Αρχιμανδρίτου Ιωάννη (Κόγκαν)
~ Με τους Άγιους Πατέρες της Εκκλησίας μας,
οι οποίοι εμπειρικά πέρασαν τον πύρινο δρόμο της μετανοίας, καθορίζονται
τρεις περίοδοι στην πνευματική ζωή του ανθρώπου, τον οποίο ο Κύριος
καλεί για την ιδιαίτερη επικοινωνία Μαζί Του.
Η πρώτη περίοδος είναι η δωρεά της χάριτος, η δεύτερη είναι η αφαίρεση της και η τρίτη, στον πολυετή άθλο της μετάνοιας, είναι η συνετή απόκτησή της, δηλαδή, της χάριτος, ήδη ως προσωπικό αιώνιο αγαθό, με το οποίο ο άνθρωπος αναχωρεί για τον Ουράνιο Κόσμο, όπου και λαμβάνει τη Θεϊκή Ανταμοιβή. Ο Απόστολος Παύλος γράφει:
-“Ἐκείνους δὲ ποὺ προώρισε,
αὐτούς καὶ ἐκάλεσε, καί ἐκείνους πού ἐκάλεσε, αὐτούς καί ἐδικαίωσε,
ἐκείνους δὲ πού ἐδικαίωσε, αὐτούς καί ἐδόξασε. ”.
Μυστικό της επιλογής θεωρείται η Αγάπη του
Θεού προς τον άνθρωπο, τον προετοιμασμένο να δεχθεί το σταυρό και την
επιθυμία ν’ ανταποκριθεί στη φλογερή έκκληση του Κυρίου:
-”Μετανοεῖτε· ἤγγικε γάρ ἡ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν”.
Διότι ο Θεός απαιτεί από εμάς το εντελώς
αντίθετο απ’ αυτό, το οποίο μας μαθαίνει αυτός ο αμαρτωλός κόσμος και το
οποίο ακολουθεί ο κοινός νους. Απαιτεί να μισήσουμε κάθε τι το αμαρτωλό
και να πεθάνουμε για τον κόσμο, ώστε ν’ αναστηθούμε σ’ αυτόν, ήδη, για
την Αιώνια Ζωή. Από την ειλικρίνεια και το βάθος της μεταστροφής του
ανθρώπου προς τον Χριστό εξαρτάται η πληρότητα της διάχυσης σ’ αυτόν
στην πρόσκληση της Θεϊκής Χάριτος.
Οι σπάνιες ψυχές είναι έτοιμες να τ’ αφήσουν όλα (όπως αυτό συνέβη με τους αγίους Αποστόλους(1) )και ολοκληρωτικά ν’ αφιερώσουν τη ζωή τους στον Κύριο, γι’ αυτό πολύ λίγοι γνωρίζουν την πληρότητα της χάριτος και την μυστική της δράση. Σ’
εμένα, τον ανάξιο, στην αρχή του πνευματικού μου δρόμου δόθηκε η
ευκαιρία σύμφωνα με το ανείπωτο Έλεος του Θεού να γευθώ αυτήν την
πληρότητα της χάριτος, την οποία ο αλησμόνητος γέροντας αρχιμανδρίτης
Σωφρόνιος Σαχάροβ αποκαλεί η χάρις των τέλειων. Αυτή
χαρίζεται σε εξαιρετικές περιπτώσεις, όταν ο Θεός βλέπει, ότι εσύ είσαι
ικανός ολοκληρωτικά να αφιερωθείς στο θλιβερό βασανιστικό δρόμο της
διαρκούς σταυροφορίας για τη μετατροπή από το σαρκικό και ψυχικό, ήδη,
στον πνευματικό άνθρωπο. Όταν έρχεται αυτή η περίοδος
αφαίρεσης αυτής της χάριτος, αυτός, που την έλαβε, βιώνει μία τραγική
εγκατάλειψη από το Θεό, η οποία δεν συγκρίνεται με κανέναν άλλον πόνο,
με καμία άλλη ανθρώπινη απώλεια, ακόμη και αν έχεις χάσει τα παιδιά σου,
τον πατέρα σου ή την μητέρα σου. Να κατανοήσει, γιατί ο Θεός αφαιρεί
την αγάπη Του από εσένα, όταν εσύ θέλεις αιώνια να ζεις μαζί Του, μπορεί
μόνο ο άνθρωπος με την ιδιαίτερη διαφώτιση εκ των Άνω, η οποία
ονομάζεται Θεογνωσία. Αυτή η άφθαρτη εμπειρία αποκτάται
με τα χρόνια και μας χρειάζεται για να κατανοήσουμε όλη την πτωτική
κατάσταση και τη μηδαμινότητα του δικού μας “Εγώ” για
την αποκάλυψη του μεγάλου πειρασμού της υπερηφάνειας, η οποία έχει
προσβάλει όλο μας το είναι. Διότι ο Δημιουργός και Πλάστης δεν μπορεί να
ζει στις ψυχές μας με το Πνεύμα Του, όσο μέσα τους
κυριαρχεί ο εγωισμός, η υπερηφάνεια και τα άλλα πάθη. Στους φτιαγμένους
απ’ Αυτόν τον Ίδιο μύλους, Αυτός μας αλέθει σαν το σιτάρι, διότι
επιθυμεί να υποτάξει στην τέφρα (2) την υπερηφάνειά μας και γι’ αυτήν τη σωτήρια θεραπεία στέλνει τις αδιάκοπες πίκρες.
Αυτές, σαν πικρό φάρμακο, θεραπεύουν, οικοδομούν την ψυχή και τη διαπαιδαγωγούν για την Αιώνια Ζωή. Η αξία τους είναι η Μακάρια Χαρά στη Βασιλεία του Φωτός και της Αγάπης! Το τέλος τους είναι η αδιάκοπη μακαριότητα με το Χριστό που σε αγάπησε!. . Όμως
όσο εγώ γνώριζα και υπέμεινα όλη αυτήν την σοφία, για την οποία τώρα
γράφω, πέρασα πολλές δοκιμασίες, βίωσα πολλά, κατανόησα πολλά. . . .
________________________________________________________________________
- Ο Απόστολος Πέτρος απευθυνόμενος προς τον Χριστό έλεγε:
-“ἰδού ἡμεῖς ἀφήκαμεν πάντα και ἠκολουθήσαμέν Σοι”.
- Ο όσιος γέροντας Νεκτάριος Οπτίνσκι έλεγε:
-“Όταν ο άνθρωπος
αληθινά κατανοήσει ότι είναι μηδέν, τότε ο Θεός αρχίζει να δημιουργεί
μαζί του κάτι το Μεγάλο”