Μια από τις μεγαλύτερες αιτίες που ταλαιπωρούμαστε στην ζωή μας, είναι ότι σκεφτόμαστε με όρους, «όλα ή τίποτα». Δηλαδή η σκέψη μας, ο λογισμός μας κινείται στα άκρα και ποτέ στην μέση οδό. Ότι κι εάν συμβεί στην καθημερινότητα μας, ότι και εάν σκεφτούμε μέσα στο μυαλό μας, το τραβάμε στα άκρα, «όλα ή τίποτα», π.χ κάνουμε ένας λάθος σε μια σχέση μας, αντί να πούμε, «αυτό που έκανα ήταν λάθος, δεν χρειαζόταν…», λέμε «είμαι ανάξια για σχέσεις, δεν ξέρω να κάνω σχέσεις.. τι θέλω εγώ με αυτά αφού δεν το έχω…». Η άλλο παράδειγμα, έρχεται κάποιος χωρισμός από μια σχέση, και αντί να πούμε ότι αυτό συμβαίνει στην ζωή, μπορεί και οι δυο άνθρωποι να είναι υπέροχοι αλλά στο τέλος να μην τα βρίσκουν, χωρίς να σημαίνει ότι σώνει και καλά πρέπει να υπάρχει ένα κάθαρμα στην υπόθεση, ή ότι ενδεχομένως εγώ ή αυτός δεν εκτιμήσαμε καλά τον σύντροφο μας, αρχίζουμε.. «καμία σχέση δε μου πάει καλά, δεν πρόκειται ποτέ να κάνω μια καλή σχέση, δεν αξίζω τίποτα…». Ούτε καν περνάει από το μυαλό μας, ότι μπορεί ο άλλος να μην κατάφερε να εκτιμήσει αυτό που είσαι, γιατί σώνει και καλά πρέπει να φταις εσυ και μάλιστα να μην αξίζεις κατι καλό;
Αυτές οι σκέψεις όμως και οι λογισμοί είναι ακριβώς οι ίδιοι και στην πνευματική ζωή. Στην εν Χριστώ προσπάθεια μας. Δηλαδή, έχεις ένα πάθος και επειδή σε αυτό το πάθος πέφτεις κατά καιρούς ή ακόμη και συχνά, ακυρώνεις όλη την άλλη προσπάθεια. Λες, «δεν αξίζω τίποτα, δεν μπορώ να τα καταφέρω, είμαι άχρηστος, θα πάω στην κόλαση….». Μα γιατί επειδή δεν μπορείς να νικήσεις ένα πάθος; Κατά αρχήν, τα πάθη ενώ εμείς κάνουμε τον αγώνα μας απέναντι τους κατά τις δυνάμεις μας, δεν είναι δική μας δουλειά εάν θα φύγουν ή θα μείνουν, αλλά ολότελα του Θεού. Ο Θεός δια της Χάριτος του μεταμορφώνει τα πάθη μας, βλέποντας την καλή αγωνιστική μας διάθεση και από την άλλη το βαθύτερο συμφέρον μας. Διότι εάν η απεξάρτηση από ένα πάθος μας γεμίσει εγωισμό και φιλαυτία, τότε δεν θα επιτρέψει ο Θεός να το ξεπεράσουμε, εως ότου ωριμάσουμε και ενηλικιωθούμε πνευματικά.
Από την άλλη πρέπει να καταλάβουμε κάτι σημαντικό το οποίο θα μας επιτρέψει να ελευθερωθούμε από ενοχές και υπεργενικεύσεις άχρηστων λογισμών. Κανείς άνθρωπος δεν υπάρχει που να έχει ξεπεράσει όλα τα πάθη του. Ούτε οι άγιοι, οπότε τι ζητάμε εμείς; Έπειτα, έχεις ένα πάθος που σε τυραννάει, άστο, κοίταξε τα υπόλοιπα, κάνει ότι μπορείς στα αλλα θέματα της πνευματικής σου ζωής και εξέλιξης. Τα έχεις κάνει όλα τα άλλα, και εχεις κολλήσει σε αυτό το πάθος;
Άρχισε, ξεκίνα από αυτά που μπορείς να κάνεις και όχι από εκείνα που δεν αντέχεις ακόμη να αποβάλεις. Διαβάστε μια απίστευτη ιστορία από την ζωή του Οσίου Παισίου που εμένα προσωπικά με συγκλόνισε και ωφέλησε πολύ.
«…Μιά φορά είχε έρθει στο Καλύβι ένα νέο παιδί απελπισμένο, γιατί έπεφτε σέ σαρκική αμαρτία καί δέν μπορούσε νά απαλλαγή άπό αυτό τό πάθος. Είχε πάει σέ δυο πνευματικούς πού προσπάθησαν μέ αυστηρό τρόπο νά τό βοηθήσουν νά καταλάβη ότι είναι βαρύ αυτό πού κάνει. Τό παιδί απελπίσθηκε. Άφού ξέρω ότι αυτό πού κάνω είναι αμαρτία, είπε, καί δέν μπορώ νά σταματήσω νά τό κάνω καί νά διορθωθώ, θά κόψω κάθε σχέση μου μέ τόν Θεό.
Όταν άκουσα τό πρόβλημα του, τό πόνεσα τό καημένο καί τού είπα: Κοίταξε, ευλογημένο, ποτέ νά μήν ξεκινάς τον αγώνα σου άπό αυτά πού δέν μπορείς νά κάνης, άλλά άπό αυτά πού μπορείς νά κάνης. Γιά νά δούμε τί μπορείς νά κάνης, καί νά άρχίσης άπό αυτά. Μπορείς νά εκκλησιάζεσαι κάθε Κυριακή;. Μπορώ, μού λέει. Μπορείς νά νηστεύης κάθε Τετάρτη και Παρασκευή;. Μπορώ. Μπορείς νά δίνης ελεημοσύνη τό ένα δέκατο άπό τόν μισθό σου ή νά επισκέπτεσαι άρρωστους καί νά τούς βοηθάς;. Μπορώ. Μπορείς νά προσεύχεσαι κάθε βράδυ, έστω κι άν αμάρτησες, καί νά λές «Θεέ μου, σώσε τήν ψυχή μου»;. Θά τό κάνω, Γέροντα, μού λέει. Άρχισε λοιπόν, του λέω, άπό σήμερα νά κάνης όλα αυτά πού μπορείς, καί ό παντοδύναμος Θεός θά κάνη τό ένα πού δέν μπορείς. Τό καημένο ηρέμησε καί συνέχεια έλεγε: Σ’ ευχαριστώ, πάτερ. Είχε, βλέπεις, φιλότιμο καί ό Καλός Θεός τό βοήθησε….