“Εἰς τοῦτο γὰρ ὤφθην σοι, προχειρίσασθαί σε ὑπηρέτην καὶ μάρτυρα ὧν τε εἶδες ὧν τε ὀφθήσομαί σοι, ἐξαιρούμενός σε ἐκ τοῦ λαοῦ καὶ τῶν ἐθνῶν, εἰς οὓς ἐγώ σε ἀποστέλλω ἀνοῖξαι ὀφθαλμοὺς αὐτῶν, τοῦ ἐπιστρέψαι ἀπὸ σκότους εἰς φῶς καὶ τῆς ἐξουσίας τοῦ σατανᾶ ἐπὶ τὸν Θεόν, τοῦ λαβεῖν αὐτοὺς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν καὶ κλῆρον ἐν τοῖς ἡγιασμένοις πίστει τῇ εἰς ἐμέ” (Πράξ. 26, 16-18)
“Γι’ αυτό σου φανερώθηκα, για να σε προκαθορίσω υπηρέτη και μάρτυρα, και γι’ αυτά που είδες σ’ εμένα και γι’ αυτά που θα σου φανερωθώ. Θα σε ελευθερώνω από τον λαό Ισραήλ και από τους εθνικούς στους οποίους εγώ σε αποστέλλω, για να ανοίξεις τα μάτια τους, ώστε να επιστρέψουν από το σκότος στο φως και από την εξουσία του Σατανά στο Θεό, για να λάβουν άφεση αμαρτιών και κληρονομιά μεταξύ των αγιασμένων με την πίστη που είναι σ’ εμένα”.
Τι είναι ένας άγιος στη ζωή της
Εκκλησίας και του κόσμου; Στη σκέψη των πολλών είναι ένας άνθρωπος που
είναι καλός, έως και αλάθητος, ενάρετος, αφιερωμένος στον Θεό, κάποτε
και εκτός της ζωής του κόσμου, ο οποίος υπάρχει για να βρίσκεται σε
διαρκή κοινωνία και αναφορά προς τον Θεό, με αποτέλεσμα να χάνει τις
χαρές αυτής της πραγματικότητας. Ο άγιος έτσι, καθώς υπερβαίνει τα
ανθρώπινα μέτρα, γίνεται αντικείμενο λατρείας από τους πιστούς, όχι όμως
και μίμησης, διότι ο πήχυς είναι πολύ ψηλά. Έτσι, θεωρούμε σπουδαίο να
έχουμε Αγίους ως πρεσβευτές μας στον Θεό, για να μεσιτεύουν, ώστε να
λαμβάνουμε ό,τι χρειαζόμαστε, για να μπορούμε να έχουμε εμείς την
συνείδησή μας ήσυχη, ότι εκείνοι κάνουν το καθήκον τους, μας αγαπάνε, κι
εμείς μπορούμε να ελπίζουμε στα δύσκολα σ’ αυτούς.
Δεν είναι όμως τα πράγματα ακριβώς έτσι. Στο βιβλίο των Πράξεων των Αποστόλων, ο απόστολος Παύλος, απολογούμενος στον Ρωμαίο διοικητή Αγρίππα, αναφέρεται στην μεταστροφή του στον Χριστό και περιγράφει τι σημαίνει για εκείνον, και κατ’ επέκτασιν, για κάθε άγιο, η σχέση με τον Χριστό και ποια είναι η αποστολή του κάθε ανθρώπου, χωρίς να είναι η αγιότητα το προαπαιτούμενο, καθώς αυτή έρχεται ως δωρεά του Θεού σε εκείνους που ειναι αποφασισμένοι να Τον αγαπήσουν εξ όλης της ψυχής τους και εξ όλης της διανοίας τους και εξ όλης της καρδίας και της ισχύος τους.
