Αρσένιος Μοναχός, Σκήτη Κουτλουμουσίου Άγιον Όρος
Χρέος λοιπόν έχουμε να συνεχίσουμε, παρουσιάζοντας την Ορθόδοξη διδασκαλία του μακαριστού π. Επιφανίου Θεοδωροπούλου στο θέμα της σύγχυσης που επικρατεί, εξαιτίας των δύο ακραίων φαινομένων του Οικουμενισμού και του Ζηλωτισμού.
Μπορούμε να πούμε με απόλυτη σιγουριά, πως ο μακαριστός πατήρ είναι ο
μοναδικός που ξεσκέπασε τόσο τέλεια τα δύο αυτά άκρα. Και στους
προσφάτους αγίους που ανέδειξε η Εκκλησία μας, δεν βλέπουμε να
ασχολήθηκαν με τόση σπουδή με τα δύο αυτά ακραία φαινόμενα, όσο
ασχολήθηκε και κυριολεκτικά ξεσκέπασε, ο σοφός στα θεία π. Επιφάνιος.
Όσο για την εμφάνιση των δύο αυτών άκρων θα επαναλάβουμε, πως δεν
έχουν μεταξύ τους μεγάλη χρονική διαφορά, μάλλον έχουν πολύ ελάχιστη,
διότι ο μεν Οικουμενισμός
εμφανίστηκε περίπου το 1920, ο δε Ζηλωτισμός το 1924. Και επειδή ο
μακαριστός πατήρ όταν ζούσε έβλεπε τα λογικά πρόβατα του Χριστού να
φεύγουν από τη μάντρα Του, φοβούμενοι τον Οικουμενισμό με αποτέλεσμα να
καταφεύγουν στον Ζηλωτισμό, εξαιτίας των εκκλησιαστικών ηγετών που
επιχειρούσαν τολμηρά ανοίγματα υπέρ του Οικουμενισμού, αποφάσισε ο σοφός
πατήρ να μιλήσει και να ρίξει άπλετο φως στο σκότος που απειλούσε πολύ
την Εκκλησία.
Ας ακούσουμε λοιπόν τι έλεγε ο σοφός πατήρ:
«’Εν πρώτοις, φίλτατε π. Νικόδημε, οφείλω να σοι είπω μίαν πικράν αλήθειαν, ήτις θα σοι φανή πλέον η παράδοξος και θα σε εκπλήξη. Μέχρι σήμερον απέφευγον- οικονομία χρώμενος- να διατυπώσω αυτήν την θέσιν η διετύπουν αυτήν συνεσκιασμένως, αλλ’ ήδη, οπότε τα πράγματα έφθασαν εις το μη περαιτέρω και πρόσωπα εκλεκτά -αλλ’ έχοντα ατυχώς περιδεή συνείδησιν- προσχωρούσιν εις τους Παλαιοημερολογίτας, πίπτοντα θύματα μιάς αδιστάκτου προπαγάνδας κατά της Εκκλησίας, είναι καιρός να λεχθή η αλήθεια άνευ περιστροφών και άνευ επιφυλάξεων.
Λοιπόν, π. Νικόδημε, όσοι φοβούμενοι τον Οικουμενισμόν, προσχωρούσιν εις τους Παλαιοημερολογίτας, δεν κερδαίνουσιν άλλο τι, ειμή, φεύγοντες μίαν αίρεσιν, προσχωρούσιν εις μίαν άλλην. Βεβαίως δεν έχουσι συνείδησιν ότι προσχωρούσιν εις αίρεσιν, αλλά τούτο ουδαμώς μεταβάλλει τα πράγματα.
«’Εν πρώτοις, φίλτατε π. Νικόδημε, οφείλω να σοι είπω μίαν πικράν αλήθειαν, ήτις θα σοι φανή πλέον η παράδοξος και θα σε εκπλήξη. Μέχρι σήμερον απέφευγον- οικονομία χρώμενος- να διατυπώσω αυτήν την θέσιν η διετύπουν αυτήν συνεσκιασμένως, αλλ’ ήδη, οπότε τα πράγματα έφθασαν εις το μη περαιτέρω και πρόσωπα εκλεκτά -αλλ’ έχοντα ατυχώς περιδεή συνείδησιν- προσχωρούσιν εις τους Παλαιοημερολογίτας, πίπτοντα θύματα μιάς αδιστάκτου προπαγάνδας κατά της Εκκλησίας, είναι καιρός να λεχθή η αλήθεια άνευ περιστροφών και άνευ επιφυλάξεων.
Λοιπόν, π. Νικόδημε, όσοι φοβούμενοι τον Οικουμενισμόν, προσχωρούσιν εις τους Παλαιοημερολογίτας, δεν κερδαίνουσιν άλλο τι, ειμή, φεύγοντες μίαν αίρεσιν, προσχωρούσιν εις μίαν άλλην. Βεβαίως δεν έχουσι συνείδησιν ότι προσχωρούσιν εις αίρεσιν, αλλά τούτο ουδαμώς μεταβάλλει τα πράγματα.
