποφάσεων στά πιό βαθειά. Γιά νά πάρομε κάτι τό οὐσιωδέστερο ἀπό τόν Χριστό. Πού συμβαίνει νά τόν συναντᾶμε, χωρίς νά ὠφελούμεθα ἀπό τόν λόγο του. Νά τόν ἀκοῦμε χωρίς νά τόν κατανοοῦμε.
Τί σημαίνει τό: «Σήμερον, σωτηρία τῷ οἴκῳ τούτῳ ἐγένετο;»
Ὁ σωτήρας Χριστός, ἔμπαινε σέ πολλά σπίτια, πού δέν κράταγαν ἀπολύτως τίποτε ἀπό ὅσα ἔβλεπαν καί ἄκουγαν ἀπό αὐτόν. Ὅταν ὅμως μπῆκε στό σπίτι τοῦ Ζακχαίου, ὁ Ζακχαῖος δέν τόν ἔβαλε στήν πολυθρόνα, ἀλλά στήν καρδιά του.
Μπαίνοντας ὁ Χριστός στό σπίτι τοῦ Ζακχαίου κατέβηκε ὁ οὐρανός, ἡ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ, μέσα στήν καρδιά τοῦ Ζακχαίου. Ἀπό ποῦ τό καταλαβαίνομε;

Ὅταν ἕνας ἄνθρωπος, σέ ὅλη του τή ζωή κυνηγάει τό χρῆμα, τήν καλοπέραση καί πιστεύει ὅτι ἡ χαρά καί ἡ εὐτυχία εἶναι ἐδῶ σέ αὐτό τόν κόσμο, τό φρόνημα αὐτό τοῦ γίνεται δευτέρα φύση. Τοῦ γίνεται ἡ «καρδιά» του, ἡ νοοτροπία του, τά συναισθήματά του, ἡ χαρά του.
Καί ὅλα αὐτά, δέν φεύγουν εὔκολα.
Γι’ αὐτό βλέπομε ἀνθρώπους, στήν παραμονή τοῦ θανάτου τους, νά τό ξέρουν ὅτι φεύγουν καί νά μήν ἀλλάζουν σέ τίποτε. Γιατί; Γιατί ἔχει μολυνθεῖ ἀπό τήν ἁμαρτία καί ἡ σκέψη καί ἡ καρδιά καί τό σῶμα καί τά συναισθήματα. Ὁλόκληρος ὁ ἄνθρωπος.
Γι’ αὐτό μᾶς λέει τό Εὐαγγέλιο: Μπῆκε ὁ Χριστός ὄχι ἁπλά στό σπίτι τοῦ Ζακχαίου, ἀλλά στήν καρδιά του, στόν κόσμο του μέσα μπῆκε. Καί τί τόν ἔκανε;
Ἀπό σταῦλο, Οὐρανό!
Ὅπως τότε, πού γεννήθηκε ὁ Χριστός στό σπήλαιο, ἀπό τήν ἁγία Παρθένο καί ἔκανε ὅπως ψάλλομε τό σπήλαιο, οὐρανό. Καί τήν Παρθένο, θρόνο του καί παράδεισο.
Ἔτσι ἔγινε καί ἡ ψυχή, ὁ ἐσωτερικός κόσμος τοῦ Ζακχαίου, ἀπό τήν στιγμή πού ἔβαλε τόν Χριστό ὄχι στό σαλόνι του, ἀλλά στήν καρδιά του. Καί ἐκεῖνα πού μέχρι τότε τά ἀγαποῦσε, ἀφοῦ μπῆκε ὁ Χριστός στήν καρδιά του, κατάλαβε ὅτι «δέν εἶναι προτεραιότητα».
Ποιό ἦταν ἡ λάθος τοποθέτηση;
• Τοῦ φτωχοῦ Μαρμελάντωφ, ὅτι μποροῦσε μέσα στήν τόση δυστυχία πού εἶχε, νά χαρεῖ λίγο μέ τό κρασί.
• Τοῦ Ζακχαίου ὅτι ἔβαλε στόχο του νά πλουτήσει, γιά νά μπορέσει νά φάει, νά πιεῖ, νά γλεντήσει, νά βρεῖ χαρά. Ἔτσι τήν αἰσθανόταν.
Πάμπλουτος ὁ ἕνας. Φτωχαδάκι ὁ ἄλλος.
Ἀλλά τά ἴδια μυαλά.
Μόνο ἄν μπεῖ ὁ Χριστός στήν καρδιά μας καί καταλάβομε ὅτι ἡ προτεραιότητα εἶναι ὁ Θεός, ὁ σωτήρας ὁ Χριστός, ἡ αἰώνια ζωή καί ἡ ψυχή, μποροῦμε νά παραμερίσομε τά ἐπίγεια (πράγματα καί φρονήματα) ἀπό τή ζωή μας.

Διαφορετικά; Διαφορετικά, ἡ συνάντηση μας μέ τόν Χριστό, μέ τόν λόγο του, μέ τήν χάρη του καί τό ἔλεός του δέν θά εἶναι παρά μιά μικρή λεπτομέρεια στή ζωή μας. Ἡ ὁποία στό τέλος θά καταντήσει ἕνα ἐπεισοδιάκι, πού μιά μέρα θά λησμονηθεῖ.
Ὁ Χριστός ἀλλάζει τίς προτεραιότητες
Ἀπό τόν Ζακχαῖο μέχρι σήμερα πέρασαν 20 αἰῶνες.
Σέ μᾶς ὁ Ζακχαῖος τί ἔχει νά πεῖ;
«Ἰησοῦς Χριστός χθές καί σήμερον ὁ αὐτός καί εἰς τούς αἰῶνας».
Ἐμεῖς ἀλλάζομε. Ὁ Χριστός δέν ἀλλάζει.

Καί εἶναι ἀθλιότητα, νά ἀλλάζομε μόνο σέ ἡλικία, νά ἀλλάζομε ἀπό τήν ἀρρώστια στήν ὑγεία καί ἀπό τήν ὑγεία στήν ἀρρώστια· καί νά ἀλλάζομε μόνο ροῦχα καί ἐμφάνιση.
«Ἰησοῦς Χριστός χθές καί σήμερον ὁ αὐτός».
Καί τότε ζωντανός καί πηγή ζωῆς καί σήμερα ζωντανός καί πηγή ζωῆς. Τότε, μέ τήν κατά σάρκα παρουσία του, ψηλαφητός. Σήμερα, παρών μέ τόν λόγο του στό εὐαγγέλιο, στήν Ἐκκλησία, στό κήρυγμα. Καί κατά σάρκα παρών καί αἰσθητῶς στήν Θεία Κοινωνία.
Μακάριος ὁ ἄνθρωπος ὁ ὁποῖος ἀναζητεῖ τόν Χριστό, ὅπως ἔψαχνε νά τόν βρεῖ ὁ Ζακχαῖος, γιά νά τόν βάλει στήν καρδιά του. Καί τόν ἔβαλε.
Μακάριος ὁ ἄνθρωπος πού διαβάζει τόν λόγο τοῦ Θεοῦ καί προσπαθεῖ νά τόν ρουφήξει. Νά τόν κάνει κριτήριο στή ζωή του. Νά τόν κάνει γραμμή καί πρόγραμμα, πού πρέπει νά ἀκολουθήσει, γιά νά ὀρθοποδήσει πνευματικά.
Μόνο μέ τήν παρουσία τοῦ Χριστοῦ μέσα στήν καρδιά ἀλλάζουν οἱ προτεραιότητες μας. Καί μετατοπίζονται ἀπό τό σῶμα καί τήν σάρκα· καί ἀπό τήν ἰδέα ὅτι ἡ γῆ εἶναι ἡ πηγή τῆς χαρᾶς, τῆς εἰρήνης καί τῆς εὐτυχίας, στόν Χριστό καί στήν αἰώνια ζωή.
Ἄν αὐτό δέν τό καταφέρομε, θά μείνομε γιά πάντα ταλαίπωροι ἄνθρωποι. Γιατί δέν ὑπάρχει χειρότερη ταλαιπωρία ἀπό τήν αἰώνια κόλαση. Οὔτε μεγαλύτερη καί χειρότερη ταλαιπωρία ἀπό τόν χωρισμό ἀπό τόν Χριστό.
Ὁ ἀγώνας γιά νά ζήσομε τή ζωή τοῦ Χριστοῦ, ἐνισχύεται μέ τήν ἐνέργεια τοῦ Θεοῦ καί μέ τόν φωτισμό του.Ἀλλά χρειάζεται καί ἡ δική μας προσπάθεια.
Βέβαια, ἀφοῦ ζοῦμε στό χῶρο τῆς Ἐκκλησίας, δέν ἔπρεπε νά εἴχαμε ἀνάγκη νά μάθομε τί ἔχει προτεραιότητα στή ζωή μας.Ἀλλά θά ἔπρεπε νά εἴχαμε σταθερή ἀπόφαση καί θέληση, νά ἐπιβάλλομε στόν ἑαυτό μας, τή ζωή πού ἀπαιτεῖ ὁ Χριστός.

Νά μᾶς φωτίσει καί νά μᾶς δυναμώσει ὁ Κύριος σ’ αὐτό τό ἔργο, γιατί αὐτό εἶναι ἡ μοναδική ἀληθινή χαρά.Ἔτσι θά βροῦμε καί μεῖς ἕνα κομματάκι στόν οὐρανό.Ἔτσι θά ἔχομε τήν ἐλπίδα τῆς αἰώνιας ζωῆς. Ἀμήν.-

Τοῦ μακαριστοῦ Μητροπολίτου Νικοπόλεως κυροῦ Μελετίου,

ΤΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ 31/01/21-ΚΑΤΑ ΛΟΥΚΑ ΙΘ' 1-10

 

 Πρωτότυπο Κείμενο

Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ, διήρχετο ὁ Ἰησοῦς τὴν Ἱεριχώ· καὶ ἰδοὺ ἀνὴρ ὀνόματι καλούμενος Ζακχαῖος, καὶ αὐτὸς ἦν ἀρχιτελώνης, καὶ οὗτος ἦν πλούσιος, καὶ ἐζήτει ἰδεῖν τὸν Ἰησοῦν τίς ἐστι, καὶ οὐκ ἠδύνατο ἀπὸ τοῦ ὄχλου, ὅτι τῇ ἡλικίᾳ μικρὸς ἦν. Καὶ προδραμὼν ἔμπροσθεν ἀνέβη ἐπὶ συκομορέαν, ἵνα ἴδῃ αὐτόν, ὅτι ἐκείνης ἤμελλε διέρχεσθαι. Καὶ ὡς ἦλθεν ἐπὶ τὸν τόπον, ἀναβλέψας ὁ Ἰησοῦς εἶδεν αὐτὸν καὶ εἶπε πρὸς αὐτόν· Ζακχαῖε, σπεύσας κατάβηθι· σήμερον γὰρ ἐν τῷ οἴκῳ σου δεῖ με μεῖναι. Καὶ σπεύσας κατέβη, καὶ ὑπεδέξατο αὐτὸν χαίρων. Καὶ ἰδόντες πάντες διεγόγγυζον λέγοντες ὅτι παρὰ ἁμαρτωλῷ ἀνδρὶ εἰσῆλθε καταλῦσαι. Σταθεὶς δὲ Ζακχαῖος εἶπε πρὸς τὸν Κύριον· ἰδοὺ τὰ ἡμίση τῶν ὑπαρχόντων μου, Κύριε, δίδωμι τοῖς πτωχοῖς, καὶ εἴ τινός τι ἐσυκοφάντησα, ἀποδίδωμι τετραπλοῦν. Εἶπε δὲ πρὸς αὐτὸν ὁ Ἰησοῦς ὅτι σήμερον σωτηρία τῷ οἴκῳ τούτῳ ἐγένετο, καθότι καὶ αὐτὸς υἱὸς Ἀβραάμ ἐστιν. Ἦλθε γὰρ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ζητῆσαι καὶ σῶσαι τὸ ἀπολωλός.