Ο άγιος είναι υπηρέτης και μάρτυρας των θαυμασίων του Θεού, τα οποία τα ζει εξ εμπειρίας. Και αυτά τα θαυμάσια έχουν να κάνουν με τη δύναμη της πίστης σε έναν Θεό ο Οποίος δεν είναι μια ανώτερη δύναμη εκτός του κόσμου τούτου, αλλά έγινε άνθρωπος για μας, σαρκώθηκε για να ζήσει τα πάντα της ανθρώπινης φύσης πλην της αμαρτίας, έπαθε υπέρ ημών και αναστήθηκε, για να ανοίξει τον δρόμο σε μια νέα ζωή, σε μια καινή κτίση, στην οποία χωρούμε όλοι όσοι αποδεχόμαστε το κάλεσμά Του να ζήσουμε εν τη Εκκλησία. Κι αν στην εποχή του αποστόλου Παύλου και των αποστόλων η μαρτυρία για τον Χριστό ήταν προσωπική και εμπειρική, καθώς οι απόστολοι Τον είδαν, συναναστράφηκαν μαζί Του, απόλαυσαν την χαρά της κοινωνίας και της διδασκαλίας Του, έζησαν και την ανάσταση και την ανάληψή Του, στην δική μας πραγματικότητα η εμπειρία περνά μέσα από την μετοχή μας στη ζωή και τον τρόπο της Εκκλησίας. Σ’ εκείνη βιώνουμε τη χάρη του Θεού. Σ’ εκείνη βλέπουμε τα πρόσωπα των Αγίων να διδάσκουν και να ζούνε μετάνοια, αγάπη, ελπίδα, να γίνονται υπηρέτες διά της προσευχής, της ταπείνωσης και της ελεημοσύνης του θείου θελήματος, σ’ εκείνη ζούμε την παρουσία του Θεού εν τοις μυστηρίοις, σ’ εκείνη μπορούμε να υπερβούμε τα πάθη και τα λάθη μας, σ’ εκείνη να κρατήσουμε το φως της Ανάστασης που ανοίγει τα μάτια της ψυχής μας. Γι’ αυτό και στην εποχή μας, αλλά και σε κάθε εποχή, οι άγιοι παραμένουν εν τη Εκκλησία και από αυτήν αναδεικνύονται. Δεν είναι απλά καλοί άνθρωποι, ίσως ούτε και καλοί χριστιανοί, αλλά αισθάνονται την ανάγκη την μαρτυρία του Θεού να την κάνουν διακονία του ανθρώπου, με κάθε τρόπο, από την προσευχή ως την φανέρωση της αγάπης.
Ο άγιος έχει ελευθερωθεί τόσο από τον κόσμο της κάθε ειδωλολατρίας, όσο και από τις δεσμεύσεις του τι περιμένουν οι όποιοι πιστοί από τον Θεό, που κάποτε γίνεται αποφυγή ανάληψης της προσωπικής ευθύνης, του σταυρού, και παραμονή σε μία κατάσταση επιδίωξης του συμφέροντος. Ο άγιος έχει μέσα στην καρδιά του την αλήθεια για το ποιος πραγματικά είναι ο Θεός. Νιώθει ότι είναι πατέρας, ο οποίος αγκαλιάζει, αλλά και οριοθετεί τον άνθρωπο, γνωρίζει να περιμένει, αποδίδοντας εκάστω ό,τι του είναι για το καλό του, αλλά και ελευθερώνοντας τον άνθρωπο από κάθε δεσμό, όχι μόνο αμαρτίας, αλλά και δεισιδαιμονίας, σκοτασμού του νοός, πνευματικής τύφλωσης. Αυτό έχει να κάνει και με τον δικό μας καιρό. Διότι σήμερα εξακολουθούμε να είμαστε δεσμευμένοι από το σαρκικό φρόνημα του αιώνος τούτου, που σημαίνει προσκολλημένοι στο παρόν, αλλά και παρασυρόμαστε από ένα πνεύμα που δεν έχει σχέση με το βάθος και την αυθεντικότητα της πίστης μας, η οποία περνά από την σχέση με τον Χριστό. Διότι ο Χριστός ελευθερώνει και Αυτός είναι που μας λείπει από την πορεία μας. Ο Χριστός της Εκκλησίας όμως, όχι ο Χριστός του μυαλού ή της συνήθειάς μας. Ο Χριστός που θέλει την ευθύνη για τη ζωή μας να την αναλάβουμε εμείς.