Μη νομίσης ότι είμαι άδικος ή υπερβολικός. Θα αποδείξω ως απολύτως
αληθή τον ισχυρισμόν μου. Και ιδού: Τι είνε αίρεσις, αγαπητέ π.
Νικόδημε; Η νοθεία της Πίστεως! Τι είνε όμως νοθεία της Πίστεως; Η
αθέτησις Δογμάτων; Βεβαίως και αυτό είνε νοθεία της Πίστεως,
αλλά δεν είνε μόνον αυτό. Νοθεία της Πίστεως είνε και η αναγωγή εις
Δόγματα Πίστεως πραγμάτων μη όντων τοιούτων. Αν δηλαδή θελήση τις να
αναγάγη εις Δόγμα Πίστεως, εις όρον σωτηρίας, πράγμά τι δευτερεύον, έστω
και καλόν, τότε καθίσταται αυτομάτως αι-ρε-τι-κος! Θέλεις
παράδειγμα; Έχεις τους περιφήμους Ευσταθιανούς! Τι έπραξαν αυτοί;
Ηθέτησαν Δόγματα Πίστεως; Ποίον; Μήπως το περί Αγίας Τριάδος; Μήπως το
περί των δύο φύσεων του Κυρίου; Μήπως το περί Αγγέλων; Μήπως το περί
Διαβόλου κλπ. κλπ.; Όχι! Ουδέν Δόγμα ηθέτησαν. Αλλά τότε τι έπραξαν;
Ανήγαγον εις Δόγματα Πίστεως, εις όρους σωτηρίας, πράγματα δευτερεύοντα.
Την αγαμίαν και την αποχήν κρεών. Η Εκκλησία έλεγε: Καλά και άγια και
θεάρεστα και αξιοσύστατα είνε αυτά τα πράγματα, αλλά δεν είνε όροι
σωτηρίας, δεν είνε δόγματα Πίστεως. ΌΧΙ εφρύαττον οι Ευσταθιανοί! Ο μη
απεχόμενος γάμου και κρεών ου δύναται σωθήναι! Τι συνέβη τότε; Η
Εκκλησία διά της εν Γάγγρα Συνόδου απεκήρυξεν αυτούς ως αιρετικούς και
εξεφώνησε κατ’αυτών ορμαθόν αναθεμάτων».
Να λοιπόν πώς ξεσκέπασε ο μακαριστός πατήρ, με τον φωτισμό του Αγ.
Πνεύματος που είχε, την πλάνη των ζηλωτών. Είναι φοβερά αυτά που
αναφέρει ο ιερός πατήρ, διότι σε τι διαφέρει το πειρασμικό πείσμα των
Ευσταθιανών με το παρόμοιο των Ζηλωτών; Κολάσιμο έλεγαν οι Ευσταθιανοί
πως είναι ο γάμος και το κρέας! Επίσης κολάσιμο λένε οι ζηλωτές πως
είναι η αλλαγή του Εορτολογίου κατά 13 ημέρες. Και εξαιτίας αυτής της
αλλαγής, αποχώρησαν μόνοι τους από την Μια Εκκλησία και έκαναν δικιά
τους «Εκκλησία», μάλλον πολλές «Εκκλησίες», με αποτέλεσμα να
αλληλοαφορίζονται και να αλληλοανθεματίζονται. Μόνο αυτό να κοιτάξει
κανείς, του αρκεί να εννοήσει, πως το κίνημα των ζηλωτών είναι εξ’
ολοκλήρου πειρασμικό.
Και συνεχίζει ο άγιος Γέροντας Επιφάνιος το λόγο του στην επιστολή του:
«Καλή και αγία, αγαπητέ π. Νικόδημε, είνε η εορτολογική ομοιομορφία (ήτις πάντως ουδέποτε υπήρξε καθολικώς εν τη Εκκλησία), αλλά δεν είνε Δόγμα Πίστεως, δεν είνε όρος σωτηρίας. Όχι! κραυγάζουσιν οι Παλαιοημερολογίται! Η διάσπασις της εορτολογικής ομοιομορφίας εστέρησε την Εκκλησίαν της Χάριτος, κατέστησεν (άκουσον και φρίξον!) άκυρα τα Μυστήρια αυτής και επομένως οι Νεοημερολογίται είνε εκτός Χάριτος, ήτοι εκτός σωτηρίας!! Αυτός ο φρικαλέος ισχυρισμός, αδελφέ Νικόδημε, συνιστά φοβεράν αίρεσιν και βλασφημίαν κατά του Αγίου Πνεύματος. Ανήγαγον οι ταλαίπωροι εις Δόγματα Πίστεως, εις όρους σωτηρίας, στοιχεία… ημερολογιακά και εορτολογικά!…».