Νεοελληνική Απόδοση

Εκείνο τον καιρό, ο Ιησούς μπήκε στην Ιεριχώ και περνούσε μέσα από την πόλη. Εκεί υπήρχε κάποιος, που το όνομά του ήταν Ζακχαίος. Ήταν αρχιτελώνης και πλούσιος. Αυτός προσπαθούσε να δει ποιος είναι ο Ιησούς· δεν μπορούσε όμως εξαιτίας του πλήθους και γιατί ήταν μικρόσωμος. Έτρεξε λοιπόν μπροστά πριν από το πλήθος κι ανέβηκε σε μια συκομουριά για να τον δει, γιατί θα περνούσε από κει. Όταν έφτασε ο Ιησούς στο σημείο εκείνο, κοίταξε προς τα πάνω, τον είδε και του είπε: «Ζακχαίε, κατέβα γρήγορα, γιατί σήμερα πρέπει να μείνω στο σπίτι σου». Εκείνος κατέβηκε γρήγορα και τον υποδέχτηκε με χαρά. Όλοι όσοι τα είδαν αυτά διαμαρτύρονταν κι έλεγαν ότι πήγε να μείνει στο σπίτι ενός αμαρτωλού. Τότε σηκώθηκε ο Ζακχαίος και είπε στον Κύριο: «Κύριε, υπόσχομαι να δώσω τα μισά από τα υπάρχοντά μου στους φτωχούς και ν’ ανταποδώσω στο τετραπλάσιο όσα έχω πάρει με απάτη». Ο Ιησούς, απευθυνόμενος σ’ αυτόν, είπε: «Σήμερα αυτή η οικογένεια σώθηκε· γιατί κι αυτός ο τελώνης είναι απόγονος του Αβραάμ. Ο Υιός του Ανθρώπου ήρθε για ν’ αναζητήσει και να σώσει αυτούς που έχουν χάσει το δρόμο τους»

ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΟ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ ΚΥΡΙΑΚΗΣ 31/01/21-ΠΡΟΣ ΤΙΜΟΘΕΟΝ Δ' 9-15

 

Διακ. Χαρίτωνος Θεοδώρου

Πρωτότυπο Κείμενο

Τέκνον Τιμόθεε, πιστὸς ὁ λόγος καὶ πάσης ἀποδοχῆς ἄξιος· εἰς τοῦτο γὰρ καὶ κοπιῶμεν καὶ ὀνειδιζόμεθα, ὅτι ἠλπίκαμεν ἐπὶ Θεῷ ζῶντι, ὅς ἐστι σωτὴρ πάντων ἀνθρώπων, μάλιστα πιστῶν. Παράγγελλε ταῦτα καὶ δίδασκε. Μηδείς σου τῆς νεότητος καταφρονείτω, ἀλλὰ τύπος γίνου τῶν πιστῶν ἐν λόγῳ, ἐν ἀναστροφῇ, ἐν ἀγάπῃ, ἐν πνεύματι, ἐν πίστει, ἐν ἁγνείᾳ. Ἕως ἔρχομαι πρόσεχε τῇ ἀναγνώσει, τῇ παρακλήσει, τῇ διδασκαλίᾳ. Μὴ ἀμέλει τοῦ ἐν σοὶ χαρίσματος, ὃ ἐδόθη σοι διὰ προφητείας μετὰ ἐπιθέσεως τῶν χειρῶν τοῦ πρεσβυτερίου. Ταῦτα μελέτα, ἐν τούτοις ἴσθι, ἵνα σου ἡ προκοπὴ φανερὰ ᾖ ἐν πᾶσιν.

Νεοελληνική Απόδοση

Παιδί μου, Τιμόθεε, αυτό που λέω είναι αλήθεια κι αξίζει να γίνει πέρα για πέρα αποδεκτό. Κι εμείς γι’ αυτό υπομένουμε κόπους και ονειδισμούς, γιατί στηρίξαμε την ελπίδα μας στον αληθινό Θεό, που είναι σωτήρας όλων των ανθρώπων κι ιδιαίτερα των πιστών. Αυτά να παραγγέλλεις και να διδάσκεις. Κανείς να μη σε καταφρονεί που είσαι ακόμη νέος. Αντίθετα, να γίνεις υπόδειγμα για τους πιστούς με το λόγο, με τη συμπεριφορά σου, με την αγάπη, με την πνευματική ζωή, με την πίστη, με την αγνότητα. Ώσπου να έρθω, συγκέντρωσε την προσοχή σου στην ανάγνωση των Γραφών, στις συμβουλές και στη διδασκαλία. Μην αφήνεις αχρησιμοποίητο το χάρισμα που έχεις και που σου δόθηκε όταν ύστερα από υπόδειξη των προφητών της εκκλησίας σε χειροτόνησαν οι πρεσβύτεροι. Αυτά να έχεις στο νου σου, μ’ αυτά να ασχολείσαι, ώστε η πρόοδός σου να είναι φανερή σ’ όλα.

Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΩΝ ΤΡΙΩΝ ΙΕΡΑΡΧΩΝ ΣΤΗΝ ΠΑΙΔΕΙΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ

 

Του Σεβ. Μητροπολίτου Μάνης κ. Χρυσοστόμου Γ’

---

Φωστῆρας μεγίστους «τῆς τρισηλίου θεότητος» ὀνομάζει ἡ Ἐκκλησία τούς τρεῖς μεγάλους Ἱεράρχες «Βασίλειον τὸν ἔνθεον νοῦν», «Γρηγόριον τὴν θείαν φωνήν» καί «Ἰωάννην, τὴν χρυσόφωνον σάλπιγγα».

Καί δικαίως. Καί οἱ τρεῖς τους φώτισαν τήν οἰκουμένη τόσο μέ τήν διδασκαλία τους ὅσο καί μέ τήν ἀρετή τους.

Οἱ διδασκαλίες τους εἶναι ἀκτῖνες θείου φωτός καί τά συγγράμματά τους βάθος θεϊκῆς σοφίας. Διάνοιες εὑρύτατες, μεγάλα πνεύματα μέ κατανόηση τοῦ ἀληθοῦς νοήματος τῆς ἀνθρώπινης ὕπαρξης. Προσέτι, ἐκτός ἀπό τήν ὑλική βοήθεια τῶν ἀδυνάτων καί πασχόντων, συνεδύασαν καί τήν πνευματική τους ἐξύψωση. Ἔλυσαν πολλά κοινωνικά προβλήματα τῆς ἐποχῆς τους καί μέ τό ἐνάρετο παράδειγμά τους στήριξαν τούς συνανθρώπους τους. Τά μέγιστα δέ συνετέλεσαν στό μεγάλο θέμα τῆς ὅλης παιδείας τοῦ ἀνθρώπου.

Ἔτσι ἡ ἑορτή τῶν Τριῶν Ἱεραρχῶν, Βασιλείου τοῦ Μεγάλου, Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου καί Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου εἶναι μία ἄριστη εὐκαιρία ὅπως, «πάλιν καί πολλάκις», συνειδητοποιήσουμε τήν ἀνεκτίμητη ἀξία τῆς συμβολῆς τους στήν ἐν γένει παίδευση τοῦ ἀνθρώπου.

Εἶναι ἀναντίρρητο γεγονός ὅτι καί οἱ τρεῖς μεγάλοι καί θεοφόροι αὐτοί Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας ἤκουσαν τήν προτροπήν τοῦ Ψαλμωδοῦ «Δράξασθε παιδείας» (Ψαλμ. 2, 12) καί μετά πολλοῦ ζήλου ἐπεδόθησαν στή συμμόρφωση πρός αὐτήν.

Τῷ ὄντι, ὑπῆρξαν πανεπιστήμονες. Εἶχαν σπουδάσει σέ μεγάλα πνευματικά-ἐκπαιδευτικά κέντρα, σέ περίφημες σχολές τῆς ἐποχῆς τους, ἀπό φιλοσοφία καί ρητορική, μέχρι ἀριθμητική, ἀστρονομία καί ἰατρική. Μελέτησαν σέ βάθος «τί ἐστὶ ἄνθρωπος;» καί στήριξαν, ἔγραψαν καί διηκόνησαν μέ σύνεση, σοφία καί διάκριση τόν πλησίον, ἀπ’ ὅποια ἔπαλξη κι’ ἄν βρέθηκαν.

Τό σημαντικότερο δέ ἦταν ὅτι θεμελίωσαν τήν ἑλληνική καί χριστιανική παιδεία καί δημιούργησαν τό μέγα εὐεργέτημα τῆς ἀνθρωπότητος, τόν ἑλληνοχριστιανικό πολιτισμό. Ἡ Φιλοσοφία τῆς Ἀρχαίας Ἑλλάδος καί τά διδάγματα τοῦ Ἱεροῦ Εὐαγγελίου συναντήθηκαν στό πνεῦμα τῆς νέας παιδείας πού διεμόρφωσαν οἱ Τρεῖς Ἱεράρχες.

Ἑνώθηκαν κατά ἁρμονικόν τρόπον στό πρόσωπόν τους, ἡ ἑλληνική καί χριστιανική σκέψη, ἡ γύμναση τοῦ νοός καί σωτηρία τῆς ψυχῆς, ἡ θεία καί ἀνθρώπινη σοφία. Καί οἱ τρεῖς τους θεώρησαν τήν κλασσική παιδεία ὄχι ὡς ἀπόβλητη, ἀλλά ὡς ἀναγκαιότατο προπαιδευτικό στάδιο, τό ὁποῖον ὁδηγεῖ στήν καλύτερη κατανόηση τῆς χριστιανικῆς ἀλήθειας.

