Δημήτρης Ριζούλης
Συμπληρώνονται αύριο εννέα χρόνια από την ημέρα που εκοιμήθη ο
Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος. Ενας ιεράρχης που αγαπήθηκε με πάθος και
πολεμήθηκε με λύσσα.
Μια ξεχωριστή και χαρισματική προσωπικότητα που άφησε τη σφραγίδα της
στην πρώτη δεκαετία του 2000. Την εποχή που έκανε τις μεγάλες τομές,
γοήτευσε τα πλήθη, έπεισε τη νεολαία να επιστρέψει στους ναούς και
κατέστησε τα εκκλησιαστικά πράγματα κεντρικό ζήτημα της επικαιρότητας.
Εννέα χρόνια μετά όλα αυτά φαντάζουν σαν μια παρένθεση. Είτε επειδή η εποχή δεν ευνοεί τέτοια ανοίγματα είτε γιατί ο διάδοχός του δεν είχε τη δική του εξωστρέφεια, η θητεία του Χριστόδουλου μοιάζει μακρινή. Μια «χρυσή» περίοδος για την Εκκλησία, που παρά τα λάθη που έγιναν (όπως πάντα συμβαίνει στις δομές εξουσίας) παρήχθη σπουδαίο έργο.
Ισως γι’ αυτό οι περισσότεροι Ελληνες αναπολούν τον μακαριστό Χριστόδουλο και αρκετοί εξ αυτών πιστεύουν ότι η χώρα μας δεν θα βρισκόταν στο σημερινό της χάλι αν δεν είχε φύγει ξαφνικά και πρόωρα από τη ζωή.
Πέραν του εκσυγχρονισμού της Εκκλησίας και των καινοτομιών που εισήγαγε ο Χριστόδουλος, οι περισσότεροι τον θυμούνται για τα πύρινα κηρύγματα και την τόλμη του να τα βάζει με όλους. Ακόμα και με τους «ισχυρούς» παράγοντες εντός και εκτός συνόρων. Με τη γλώσσα της αλήθειας κατακεραύνωνε (πάντα, όμως, με επιχειρήματα) τα κακώς κείμενα και την υποκρισία. Δεν δίσταζε ακόμα και όταν τον προειδοποιούσαν πως κινείται επικίνδυνα και κάνει εχθρούς. Οσοι τον γνώρισαν ξέρουν ότι ήταν αγνός ιδεαλιστής και ερμήνευε τα πάντα με βάση την πίστη του.
Ο Χριστόδουλος ήταν δύσκολος αντίπαλος για τους πολιτικούς, ακόμα κι αν ποτέ δεν επεδίωξε τη σύγκριση μαζί τους. Εκ των πραγμάτων, όμως, όσα έλεγε ανάγκαζαν το πολιτικό προσωπικό (κυρίως την κυβέρνηση του Κώστα Σημίτη) να έρχεται σε αντιπαράθεση μαζί του. Η σύγκρουση για το θέμα των ταυτοτήτων ήταν η κορύφωση αυτής της κόντρας και τα αποτελέσματά της υπήρξαν επώδυνα τόσο για τον Σημίτη όσο και για τον Χριστόδουλο. Ολως τυχαίως, λίγο καιρό μετά, ξεκίνησε η περιβόητη «σκανδαλολογία» που αποδείχθηκε κατασκευασμένη και εκτελέστηκε (λαμβάνοντας εξωφρενικές διαστάσεις) από τα συστημικά media εκείνης της εποχής.
Παρότι ο Χριστόδουλος χτυπήθηκε ανελέητα, δεν έχασε τη θέση που κατείχε στη συνείδηση της συντριπτικής πλειονότητας των Ελλήνων. Ηταν μέχρι τέλους ο «Χριστόδουλός τους». Και κυρίως, όταν έδωσε με θάρρος την ύστατη μάχη με τον θάνατο, είχε δίπλα του ακόμα και εκείνους που τον πολέμησαν και τον αδίκησαν. Θυμάμαι κάποιους εξ αυτών (ιεράρχες και μεγαλοδημοσιογράφους) να τον επισκέπτονται τις τελευταίες ημέρες για να του ζητήσουν συγγνώμη. Απλόχερα έδωσε σε όλους τη συγχώρεσή του...
Ο Χριστόδουλος υπήρξε ένα φαινόμενο εν ζωή και τέτοιο παραμένει και τώρα, μετά θάνατον. Κανένα από τα πρόσωπα του δημόσιου βίου των τελευταίων δεκαετιών δεν είχε τόσο «ζωντανή παρουσία» ύστερα από εννέα χρόνια απουσίας. Ούτε ένας! Αντίθετα, ο Χριστόδουλος είναι «παρών» με τα κείμενα και τις ομιλίες που μας άφησε.
Διάφορα βίντεο στο YouTube εξακολουθούν να έχουν χιλιάδες θεάσεις, φράσεις του αναρτώνται καθημερινά στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και απλοί άνθρωποι τον επικαλούνται στις συζητήσεις τους. Η μνήμη του παραμένει άσβεστη και όχι μόνο σε έναν στενό πυρήνα «θρησκόληπτων».
Εξάλλου είναι εντυπωσιακή και η δικαίωσή του σε μια σειρά από ζητήματα. Διέβλεψε, πολλά χρόνια πριν, τον κίνδυνο διάλυσης της Ευρωπαϊκής Ενωσης, προειδοποίησε έγκαιρα για την παντοκρατορία των τραπεζών και πολέμησε με κάθε τρόπο την παγκοσμιοποίηση, η οποία έφερε τη δυστυχία που όλοι πλέον βιώνουν.