«Καλή και αγία, αγαπητέ π. Νικόδημε, είνε η εορτολογική ομοιομορφία (ήτις πάντως ουδέποτε υπήρξε καθολικώς εν τη Εκκλησία), αλλά δεν είνε Δόγμα Πίστεως, δεν είνε όρος σωτηρίας. Όχι! κραυγάζουσιν οι Παλαιοημερολογίται! Η διάσπασις της εορτολογικής ομοιομορφίας εστέρησε την Εκκλησίαν της Χάριτος, κατέστησεν (άκουσον και φρίξον!) άκυρα τα Μυστήρια αυτής και επομένως οι Νεοημερολογίται είνε εκτός Χάριτος, ήτοι εκτός σωτηρίας!! Αυτός ο φρικαλέος ισχυρισμός, αδελφέ Νικόδημε, συνιστά φοβεράν αίρεσιν και βλασφημίαν κατά του Αγίου Πνεύματος. Ανήγαγον οι ταλαίπωροι εις Δόγματα Πίστεως, εις όρους σωτηρίας, στοιχεία… ημερολογιακά και εορτολογικά!…».
Αλήθεια ύστερα από αυτό το άπλετο φως που έριξε ο μακαριστός πατήρ
στο θέμα του παλαιού ημερολογίου, ποιος παλαιοημερολογίτης θα ισχυριστεί
πως το θέμα του Εορτολογίου αποτελεί Δόγμα Πίστεως και όρο σωτηρίας;
Εάν, ο μη γένοιτο, συνεχίζουν να επιμένουν πάλι σ΄αυτά, δεν θα φοβηθούν
την κατάληξη των Ευσταθιανών, που καταδικάστηκαν ως αιρετικοί για
παρόμοιο θέμα; Και τι πιο χειρότερο υπάρχει να ονομάσει η Εκκλησία
μας ορισμένα μέλη τους Σώματός της αιρετικούς και να τους αποκόψει από
το Σώμα της; Στώμεν καλώς λοιπόν και στώμεν μετά φόβου. Μελετώντας
κανείς το βιβλίο «Τα δύο άκρα» του σοφού π. Επιφανίου εκπλήσσεται όταν
βλέπει τους ζηλωτάς να συκοφαντούν τον μακαριστό Γέροντα και μάλιστα
έχουν για καύχημα τα συγγράμματα ενός μοναχού Θεοδώρητου Μαύρου. Μέσα
από αυτά τα συγγράμματα εξαπολύει ο θλιβερός Θεοδώρητος το δηλητήριό του
εναντίον του σεπτού Γέροντος Επιφανίου. Μάλιστα αυτό το σύγγραμμα το
έχουν ονομάσει «αντίδοτο». Δεν το έχω διαβάσει αυτό το κείμενο του
Θεοδώρητου, αλλά ούτε και θα κάνω ποτέ τέτοιον ανώφελο κόπο να διαβάσω
ένα ψυχοφθόρο κείμενο. Απλά θα αναφέρω ένα περιστατικό που μας το
διηγείτο κάποτε ο μακαριστός Ιεράρχης Αυγουστίνος Καντιώτης και θα γίνει
φανερό το τι είδους κείμενο είναι: «Κάποτε ένας αφελής ανέβηκε σε ένα
στύλο του ΟΤΕ πάνω στην κορυφή του, και άρχιζε να φτύνει προς τη μεριά
που βρισκότανε ο ήλιος στον ουρανό. Οι άνθρωποι που τον βλέπανε να κάνει
αυτό το παράδοξο τον ρώτησαν γιατί το κάνει αυτό και ο αφελής τους
απάντησε πως προσπαθώ να σβήσω τον ήλιο με το σάλιο μου και γι’ αυτό τον
φτύνω!!
Ακριβώς το ίδιο έκανε και ο πάμπτωχος μοναχός Θεοδώρητος
ανέβηκε στον στύλο της υπερηφάνειας του και από εκεί προσπαθούσε με τις
συκοφαντίες και τις δολιότητές του να σβήσει το φως του μακαριστού π. Επιφανίου που προερχότανε από τον Νοητό Ήλιο της δικαιοσύνης!
