Οι
πιο δύσκολες περιστάσεις στην ζωή της οικογένειας είναι ο θάνατος και
το διαζύγιο. Απώλεια είναι και ο χωρισμός. Η οικογένεια ζει τον ξεριζωμό
της σχέσης με πρωταγωνιστές τους συζύγους. Τα
παιδιά βιώνουν μία σειρά από διλήμματα, όταν διαπιστώσουν ότι αυτό που
γνώριζαν ως οικογένεια αλλάζει ριζικά. Δεν θα είναι και οι δύο γονείς
στο σπίτι, αλλά θα χρειάζεται τα παιδιά να μοιράζονται τον χρόνο τους
ξεχωριστά. Οι γονείς δεν θα είναι άμεσα διαθέσιμοι. Στην παιδική ψυχή,
συνειδητά ή ασυνείδητα, θα δεσπόζει το ερώτημα ποιος φταίει περισσότερο.
Πιθανόν να χρησιμοποιηθούν είτε από τον ένα γονέα είτε από τον άλλο ως
μέσο πίεσης. «Ποιον να αγαπώ περισσότερο;». «Γιατί να χρειαστεί να
επιλέξω τον έναν εις βάρος του άλλου;». «Πόσο φταίω εγώ που οι γονείς
μου χώρισαν;».
Ακόμη
κι αν το διαζύγιο είναι συχνά ανακουφιστικό για την ένταση που έχει
συσσωρευτεί στη σχέση του ζευγαριού, το παιδί δεν αισθάνεται άνετα στην
νέα κατάσταση. Έχει χάσει, όχι βεβαίως οριστικά, την ελπίδα ότι οι
γονείς του θα βρούνε λύση στα προβλήματα της σχέσης τους, ότι θα
επιστρέψουν ο ένας στον άλλον, ότι κάποιο θαύμα θα γίνει και η αγάπη θα
νικήσει. Ο χρόνος που περνά κάνει το παιδί να συμβιβάζεται με την
απώλεια της από κοινού ζωής, ιδίως αν οι γονείς καταφέρουν να βρούνε
έναν «βελούδινο» τρόπο επικοινωνίας και συνεννόησης σχετικά με τα θέματα
που εκ των πραγμάτων θα προκύψουν για την ζωή των παιδιών. Η εμπειρία της απώλειας και του διχασμού όμως είναι δεδομένη.
«Ούς
ο Θεός συνέζευξεν, άνθρωπος μη χωριζέτω», δηλώνει η Εκκλησία στο
μυστήριο του γάμου. Εμείς συχνά κάνουμε ό,τι μπορούμε για να διαψεύσουμε
τον βιβλικό λόγο. Οι γονείς του ζευγαριού παρεμβαίνουν στην ζωή του.
Τρίτοι άνθρωποι δεν διστάζουν να εκμεταλλευτούν τα προβλήματα ή τους
πειρασμούς της στιγμής και να καταστήσουν την απιστία αναφαίρετο λόγο
διαζυγίου. Το «εγώ» που δεν έχει μάθει να προσφέρει και να ανέχεται, που
καθιστά την σχέση δικαίωμα και όχι άθλημα, αλλά και η ευκολία με την
οποία η εκκοσμικευμένη πραγματικότητα παρουσιάζει το διαζύγιο περίπου ως
φυσική κατάσταση κάνουν τον γάμο επισφαλή. Παράλληλα, τα προβλήματα των
καιρών μας, ιδίως η οικονομική κρίση που γεμίζει μελαγχολία και
ανασφάλεια τους ανθρώπους, κάνουν την απώλεια της ενότητας στην
οικογένεια συνηθισμένη πραγματικότητα.
Η
Εκκλησία, μέσα από την συμβουλευτική της εξομολόγησης, προσπαθεί να
βοηθήσει τα παιδιά να μην επιλέγουν στρατόπεδο. Να κρατήσουν ζωντανή την
αγάπη και για τους δύο γονείς. Να καταλάβουν ότι μπορεί κάποτε το
διαζύγιο να είναι η λιγότερο κακή λύση, όμως δεν παύει να είναι ήττα της
αγάπης, ήττα της υπομονής και της ανεκτικότητας, ήττα της πίστης.
Μπορεί τα παιδιά να πρέπει να μείνουν με τον έναν γονέα. Η προσευχή στον
Θεό όμως και για τους δύο να έχουν φώτιση και να μείνουν σε επικοινωνία
με αξιοπρέπεια είναι αυτή που προφυλάσσει τα παιδιά από άνευ νοήματος
ενοχές και εκλογές. Γιατί είναι βέβαιο ότι τα παιδιά δεν φταίνε.
Ο
γάμος προϋποθέτει ωριμότητα, ευθύνη και πίστη στον Θεό, αρχές που η
εποχή μας περιφρονεί. Στο χέρι όλων τα παιδιά να τις διδαχθούν και να
τις βιώσουν, για να μην φτάσουν, μεγαλώνοντας, να επιλέξουν ανάμεσα στα «εγώ».
