Ακούμε τις ημέρες αυτές από δεκάδες, έως εκατοντάδες πιστούς, μετά επάρσεως να ομολογούν ότι κλήθηκαν μυστικά σε ιδιωτικές λειτουργίες, σε μοναστήρια και ενορίες, σε σπίτια και εξοχικές κατοικίες, όπου ο «Γέροντας» κάλεσε μια λίστα «δικούς» του ανθρώπους, της παρέας, της ομάδας, του κύκλου, μια «ευσεβή ελίτ», ώστε να λειτουργηθούν και να κοινωνήσουν .
Αλήθεια, ποια ορθόδοξη πνευματικότητα, ποιο θεολογικό και πατερικό κείμενο, ποια αγιοπνευματική παράδοση, είναι εκείνη που λέει ότι μπορώ να κοινωνώ σε κρυφές Λειτουργίες, αδιαφορώντας εάν το σύνολο της εκκλησίας μου, δηλαδή των αδελφών μου, των μελών του Σώματος του Χριστού, μετα πόνου και πένθους δεν μπορεί να το πράξει;
Αλήθεια, από πότε στην Ορθόδοξη εκκλησία, των πατέρων και αγίων που τόσο πολλοί κάποιοι κόπτονται να αυτοπαρουσιάζονται και να αυτοαναδικνύονται ως συνεχιστές τους, αναφέρεται ότι υπάρχει ατομική ευσέβεια, ατομική λατρεία ή ατομική σωτηρία; Δεν έχει διαβάσει ή ακούσει κανείς άραγε ότι ο Χριστιανός ακόμη και όταν προσεύχεται στο κελί ή στο δωμάτιο του, δεν προσεύχεται ως ατομικότητα αλλά ως μέλος της Εκκλησίας;
«Ο πιστός ακόμη καὶ στὸ σπίτι του συναδελφώνεται μὲ ὅλους τοὺς ἄλλους Ὀρθόδοξους Χριστιανοὺς ποὺπροσεύχονται μὲ τὰ ἴδια λόγια ὅπως κι αὐτός. Ἡ προσωπικὴ προσευχὴ εἶναι δυνατὴ μόνο μέσα στὰ πλαίσια τῆς κοινότητας. Κανένας δὲν εἶναι Χριστιανὸς ἀπὸ μόνος του ἀλλὰ μόνο σὰν μέλος τοῦ Σώματος. Ἀκόμη καὶσὲ ἀπομόνωση «στὸ ταμεῖον» ὁ Χριστιανὸς προσεύχεται σὰν μέλος τῆς λυτρωμένης κοινότητας τῆςἘκκλησίας. Καὶ εἶναι μέσα στὴν Ἐκκλησία ποὺ μαθαίνει πῶς νὰ λατρεύει». *Κάλλιστος Γουέρ- Γεώργιος Φλωρόφκυ
Άραγε θα μπορούσε κανείς να φανταστεί ότι τα μέλη της οικογένειας του πεινάνε και υποφέρουν, και αυτός βρίσκοντας τροφή την κρατάει μονάχα γι αυτόν, αδιαφορώντας για την πείνα των παιδιών και αδελφών του; Θέλω να πιστεύω πως δεν θα το έκανε κανείς. Και αυτό ισχύει για την βιολογική οικογένεια μας, πως το δέχεται η συνείδηση μας, για την πνευματική και εκκλησιαστική; Ή μήπως τελικά η εκκλησία για εμάς όλους, δεν είναι η οικογένεια μας, αλλά ένας χώρος εξυπηρέτησης ατομικών και θρησκευτικών αναγκών όπου ο καθένας κτίζει την ατομική του σωτηρία αδιαφορώντας για τους άλλους;
«Όταν ξεχωρίζουμε τον εαυτό μας, δεν είμαστε χριστιανοί. Αληθινοί χριστιανοί είμαστε, όταν αισθανόμαστε βαθιά ότι είμαστε μέλη του μυστικού σώματος του Χριστού, της Εκκλησίας, με μια συνεχή σχέση αγάπης…» *Όσιος Πορφύριος Καυσοκαλυβίτης
Έχουμε αντιληφθεί ότι στην εκκλησία σωζόμαστε ως λαός του Θεού και όχι ως ατομικότητες; Έχουμε επίγνωση ότι είμαστε μέλη του σώματος του Χριστού; Ότι αποτελούμε την μεγάλη οικογένεια του Θεού; Αλήθεια, τι είναι η Θεία Λειτουργία; Δεν είναι ακριβώς η φανέρωση μέσα στο χρόνο των εσχάτων; Δηλαδή της Βασιλείας του Θεού; Και τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει με απλά λόγια, ότι μέσα στον κτιστό και φθαρτό βίο μας, έρχεται το Άκτιστο και αιώνιο, ο Θεός, ο Χριστός, η Αγία Τριάς και ω του θαύματος κοινωνεί μαζί μας, δίνοντας μας ζωή!!!
