Η ανθρωπότητα, πριν έρθει ο Χριστός στη γη, γνώριζε κάτι περί Θεού. Ήρθε όμως ο Χριστός, ο Υιός του Θεού, το δεύτερο πρόσωπο της Αγίας Τριάδος, και φανέρωσε στην ανθρωπότητα τον Θεό Πατέρα.
Είπαμε ότι γνώριζε η ανθρωπότητα κάτι περί Θεού, αλλά δεν γνώριζε τον Θεό όπως έπρεπε, όπως χρειαζόταν. Ο Χριστός, λέει ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος, ήταν εκείνος που φανέρωσε τον Θεό Πατέρα στους ανθρώπους. Άλλωστε, ο ίδιος ο Χριστός το είπε αυτό επανειλημμένως. Μάλιστα, λίγο προ της σταυρώσεώς του, στην προσευχή του, απευθυνόμενος στον Πατέρα του, είπε: «Εφανέρωσά σου το όνομα τοις ανθρώποις» (Ιω. 17:6).
Φανέρωσε ο Χριστός τον Πατέρα του στους ανθρώπους, αλλά ο ίδιος, λέει ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος, ο ίδιος ο Υιός έμεινε άγνωστος, μολονότι ως άνθρωπος περπάτησε εν μέσω των ανθρώπων. Συνέφαγε, συνέζησε, συνομίλησε με τους ανθρώπους, έκανε θαύματα, ωστόσο όμως έμεινε άγνωστος.
Ακόμη και αυτοί οι μαθητές δεν τον κατάλαβαν, δεν τον γνώρισαν. Απλώς εξωτερικά τον είδαν, εξωτερικά μίλησαν μαζί του, αλλά δεν μπόρεσαν να έλθουν σε βαθύτερη γνωριμία και επικοινωνία με τον Χριστό.
Τρόπον τινά μέχρι τη σταύρωσή του, μέχρι την ανάσταση και την ανάληψή του ο Χριστός, ο Υιός του Θεού, το δεύτερο πρόσωπο της Αγίας Τριάδος, που φανέρωσε τον Πατέρα στους ανθρώπους, μένει άγνωστος και σ’ αυτούς ακόμη τους μαθητές.
Και ήρθε το Πνεύμα το Άγιο κατά την ημέρα της Πεντηκοστής – το οποίο γιορτάσαμε μόλις την περασμένη Κυριακή και ολόκληρη την εβδομάδα που μας πέρασε, η οποία ήταν αφιερωμένη στο Άγιο Πνεύμα – ήρθε το Πνεύμα το Άγιο και φανέρωσε τώρα με τη σειρά του στους ανθρώπους τον Υιό του Θεού, φανέρωσε τον Χριστό.
Κατά κάποιον τρόπο το Πνεύμα το Άγιο είχε έρθει και πιο μπροστά, ιδιαίτερα στους μαθητές. Μετά την ανάσταση ο Κύριος τους είπε: «Λάβετε Πνεύμα Άγιον» (Ιω. 20:22). Κυρίως όμως ήρθε το Πνεύμα το Άγιο στους αποστόλους και σε ολόκληρη την ανθρωπότητα κατά την ημέρα της Πεντηκοστής και φανέρωσε στους ανθρώπους, και σ’ αυτούς ακόμη τους μαθητές, τον Χριστό, φανέρωσε τον Υιό του Θεού, το δεύτερο πρόσωπο της Αγίας Τριάδος.
Φανέρωσε λοιπόν ο Υιός τον Πατέρα ως αγάπη προς τους ανθρώπους. Φανερώνει το Πνεύμα το Άγιο τον Υιό, ως σαρκωθέντα Λόγο του Θεού. Ο οποίος Λόγος του Θεού με την ανθρώπινη φύση του πήρε όλους τους ανθρώπους και τους έκανε ένα με τον εαυτό του.
Το Άγιο Πνεύμα ήταν εκείνο που φανέρωσε στους αποστόλους το έργο του Χριστού και δια των αποστόλων φανέρωσε σε όλους τους ανθρώπους αυτή την πράξη του Χριστού, ότι δηλαδή με την ενανθρώπησή του τους ενσωμάτωσε στον εαυτό του και έκανε τους ανθρώπους ό,τι ήταν αυτός.
Λένε οι πατέρες ότι ο Υιός φανέρωσε τον Πατέρα, το Πνεύμα το Άγιο φανέρωσε τον Υιό. Το Πνεύμα το Άγιο φανερώνεται συνεχώς με έναν άλλο τρόπο. Σήμερα εορτάζουμε όλους τους αγίους. Η σημερινή Κυριακή λέγεται Κυριακή των Αγίων Πάντων. Οι άγιοι είναι εκείνοι οι οποίοι φανερώνουν το Πνεύμα το Άγιο.
Η απόδειξη ότι ο Θεός Πατέρας είναι αγάπη, την οποία αγάπη φανέρωσε ο Υιός, η απόδειξη ότι ο Υιός έγινε όντως άνθρωπος και όντως στο πρόσωπό του ενσωμάτωσε ολόκληρη την ανθρώπινη φύση, όλους τους ανθρώπους και τους αγίασε, η απόδειξη ότι ήρθε το Άγιο Πνεύμα και κατοικεί εν μέσω των ανθρώπων, και έτσι οι άνθρωποι αγιάζονται, χριστοποιούνται, γίνονται Πνεύμα Άγιο, αν θέλετε να πούμε έτσι, η απόδειξη όλων αυτών είναι οι άγιοι.
Εάν δεν είχαμε αγίους, χαμένο θα ήταν το έργο του Χριστού, εις μάτην το Ευαγγέλιο, εις μάτην το ότι υπήρχε Εκκλησία και όλα αυτά τα οποία έγιναν και γίνονται μέχρι σήμερα. Δηλαδή όλα αυτά θα ήταν χωρίς κανένα αποτέλεσμα, όλα αυτά θα γίνονταν χωρίς κανένα καρπό, αν δεν είχαμε αγίους.
Ομιλεί ο Χριστός μέσω του Ευαγγελίου για το Πνεύμα το Άγιο, για τη σωτηρία, για τη λύτρωση, για τον αγιασμό, αλλά αυτά θα ήταν κενά λόγια, και αν θέλετε, κενές πράξεις του Θεού.
Η απόδειξη ότι οι πράξεις του Θεού αυτές έπιασαν, η απόδειξη ότι το Ευαγγέλιο βρήκε απήχηση και ότι το Ευαγγέλιο είναι εφαρμόσιμο, πραγματοποιήσιμο, είναι οι άγιοι. Οι άγιοι οι οποίοι όντως χριστοποιήθηκαν, όντως ήταν πνευματέμφοροι, όντως έγιναν όλο αγάπη, που αγάπη είναι ο Θεός Πατήρ.
Γι’ αυτόν τον λόγο κατά πάσαν πιθανότητα η Εκκλησία μετά την Πεντηκοστή, μία εβδομάδα μετά την έλευση του Αγίου Πνεύματος, θέσπισε να εορτάζουμε όλους τους Αγίους και όρισε να ονομάζεται η σημερινή Κυριακή, πρώτη Κυριακή μετά την Πεντηκοστή, Κυριακή των Αγίων Πάντων.
π. Συμεών Κραγιοπούλου