Το πιο εντυπωσιακό, όμως, είναι ότι ακόμα και σήμερα εξακολουθεί να «δαιμονίζει» τους εχθρούς του, που, όπως φαίνεται, δεν μπορούν να τον ξεπεράσουν! Να η πιο τρανή απόδειξη ότι «υπέγραψε» την εποχή μας.
Εννέα χρόνια μετά όλα αυτά φαντάζουν σαν μια παρένθεση. Είτε επειδή η εποχή δεν ευνοεί τέτοια ανοίγματα είτε γιατί ο διάδοχός του δεν είχε τη δική του εξωστρέφεια, η θητεία του Χριστόδουλου μοιάζει μακρινή. Μια «χρυσή» περίοδος για την Εκκλησία, που παρά τα λάθη που έγιναν (όπως πάντα συμβαίνει στις δομές εξουσίας) παρήχθη σπουδαίο έργο.
Ισως γι’ αυτό οι περισσότεροι Ελληνες αναπολούν τον μακαριστό Χριστόδουλο και αρκετοί εξ αυτών πιστεύουν ότι η χώρα μας δεν θα βρισκόταν στο σημερινό της χάλι αν δεν είχε φύγει ξαφνικά και πρόωρα από τη ζωή.
Πέραν του εκσυγχρονισμού της Εκκλησίας και των καινοτομιών που εισήγαγε ο Χριστόδουλος, οι περισσότεροι τον θυμούνται για τα πύρινα κηρύγματα και την τόλμη του να τα βάζει με όλους. Ακόμα και με τους «ισχυρούς» παράγοντες εντός και εκτός συνόρων. Με τη γλώσσα της αλήθειας κατακεραύνωνε (πάντα, όμως, με επιχειρήματα) τα κακώς κείμενα και την υποκρισία. Δεν δίσταζε ακόμα και όταν τον προειδοποιούσαν πως κινείται επικίνδυνα και κάνει εχθρούς. Οσοι τον γνώρισαν ξέρουν ότι ήταν αγνός ιδεαλιστής και ερμήνευε τα πάντα με βάση την πίστη του.
Ο Χριστόδουλος ήταν δύσκολος αντίπαλος για τους πολιτικούς, ακόμα κι αν ποτέ δεν επεδίωξε τη σύγκριση μαζί τους. Εκ των πραγμάτων, όμως, όσα έλεγε ανάγκαζαν το πολιτικό προσωπικό (κυρίως την κυβέρνηση του Κώστα Σημίτη) να έρχεται σε αντιπαράθεση μαζί του. Η σύγκρουση για το θέμα των ταυτοτήτων ήταν η κορύφωση αυτής της κόντρας και τα αποτελέσματά της υπήρξαν επώδυνα τόσο για τον Σημίτη όσο και για τον Χριστόδουλο. Ολως τυχαίως, λίγο καιρό μετά, ξεκίνησε η περιβόητη «σκανδαλολογία» που αποδείχθηκε κατασκευασμένη και εκτελέστηκε (λαμβάνοντας εξωφρενικές διαστάσεις) από τα συστημικά media εκείνης της εποχής.
Παρότι ο Χριστόδουλος χτυπήθηκε ανελέητα, δεν έχασε τη θέση που κατείχε στη συνείδηση της συντριπτικής πλειονότητας των Ελλήνων. Ηταν μέχρι τέλους ο «Χριστόδουλός τους». Και κυρίως, όταν έδωσε με θάρρος την ύστατη μάχη με τον θάνατο, είχε δίπλα του ακόμα και εκείνους που τον πολέμησαν και τον αδίκησαν. Θυμάμαι κάποιους εξ αυτών (ιεράρχες και μεγαλοδημοσιογράφους) να τον επισκέπτονται τις τελευταίες ημέρες για να του ζητήσουν συγγνώμη. Απλόχερα έδωσε σε όλους τη συγχώρεσή του...
Ο Χριστόδουλος υπήρξε ένα φαινόμενο εν ζωή και τέτοιο παραμένει και τώρα, μετά θάνατον. Κανένα από τα πρόσωπα του δημόσιου βίου των τελευταίων δεκαετιών δεν είχε τόσο «ζωντανή παρουσία» ύστερα από εννέα χρόνια απουσίας. Ούτε ένας! Αντίθετα, ο Χριστόδουλος είναι «παρών» με τα κείμενα και τις ομιλίες που μας άφησε.
Διάφορα βίντεο στο YouTube εξακολουθούν να έχουν χιλιάδες θεάσεις, φράσεις του αναρτώνται καθημερινά στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και απλοί άνθρωποι τον επικαλούνται στις συζητήσεις τους. Η μνήμη του παραμένει άσβεστη και όχι μόνο σε έναν στενό πυρήνα «θρησκόληπτων».
Εξάλλου είναι εντυπωσιακή και η δικαίωσή του σε μια σειρά από ζητήματα. Διέβλεψε, πολλά χρόνια πριν, τον κίνδυνο διάλυσης της Ευρωπαϊκής Ενωσης, προειδοποίησε έγκαιρα για την παντοκρατορία των τραπεζών και πολέμησε με κάθε τρόπο την παγκοσμιοποίηση, η οποία έφερε τη δυστυχία που όλοι πλέον βιώνουν.
Το πιο εντυπωσιακό, όμως, είναι ότι ακόμα και σήμερα εξακολουθεί να «δαιμονίζει» τους εχθρούς του, που, όπως φαίνεται, δεν μπορούν να τον ξεπεράσουν! Να η πιο τρανή απόδειξη ότι «υπέγραψε» την εποχή μας.