Σε κάθε Θεία Λειτουργία, η οποία είναι η πράξη πραγμάτωσης της Εκκλησίας, προγευόμαστε την δόξα της Βασιλείας Του Θεού. Ο Χριστός ενώνει στο Αναστημένο Σώμα Του, τους πάντες και τα πάντα. Μηδενός εξαιρουμένου. Η κατακερματισμένη και διασκορπισμένη από την αμαρτία (δηλαδή την φιλαυτία) ανθρωπότητα, ενώνεται στον πρόσωπο του Χριστού. Γι αυτό τον λόγο και οποιαδήποτε διαίρεση αυτού του ενιαίου σώματος του Χριστού, αποτελεί αίρεση. Ποτέ και για κανέναν λόγο δεν μπορεί η Θεία Λειτουργία, να τελεστεί με κριτήρια διχαστικά, επιλεκτικά και διαιρετικά, φυλής, αίματος, ομάδος, σωματείου, παρέας, γνωστών, συγγενών και ελίτ ευσεβών. Η Θεία Ευχαριστία φανερώνει τον παράδεισο στο οποίο τα πάντα και οι πάντες είναι ενωμένοι με τον Χριστό. Μονάχα η κόλαση είναι διαιρεμένη και κατακερματισμένη πραγματικότητα σε μοναχικές ατομικότητες. Παράδεισος σημαίνει ενότητα αγάπης και κοινωνίας, στην οποία δεν χωράει ο θάνατος, παρα μόνο το Φως της δόξης του Θεού.
Είναι σημαντικό να καταλάβουμε ότι αυτές τις δύσκολες και επώδυνες ημέρες της πανδημίας, δεν κρίνεται μονάχα η σωματική υγεία μας, αλλα και η πνευματική. Είναι οι οριακές καταστάσεις που φανερώνουν την ποιότητα μας. Γι αυτό και πρέπει να μείνουμε ενωμένοι ως ενιαίο σώμα Χριστού, ως εκκλησία Του, με αγάπη και υπακοή.
Κανείς ποτέ δεν έχασε κάνοντας υπακοή. Ο Άγιος Θεόδωρος Στουδίτης αναφέρει ότι εκείνος ο οποίος δεν κοινωνάει με δική του ευθύνη και υπαιτιότητα, αλλά κάνοντας υπακοή, ο Χριστός μυστικώ τω τρόπω, νοερά αλλά υπαρκτά ο Κύριος ενώνεται μαζί του.
Ας δούμε όλη αυτή την σκληρή πανδημία ως παραχώρηση Θεού. Ως μια δοκιμασία που ζητάει από εμάς, να επαναξιολογήσουμε τις αξίες και «αρετές» μας, το βίωμα και την εμπειρία μας, την εκκλησιαστική συνείδηση μας, τα όρια, την ευθύνη και την χρήση της ελευθερία μας, απέναντι σε εμάς, τους άλλους, την κτίση ολάκερη, που καθημερινά βιάζεται και καταστρέφεται από τον ανθρώπινο παράγοντα.
Μην θέλουμε και μην βιαζόμαστε να βγάλουμε από πάνω μας, με ανεύθυνες και ανέξοδες δικαιολογίες, παρανοϊκές συνωμοσιολογίες και ρητορείες τον Σταυρό, την δοκιμασία που επίτρεψε ο Θεός να έρθει στην ζωή μας. Ας κάνουμε υπομονή, προσευχή, υπακοή, άσκηση υπευθυνότητας, πνευματικής ωριμότητας, σε κλίμα μετάνοιας και ησυχίας.
Το μόνο σίγουρο είναι ότι θα περάσει κι αυτό, θα φύγει και θα έρθει κάτι άλλο. Αλλά η Εκκλησία θα υπάρχει, ο Χριστός θα είναι εδώ, στα πάντα παντού. Μπορεί για λίγο μόνο να στερηθούμε της κοινωνίας του Σώματος και του Αίματος Του, κι αυτό θα μας πονέσει αλλα συγχρόνως θα μας ταπεινώσει και ωριμάσει πνευματικά. Η υπακοή θα μας προετοιμάσει ώστε σε λίγο καιρό που θα μπορούμε και πάλι να κοινωνήσουμε το Αχράντου και ζωοποιού, σώματος και αίματος του Χριστού, τούτο γίνει φώς και ανάσταση εντός μας.
