π. Θεμιστοκλής Μουρτζανός
Το σπουδαιότερο ερώτημα της ανθρώπινης ύπαρξης είναι αν υπάρχει
σωτηρία από τον θάνατο και το κακό, αν υπάρχει αιώνια ζωή. Ο θάνατος
είναι ο φαινομενικά ακατάλυτος εχθρός μας. Μας προκαλεί βαθύ άγχος,
διότι φοβόμαστε την ανυπαρξία, η οποία φαίνεται ότι τον συνοδεύει.
Κανείς δεν έχει επιστρέψει στη ζωή, όπως τουλάχιστο την βλέπουμε, για να
μας βεβαιώσει ότι υπάρχει με τον τρόπο των αισθήσεων. Έτσι, ιδίως η
θρησκεία, προσπαθεί να παρηγορήσει τον άνθρωπο για την απώλεια αυτού που
είναι δεδομένο, δηλαδή της ζωής, και να υποσχεθεί και να οδηγήσει στη
συνέχειά της που είναι η υπέρβαση του χρόνου και η αιωνιότητα.
Το ερώτημα της σωτηρίας σήμερα έχει πάψει να είναι αυτονόητο. Ο
άνθρωπος, παραδομένος στον υλισμό, έχει υποκύψει σε ένα πνεύμα
μηδενισμού που ο ορθολογιστικός πολιτισμός μας έχει επιφέρει. Δεν
πιστεύουμε οι περισσότεροι ότι υπάρχει σωτηρία, ότι υπάρχει μεταθανάτια
ζωή. Αντίθετα, έχουμε θεοποιήσει τον χρόνο και ιδιαίτερα το παρόν. Το
«εδώ και τώρα». Η ζωή περικλείεται στις χρονικές διαστάσεις. Η θρησκεία
θεωρείται στοιχείο του χτες. Ακόμη και η αγιότητα, η απτή δηλαδή
απόδειξη ότι υπάρχει αιωνιότητα, χλευάζεται. Ακόμη κι αν μας βεβαιώνουν
άνθρωποι ότι έζησαν σημεία, τα οποία ξεπερνούν τον ορθολογισμό, δεν
θέλουμε οι πολλοί να τους πιστέψουμε. Αλλά και όσοι πιστεύουν, μάλλον
από συνήθεια ακολουθούν οι περισσότεροι την θρησκευτική ζωή. Από
παράδοση. Η θέρμη λιγοστή. Το ερώτημα της σωτηρίας τους απασχολεί όταν
διαπιστώνουν ότι ο χρόνος και οι δυνάμεις τους εγκαταλείπουν ή όταν
βιώνουν τον θάνατο στα πρόσωπα των οικείων. Κι εκεί όμως η πίστη δεν
είναι πάντοτε θερμή. Μάλλον λειτουργεί παρηγορητικά. Το παν είναι η εδώ
και τώρα ζωή. Για τα υπόλοιπα απομένει μία αδιόρατη ελπίδα.
