Η ΚΑΡΔΙΑ ΤΟ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΤΟΥ ΠΡΟΣΩΠΟΥ

 

«᾿Αγαπήσεις Κύριον τὸν Θεόν σου ἐξ ὅλης τῆς καρδίας σου καὶ ἐξ ὅλης τῆς ψυχῆς σου καὶ ἐξ ὅλης τῆς ἰσχύος σου καὶ ἐξ ὅλης τῆς διανοίας σου» (Λουκ. κ΄ 27).

Ὁ Χριστὸς ἀνέφερε πρώτη τὴν καρδιὰ στὴν ἐντολή Του ὄχι τυχαῖα. Ἡ καρδιὰ εἶναι τὸ πλέον προσωπικὸ ὄργανο τοῦ ἀνθρώπου.

Ὁ ἐγκέφαλος καὶ ἡ διάνοιά μας ἀντανακλοῦν μὲ τὸν δικό τους τρόπο τὴν κατάσταση τῆς καρδιᾶς· ὅπως εἶπε ὁ Κύριος, οἱ λογισμοὶ προέρχονται ἀπὸ τὴν καρδιὰ (Ματθ. ιε΄ 19· Μάρκ. ζ΄ 21).

«Οἱ ἰδέες μας, τὰ φιλοσοφικά μας συστήματα, οἱ κοσμολογίες μας, οἱ  κοσμοθεωρίες μας δὲν εἶναι τίποτε ἄλλο παρὰ ἡ ἱστορία τῶν καρδιῶν μας».

Καθὼς ἀναπτυσσόμαστε πνευματικά, ἡ διάνοιά μας δὲν μένει πλέον διαχωρισμένη, ἐξορισμένη στὸν ἐγκέφαλο. Σὲ ἕνα ἐπανασυγκροτημένο πρόσωπο ὁ νοῦς καὶ ἡ καρδιὰ εἶναι ἑνωμένα.

Ἡ καρδιὰ καθαρίζεται καὶ ἀφυπνίζεται ἀπὸ τὴν Χάρη καὶ ἀπὸ τὴν σύμφωνη μὲ τὸ Εὐαγγέλιο ζωή· γι᾿ αὐτὸν τὸν λόγο ἐλάχιστοι ἀπὸ τοὺς συγχρόνους μας γνωρίζουν κάτι πέρα ἀπὸ τὶς βιολογικές της λειτουργίες.

Μερικὲς φορὲς ἀναγνωρίζουν ἐπίσης τὴν συναισθηματική της πλευρὰ –ἂν καὶ στὴν περίπτωση τῶν συναισθημάτων πολλοὶ θεωροῦν τὴν «καρδιὰ» ὡς συμβολικὸ ἢ μεταφορικὸ ὅρο.

Ἐκεῖνοι ποὺ ἀκολουθοῦν ἕναν χριστιανικὸ δρόμο θὰ ἀνακαλύψουν, ὅτι ἡ καρδιὰ εἶναι ὁ τόπος συνάντησης τοῦ πραγματικοῦ «ἐγώ», τῆς ἀνθρώπινης δηλαδὴ ὑπόστασης, καὶ τοῦ ζωντανοῦ Θεοῦ.

Οἱ καθαροὶ τῇ καρδίᾳ βλέπουν ἐκεῖ τὸν Θεό· ἡ γνώση Του ἀρχίζει ἐκεῖ. Ἡ καλλιέργεια τῆς καρδιᾶς εἶναι ἕνα ἔργο ποὺ δὲν διδάσκεται ἀπὸ κανένα ἀνθρώπινο ἐκπαιδευτικὸ σύστημα.

Στὴν ἐποχή μας ἡ διανοητικὴ ἱκανότητα θεωρεῖται ὡς κριτήριο γνώσης. Ἐπειδὴ ἀκριβῶς εἴμαστε πνευματικὰ «ἀδρανεῖς» δὲν ἀναγνωρίζουμε μιὰ σκέψη, μέχρις ὅτου λάβει μορφὴ στὸν ἐγκέφαλό μας.

Στὴν πραγματικότητα ὅμως, οἱ ἠθικὲς καὶ πνευματικὲς ἀποφάσεις λαμβάνονται στὴν καρδιά.

* * *

Παιδὶ ρωτάει τὸν πνευματικὸ Πατέρα του:

«Τί νὰ κάνω γιὰ τὸ τάδε προσωπικό μου πρόβλημα;».

Γέροντας: «Νομίζω ὅτι πρέπει νὰ ἀποφασίσεις γι᾿ αὐτὸ μόνος σου».

Παιδί: «Μὰ δὲν μπορῶ».

Γέροντας: «Ἐπειδὴ προσπαθεῖς νὰ πάρεις τὴν ἀπόφαση ἐδῶ (χέρι στὸ μέτωπο) καὶ ὄχι ἐδῶ (χέρι στὴν καρδιά)».

Προφανῶς αὐτὴ ἦταν μιὰ προσωπικὴ ἀπάντηση. Τὸ γεγονός, ὅμως, ὅτι δόθηκε σ᾿ ἕνα παιδὶ εἶναι πολὺ σημαντικό.

Μᾶς δείχνει ἐπίσης ὅτι στὴν χριστιανικὴ ζωὴ ἡ λήψη ἀποφάσεων μὲ τὴν καρδιὰ δὲν σημαίνει ὅτι ὁδηγούμαστε ἀπὸ τὰ συναισθήματα καὶ ὄχι ἀπὸ τὴν λογική.

Οὔτε σημαίνει ὅτι τὰ αἰσθήματα εἶναι ἀνώτερα τῆς σκέψης. Οὔτε καὶ ἀρνούμαστε τὴν ἀξία τῆς λογικῆς σκέψης.

Ἀποφασίζω μὲ τὴν καρδιὰ σημαίνει ἀνοίγω τὸ κέντρο τῆς ὕπαρξής μου στὸν Θεῖο φωτισμὸ καὶ ἀφήνω τὸ ἀποτέλεσμα αὐτῆς τῆς προσευχῆς νὰ χρωματίσει τὴν ἀπόφασή μου.