Ο άγιος λαμβάνει άφεση αμαρτιών και ανήκει στην κοινότητα των σεσωσμένων. Όσο κι αν προχωρά στη ζωή του, το βάρος της αμαρτίας επηρεάζει τον άγιο. Πειράζεται. Λυπάται. Ακόμη κι αν δε νικιέται, ο λογισμός του τον ταλαιπωρεί. Νιώθει ότι δεν αφήνει τον Θεό να είναι παρών συνεχώς στη ζωή του, αλλά αυθόρμητα διαλέγει να πορεύεται με τις δικές του αποφάσεις, που κάποτε έρχονται σε αντίθεση με το θέλημα του Θεού. Κι όμως. Η πίστη στον Θεό γίνεται μια συνεχής επιστροφή στη σχέση μαζί Του. Οι αμαρτίες συγχωρούνται, όχι γιατί έχουν διαγραφεί, αφού κάθε τι στον χρόνο δεν εξαφανίζεται, αλλά δεν του καταλογίζονται, διότι η αγάπη αγκαλιάζει, λυτρώνει και δίνει ώθηση για καινούργια αρχή. Και ο άγιος είναι και ένας συνεχώς επιστρέφων στην κοινότητα των πιστών, των σεσωσμένων, η οποία δεν είναι ένα κλειστό σώμα αναμάρτητων και καθαρών, έτοιμων να κατακρίνουν τους πάντες και τα πάντα, αλλά μία κοινωνία ανοιχτή, αγάπης, ανοχής και αγκαλιάσματος, ώστε όλοι μαζί να προχωρούν εις Χριστόν. Αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία και για την εποχή μας, η οποία εύκολα διαγράφει αυτόν που σφάλλει, καθόλου δεν μας ωθεί να δούμε τα δικά μας σφάλματα. Εύκολα απαιτεί τελειότητα από τους άλλους, καθόλου δεν μας ζητά να κάνουμε την αυτοκριτική μας για να ξεκινήσουμε από την αρχή.
Καθώς εορτάζουμε, κατά αγαθή συγκυρία, τον άγιο Κωνσταντίνο, ο οποίος μέσα στο σκοτάδι της ειδωλολατρίας είδε το φως του Χριστού, με τη βοήθεια της Αγίας μητέρας του Ελένης, μαζί με την ανάμνηση της θεραπείας του εκ γενετής τυφλού και του σκοτασμού των Φαρισαίων που πίστευαν ότι βλέπουν, χωρίς αλήθεια και Χριστό, ας εντρυφήσουμε στα μηνύματα της αγιότητας και ας προχωρήσουμε κατά τον αυθεντικό τους τρόπο. Ο βίος του Αγίου Κωνσταντίνου μας διδάσκει όλα τα παραπάνω και οι πρεσβείες του Αγίου γίνονται για όλους μας ευκαιρία νέου, αναστάσιμου ξεκινήματος!
Χριστός Ανέστη!
Δεν είναι όμως τα πράγματα ακριβώς έτσι. Στο βιβλίο των Πράξεων των Αποστόλων, ο απόστολος Παύλος, απολογούμενος στον Ρωμαίο διοικητή Αγρίππα, αναφέρεται στην μεταστροφή του στον Χριστό και περιγράφει τι σημαίνει για εκείνον, και κατ’ επέκτασιν, για κάθε άγιο, η σχέση με τον Χριστό και ποια είναι η αποστολή του κάθε ανθρώπου, χωρίς να είναι η αγιότητα το προαπαιτούμενο, καθώς αυτή έρχεται ως δωρεά του Θεού σε εκείνους που ειναι αποφασισμένοι να Τον αγαπήσουν εξ όλης της ψυχής τους και εξ όλης της διανοίας τους και εξ όλης της καρδίας και της ισχύος τους.