Δέν δέχθηκαν δέ ἁπλῶς τήν κλασσική παιδεία, ἀλλά καί τήν ἀφομοίωσαν καί μάλιστα τά συγγράμματά τους εἶναι πεπληρωμένα ἀπό παιδαγωγικά ἀξιώματα. Ὡραιότατο εἶναι καί τό δίστιχο ἐν προκειμένῳ τοῦ Ἁγ. Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου: «Ἑλλὰς ἐμή, νεότης φίλη καὶ ὅσσα πέπασμαι, καὶ δέμας, ὡς Χριστῷ εἴξατε προφρονέως»! Δηλαδή, «Ἑλλάδα μου καὶ νιότη ἀγαπητή, κι ὅλα ὅσα ἀπέκτησα καὶ σῶμα. Πόσο πρόθυμα δοθήκατε στὸν Χριστό» (PG 37, 1449Α).

Περιώνυμοι ἔχουν μείνει, αἰῶνες τώρα: Ἡ μελέτη τοῦ Μεγάλου Βασιλείου «Πρός τούς νέους, ὅπως ἂν ἐξ ἑλληνικῶν ὠφελοῖντο λόγων», ἡ φράση τοῦ Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου «παίδευσιν τῶν παρ’ ἡμῖν ἀγαθῶν εἶναι τὸ πρῶτον» (PG 36, 508) καί τοῦ Ἱ. Χρυσοστόμου «παιδεία μετάληψις ἁγιότητός ἐστι» (ΕΠΕ 25, 282).

Κατ’ ἀκολουθίαν τῆς συζεύξεως αὐτῆς τοῦ ἀρχαίου ἑλληνικοῦ καί χριστιανικοῦ πνεύματος, οἱ Τρεῖς Ἱεράρχες κατέστησαν τά ἰδανικά πρότυπα γιά τήν παιδεία. Τέθηκαν ἀπό πολύ ἐνωρίς προστάτες τῶν Ἑλληνικῶν Γραμμάτων καί γνήσιοι καθοδηγητές διδασκόντων καί διδασκομένων. Ἡ συμβολή τους γιά τήν κατ’ ἄνθρωπον καί κατά Θεόν σοφία καί παιδεία, ὑπῆρξε κατά συνέπειαν, καθοριστική.

*

Εἰδικότερα ἡ θρησκευτική ἑορτή καί τῶν Τριῶν Ἱεραρχῶν θεσπίσθηκε τόν 11ο αἰῶνα, γιατί ὑπῆρχαν ἔντονες διαφωνίες μεταξύ τῶν λογίων γιά τό ποιός ἀπό τούς τρεῖς ἁγίους καί σοφούς Ἱεράρχες ἦταν ὁ σπουδαιότερος. Ἄλλοι ὑποστήριξαν ὅτι σπουδαιότερος ἦταν ὁ Μ. Βασίλειος, ἄλλοι θεωροῦσαν ἀνώτερο τόν Γρηγόριο τόν Θεολόγο ἤ τόν Ἰωάννη τόν Χρυσόστομο.

Γιά νά συμφιλιώσει τίς ἀντιθέσεις αὐτές ὁ λόγιος Μητροπολίτης Εὐχαΐτων Μ. Ἀσίας, Ἰωάννης ὁ Μαυρόπους, πρότεινε νά θεσπισθεῖ κοινή ἑορτή τῶν Τριῶν Ἱεραρχῶν στίς 30 Ἰανουαρίου. Ἡ πρότασή του ἔγινε δεκτή ὑπό τοῦ αὐτοκράτορος Κωνσταντίνου τοῦ Μονομάχου καί τότε θεσπίσθηκε ἡ ἑορτή αὐτή, ἡ ὁποία ἀπό τούς χρόνους αὐτούς ἑορτάζεται πάντοτε ἀπό τήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία μέ ἰδιαίτερη λαμπρότητα. Μάλιστα ὁ λόγιος ἅγιος αὐτός Μητροπολίτης Ἰωάννης εἶναι ὁ πρῶτος, ὁ ὁποῖος συνέγραψε καί Ἱερή Ἀκολουθία γιά τήν ἑορτή.

Ἀξιοπρόσεκτο εἶναι τό γεγονός, ὅτι μέ μεγάλη ἐπισημότητα καί εὐλάβεια ἑορταζόταν ἡ ἑορτή τῶν Τριῶν Ἱεραρχῶν στήν ἐποχή τῆς Τουρκοκρατίας. Ὅπως ἔχει γραφεῖ, «ὁ ὑπόδουλος ἑλληνισμός προσέδωσεν εἰς τόν ἐκκλησιαστικόν ἑορτασμόν τους τόν πανηγυρικόν χαρακτήρα τῆς ἑορτῆς τῶν Ἑλληνικῶν Γραμμάτων, ὡς τῆς ἐθνικῆς ἑορτῆς του (Καθ. Παν. Μπρατσιώτης). Στίς περιοχές τῆς Ἠπείρου καί τῆς Μακεδονίας, πού ἄργησαν νά ἀπελευθερωθοῦν, ἡ ἑορτή τῶν Τριῶν Ἱεραρχῶν ἐξακολουθοῦσε νά ἔχει ἐθνικό χαρακτήρα ὡς τό 1912, πού ἐντάχθηκαν στό ἐλεύθερο Ἑλληνικό Κράτος.

Τό 1841, μέ διάταγμα τοῦ Ὄθωνος, καθιερώθηκε ἡ ἑορτή τῶν Τριῶν Ἱεραρχῶν, ὡς ἑορτή τῆς Παιδείας καί τῶν Γραμμάτων. Ἡ πρόταση αὐτή ἔγινε ἀπό τήν Σύγκλητο τοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν, ἡ ὁποία μέ ἀπόφασή της ἑόρτασε τότε γιά πρώτη φορά ἐπίσημα τήν ἑορτή τῶν Τριῶν Ἱεραρχῶν, ὡς ἑορτή τῶν Γραμμάτων. Καί τό 1856 μέ πανηγυρική τελετή καθιερώθηκε καί τό ἕνα ἀπό τά Λάβαρα τοῦ Πανεπιστημίου, νά φέρει τήν εἰκόνα τῶν Τριῶν Ἱεραρχῶν. Παραπλήσια ἑορτή τελοῦν, ὀφείλουν νά τελοῦν καί τά λοιπά ἐκπαιδευτικά ἱδρύματα τῆς πατρίδος μας, καί ὅπου γῆς ὑπάρχει ὁ ἑλληνισμός.

*

Εἰδικότερα, οἱ παιδαγωγικές γνῶμες τῶν Τριῶν Ἱεραρχῶν, ἤδη ἀπό τόν 4ο αἰῶνα, ἰσχύουν μέχρι σήμερα. Κατά τόν Μ. Βασίλειο, ἡ προσθήκη τῶν νέων γνώσεων πρέπει νά ἐπιτυγχάνεται ὀλίγον κατ’ ὀλίγον καί συμμέτρως. Ὁ διδάσκων ὀφείλει νά προχωρεῖ ἀπό τά ἁπλούστερα πρός τά δυσκολότερα. Ὁ Γρηγόριος συμβουλεύει τό λίγο καί ἀσφαλές ἀπό τό πολύ καί ἐπισφαλές.

Καί ὁ Χρυσόστομος τό ἴδιο λέγει, ὅτι ὁ διδάσκαλος δέν πρέπει νά ἐπιθέτει πολλά φορτία στούς μαθητές, ἀλλά νά διδάσκει κατά ἑνότητες, ὥστε νά μποροῦν νά κάμνουν κτῆμα τους τά διδαχθέντα. Μιλοῦν ἀκόμη οἱ Τρεῖς Ἱεράρχες γιά τήν ἀξία τῆς ἐποπτείας, τῶν παραδειγμάτων, τῆς χάριτος τῆς διδασκαλίας, τῆς διορατικότητος τήν ὁποία πρέπει νά ἔχει ὁ διδάσκαλος. Ἐπίσης τονίζουν ὅτι δέν πρέπει νά διδάσκει ὁ διδάσκαλος ὅ,τι θέλουν οἱ μαθητές, ἀλλ’ ὅ,τι συμφέρει νά μάθουν.

Συγκεκριμένα, οἱ Τρεῖς Ἱεράρχες ὑπογραμμίζουν τήν σπουδαιότητα τῆς ἀγωγῆς τῶν διδασκομένων, ἐκ μέρους τοῦ ἐπιφορτισμένου μέ τήν διδασκαλία. Λέγουν ὅτι ὁ διδάσκαλος ὀφείλει νά ἔχει φρόνηση, ἐνάρετο βίο, γνώσεις ψυχολογίας, κῦρος, ἀκέραιο χαρακτήρα καί βέβαια ταλέντο διδασκαλίας. Κατά τόν Μ. Βασίλειο, ὁ διδάσκαλος πρέπει νά εἶναι ἀρχέτυπο βίου καί κανόνας ἀρετῆς.

Ὁ Γρηγόριος τονίζει ὅτι ὁ διδάσκαλος ἤ νά μή διδάσκει ἤ νά διδάσκει μέ τό παράδειγμά του. Καί ὁ Χρυσόστομος λέγει ὅτι ὁ διδάσκαλος πρέπει πρῶτον νά εἶναι «ἑαυτοῦ διδάσκαλος». Ἔπειτα καί οἱ Τρεῖς σοφοί Ἱεράρχες ὑπογραμμίζουν ὡς ἄριστη παιδαγωγική μέθοδο τήν ἀξία τῆς πατρικῆς ἀγάπης. «Οὐδὲν οὕτω πρὸς διδασκαλίαν ἐπαγωγόν, ὡς τὸ φιλεῖν καὶ φιλεῖσθαι», θά πεῖ ὁ Ἱ. Χρυσόστομος. Κατά τόν Γρηγόριον, ἀκόμη, παιδαγωγικό μέτρο εἶναι καί «τό μικρόν τι συγχωρεῖν» καί γιά τόν Χρυσόστομο μεγάλη ἀξία ἔχει ὁ συνδυασμός ἐπιείκειας καί αὐστηρότητας.

Συμβούλευαν ἀκόμη οἱ τρεῖς θεοφόροι Πατέρες τήν λιτότητα, τήν σπουδαία ἐπίδραση τῆς γυμναστικῆς καί τῆς μουσικῆς, τήν ἀποφυγή τῶν καταχρήσεων, ἀλλά καί ἰδιαίτερα τόνιζαν τήν πνευματική τροφή τῆς ψυχῆς, πού εἶναι ἡ προσευχή, ἡ ὁποία καί ἐνδυναμώνει διδάσκοντες καί διδασκομένους. Σκοπός τῆς ἀγωγῆς γιά τούς τρεῖς Ἱεράρχες ἦταν ἡ ἔμπνευση τῆς χρηστότητος καί τῆς ἀρετῆς ἐκ μέρους τῶν διδασκόντων πρός τούς νέους.

