Η εκκοσμικευμένη εποχή μας έχει ως στόχο την μετοχή του ανθρώπου στην ευχαρίστηση της κατανάλωσης. Έχει μετατρέψει ακόμη και την θρησκεία σε καταναλωτικό προϊόν. Γι’ αυτό και περιορίζει την λειτουργία της στο επίπεδο των εθίμων, των συμβόλων, της μεταφυσικής. Δεν κατανοεί και δεν θέλει να κατανοήσει ότι η πίστη στον Θεό νοηματοδοτεί τις καρδιές των ανθρώπων που αγωνίζονται να την ζήσουν. Χωρίς την πίστη υπάρχει ένα αίσθημα σκοταδιού. Περιορίζοντας την μετοχή του ανθρώπου στην εκκλησιαστική ζωή, καθώς αυτή χρειάζεται χρόνο, προτείνοντας πειρασμούς που θυμίζουν την δοκιμασία του Χριστού μετά την βάπτισή Του στον Ιορδάνη ποταμό η εποχή μας δείχνει ότι το ψυχικό σκοτάδι είναι γι’ αυτήν αδιάφορο. Άλλωστε δεν βλέπει την ψυχή ως την ζώσα πνοή που εμφύτευσε ο Θεός στον άνθρωπο, αλλά ως μία καθαρά εγκεφαλική λειτουργία, η οποία σταματά με την έξοδό μας από την ζωή.
Σκοτάδι δεν είναι μόνο η απουσία νοήματος. Είναι και η αμαρτία, όχι μόνο ως αποτυχία του ανθρώπου να αγαπήσει τον Θεό και να τηρήσει το θέλημά Του, αλλά και ως απόλαυση της θεϊκής απουσίας. Ο πιστός άνθρωπος όμως δεν αποδέχεται την αμαρτία ως φυσική του κατάσταση. Θέλει “λίγο φως για να γίνει το σκοτάδι ουρανός” (Φίλιππος Πλιάτσικας/Λαυρέντης Μαχαιρίτσας/Διονύσης Τσακνής). Και το φως έρχεται όταν ατενίσουμε τον κόσμο, την φύση, την κτιστότητα, ως πεδίο αγιασμού από τον Θεό που έγινε άνθρωπος και βαφτίστηκε στο νερό, για να δείξει ότι τα πάντα στην προοπτική της κοινωνίας μαζί Του μεταμορφώνονται σε αγάπη, σε δόξα, σε ευχαριστία, σε καινούργιες αρχές, ακόμη και το σκοτάδι της ψυχής μας.
Πειραζόμαστε από την εποχή μας. Η επιβίωση διά της πέτρας που πρέπει να γίνει με κάθε τρόπο άρτος, η δύναμη που έχουμε ανάγκη να αισθανθούμε, κάποτε εκβιάζοντας και τον ίδιο τον Θεό, αλλά και ο θρίαμβος του “έχειν”, να έχουμε ξεπουλήσει κάθε ίχνος μοιράσματος, χρόνου, αισθημάτων, ελπίδας, αγαθών, μόνο και μόνο για να περνάμε καλά, να πλήττουμε λιγότερο, να μην αισθανόμαστε την ψυχή βάρος, είναι δρόμοι που δείχνουν πως ο κόσμος ζητά από μας την ελευθερία μας. Να του την παραδώσουμε, για να είμαστε ένα μ’ αυτόν. Να αισθανόμαστε ότι ακόμη κι αν καταλαβαίνουμε το σκοτάδι, τουλάχιστον δεν είμαστε μόνοι μας. Ότι δεν χρειάζεται να βγούμε από το σπήλαιο στην επιφάνεια, διότι “ίσως το φως θα ‘ναι μία νέα τυραννία” (Κ.Π. Καβάφης).
Ο Χριστός ξεπέρασε τους πειρασμούς αντιτάσσοντας τον λόγο του Θεού, την ταπείνωση και την αναγνώριση της αλήθειας. Είναι ο Ίδιος το φως και μας δείχνει τον τρόπο και τον δρόμο. Και όλα αλλάζουν μέσα από την σχέση μαζί Του. Αρκεί να αφήσουμε μια χαραμάδα στην ψυχή μας κι Εκείνος θα μας κάνει να δούμε τα πάντα αλλιώτικα.
Αυτόν τον Χριστό της Εκκλησίας έχουμε ανάγκη να συναντήσουμε στην χαρά των εορτών. Αυτόν να μεταδώσουμε στα παιδιά μας, στις συναναστροφές μας, στον εαυτό μας. Να ξαναβρούμε την ψυχή μας κι ας είμαστε λίγοι και, κάποτε, μόνοι. Ο τρόπος περνά, άλλωστε, μέσα από την έρημο του κόσμου. Η πίστη δεν μπορεί να γίνει εύκολα αντιληπτή από τους καιρούς μας. Αυτό δεν είναι προς αποκαρδίωση, αλλά προς επίγνωση ότι τα πάντα μπορούν να αγιαστούν από τον Χριστό. Χρειάζεται όμως το “ναι” τους. Το “ναι” μας!
π. Θεμιστοκλής Μουρτζανός
