Του Σεβ. Μητροπολίτου Πτολεμαΐδος κ. Εμμανουήλ
Ό,τι βιώνεται μέσα στην Εκκλησία είναι θέμα της Καρδιάς. Κανένας
Ιεροκήρυκας δεν μπορεί να είναι καλύτερος χειραγωγός μας στη βίωση του
Μυστηρίου της Σταυρικής Του θυσίας, από την καρδιά μας.
Η καρδιά μας που ανήκει σ’ Εκείνον, είναι η καλύτερη οδηγήτρια στην περιοχή της ένωσης μαζί Του.
«Τούτο ποιείτε εις την εμήν ανάμνησιν…». Τα επαναληπτικά αυτά λόγια
του Κυρίου, μέχρι το τέρμα των αιώνων θα δονούν την κάθε χριστιανική
ψυχή.
Ιδιαίτερα αυτές τις άγιες ημέρες - όπου η παράδοση του Μυστικού
Δείπνου θα ξετυλιχθεί πιο έντονα μπροστά μας. Τι σημαίνει το «τούτο
ποιείτε εις την εμήν ανάμνησιν»;
Συνήθως αγαπημένα πρόσωπα σε μας τα θυμόμαστε συχνά και ιδιαίτερα
αυτές τις άγιες ημέρες. Όμως η θύμηση αυτή είναι μια καθαρά ανθρώπινη
συναισθηματική κατάσταση που, ίσως, τις περισσότερες φορές εκφράζει τη
λύπη του χωρισμού από τα πρόσωπα που μας αγάπησαν και αγαπήσαμε.
Η Μνήμη του Χριστού όμως, η θύμησή Του είναι μία εντελώς διαφορετική κατάσταση ψυχής.
Δεν είναι αφηρημένες σκέψεις ακόμη και θεολογικές.
Δεν είναι γλυκανάλατος υποκειμενικός ευσεβισμός με στοιχεία αυτοδικαίωσής μας.
Η θύμηση του Θεού - με κέντρο αναφοράς της την συμμετοχή μας στο Σώμα
και Αίμα Του - είναι διαρκής πορεία-μετάνοιας και συντριβής.
Η Θεία Κοινωνία δεν είναι το τέλος μιας προσπάθειας αλλά η αρχή της μετανοίας μας!
Ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς, που τιμήσαμε την μνήμη του την Β΄
Κυριακή των Νηστειών, αναφέρει τα εξής χαρακτηριστικά: «Τα δύο βασικά
Μυστήρια της Εκκλησίας -το Βάπτισμα και η Κοινωνία- μαζί με την τήρηση
των εντολών του Χριστού, είναι εκείνα που χορηγούν την άφεση των
αμαρτιών και αγιάζουν τον άνθρωπο. Ο Χριστός -μετά το άγιο Βάπτισμά Του-
γίνεται πατέρας των ανθρώπων και δια της κοινωνίας γίνεται μητέρα».
Έτσι, ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς, χρησιμοποιεί το εξής συγκινητικό
παράδειγμα: «Ο Χριστός», λέει, «τρέφει μαστοίς οικείοις, ως υπομάζια
βρέφη μήτηρ φιλόστοργος».
Όπως η μάνα η φιλόστοργος -η στοργική μάνα- τρέφει το βρέφος της με γάλα και από τους δύο μαστούς, το ίδιο κάνει και ο Χριστός.
Οι δύο μαστοί του Χριστού είναι τα δύο μεγάλα και κεντρικά μυστήρια, το Άγιο Βάπτισμα και η Θεία Ευχαριστία.
Πώς συμμετέχουμε σ’ αυτήν;
Αυτή η συμμετοχή μας στο Μυστήριο των Μυστηρίων, στην Κοινωνία της
Αγάπης του Θεού, μας δίνει την δυνατότητα να γίνουμε («όπως η μάνα με το
παιδί»), σάρκα από τη Σάρκα Του και αίμα από το Αίμα Του.
Όμως τα θεολογικά λόγια και οι εννοιολογικές προσεγγίσεις είναι
γλυκειές και τέρπουν τις ακοές μας - η πράξη είναι δύσκολη, σκληρή,
θέλει ηρωισμό πολύ και νεύρα ψυχής γερά.
«Τη Μυστική εν φόβω Τραπέζη προσεγγίσαντες καθαραίς ταις ψυχαίς τον
άρτον υποδεξώμεθα συμπαραμένοντες τω Δεσπότη…» θα ακούσουμε στον Οίκο
της Μεγάλης Πέμπτης.
Τι σημαίνει «προσεγγίσαντες καθαραίς ταις ψυχαίς»; Σημαίνει ότι όταν
δεν κοινωνούμε με τον συν-άνθρωπό μας δεν μπορούμε να κοινωνήσουμε με
τον Θεό. Έτσι λοιπόν συναντάμε πολύ ή λίγο ή καθόλου το Χριστό στο
Μυστήριο της Ευχαριστίας γιατί πολύ, λίγο ή καθόλου κάνουμε την απόλυτη
προπαρασκευή.
Ας προσέξουμε αδελφοί μου… και ο Ιούδας έλαβε μέρος στην σύναξη του
Μυστικού Δείπνου και απόλαυσε ξενίας Δεσποτικής. «Μηδείς ω πιστοί του
Δεσποτικού Δείπνου αμύητος - μηδείς όλως ως ο Ιούδας δολίως προσίτω τη
Τραπέζη - μισών εφίλει φίλων επώλει τον εξαγοράσαντα ημάς της κατάρας…».