Ὁ Ἱ. Χρυσόστομος μάλιστα συνοψίζει τήν ὅλη ἐκπαίδευση στό «ἐθίζειν πρὸς τὰ δέοντα», «χαλινοῦν μετ’ ἀκριβείας», «κολάζειν τά νοσήματα τῆς ψυχῆς» καί «ρυθμίζειν» πρός τό ἄριστον «ἔργῳ καί λόγῳ». Ὅλα αὐτά, εἶναι τά γερά θεμέλια μιᾶς παιδαγωγικῆς, ἡ ὁποία πράγματι ἐξυψώνει τήν ἀνθρώπινη ὕπαρξη, καθ’ ὅτι ἄλλωστε ἡ διαμόρφωση τῆς προσωπικότητος καί ἡ καθόλου ἀγωγή εἶναι «τέχνη τεχνῶν καί ἐπιστήμη ἐπιστημῶν» κατά τόν Γρηγόριον.

*

Οἱ Τρεῖς Ἱεράρχες, λοιπόν, ἀνεδείχθησαν ὑψηλοῦ ἐπιπέδου παιδαγωγοί, ἀκριβῶς, διότι ἀγάπησαν τήν παιδεία καί ἡ ἀρίστη παιδαγωγία τους εἶναι ὁ σπουδαῖος συνδυασμός: γνώση καί ἦθος.

Μήπως καί στή σημερινή ἀ-παιδεία μας, ἔχουμε ἀπόλυτη ἀνάγκη ἀπό τήν εὐεργετική αὐτή μαρτυρία, μαρτυρία φωτός τῶν Τριῶν μεγίστων Οἰκουμενικῶν Διδασκάλων;

ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΤΡΕΙΣ ΙΕΡΑΡΧΕΣ

 

---

Τη μνήμη των Τριών Ιεραρχών τιμά σήμερα, 30 Ιανουαρίου, η Εκκλησία μας. Η αιτία για την εισαγωγή της εορτής των Τριών Ιεραρχών στην Εκκλησία είναι το εξής γεγονός:

Κατά τους χρόνους της βασιλείας του Αλεξίου του Κομνηνού (1081 – 1118 μ.Χ.), ο οποίος διαδέχθηκε στη βασιλική εξουσία τον Νικηφόρο Γ’ τον Βοτενειάτη (1078 – 1081 μ.Χ.), έγινε στην Κωνσταντινούπολη φιλονικία ανάμεσα σε λόγιους και ενάρετους άνδρες. Άλλοι θεωρούσαν ανώτερο τον Μέγα Βασίλειο, χαρακτηρίζοντάς τον μεγαλοφυΐα και υπέροχη φυσιογνωμία.

Άλλοι τοποθετούσαν ψηλά τον ιερό Χρυσόστομο και τον θεωρούσαν ανώτερο από τον Μέγα Βασίλειο και τον Γρηγόριο και, τέλος, άλλοι, προσκείμενοι στον Γρηγόριο τον Θεολόγο, θεωρούσαν αυτόν ανώτερο από τους δύο άλλους, δηλαδή από τον Βασίλειο και τον Χρυσόστομο. Η φιλονικία αυτή είχε σαν αποτέλεσμα να διαιρεθούν τα πλήθη των Χριστιανών και άλλοι ονομάζονταν «Ιωαννίτες», άλλοι «Βασιλείτες» και άλλοι «Γρηγορίτες».

Στην έριδα αυτή έθεσε τέλος ο Μητροπολίτης Ευχαΐτων, Ιωάννης ο Μαυρόπους. Αυτός, κατά την διήγηση του Συναξαριστή, είδε σε οπτασία τους μέγιστους αυτούς Ιεράρχες, πρώτα καθένα χωριστά και στη συνέχεια και τους τρεις μαζί. Αυτοί του είπαν: «Εμείς, όπως βλέπεις, είμαστε ένα κοντά στον Θεό και τίποτε δεν υπάρχει που να μας χωρίζει ή να μας κάνει να αντιδικούμε. Όμως, κάτω από τις ιδιαίτερες χρονικές συγκυρίες και περιστάσεις που βρέθηκε ο καθένας μας, κινούμενοι και καθοδηγούμενοι από το Άγιο Πνεύμα, γράψαμε σε συγγράμματα και με τον τρόπο του ο καθένας, διδασκαλίες που βοηθούν τους ανθρώπους να βρουν τον δρόμο της σωτηρίας.

Επίσης, τις βαθύτερες θείες αλήθειες, στις οποίες μπορέσαμε να διεισδύσουμε με το φωτισμό του Αγίου Πνεύματος, τις συμπεριλάβαμε σε συγγράμματα που εκδώσαμε. Και ανάμεσά μας δεν υπάρχει ούτε πρώτος, ούτε δεύτερος, αλλά, αν πεις τον ένα, συμπορεύονται δίπλα του και οι δύο άλλοι. Σήκω, λοιπόν, και δώσε εντολή στους φιλονικούντες να σταματήσουν τις έριδες και να πάψουν να χωρίζονται για εμάς. Γιατί εμείς, και στην επίγεια ζωή που είμασταν και στην ουράνια που μεταβήκαμε, φροντίζαμε και φροντίζουμε να ειρηνεύουμε και να οδηγούμε σε ομόνοια τον κόσμο.

Και όρισε μία ημέρα να εορτάζεται από κοινού η μνήμη μας και καθώς είναι χρέος σου, να ενεργήσεις να εισαχθεί η εορτή στην Εκκλησία και να συνταχθεί η ιερή ακολουθία. Ακόμη ένα χρέος σου, να παραδόσεις στις μελλοντικές γενιές ότι εμείς είμαστε ένα για τον Θεό. Βεβαίως και εμείς θα συμπράξουμε για τη σωτηρία εκείνων που θα εορτάζουν τη μνήμη μας, γιατί έχουμε και εμείς παρρησία ενώπιον του Θεού».

Έτσι ο Επίσκοπος Ευχαΐτων Ιωάννης ανέλαβε τη συμφιλίωση των διαμαχόμενων μερίδων, συνέστησε την εορτή της 30ης Ιανουαρίου και συνέγραψε και κοινή Ακολουθία, αντάξια των τριών Μεγάλων Πατέρων.

Η εορτή αυτής της Συνάξεως του Μεγάλου Βασιλείου, του Γρηγορίου του Θεολόγου και του Ιωάννου του Χρυσοστόμου, αποτελεί το ορατό σύμβολο της ισότητας και της ενότητας των Μεγάλων Διδασκάλων, οι οποίοι δίδαξαν με τον άγιο βίο τους το Ευαγγέλιο του Χριστού.

Είναι εκείνοι, οι οποίοι εξ’ αιτίας της ταπεινώσεώς τους μπροστά στην αλήθεια, έχουν λάβει το χάρισμα να εκφράζουν την καθολική συνείδηση της Εκκλησίας και ότι διδάσκουν δεν είναι απλώς δική τους σκέψη ή προσωπική τους πεποίθηση, αλλά είναι επιπλέον η ίδια η μαρτυρία της Εκκλησίας, γιατί μιλούν από το βάθος της καθολικής της πληρότητας.

Περί τις αρχές του 14ου αιώνα μ.Χ. ανεγέρθη ναός των Τριών Ιεραρχών κοντά στην Αγία Σοφία Κωνσταντινούπολης, δίπλα σχεδόν στη μονή της Παναχράντου.

Απολυτίκιο:
Ήχος α’.
Τούς τρεις μεγίστους φωστήρας της Τρισηλίου θεότητος, τους την οικουμένην ακτίσι δογμάτων θείων πυρσεύσαντας, τους μελιρρύτους ποταμούς της σοφίας, τους την κτίσιν πάσαν θεογνωσίας νάμασι καταρδεύσαντας, Βασίλειον τον μέγαν, και τον Θεολόγον Γρηγόριον, συν τω κλεινώ Ιωάννη, τω την γλώτταν χρυσορρήμονι, πάντες οι των λόγων αυτών ερασταί, συνελθόντες ύμνοις τιμήσωμεν· αυτοί γαρ τη Τριάδι, υπέρ υμών αεί πρεσβεύουσιν.

Ο ΠΡΟΚΕΙΜΕΝΟΣ ΑΓΩΝΑΣ ΜΑΣ

 

τοῦ Γέροντα Αἰμιλιανοῦ Σιμωνοπετρίτη

Ὁ  Θεός θέλει νά εἴμεθα στήν καθημερινή μας ζωή τέτοιοι, ὥστε νά μᾶς ἀγαποῦν οἱ ἄλλοι καί νά μᾶς νοιώθουν εὐχάριστους.

Νά μποροῦν νά ἐπικοινωνοῦν μαζί μας, νά ποῦν τή χαρά τους, τή λύπη τους, τά προβλήματά τους.

Νά νοιώθουν ὅτι εἴμαστε καρδιές πού ζοῦμε κοντά ἡ μία στήν ἄλλη καί μποροῦμε νά βοηθοῦμε ὁ ἕνας τόν ἄλλον.

Νά ἀνεχώμεθα, λοιπόν, τόν ἄλλον ὅπως εἶναι. Ὁ ἕνας θά μέ ὑβρίση; μάλιστα. Ὁ ἄλλος θά μέ ἐπαινέση; μάλιστα. Ὁ ἕνας θά μοῦ δώση μισό ποτήρι νερό; μάλιστα.

Νά μήν μπερδευώμαστε στήν ζωή τοῦ ἄλλου. Μόνον, ὅταν μᾶς ζητήσουν τήν ἀγάπη μας, νά τήν δώσωμε, ὅπως τήν δίνει ὁ Θεός “ἐπί δικαίους καί ἀδίκους”.

Νά τηροῦμε “τήν ἑνότητα τοῦ Πνεύματος”, ἤτοι τήν πίστη τήν ἁγία πού μᾶς ἔδωσε ὁ Θεός. Αὐτά εἶναι ὁ προκείμενος ἀγώνας μας, τόν ὁποῖον ἀγαπάει ὁ Θεός…

ΠΩΣ ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΝΑ ΖΟΥΜΕ ΕΙΡΗΝΙΚΑ ΜΕ ΤΟΥΣ ΑΛΛΟΥΣ,ΓΙΑ ΝΑ ΜΗΝ ΕΙΝΑΙ Η ΖΩΗ ΜΑΣ ΣΥΝΕΧΗΣ ΔΙΑΜΑΧΗ!

 

Ο αββάς Ησαΐας είναι χαρίεις άνθρωπος, ομιλεί με γλυκύτητα και στοργή, θέτει δε πάντα ως θεμέλιο της πνευματικής ζωής τον πλησίον.

Με τον προκείμενο λόγο μας υποδεικνύει πώς μπορούμε να ζούμε ειρηνικά με τους άλλους, για να μην είναι η ζωή μας συνεχής διαμάχη.

Αναφέρεται σε θέματα πρακτικά, τα οποία είναι βίωμα όλων εκείνων που ζουν την πάλη της μυστικής και της νυχτερινής ζωής.