Ο άγιος είναι υπηρέτης και μάρτυρας των θαυμασίων του Θεού, τα οποία τα ζει εξ εμπειρίας. Και αυτά τα θαυμάσια έχουν να κάνουν με τη δύναμη της πίστης σε έναν Θεό ο Οποίος δεν είναι μια ανώτερη δύναμη εκτός του κόσμου τούτου, αλλά έγινε άνθρωπος για μας, σαρκώθηκε για να ζήσει τα πάντα της ανθρώπινης φύσης πλην της αμαρτίας, έπαθε υπέρ ημών και αναστήθηκε, για να ανοίξει τον δρόμο σε μια νέα ζωή, σε μια καινή κτίση, στην οποία χωρούμε όλοι όσοι αποδεχόμαστε το κάλεσμά Του να ζήσουμε εν τη Εκκλησία. Κι αν στην εποχή του αποστόλου Παύλου και των αποστόλων η μαρτυρία για τον Χριστό ήταν προσωπική και εμπειρική, καθώς οι απόστολοι Τον είδαν, συναναστράφηκαν μαζί Του, απόλαυσαν την χαρά της κοινωνίας και της διδασκαλίας Του, έζησαν και την ανάσταση και την ανάληψή Του, στην δική μας πραγματικότητα η εμπειρία περνά μέσα από την μετοχή μας στη ζωή και τον τρόπο της Εκκλησίας. Σ’ εκείνη βιώνουμε τη χάρη του Θεού. Σ’ εκείνη βλέπουμε τα πρόσωπα των Αγίων να διδάσκουν και να ζούνε μετάνοια, αγάπη, ελπίδα, να γίνονται υπηρέτες διά της προσευχής, της ταπείνωσης και της ελεημοσύνης του θείου θελήματος, σ’ εκείνη ζούμε την παρουσία του Θεού εν τοις μυστηρίοις, σ’ εκείνη μπορούμε να υπερβούμε τα πάθη και τα λάθη μας, σ’ εκείνη να κρατήσουμε το φως της Ανάστασης που ανοίγει τα μάτια της ψυχής μας. Γι’ αυτό και στην εποχή μας, αλλά και σε κάθε εποχή, οι άγιοι παραμένουν εν τη Εκκλησία και από αυτήν αναδεικνύονται. Δεν είναι απλά καλοί άνθρωποι, ίσως ούτε και καλοί χριστιανοί, αλλά αισθάνονται την ανάγκη την μαρτυρία του Θεού να την κάνουν διακονία του ανθρώπου, με κάθε τρόπο, από την προσευχή ως την φανέρωση της αγάπης.
Ο άγιος έχει ελευθερωθεί τόσο από τον κόσμο της κάθε ειδωλολατρίας, όσο και από τις δεσμεύσεις του τι περιμένουν οι όποιοι πιστοί από τον Θεό, που κάποτε γίνεται αποφυγή ανάληψης της προσωπικής ευθύνης, του σταυρού, και παραμονή σε μία κατάσταση επιδίωξης του συμφέροντος. Ο άγιος έχει μέσα στην καρδιά του την αλήθεια για το ποιος πραγματικά είναι ο Θεός. Νιώθει ότι είναι πατέρας, ο οποίος αγκαλιάζει, αλλά και οριοθετεί τον άνθρωπο, γνωρίζει να περιμένει, αποδίδοντας εκάστω ό,τι του είναι για το καλό του, αλλά και ελευθερώνοντας τον άνθρωπο από κάθε δεσμό, όχι μόνο αμαρτίας, αλλά και δεισιδαιμονίας, σκοτασμού του νοός, πνευματικής τύφλωσης. Αυτό έχει να κάνει και με τον δικό μας καιρό. Διότι σήμερα εξακολουθούμε να είμαστε δεσμευμένοι από το σαρκικό φρόνημα του αιώνος τούτου, που σημαίνει προσκολλημένοι στο παρόν, αλλά και παρασυρόμαστε από ένα πνεύμα που δεν έχει σχέση με το βάθος και την αυθεντικότητα της πίστης μας, η οποία περνά από την σχέση με τον Χριστό. Διότι ο Χριστός ελευθερώνει και Αυτός είναι που μας λείπει από την πορεία μας. Ο Χριστός της Εκκλησίας όμως, όχι ο Χριστός του μυαλού ή της συνήθειάς μας. Ο Χριστός που θέλει την ευθύνη για τη ζωή μας να την αναλάβουμε εμείς.
