– Όταν έχη κανείς περισπασμό , συμφέρει να συγκεντρωθή με την μελέτη;
– Ναι, να διαβάση λίγο , κάτι πολύ
δυνατό, για να θερμανθή η ψυχή. Έτσι καπακώνονται οι μέριμνες και ο νους
μεταφέρεται σε θείο χώρο. Αλλιώς πάει ο νους σε αυτήν ή σε εκείνη την
δουλειά, εκεί που σύχναζε τις περισσότερες ώρες.
– Γέροντα, όταν είναι κανείς κουρασμένος ή στενοχωρημένος, θέλει να διαβάση κάτι εύκολο, κανένα διήγημα, κανένα μυθιστόρημα κ.λ.π.
– Δεν υπάρχει κανένα πνευματικό βιβλίο που να είναι καλό για εκείνη την ώρα; Ο σκοπός δεν είναι να ξεχάση ο άνθρωπος την στενοχώρια του αλλά να λυτρωθή. Τα άλλο δεν λυτρώνει.
Δεν βοηθούν την πνευματική ζωή τα μυθιστορήματα ή η
εφημερίδα και η τηλεόραση. Πολλές φορές ακόμη και μερικά θρησκευτικά
περιοδικά κάνουν ζημιά στους χριστιανούς , γιατί διεγείρουν τον μωρό
ζήλο και προκαλούν σύγχυση.
Προσέξτε. Μη διαβάζετε περιττά πράγματα τις ελεύθερες ώρες σας. Μερικά αναγνώσματα είναι σαν να τρως νεροκολοκύθες, σαν να ψάχνης στα άχυρα, να βρης ένα σπυρί σιτάρι.
Λένε μερικοί: « Ναι, αλλά αυτά με ξεκουράζουν ». Μα πώς σε
ξεκουράζουν ,ευλογημένε, αφού σε ζαλίζουν και πονούν τα μάτια σου;
Καλύτερα να κοιμηθής , για να ξεκουρασθής.
Από το τι διαβάζει κανείς, θα καταλάβης την πνευματική του κατάσταση. Αν
είναι πολύ κοσμικός , θα διαβάζη περιοδικά αισχρά. Αν είναι λίγο
κοσμικός , θα διαβάζη λιγώτερο βρώμικα ή εφημερίδες. Αν θρησκεύη , θα
διαβάζη θρησκευτικά έντυπα ή σύγχρονα θρησκευτικά βιβλία ή πατερικά
κ.ο.κ.
***
– Γέροντα, ποια πνευματικά βιβλία βοηθούν περισσότερο;
– Πολύ ωφελούν τα διάφορα πατερικά βιβλία
, που στις μέρες μας, δόξα τω Θεώ, κυκλοφορούν κατά χιλιάδες. Σε αυτά
βρίσκει κανείς ό,τι ποθεί , ό,τι του χρειάζεται. Είναι γνήσια πνευματική
τροφή και οδηγούν με ασφάλεια στον πνευματικό δρόμο. Για να βοηθηθούν
όμως πρέπει να διαβάζονται με ταπείνωση και προσευχή. Τα πατερικά
κείμενα μοιάζουν με αξονικές τομογραφίες , γιατί όπως σε εκείνες
φωτογραφίζεται η σωματική κατάσταση του ανθρώπου, έτσι και σε αυτά
φωτογραφίζεται η πνευματική του κατάσταση. Κάθε πρόταση των πατερικών
κειμένων δεν κρύβει ένα αλλά πολλά νοήματα, και ο καθένας τα
καταλαβαίνει ανάλογα με την πνευματική του κατάσταση. Καλό είναι να
διαβάζη κανείς κείμενο και όχι μετάφραση. Επειδή ο μεταφραστής ερμηνεύει
το πρωτότυπο ανάλογα με την δική του πνευματικότητα. Πάντως, για να
κατανοήση κανείς τους Πατέρες, πρέπει να σφίξη τον εαυτό του, να
συγκεντρώση τον νου του και να ζη πνευματικά, γιατί το πνεύμα των
Πατέρων γίνεται αντιληπτό μόνο με το πνεύμα. Ειδικά οι Ασκητικοί Λόγοι του Αββά Ισαάκ βοηθούν πολύ αλλά χρειάζονται να τους μελετάη λίγο- λίγο , για να αφομειώνη την τροφή. Ο Ευεργετινός
είναι ευεργεσία μεγάλη γιατί μπορούμε να γνωρίσουμε όλο το Πνεύμα των
Αγίων Πατέρων. Βοηθάει ,γιατί περιγράφει τους αγώνες των Πατέρων για όλα
τα πάθη με την σειρά, και η ψυχή γνωρίζει πως εκείνοι δούλεψαν και
βοηθιέται. Τα Συναξάρια πάλι είναι αγιασμένη ιστορία , για αυτό πολύ βοηθούν – ιδίως τα παιδιά – , αλλά να μην τα διαβάζουμε σαν ιστορίες.
Δεν χρειάζεται να έχουμε γνώση πολλή, για να αποκτήσουμε
ευλάβεια. Εάν τα λίγα που ξέρουμε τα συλλογιζώμαστε, θα κεντηθή η
καρδιά. Ένας από ένα τροπάριο τινάζεται στον αέρα, και άλλος τα ξέρει
απέξω και δεν νοιώθει τίποτε , γιατί κινείται έξω από την
πραγματικότητα. Διαβάζετε λοιπόν Πατέρες, έστω μια ή δυο γραμμές την ημέρα. Είναι βιταμίνες πολύ δυναμωτικές.