“Εάν περιπατήτε μετ’ αλλήλων εν οδώ, προσέχετε εν άπασι τω λογισμώ τον εν υμίν ασθενούς, καν τε χρήζη του καθήσαι ολίγον, καν τε γεύσασθαι προ της ώρας μικρόν”. [5, 1]

Όταν οδοιπορήτε με άλλους αδελφούς, πιθανόν κάποιος να είναι ασθενής στο σώμα ή στην ψυχή και να θέλη να καθίση λίγο, ή να φάη πριν έρθη η ώρα. Εσύ, πριν αυτός το ζητήση, να καταλάβης ότι θέλει να φάη ή να ξεκουρασθή. Προσποιήσου λοιπόν ότι κουράσθηκες εσύ, για να μπορέση να ξεκουρασθή εκείνος.

“Εάν εξέλθητε μετ’ αλλήλων εις πάρεργον, έκαστος υμών πρόσχη εαυτώ και μη τω αδελφώ αυτού· μη διδάξη ή διατάξη τι αυτώ”.

Εδώ πάλι το κριτήριο είναι ο άλλος, αλλά με μία διαφορετική αντιμετώπισι. Το έργο του μοναχού είναι η προσευχή, η μελέτη και το διακόνημά του. Κάθε τι άλλο θεωρείται ότι γίνεται εν παρέργω, στο διάλειμμα.

Όταν λοιπόν πηγαίνετε σε πάρεργο, σε παγκοινιά θα λέγαμε εμείς, να κοιτάζη ο καθένας τον εαυτό του και όχι τον άλλον.

Αν κοιτάξης τι κάνει ο άλλος, θα σου μπη ο λογισμός να τον διορθώσης και να τον διδάξης.

Ορθώς το κάνει; Κακώς το κάνει;

Εσένα μη σου ξεφύγη λέξι.

Και μόνον το ότι είδες και διεπίστωσες ότι ο άλλος κάτι δεν κάνει καλώς, ήδη απέτυχες.

Τουλάχιστον ας μη γονιμοποιηθή το κακό μέσα σου και αποδώση μεγαλύτερο κακό.

“Εάν ποιήτε πάρεργον ένδον εν τω κελλίω ή οικοδομήτε τι έως εστίας ή οιονδήποτε πράγμα, τον ποιούντα το έργον εάσατε ποιήσαι ως αν βούληται”.

Εάν υποθέσωμε ότι κάνετε κάποιο πάρεργο μέσα στο κελλί και όχι έξω στο ύπαιθρο, αφήστε αυτόν ο οποίος το φτιάχνει να το κάνη όπως το καταλαβαίνει.

“Εάν αδελφοί παραβάλωσιν υμίν, μη θελήσητε παντελώς ερωτήσαι αυτούς τι των βλαπτόντων, και εάσωσιν υμίν αιχμαλωσίαν εν τω κελλίω· ει δε ο παραγενόμενος μη δυνηθή εγκρατεύσασθαι και είπη ενί εξ υμών, ως είρηται, τι των βλαπτόντων υμάς, μη θελήση ο ακούσας τινί των αδελφών ταύτα εξειπείν, αλλά σιωπήση, έως ου η αιχμαλωσία αυτού παρέλθη απ’ αυτού, ίνα μη ιού θανατηφόρον εμπλήση τας καρδίας αυτών”.

Εάν έρθη κάποιος επισκέπτης, μοναχός ή λαϊκός, μην του κάνης καμιά κοσμική ερώτησι, διότι θα μπη η αιχμαλωσία μέσα στο κελλί σου, θα σε αιχμαλωτίση ο λογισμός. Ό,τι και αν ρωτήσης, θα πάρης κοσμική απάντησι. Δεν σου φθάνουν οι πειρασμοί σου και οι λογισμοί σου; Με το να ρωτάς, προσθέτεις κόπρον επί την κόπρον, σαπρίαν επί την σαπρίαν. Βάζεις λογισμό. Τι θέλεις και ρωτάς;

Εμείς οι Έλληνες είμαστε έξυπνοι. Ρωτάμε, τι κάνετε; πώς είσθε; τι γίνεσθε; καλά είσθε; οι πατέρες καλά είναι; Κάνομε επτά οκτώ ερωτήσεις με το ίδιο νόημα και τίποτε παραπάνω. Πολύ σοφό αυτό.

Μην ανοίγης κύκλο ενδιαφέροντος και απασχολήσεως, διότι θα μπη η αιχμαλωσία στην καρδιά σου, στο κελλί σου. Να σε πιάσουν οι εχθροί έξω από το κελλί, το δέχομαι.

Αλλά να σε πιάσουν μέσα στο κελλί σου με τον άνθρωπο που ήρθε, και η έλευσίς του αντί ευλογίας να γίνη κατάρα, δεν το δέχομαι.

Εάν ο επισκέπτης δεν είναι εγκρατής και αρχίση να σου λέγη μάταιους λόγους, εσύ μην τους μεταφέρης στους άλλους.

Φθάνει που η αιχμαλωσία κατέλαβε εσένα, ας μην μπη και στις ψυχές των άλλων αδελφών που συνοικούν μαζί σου.

Κάνε υπομονή, σιώπα, κανε προσευχή, έως ότου η αιχμαλωσία παρέλθη, ούτως ώστε ο θανατηφόρος ιός να μην εξέλθη από εσένα και εισέλθη και στους υπολοίπους αδελφούς.

Όσο ευρύτερο είναι το πεδίο των απασχολήσεων, των μελετών, των προβλημάτων, των ενδιαφερόντων ενός ανθρώπου, τόσο μεγαλύτερη είναι η αιχμαλωσία την οποία υφίσταται και τόσο περισσότερο χωρίζεται από τον Θεόν.

Δεν μπορεί κανείς να λατρεύση τον Θεόν, παρά μόνον όταν ενώνεται, συσσωματώνεται, συμπνευματίζεται μαζί του.

Κάθε τι άλλο είναι μία τελεία απομάκρυνσις από τον Θεόν, η οποία επέρχεται φυσιολογικά.

Γι’ αυτό, λέγει, όσο μπορείς, στένωσε τον ορίζοντά σου.

Εάν είναι δυνατόν, μη σε νοιάζει τίποτε, ούτε καν τα του Θεού, παρά μόνον αυτός ούτος ο Θεός.

ΚΑΘΕ ΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΦΑΝΕΡΩΝΕΙ ΕΛΕΟΣ,ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ ΚΑΙ ΣΟΦΙΑ

 

Κάθε λόγος του Χριστού φανερώνει έλεος και δικαιοσύνη και σοφία του Θεού• τούτων τη δύναμη βάζει μέσω της ακοής στις ψυχές όσων ακούν μ ευχαρίστηση.

Γι αυτό, οι ανελεήμονες και άδικοι που τον άκουσαν με δυσαρέσκεια, δεν μπόρεσαν να εννοήσουν τη σοφία του Θεού, αλλά και το Διδάσκαλο τον σταυρωσαν. Ας προσέξουμε λοιπόν κι εμείς αν ακούμε μ ευχαρίστηση.

Γιατί ο Ίδιος είπε: «Όποιος με αγαπά θα φυλάξει τις εντολές μου• θα τον αγαπήσει ο Πατέρας μου, θα τον αγαπήσω κι εγώ και θα του φανερώσω τον εαυτό μου» (Ιω. Ιδ : 21).

Βλέπεις πως έκρυψε μέσα στις εντολές τη φανέρωσή Του; Απ όλες λοιπόν τις αρετές, εκείνη που τις περιλαμβάνει όλες είναι η αγάπη προς τον Θεό και τον πλησίον, που προέρχεται από την αποχή από την ύλη και την ησυχία των λογισμών.

Άγιος Μάρκος ο Ασκητής

ΑΝΑΚΟΜΙΔΗ ΛΕΙΨΑΝΩΝ ΑΓΙΟΥ ΙΓΝΑΤΙΟΥ

 

---

Η Εκκλησία μας τιμά σήμερα, 29 Ιανουαρίου, της Ανακομιδή των Ιερών Λειψάνων του Αγίου Ιγνατίου. Ο Άγιος Ιερομάρτυς Ιγνάτιος (τιμάται 20 Δεκεμβρίου) ήταν διάδοχος των Αποστόλων και χρημάτισε δεύτερος Επίσκοπος Αντιοχείας.

Υπήρξε, μαζί με τον Επίσκοπο της Εκκλησίας της Σμύρνης Πολύκαρπο, μαθητής του Ευαγγελιστή Ιωάννη του Θεολόγου. Μαρτύρησε επί αυτοκράτορα Τραϊανού (98 – 117 μ.Χ.) στη Ρώμη, κατασπαραχθείς από τα θηρία.

Μετά το φρικτό μαρτύριο του Αγίου, κάποιοι Χριστιανοί μάζεψαν από τον ιππόδρομο τα εναπομείναντα άγια λείψανά του και τα μετέφεραν στην Αντιόχεια. Η Σύναξη αυτού ετελείτο στην Μεγάλη Εκκλησία.

Ιερά Λείψανα: Η Κάρα του Αγίου βρίσκεται στη Μητρόπολη Βεροίας.
Αποτμήματα του Ιερού Λειψάνου του Αγίου βρίσκονται στις Μονές Μεγ. Λαύρας Αγίου Όρους, Βαρνάκοβας Ναυπακτίας και Νταού Πεντέλης, στην Λαύρα Αγίου Αλεξάνδρου Νέβσκι Αγίας Πετρουπόλεως και στο Ναό του Αγίου Γεωργίου των Ελλήνων Βενετίας.

Απολυτίκιον
Ήχος δ’.
Και τρόπων μέτοχος, και θρόνων διάδοχος, των Αποστόλων γενόμενος, την πράξιν εύρες θεόπνευστε, εις θεωρίας επίβασιν· διά τούτο τον λόγον της αληθείας ορθοτομών, και τη πίστει ενήθλησας μέχρις αίματος, Ιερομάρτυς Ιγνάτιε· Πρέσβευε Χριστώ τω Θεώ, σωθήναι τας ψυχάς ημών.

ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΣ:Η ΔΙΑΘΗΚΗ ΤΟΥ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟ!

 

ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΣ: Η ΔΙΑΘΗΚΗ ΤΟΥ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟ! Τα τελευταία του συγκλονιστικά λόγια στις 31-12-2007:

«Η κατάσταση δεν αλλάζει μαγικά και μηχανικά. Χρειάζονται να πολλαπλασιασθούν οι άνθρωποι που κάνουν Αντίσταση. Που παραμένουν πιστοί στις παραδόσεις μας, στις αξίες μας, στην ιστορία μας και στους αγώνες μας. Οι αναθεωρητές πολύ κακή συγκυρία επέλεξαν για να γκρεμίσουν από τις καρδιές των Ελλήνων τα κάστρα των θυσιών. Σταθείτε όλοι όρθιοι στις επάλξεις σας και μη ξεπουλήσετε τα πρωτοτόκια μας. Διδάξτε στα παιδιά σας την αλήθεια, όπως την εβίωσαν οι αείμνηστοι Πατέρες μας. Ο λαός μας ξέρει να υπερασπίζεται τα ιερά και τα όσιά του. Το έχει κατ’ επανάληψιν αποδείξει. Και θα το αποδείξει και πάλι. Αντίσταση και Ανάκαμψη! Για να ξαναβρούμε ό,τι έχουμε χάσει, για να υπερασπισθούμε ό,τι κινδυνεύει»!