Ο άγιος λαμβάνει άφεση αμαρτιών και ανήκει στην κοινότητα των σεσωσμένων. Όσο κι αν προχωρά στη ζωή του, το βάρος της αμαρτίας επηρεάζει τον άγιο. Πειράζεται. Λυπάται. Ακόμη κι αν δε νικιέται, ο λογισμός του τον ταλαιπωρεί. Νιώθει ότι δεν αφήνει τον Θεό να είναι παρών συνεχώς στη ζωή του, αλλά αυθόρμητα διαλέγει να πορεύεται με τις δικές του αποφάσεις, που κάποτε έρχονται σε αντίθεση με το θέλημα του Θεού. Κι όμως. Η πίστη στον Θεό γίνεται μια συνεχής επιστροφή στη σχέση μαζί Του. Οι αμαρτίες συγχωρούνται, όχι γιατί έχουν διαγραφεί, αφού κάθε τι στον χρόνο δεν εξαφανίζεται, αλλά δεν του καταλογίζονται, διότι η αγάπη αγκαλιάζει, λυτρώνει και δίνει ώθηση για καινούργια αρχή. Και ο άγιος είναι και ένας συνεχώς επιστρέφων στην κοινότητα των πιστών, των σεσωσμένων, η οποία δεν είναι ένα κλειστό σώμα αναμάρτητων και καθαρών, έτοιμων να κατακρίνουν τους πάντες και τα πάντα, αλλά μία κοινωνία ανοιχτή, αγάπης, ανοχής και αγκαλιάσματος, ώστε όλοι μαζί να προχωρούν εις Χριστόν. Αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία και για την εποχή μας, η οποία εύκολα διαγράφει αυτόν που σφάλλει, καθόλου δεν μας ωθεί να δούμε τα δικά μας σφάλματα. Εύκολα απαιτεί τελειότητα από τους άλλους, καθόλου δεν μας ζητά να κάνουμε την αυτοκριτική μας για να ξεκινήσουμε από την αρχή.
Καθώς εορτάζουμε, κατά αγαθή συγκυρία, τον άγιο Κωνσταντίνο, ο οποίος μέσα στο σκοτάδι της ειδωλολατρίας είδε το φως του Χριστού, με τη βοήθεια της Αγίας μητέρας του Ελένης, μαζί με την ανάμνηση της θεραπείας του εκ γενετής τυφλού και του σκοτασμού των Φαρισαίων που πίστευαν ότι βλέπουν, χωρίς αλήθεια και Χριστό, ας εντρυφήσουμε στα μηνύματα της αγιότητας και ας προχωρήσουμε κατά τον αυθεντικό τους τρόπο. Ο βίος του Αγίου Κωνσταντίνου μας διδάσκει όλα τα παραπάνω και οι πρεσβείες του Αγίου γίνονται για όλους μας ευκαιρία νέου, αναστάσιμου ξεκινήματος!
Χριστός Ανέστη!
π. Θεμιστοκλής Μουρτζανός