Και ας μην ξεχνάμε πως μπορεί για τον μωσαϊκό νόμο να χρειαζόμαστε
ένα περίστροφο για να δολοφονήσουμε έναν άνθρωπο - αλλά για τον Χριστό
αρκεί να τον αποκαλέσουμε με τα χείλη ή με την καρδιά μας (πολύ
περισσότερο) «μωρό», ανόητο για να έχουμε διαπράξει τον μεγαλύτερο
φόνο!...
Να πόσο λεπτά, άγια και καρδιακά σκέπτεται ο πιστός.
Δεν απομυθοποιεί ούτε θεοποιεί τον εαυτό του.
Ταπεινώνεται, πάσχει, υποφέρει, πονάει, κλαίει.
Ζει έντονα την θύμηση Εκείνου που έπλυνε τους πόδας των μαθητών και
ξέρει πολύ καλά ότι για να συναντήσουμε τον Θεό πρέπει -επιβάλλεται, όχι
μόνο πρέπει- να ξεκαβαλικεύσουμε από το άλογο της κακίας μας.
Να συναντήσουμε τον άλλον που δεν είναι ο άλλος - αλλά αδελφός του Χριστού και παιδί του Θεού.
Αυτό είναι το Α και το Ω στο βιβλίο της αγάπης. Η αρχή και το τέλος
της μεγάλης σπουδής. Το μάθημα και η πράξη που φέρνουν την ύπαρξή μας σε
κοινωνία με το Θεό.
Τελευταίος σταθμός της άπειρης αγάπης του Θεού σε μας (θα μπορούσαμε
να πούμε) είναι ο ΓΟΛΓΟΘΑΣ! Η περιοχή, ο χώρος της Μεγάλης Θυσίας.
Λέει χαρακτηριστικά ο άγιος Μάξιμος: «Ο Κύριος ημών και Θεός Ιησούς
Χριστός την αυτού αγάπην εις ημάς ενδειξάμενος - υπέρ όλης της
ανθρωπότητος έπαθε…».
Δεν έκανε επιλογή σωζομένων ή μη ο Χριστός. Δεν ξεχώρισε φίλους ή εχθρούς. Δεν έσπρωξε στα βάθη της κολάσεως τους εχθρούς.
Δεν μίλησε στους λίγους - αφήνοντας στα σκοτάδια της πλάνης τους
πολλούς. Δεν αγκάλιασε τους αγίους περιφρονώντας τους ληστές και τους
πόρνους.
Την Αγάπη Του την άπλωσε παντού σαν τις ακτίνες του ήλιου! Σε κάθε ύπαρξη.
Ευεργέτησε στο σύνολό του το ανθρώπινο γένος. Και πρόσφερε την μεγάλη θυσία Του για τη σωτηρία ολόκληρης της ανθρωπότητας.
Για να μας ανοίξει το δρόμο για τον Ουρανό.
Γιατί ακόμα και στην περίπτωση που πάσχει και υποφέρει κάποιος
δίκαιος - μόλις και μετά βίας βρίσκεται άνθρωπος αποφασισμένος να
πεθάνει γι’ αυτόν.
Εκείνος όμως έγινε για μας «κατάρα» και όνειδος και αισχύνη σκύβοντας
στην μικρότητα και αθλιότητά μας. Και κάλεσε όλους να γίνουν
διαιτυμόνες στο Δείπνο της Αγάπης Του.
Αν κάποιοι δεν αποδέχονται το μήνυμα είναι δικό τους λάθος και δική τους ευθύνη.
Κατακλείοντας, δεν ξέρω αν προσέφερα - ή προσέθεσα κάτι στον αγώνα
και στην προσπάθεια που κάνουμε, ιδιαίτερα αυτές τις άγιες ημέρες, να
ζήσουμε και να νιώσουμε όχι απλώς το κάτι άλλο - αλλά να προγευθούμε
Μυστηρίων Ουρανού.
Αδελφοί μου, ο φωτισμένος νους συλλαμβάνει την αρετή και ο σκοτισμένος νους γεννάει το τέρας που είναι η αμαρτία.
Σταδιακά αλλά σταθερά κι εμείς - αντιπαθούντες την κακία που είναι
γέννημα και θρέμμα του πονηρού αυτές τις πανάγιες ημέρες λίγο πριν από
το Πάσχα, ας αποτινάξουμε τους μαύρους χιτώνες της κακίας - και ας
ντυθούμε το λευκό μανδύα της αγάπης.
Γιατί έτσι θα πάρει σάρκα και οστά μέσα μας, το «τούτο ποιείτε εις
την εμήν ανάμνησιν» και γιατί έτσι θα μπορέσουμε να ψάλλουμε μαζί με τον
υμνωδό τον νικητήριο παιάνα της Εκκλησίας συγχωρούντες «πάντα τη
Αναστάσει!...».
Δεν ξέρω αν έδωσα μια «καλή πρόγευση» της Μ. Εβδομάδας, όμως ελπίζω
ότι οι λόγοι των αγίων, που τόλμησα να καταθέσω, να ρυθμίσουν για λίγο
τις σκέψεις της καρδιάς μας.
«Καλή μετοχή στη χαρά της Αναστάσεώς Του !!!»