NA ΘΥΜΑΣΑΙ ΟΤΙ Η ΤΡΟΦΗ ΠΟΤΕ ΔΕΝ ΧΟΡΤΑΙΝΕΙ ΕΑΝ Η ΨΥΧΗ ΔΕΝ ΓΕΜΙΣΕΙ ΧΡΙΣΤΟ

 

Να νηστέψεις μα να μην κοροϊδέψεις, τον Θεό, τους ανθρώπους και πρωτίστως το εαυτό σου.

Δεν είναι νηστεία απλά μια διατροφική αλλαγή, μα οι μικρές ποσότητες. Το λίγο που γίνεται πολύ στην ψυχή. Να σηκώνεσαι από το τραπέζι και λίγο να πεινάς ακόμη, ώστε να θυμάσαι ότι η τροφή ποτέ δεν χορταίνει εάν η ψυχή δεν γεμίσει Χριστό.

Να νηστέψεις τις τροφές αλλά πρόσεξε μην τρως τις σάρκες των συνανθρώπων σου. Λίγο να μιλάς και πολύ να προσεύχεσαι, να μην κατακρίνεις μα να κατανοείς και να σκεπάζεις τα λάθη των ανθρώπων.

Δεν είναι νηστεία ο στόχος να χάσω κιλά μα να αλλάξω μυαλά. Νου. Λογισμούς. Καρδιά.

Σαν τελειώσει η νηστεία, να είσαι λιγάκι καλύτερος ως άνθρωπος. Να αγαπάς περισσότερο και να κατακρίνεις λιγότερο. Να βλέπεις τον άλλο ως παράδεισο και όχι ως απειλή και κόλαση. Να λαχταράς την παρουσία του και να πονάς στην απουσία του.

Δεν είναι νηστεία να διορθώσω την υγεία μου, μα να φωτίσω την ψυχή μου. Να της δώσω νόημα να ζει και να υπάρχει. Και όταν ένας άνθρωπος είναι χαρούμενος που ζει, τότε και η υγεία μου σαφώς θα είναι καλύτερη.

Να νηστεύεις και να είσαι χαρούμενος, όχι γεμάτος νεύρα και θυμό, για κάτι που κάνεις αλλά δεν το θέλεις με το βάθος της καρδιάς σου. Δεν φτάνει απλά να υπακούς σε ένα κανόνα χρειάζεται να αγαπάς και Εκείνον για τον οποίο το εφαρμόζεις.

Μέρες μπορώ να μην φάω, να μην πιω, να μην κοιμηθώ να κουραστώ και να αγωνιστώ, για να σε δω, να σε αγγίξω να σε χαρώ. Κι όλα τούτα γιατί σε ποθώ, γιατί σ’ αγαπώ. Γιατί τελικά μονάχα οι ερωτευμένοι νηστεύουν αληθινά…

AΓΙΟΣ ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ:ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΑΝΩΤΕΡΟ ΠΡΑΓΜΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΜΕΤΑΝΟΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΞΟΜΟΛΟΓΗΣΗ

 

 Δεν υπάρχει ανώτερο πράγμα απ’ αυτό που λέγεται μετάνοια και εξομολόγηση. Αυτό το μυστήριο είναι η προσφορά της αγάπης του Θεού στον άνθρωπο. Μ’ αυτό τον τέλειο τρόπο απαλλάσεται ο άνθρωπος απ’ το κακό.

Πηγαίνομε, εξομολογούμαστε, αισθανόμαστε τη συνδιαλλαγή μετά του Θεού, έρχεται η χαρά μέσα μας, φεύγει η ενοχή. Στην Ορθοδοξία δεν υπάρχει αδιέξοδο.

Δεν υπάρχει αδιέξοδο γιατί υπάρχει ο εξομολόγος, που έχει την χάρι να συγχωρεί. Μεγάλο πράγμα ο πνευματικός! … Κάθε μέρα σκέπτομαι ότι αμαρτάνω, αλλά επιθυμώ ό,τι μου συμβαίνει να το κάνω προσευχή και να μην το κλείνω μέσα μου.

Η αμαρτία κάνει τον άνθρωπο πολύ μπερδεμένο ψυχικά. Το μπέρδεμα δεν φεύγει με τίποτα. Μόνο με το φως του Χριστού γίνεται το ξεμπέρδεμα. Την πρώτη κίνηση την κάνει ο Χριστός. «Δεύτε προς με πάντες οι κοπιώντες …».

Μετά εμείς οι άνθρωποι αποδεχόμαστε αυτό το φως με την αγαθή μας προαίρεση, που την εκφράζομε με την αγάπη μας απέναντί Του, με την προσευχή, με τα μυστήρια.

Για να μετανοήσει η ψυχή πρέπει να ξυπνήσει. Εκεί στο ξύπνημα αυτό, γίνεται το θαύμα της μετανοίας. Κι εδώ βρίσκεται η προαίρεση του ανθρώπου. Το ξύπνημα, όμως, δεν έγκειται μόνο στον άνθρωπο.

Ο άνθρωπος μόνος δεν μπορεί. Επεμβαίνει ο Θεός. Τότε έρχεται η θεία χάρις. Χωρίς την χάρι δεν μπορεί να μετανοήσει ο άνθρωπος. Η αγάπη του Θεού θα κάνει το παν.

Μπορεί να μεταχειρισθεί κάτι μια ασθένεια ή κάτι άλλο, εξαρτάται για να φέρει τον άνθρωπο σε μετάνοια. Άρα η μετάνοια δια της θείας χάριτος κατορθούται. Απλά και απαλά εμείς θα κάνουμε μία κίνηση προς τον Θεό κι από κει και πέρα έρχεται η χάρις.

Μπορεί να μου πείτε: «Τότε με την χάρι γίνονται όλα». Αυτό είναι ένα λεπτό σημείο. Γίνεται κι εδώ εκείνο ακριβώς που λέω. Δεν μπορούμε ν’ αγαπήσομε τον Θεό, αν ο Θεός δεν μας αγαπήσει. … Το ίδιο συμβαίνει και με τη μετάνοια.

Δεν μπορούμε να μετανοήσουμε, αν ο Κύριος δεν μας δώσει μετάνοια. Και αυτό ισχύει για τα πάντα. Δηλαδή ισχύει το Γραφικό: «Χωρίς εμού ου δύνασθε ποιείν ουδέν». Αν δεν υπάρχουν προϋποθέσεις για να εγκύψει μέσα μας ο Χριστός, μετάνοια δεν έρχεται.

Οι προϋποθέσεις είναι η ταπείνωση, η αγάπη, η προσευχή, οι μετάνοιες, ο κόπος για τον Χριστό. Αν δεν είναι το συναίσθημα αγνό, αν δεν υπάρχει απλότητα, αν η ψυχή έχει ιδιοτέλεια, δεν έρχεται η θεία χάρις.

Συμβαίνει τότε να πηγαίνομε να εξομολογούμαστε, αλλά να μην αισθανόμαστε ανακούφιση.

Η μετάνοια είναι πολύ λεπτό πράγμα. Η μετάνοια η αληθινή θα φέρει τον αγιασμό. Η μετάνοια μας αγιάζει. Δεν ευθύνεται μονάχα ο άνθρωπος για τα παραπτώματά του. Τα λάθη, οι αμαρτίες και τα πάθη δεν είναι μόνο προσωπικά βιώματα του εξομολογουμένου.

Ο κάθε άνθρωπος έχει πάρει μέσα του και τα βιώματα των γονέων του και ειδικά της μητέρας, δηλαδή το πώς ζούσε η μητέρα του, όταν τον κυοφορούσε, αν στενοχωριόταν, τι έκανε, αν κουραζόταν το νευρικό της σύστημα, αν είχε χαρά, αν είχε θλίψη, αν είχε μελαγχολία.

Έ, όλο το νευρικό σύστημα το δικό της επηρέασε το νευρικό σύστημα του εμβρύου της. Οπότε όταν γεννηθεί το παιδί και μεγαλώσει, παίρνει μέσα του και τα βιώματα της μητέρας του, δηλαδή άλλου ανθρώπου.

Υπάρχει, όμως, ένα μυστικό. Υπάρχει κάποιος τρόπος ν’ απαλλαγεί ο άνθρωπος απ’ αυτό το κακό. Ο τρόπος αυτός είναι η γενική εξομολόγηση, η οποία γίνεται με την χάρι του Θεού.

Πολλές φορές έχω μεταχειρισθή αυτή τη γενική εξομολόγηση και είδα θαύματα πάνω σ’ αυτό. Την ώρα που τα λέεις στον εξομολόγο, έρχεται η θεία χάρις και σε απαλλάσσει απ’ όλα τα άσχημα βιώματα και τις πληγές και τα ψυχικά τραύματα και τις ενοχές διότι την ώρα που τα λες ο εξομολόγος εύχεται θερμά στον Κύριο για την απαλλαγή σου.

Όλ’ αυτά που μου έλεγε τα παρακολουθούσα όχι απλώς με προσοχή, αλλά «έβλεπα» μέσα στον ψυχικό της κόσμο την επίδραση της προσευχής. Την παρακολουθούσα μέσα στην ψυχή της κι «έβλεπα» ότι πήγαινε χάρις μέσα της, όπως την εκοίταζα εγώ. Διότι στον πνευματικό υπάρχει χάρις και στον παπά υπάρχει χάρις.

Το καταλαβαίνετε; Δηλαδή ενώ εξομολογείται ο άνθρωπος, ο ιερέας προσεύχεται γι’ αυτόν. Συγχρόνως, έρχεται η χάρις και τον ελευθερώνει απ’ τα ψυχικά τραύματα, που για χρόνια τον βασανίζουν, χωρίς να γνωρίζει την αιτία τους. Ώ, αυτά τα πιστεύω πολύ!

Όλοι οι πνευματικοί οι εξομολόγοι έχουν αυτή την χάρι κι όταν εύχονται την εκπέμπουν ως αγωγοί!!

Η ΠΑΡΗΓΟΡΙΑ ΤΗΣ ΠΡΟΣΕΥΧΗΣ

 

Δεν υπάρχει στον κόσμο υψηλότερη εργασία από την προσευχή, γιατί αυτή ενώνει τον άνθρωπο με τον Θεό.

