Ό κόσμος πάει άσχημα σήμερα, γιατί όλοι λένε μεγάλες «αλήθειες», πού δεν ανταποκρίνονται όμως στην πραγματικότητα.
Τά
γλυκά λόγια και οι μεγάλες αλήθειες έχουν αξία, όταν βγαίνουν άπό
αληθινά στόματα, και πιάνουν τόπο μόνο στους καλοπροαίρετους ανθρώπους
και σ’ εκείνους πού έχουν καθαρό νου.
– Γέροντα, υπάρχει ειλικρίνεια κοσμική και ειλικρίνεια πνευματική;
– Ναι, βέβαια. Ή κοσμική ειλικρίνεια έχει άδιακρισία.
– Μιλάει δηλαδή κανείς εύκαίρως-άκαίρως;
– Έκτος άπό αυτό· ή αλήθεια είναι αλήθεια· άλλα, αν πής καμμιά φορά τήν αλήθεια χωρίς διάκριση, αυτό δεν είναι αλήθεια. Π.χ. είναι αλήθεια ότι ό τάδε είναι βλαμμένος. Αν πάς όμως νά το πής αυτό, δεν ωφελείς.
Ή άλλος λέει: «Γιά νά είμαι ειλικρινής, θά πάω νά αμαρτήσω στην πλατεία». Αυτό δεν είναι ειλικρίνεια.
Όποιος έχει πολλή διάκριση, έχει αρχοντική αγάπη, θυσία και ταπείνωση, και τήν πικρή ακόμη αλήθεια τήν λέει με πολλή απλότητα και τήν γλυκαίνει με τήν καλοσύνη του, με αποτέλεσμα νά ωφελεί πιό θετικά άπό τά γλυκά λόγια, όπως τά πικρά φάρμακα ωφελούν περισσότερο άπό τά γλυκά σιρόπια.
Ή αλήθεια, όταν χρησιμοποιείται χωρίς διάκριση, μπορεί νά κάνει έγκλημα. Μερικοί ενεργούν εν ονόματι της αληθείας και εγκληματούν.
Όταν κανείς έχει ειλικρίνεια χωρίς διάκριση, μπορεί νά κάνει διπλό κακό· πρώτα στον εαυτό του και ύστερα στους άλλους, γιατί αύτη ή ειλικρίνεια δέν έχει σπλάχνα.
Όποιος θέλει νά είναι πράγματι ειλικρινής, ας ξεκινήσει νά είναι ειλικρινής πρώτα με τόν εαυτό του, γιατί άπό ‘κει ξεκινάει ή πνευματική ειλικρίνεια.
Όταν κανείς δέν είναι ειλικρινής με τόν εαυτό του, κοροϊδεύει και αδικεί τουλάχιστον μόνον τον εαυτό του.
Όταν όμως συμπεριφέρεται χωρίς ειλικρίνεια προς τους άλλους, άμαρτάνει θανάσιμα, γιατί κοροϊδεύει τους άλλους.
– Μπορεί, Γέροντα, νά κινήται κανείς έτσι άπό απλότητα;
–
Τί απλότητα! Πού την βρήκες σε έναν τέτοιο άνθρωπο την απλότητα! Αν
είναι παιδάκι, θά έχη απλότητα. Αν είναι Άγιος, θά έχη απλότητα. Αν
είναι μεγάλος και δέν είναι καθυστερημένος στο μυαλό και κινείται έτσι,
θά είναι διάβολος.
– Και πώς αισθάνεται αυτός;
– Κόλαση σωστή. Ό ένας πειρασμός διαδέχεται τόν άλλο. Συνέχεια πειρασμοί.
– Γέροντα, δέν πρέπει όμως νά φέρεται κανείς με ευθύτητα;
– Ή ευθύτητα, έτσι όπως τήν χρησιμοποιούν πολλοί, έχει ένα νομικό πνεύμα. «Είμαι ευθύς, λένε, «κηρύττω επί των δωμάτων», και κάνουν τόν άλλον ρεζίλι, άλλα τελικά γίνονται οί ίδιοι ρεζίλι.