Αλλά αυτό μπορούσε να γίνει ποτέ; Διότι ποιος τα έβαλε με τους αγίους
του Χριστού και νίκησε ποτέ; Κανείς, απολύτως κανείς. Φυσικά, ο σοφός
πατήρ απάντησε στο «ἀντίδοτο» του Θεοδωρήτου. Και θαυμάζει κανείς όταν
διαβάζει αυτήν την απάντηση που είναι γεμάτη από την αλήθεια και τη
διαφάνεια του Χριστού, και όχι μόνο, αλλά περιέχει μεγάλα θεολογικά
νοήματα. Επίσης, μία άλλη μεγάλη συκοφαντία που ρίχνουν οι ζηλωτές και
όχι μόνο, στον μακαριστό γέροντα είναι πως τεχνηέντως ο π. Επιφάνιος
μέσα από τα γραπτά του ευνοεί τους οικουμενιστάς!! Αυτό είναι πέρα για
πέρα αστήρικτη και άδικη συκοφαντία, διότι αν μελετήσει κανείς καλά και
σε βάθος μόνον τις δύο μεγαλειώδεις επιστολές που έστειλε στον Πατριάρχη
Αθηναγόρα, εκεί θα δει πως γελοιοποιούνται οι συκοφάντες, διότι τέτοιον
δριμύ έλεγχο προς Πατριάρχη ποιός άλλος τόλμησε ποτέ; Και μη μου πείτε
πως ήταν λίγος ο κίνδυνος από τη μεγάλη τόλμη του ελέγχου προς τον
Πατριάρχη. Όμως η φλόγα της αγάπης για την Εκκλησία που έκαιγε μέσα στην
καθαρή καρδιά του πατρός δεν άφηνε περιθώρια να σιωπήσει.
Και επειδή δεν επιθυμώ να γράψω περισσότερα για το ζήτημα των
ζηλωτών, θα αναφέρω ως επίλογο το τέλος των επιστολών του μακαριστού
πατρός προς τον μοναχό Νικόδημο αγιορείτη, ο οποίος σημειωτέον δεν
υπήρξε ζηλωτής και ζητώ συγγνώμη που τον αποκάλεσα έτσι στο προηγούμενο
δημοσιευθέν κείμενό μου. Λέει λοιπόν ο σοφός γέροντας Επιφάνιος:
«Ταύτα, πολυφίλητε π. Νικόδημε, είχον γράψαι σοι τε και τη ιερά και
θεοφιλεί Συνοδεία σου. Έγραψα δ’ «εκ πολλής θλίψεως και συνοχής
καρδίας». Η όλη κατάστασις της Ορθοδόξου Εκκλησίας είνε σήμερον λίαν
θλιβερά. Ίσως τελικώς δεν θα αποτραπώσι μεγάλαι περιπέτειαι. Πρόσχωμεν!
Εν ταπεινώσει, εν προσευχή, εν νηστεία, εν κατανύξει, ζητήσωμεν παρά του
Κυρίου φωτισμόν πως δεί ημάς περιπατήσαι εν τοις επερχομένοις. Διπλούς ο
κίνδυνος της Εκκλησίας: Ένθεν ο σατανοκίνητος Οικουμενισμός και εκείθεν
ο ψυχώλεθρος Φανατισμός (σημ. εννοεί τον Ζηλωτισμό) ο οδηγών τελικώς,
εις φρικαλέας βλασφημίας και αιρέσεις και επισκοτίζων την αλήθειαν.
Φοβηθώμεν αμφότερα και αμφότερα φύγωμεν. Ουκ εκκλινούμεν ούτε δεξιά ούτε
αριστερά. Μέση και βασιλική οδώ πορευσόμεθα. Αύτη δ’ έστιν η της
ακηράτου Ορθοδοξίας οδός, ήτις και ακριβείας φύλαξιν οίδε και οικονομίας
επίδειξιν ουκ αγνοεί».
Εδώ θαυμάζουμε την πλούσια διάκριση του σοφού πατρός, ο οποίος μας
επισημαίνει πως η Εκκλησία μας οφείλει να περπατήσει τη μέση και
βασιλική οδό και με πολύ φόβο Θεού να χρησιμοποιεί πότε την ακρίβεια και
πότε την οικονομία, δηλαδή την κατά Θεόν οικονομία, διότι υπάρχει και
οικονομία, όχι κατά Θεόν που οδηγεί στην ασέβεια και στην ασωτία. Ομοίως υπάρχει και ακρίβεια που οδηγεί στην ασπλαχνία και στο απολυταρχισμό.
Έτσι λοιπόν επαναλαμβάνουμε, πως καλούνται όλοι οι της Ορθοδόξου
Εκκλησίας ηγέτες και όχι μόνο, να αποκτήσουν τη διάκριση που λέγεται
φωτισμός του Αγίου Πνεύματος, ώστε να είναι άξιοι να χρησιμοποιούν κατά
Θεόν την ακρίβεια και την οικονομία. Ώστε του λοιπού, αφού το πετύχουμε
αυτό με τη βοήθεια του Αγίου Τριαδικού Θεού μας να δούμε την Αγία μας
Ορθοδοξία κυρίαρχη και δοξασμένη από όλους τους ανθρώπους που είναι
καλοπροαίρετοι. Αμήν.