Για το μεγαλείο και τη σπουδαιότητά της, τους τρόπους και τ΄αποτελέσματά της μας μιλούν διεξοδικά οι ιερές Γραφές και οι άγιοι Πατέρες. Εδώ τώρα θα τονίσουμε μόνο πόσο βοηθάει στις θλίψεις.

Πραγματικά, δεν υπάρχει πιο μεγάλη παράκληση από την καταφυγή στον Κύριο με την προσευχή. “Στον Κύριο προσευχήθηκα δυνατά, όταν με βρήκαν θλίψεις, και με άκουσε”, λέει ο προφήτης Δαβίδ (Ψαλμ. 119:1).

Αυτό έκαναν όλοι οι άγιοι στις θλίψεις τους, και η θεία βοήθεια δεν αργούσε, όπως δεν αργεί ποτέ ν΄ανταποκριθεί στην ικεσία του δικαίου. Είναι, άλλωστε, ρητή η υπόσχεση του Κυρίου: “Ζήτησε τη βοήθειά μου στη θλίψη σου, και θα σε γλυτώσω απ΄αυτήν” (Ψαλμ. 49:15).

Μόλις, λοιπόν, πέσει επάνω σου η θλίψη,μη μικροψυχήσεις, μην ταραχθείς. Στρέψε ικετευτικά τα μάτια σου στον ουρανό, και ζήτα ταπεινά τη θεία βοήθεια.

Αν συμφέρει την ψυχή σου και συμβάλλει στη σωτηρία σου η απαλλαγή από τη δοκιμασία, να μην έχεις αμφιβολία ότι ο Θεός θα εισακούσει την προσευχή σου και θα σε απαλλάξει. Αν όμως αυτό είναι ασύμφορο για την ψυχή σου -πράγμα που μόνο Εκείνος, ο πάνσοφος, γνωρίζει- μήτ΄εσύ δεν θα πρέπει να το θέλεις.

Καλύτερα είναι να θλίβεσαι πρόσκαιρα τώρα, παρά να στερηθείς την αιώνια ζωή.

Όπως και να έχει το πράγμα, μη σταματήσεις να προσεύχεσαι. Γιατί πολλές φορές ο Κύριος επιτρέπει να μας βρουν οι θλίψεις για να τρέξουμε κοντά Του.

Όταν όλα πηγαίνουν καλά, Τον ξεχνάμε. Και όταν αρχίζουν τα προβλήματα, τότε Τον θυμόμαστε! Είμαστε κι εμείς σαν τ΄άμυαλα παιδάκια, πού, όταν είναι χορτάτα και δεν έχουν καμιά δυσκολία, το ρίχνουν στο παιχνίδι και ξεχνούν τους γονείς τους, όταν όμως πεινάσουν ή πέσουν και χτυπήσουν που θενά, τότε τρέχουν κλαίγοντας στους γονείς και ζητούν βοήθεια.

Όλα τα καλά με την προσευχή τ΄ αποκτάμε. Και όλα τα λυπηρά με την προσευχή τα ξεπερνάμε. Γι΄αυτό ο Ιησούς είπε: “Να μένετε άγρυπνοι και να προσεύχεστε αδιάκοπα” (Λουκ. 21:36).

Με την προσευχή θα νικήσεις κι εσύ τις θλίψεις, με την προσευχή θ΄αποκτήσεις τις αρετές, με την προσευχή θα ενωθείς με τον Κύριο, με την προσευχή θα γίνεις μέτοχος της μακαριότητός Του.

ΑΓΙΟΣ ΣΙΛΟΥΑΝΟΣ Ο ΑΘΩΝΙΤΗΣ:Η ΑΓΑΠΗ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΥΠΗΡΞΕ ΑΠΕΡΑΝΤΗ ΚΑΙ ΑΚΑΤΑΛΗΠΤΗ

 

 Όταν η ψυχή κατέχεται από την αγάπη του Θεού, τότε, ω, πως είναι όλα ευχάριστα, αγαπημένα και χαρούμενα. Αυτή η αγάπη όμως συνεπάγεται θλίψη· κι όσο βαθύτερη είναι η αγάπη, τόσο μεγαλύτερη είναι κι η θλίψη.

Η Θεοτόκος δεν αμάρτησε ποτέ, ούτε καν με το λογισμό, και δεν έχασε ποτέ τη Χάρη, αλλά κι Αυτή είχε μεγάλες θλίψεις. Όταν στεκόταν δίπλα στο Σταυρό, τότε ήταν η θλίψη Της απέραντη σαν τον ωκεανό κι οι πόνοι της ψυχής Της ήταν ασύγκριτα μεγαλύτεροι από τον πόνο του Αδάμ μετά την έξωση από τον Παράδεισο, γιατί κι η αγάπη Της ήταν ασύγκριτα μεγαλύτερη από την αγάπη του Αδάμ στον Παράδεισο.

Κι αν επέζησε, επέζησε μόνο με τη Θεία δύναμη, με την ενίσχυση του Κυρίου, γιατί ήταν θέλημά Του να δει την Ανάσταση κι ύστερα, μετά την Ανάληψή Του, να παραμείνει παρηγοριά και χαρά των Αποστόλων και του νέου χριστιανικού λαού.

Εμείς δεν φτάνουμε στην πληρότητα της αγάπης της Θεοτόκου, και γι’ αυτό δεν μπορούμε να εννοήσουμε πλήρως το βάθος της θλίψεώς Της. Η αγάπη Της ήταν τέλεια. Αγαπούσε άπειρα το Θεό και Υιό Της, αλλ’ αγαπούσε και το λαό με μεγάλη αγάπη. Και τί αισθανόταν τάχα, όταν εκείνοι, που τόσο πολύ αγαπούσε η Ίδια και που τόσο πολύ ποθούσε τη σωτηρία τους, σταύρωναν τον αγαπημένο Υιό Της;

Αυτό δεν μπορούμε να το συλλάβουμε, γιατί η αγάπη μας για το Θεό και τους ανθρώπους είναι λίγη. Κι όμως η αγάπη της Παναγίας υπήρξε απέραντη και ακατάληπτη, έτσι απέραντος ήταν κι ο πόνος Της που παραμένει ακατάληπτος για μας.

Άσπιλε Παρθένε Θεοτόκε, πες σ’ εμάς τα παιδιά Σου, πώς αγαπούσες τον Υιό Σου και Θεό, όταν ζούσες στη γη; Πώς χαιρόταν το πνεύμα Σου για το Θεό και Σωτήρα Σου; Πώς αντίκριζες την ομορφιά του προσώπου Του; Πώς σκεφτόσουν ότι Αυτός είναι Εκείνος, που Τον διακονούν με φόβο και αγάπη όλες οι Δυνάμεις των ουρανών;

Πες μας, τί ένοιωθε η ψυχή Σου, όταν κρατούσες στα χέρια Σου το Θαυμαστό Νήπιο; Πώς το ανέτρεφες; Πώς πονούσε η ψυχή Σου, όταν μαζί με τον Ιωσήφ Τον αναζητούσες τρεις μέρες στην Ιερουσαλήμ; Ποιάν αγωνία έζησες, όταν ο Κύριος παραδόθηκε στην σταύρωση και πέθανε στο Σταυρό;

Πες μας, ποιά χαρά αισθάνθηκες για την Ανάσταση ή πώς σπαρταρούσε η ψυχή Σου από τον πόθο του Κυρίου μετά την Ανάληψη;

Οι ψυχές μας λαχταρούν να γνωρίσουν τη ζωή Σου με τον Κύριο στη γη· αλλά Συ δεν ευδόκησες να τα παραδώσεις όλ’ αυτά στη Γραφή, αλλά σκέπασες το μυστήριό Σου με σιγή.

Πολλά θαύματα και ελέη είδα από τον Κύριο και τη Θεοτόκο, αλλά μου είναι τελείως αδύνατο ν’ ανταποδώσω κάπως αυτή την αγάπη.

Τί ν’ ανταποδώσω εγώ στην Υπεραγία Θεοτόκο, που δεν με περιφρόνησε ενώ ήμουν βυθισμένος στην αμαρτία, αλλά μ’ επισκέφθηκε σπλαγχνικά και με συνέτισε; Δεν Την είδα, αλλά το Άγιο Πνεύμα μού έδωσε να Την αναγνωρίσω από τα γεμάτα χάρη λόγια Της και το πνεύμα μου χαίρεται κι η ψυχή μου παρασύρεται τόσο από την αγάπη προς Αυτήν, ώστε και μόνη η επίκληση του ονόματός Της γλυκαίνει την καρδιά μου.

Όταν ήμουν νεαρός υποτακτικός, προσευχόμουν μια φορά μπροστά στην εικόνα της Θεομήτορος και μπήκε τότε στην καρδιά μου η προσευχή του Ιησού κι άρχισε από μόνη της να προφέρεται εκεί.

ΑΠΟ ΤΟ ΦΑΓΗΤΟ ΣΤΗΝ ΚΑΡΔΙΑ

  

« Όταν θλίβεται η κοιλία, ταπεινούται η καρδία» (Άγιος Ιωάννης της Κλίμακος).

Το φαγητό είναι βασική διαδικασία κοινωνικότητας. Στην οικογενειακή ζωή το μαγείρεμα μπορεί να γίνεται ή από ανάγκη ή από αγάπη που μεταμορφώνει την ανάγκη σε δημιουργικότητα. Άλλωστε, μία από τις συχνές αφορμές φιλονικιών είναι και το τι, πότε και πόσο θα φάμε! Οι άνθρωποι ξεκινάμε την ημέρα μας με την έγνοια μας στο φαγητό. Και ένα μεγάλο κομμάτι της οικονομίας στηρίζεται στην εστίαση.

Η ασκητική παράδοση της πίστης μας προτείνει την νηστεία, τόσο ως διαφοροποίηση της τροφής κατ’ είδος, όσο και ως περιορισμό της ποσότητας. Δεν αρνείται το νόστιμο της τροφής. Αρνείται την γαστριμαργία ως οδό που κάνει τον άνθρωπο να καθιστά την τροφή ηδονή, για την οποία όλα επιτρέπονται. Ο χορτάτος δυσκολεύεται να νοιαστεί για τον Θεό και την αλήθεια, γιατί αισθάνεται αυτάρκης. Η νηστεία ως έλλειψη γεννά αλλαγή προσανατολισμού στον τρόπο της ύπαρξης. Ο επιούσιος άρτος γίνεται μέσο κάλυψης της ανάγκης για επιβίωση, δεν μας κάνει όμως να ξεχνούμε γιατί ζούμε.

Η γαστριμαργία φέρνει πολυλογία. Φέρνει κάποτε θυμό, διότι ο νους παχύνεται μαζί με την κοιλία. Οδηγεί στην εξάρτηση και από το ποτό. Η γλώσσα λύνεται και το τραπέζι μπορεί να γίνεται γιορτινό, χαρούμενο, αστείο, ανακουφιστικό της ρουτίνας, εύκολα όμως μετατρέπεται σε αφορμή ρήξεων, όταν χάνεται το μέτρο. Και η γλώσσα χωρίς μέτρο ακολουθεί την γαστριμαργία. Κατακρίνει, ειρωνεύεται, βγάζει κακία.

Η παρασκευή της τροφής στις μέρες μας έχει γίνει αφορμή επίδειξης ικανοτήτων, πρωτοτυπίας, δόξας. Γι’  αυτό και αμείβεται και αυτό δεν είναι κακό, καθώς ο κόσμος μας πρέπει να μάθει να εκτιμά το καλό και το πρωτότυπο, όπως επίσης και το ταλέντο του ανθρώπου που μαγειρεύει. Υπάρχει όμως και η διάσταση της αγάπης. Δεν είναι μόνο το πώς μαγειρεύουμε. Είναι και το για ποιους το κάνουμε. Υπάρχει κι εκείνη η ευλογημένη διάσταση της μαγειρικής, η οποία νιώθει ότι ο άνθρωπος αγιάζεται με κάθε γεγονός της ζωής και σημάδι του αγιασμού είναι η χαρά και η ικανοποίηση όχι από την ποσότητα, αλλά από την καρδιά που αυτός που μαγειρεύει βάζει στο πιάτο. Και τότε το τραπέζι είναι γιορτινό, όχι γιατί έχει την αφθονία ή την απόλαυση μέσα του, αλλά γιατί στρώνεται από κάποιον που αγαπά για τους αγαπημένους του. Είναι σπιτικό. Και αποτυπώνεται σ’  αυτό η χάρη της σχέσης.

Η Εκκλησία μάς προτείνει να κάνουμε τον σταυρό μας πριν και μετά το φαγητό. Στα μοναστήρια τη ώρα της τράπεζας γίνεται ανάγνωση κάποιου πατερικού λόγου, για να ισορροπήσει ο άνθρωπος ανάμεσα στην ανάγκη και την αγάπη για τον Θεό και τον συνάνθρωπο. Στα μοναστήρια δεν προβλέπεται συζήτηση μετά την τροφή στην τράπεζα, διότι ο γεμάτος από Θεό άνθρωπος ήδη συν-χωρεί με τον πλησίον του στην θεία ευχαριστία και στην κοινοβιακή ζωή και του αρκεί η συν-ύπαρξη. Εμείς όμως στην καθημερινότητα της ζωής, αφού χαρούμε την αγάπη αυτού που μας ετοίμασε το φαγητό, τις μνήμες που αυτό γεννά, ας μοιραστούμε την χαρά με όσους παρακάθονται στο τραπέζι, όχι για να βγάλουμε τα παράπονα και τον θυμό μας, αλλά για να δείξουμε ότι η χαρά της κοινωνίας δεν είναι της κοιλίας, αλλά της καρδίας!

 π. Θεμιστοκλής Μουρτζανός

ΟΛΕΣ ΟΙ ΠΡΟΣΕΥΧΕΣ ΜΑΣ ΠΙΑΝΟΥΝ ΤΟΠΟ,ΑΚΟΜΑ ΚΙ ΑΥΤΕΣ ΠΟΥ ΤΙΣ ΚΑΝΟΥΜΕ ΠΕΡΠΑΝΤΩΝΤΑΣ ΣΤΟΝ ΔΡΟΜΟ

 

 Μπαίνουμε ήδη σε μια εποχή που ο κόσμος θα ανανήψει, γιατί τα μεγάλα βάσανα θα φέρουν μια αναστάτωση ιδεολογική και θα φανεί η γελοιότητα όλων των ιδεολογιών. Δεν είναι ο κορονοΐος ο μεγάλος πειρασμός, αλλά η ψυχοπάθεια που εκφράζεται γενικότερα με την κατάθλιψη που έχει πλακώσει τον κόσμο.
  Όταν οι άνθρωποι φωνάζουν, βρίζουν, κατακρίνουν ακατάπαυστα, όταν ασκούν οποιαδήποτε βία, όταν δεν αντέχουν να είναι μόνοι τους χωρίς κάτι να τους απασχολεί, όταν εξαρτώνται από πράγματα, ουσίες, ακόμα και από άλλους ανθρώπους, όταν υποφέρουν από τρομακτικές σκέψεις και δεν μπορούν να γαληνέψουν ούτε στον ύπνο τους, όταν δεν είναι ευχαριστημένοι με τίποτα, όταν φοβούνται υπερβολικά και γίνονται δέσμιοι των φόβων τους και περιορίζουν τη ζωή τους, όταν δεν δείχνουν χαρά, όταν δεν γελάνε ποτέ, όταν ζουν σαν να έχουν μόνο σώμα ή έντερα και όχι και πνεύμα και ψυχή...
Όλα αυτά είναι δείγματα μιας κατάθλιψης, που απλά δεν έχει τον προσδιορισμό της κλινικής.

 Ζούμε για το σήμερα, με τους όρους που συνήθως μας επιβάλλονται και ξεχνάμε να υπολογίσουμε, να προβλέψουμε λογικά τον αντίκτυπο στην υπόλοιπη ζωή μας. Και πώς να σκεφτούμε, όταν οδηγούμαστε σχεδόν αποκλειστικά από τις αισθήσεις μας ;
 Η αναζήτηση του πιο γλυκού, του πιο παράξενου, του πιο γοητευτικού, του πιο ηδονικού, του πιο πολύχρωμου, του πιο εντυπωσιακού δημιουργούν μια ψεύτικη φαντασίωση στο μυαλό μας, ότι ζούμε για να δοκιμάζουμε, ζούμε για να απολαμβάνουμε και όμως που είναι η χαρά σε όλο αυτό ; Την έχουμε μπερδέψει με την βραχυπρόθεσμη ευχαρίστηση...

 Οι μαθητές του Αγίου Πορφυρίου κατάφεραν μια φορά να τον πείσουν να πιει λίγο καφέ. Την άλλη μέρα, του ήρθε περίπου την ίδια ώρα η ανάγκη του καφέ και πάλι. Τότε αγρίεψε ο Άγιος Πορφύριος και λέει: α, έτσι είσαι;! · και δεν ξανάπιε καφέ στη ζωή του.
Μπορεί το παράδειγμα να είναι ταπεινό, απλοικό, ίσως σε κάποιους φανεί αστείο, πώς θα μπορούσε κάποιος από την πρώτη φορά να εξαρτηθεί, χωρίς να δοκιμάσει;
Ο Πορφύριος όμως ήταν πολύ ευαίσθητος σε αυτά και τα έβλεπε με την προοπτική του μέλλοντος.

 Κάτι που δυνητικά θα μας κάνει κακό, μπορούμε να το αποφύγουμε. Κάτι που θα μπορούσε να δημιουργήσει μία τρυπούλα, για να μπει ο διάβολος, μπορούμε να το αποφύγουμε. Να το ελέγξουμε πριν μας καταπιεί, πριν μας σκεπάσει.
Το μόνο που έχει να κάνει ο άνθρωπος είναι η προσευχή που ανοίγει όλους τους δρόμους. Η προσευχή που μπορεί να βγάλει ο καθένας από την ψυχή του, η προσωπική του ευχή, η προσωπική του εναπόθεση των προβλημάτων του στα χέρια του Κυρίου, όπου σταθείς κι όπου βρεθείς, κάθε προσευχή, όσο μικρή κι αν είναι, μετράει !
Και όλα τα έργα, όταν είναι καρπός προσευχής παύουν να είναι έργα αλαζονείας του ανθρώπου και γίνονται ευλογίες του Θεού!

Αμήν.

Κωνσταντίνος Γανωτής

Ο ΑΓΙΟΣ ΕΦΡΑΙΜ Ο ΣΥΡΟΣ

 

---

Τη μνήμη του Οσίου Εφραίμ του Σύρου τιμά σήμερα 28 Ιανουαρίου, η Εκκλησία μας. Ο Όσιος Εφραίμ καταγόταν από την Ανατολή και γεννήθηκε στην πόλη Νίσιβη της Μεσοποταμίας πιθανώς το 308 μ.Χ. ή και ενωρίτερα. Ήκμασε επί Μεγάλου Κωνσταντίνου (324 – 337 μ.Χ.), Ιουλιανού του Παραβάτου (361 – 363 μ.Χ.) και των διαδόχων αυτού.

Από την μικρή του ηλικία διδάχθηκε την πίστη και την αρετή από τον Επίσκοπο της γενέτειράς του Ιάκωβο (309 – 364 μ.Χ.), ο οποίος και τον χειροτόνησε διάκονο, αλλά ο Όσιος αρνήθηκε να λάβει μεγαλύτερο αξίωμα. Ακολούθησε πολύ νωρίς τον μοναχικό βίο και με το φωτισμό του Παρακλήτου έγραψε πάρα πολλά συγγράμματα πνευματικής και ηθικής οικοδομής.

Γι’ αυτό και θαυμάζεται για το πλήθος και το κάλλος των έργων του. Γνώστης ακριβής όλων των δογματικών θεμάτων, ήξερε να καταπολεμά τις αιρέσεις και να υπερασπίζει με θαυμάσια σαφήνεια την Ορθοδοξία. Ήταν εκείνος που κατατρόπωσε σε διάλογο τον αιρετικό Απολλινάριο και οδήγησε πολλούς αιρετικούς να επιστρέψουν στην πατρώα ευσέβεια.

Όταν, διά της συνθήκης του έτους 363 μ.Χ., που υπέγραψε ο διάδοχος του Ιουλιανού του Παραβάτου, Ιοβιανός (363 – 364 μ.Χ.), η Νίσιβης παραδόθηκε στους Πέρσες, ο Όσιος Εφραίμ εγκατέλειψε την πατρίδα του και ήλθε στην Έδεσσα, όπου ασκήτεψε σε παρακείμενο όρος. Το έτος 370 μ.Χ. επισκέφθηκε τον Μέγα Βασίλειο στην Καισάρεια της Καππαδοκίας και λίγο αργότερα τους Πατέρες και Ασκητές της Αιγύπτου.

Ο Όσιος Εφραίμ κοιμήθηκε με ειρήνη το έτος 373 μ.Χ. και η Σύναξή του ετελείτο στο Μαρτύριο της Αγίας Ακυλίνας, στην περιοχή Φιλοξένου, κοντά στην αγορά.

Απολυτίκιον
Ήχος πλ. δ’.
Ταίς των δακρύων σου ροαίς, της ερήμου το άγονον εγεώργησας· και τοις εκ βάθους στεναγμοίς, εις εκατόν τους πόνους εκαρποφόρησας· και γέγονας φωστήρ τη οικουμένη, λάμπων τοις θαύμασιν, Εφραίμ Πατήρ ημών όσιε, πρέσβευε Χριστώ τω Θεώ, σωθήναι τας ψυχάς ημών.