Όμως μέχρι τότε δεν θα μείνουμε ολότελα ορφανοί και στερημένοι της Χάριτος Του. Πέρα από την Θεία κοινωνία που είναι η απόλυτη ένωσης μαζί Του, κατά τους αγίους πατέρες υπάρχουν κι άλλοι τρόποι θεοκοινωνίας, όπως:
1. Οι εφαρμογή των εντολών Του.
Ο άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής, όσον αφορά την τήρηση των εντολών μας λέει: «Ο λόγος του Θεού και Πατρός βρίσκεται μυστικά σε κάθε μία από τις εντολές Του, οπότε αυτός που δέχεται τον λόγο του Θεού δέχεται τον Θεό». Ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς, μιλώντας για τη θέωση του ανθρώπου με την εφαρμογή των εντολών του Θεού, λέει: «Οι εντολές του Θεού παρέχουν όχι μόνο τη γνώση, αλλά και τη θέωση».
2. Νοερά προσευχή-Ευχή του Ιησού, «Κύριε Ιησού Χριστέ Ελέησον με…».
3. Ακρόαση και ανάγνωση του Λόγου του Θεού.
Αφήνω τελευταία για να κλείσω το κείμενο αυτό, την καταπληκτική ιστορία που μας διηγηθείτε ο Ντοστογιέφσκι η οποία η συμπερίληψη όλων των παραπάνω: Γράφει ὁ μεγάλος ρῶσσος φιλόσοφος λογοτέχνης Θεόδωρος Ντοστογιέφσκι στό βιβλίο «Ἀδελφοί Καραμάζωφ».
«Σέ ἕνα χωριό ζοῦσε μιά σεβάσμια γερόντισσα. Τήν ἐκτιμοῦσε ὅλος ὁ κόσμος. Μά πιό πολύ ἐκτιμοῦσε ἡ ἴδια τόν ἑαυτό της.
Μιά ἡμέρα, ἡ γερόντισσα αὐτή πέθανε ὅπως ὅλοι. Ἔκλεισε τά μάτια της καί «κοιμήθηκε». Μά ὅταν σέ λίγο ξύπνησε, στήν ἄλλη ζωή, διαπίστωσε (πρός μεγάλη ἀγανάκτησή της!), ὅτι εἶχε βρεθεῖ σέ μιά μεγάλη λίμνη φωτιά. Καί βλέποντας κάποια στιγμή τόν ἄγγελό της στήν ὄχθη, τοῦ φώναξε:
-Κάποιο λάθος ἔγινε! Ἐγώ, πρόσωπο σεβαστό, δέν ἔπρεπε νά βρίσκομαι ἐδῶ!
Ὁ ἄγγελος τήν συμπόνεσε. Καί φιλοτιμήθηκε νά ψάξει νά βρεῖ ἐλαφρυντικά, νά τήν βοηθήσει. Καί θυμήθηκε, ὅτι κάποτε εἶχε δώσει σέ μιά ζητιάνα ἕνα φρέσκο κρεμμύδι, πού ἔτυχε καί ὁ ἄγγελος τό εἶχε μαζί του. Κρατώντας το λοιπόν ἀπό τά φύλλα τῆς τό ἔρριξε μπροστά της.
-Πιάσε το, νά σέ τραβήξω ἔξω. (Τῆς εἶπε).
Ἐκείνη τό ἔπιασε. Καί ὁ ἄγγελος ἄρχισε νά τήν τραβάει ἔξω ἀπό τήν λίμνη-φωτιά. Καί βλέποντάς την νά βγαίνει ἀπό τό πῦρ τῆς κόλασης ἁρπάχτηκαν ἀπό ἐπάνω της (ἀπό τά πόδια της, ἀπό τά χέρια της, ἀπό τά ροῦχα της), ἄλλοι πολλοί· μέ τήν ἐλπίδα νά βγοῦν καί αὐτοί· νά σωθοῦν!
Ἀλλά ἡ σεβάσμια γερόντισσα θύμωσε ἐναντίον τους! Ἦταν κατάσταση αὐτή; Νά κρεμαστεῖ ἡ ἀληταρία τοῦκόσμου ἀπάνω της;
Καί ἄρχισε νά τούς κλωτσάει μέ ἀγανάκτηση.
-Τί εἶναι ἐτοῦτο πάλι! Μέ τό δικό μου κρεμμύδι θέλουν νά σωθοῦν ὅλοι αὐτοί;
Καί τό βλαστάρι τοῦ κρεμμυδιοῦ κόπηκε. Καί ὅλοι αὐτοί, καί ἡ σεβάσμια γερόντισσα μαζί, ξανάπεσαν στό αἰώνιο πῦρ.
Καί τώρα μία ἐρώτηση-ἀπορία:
-Γιατί κόπηκε τό κρεμμύδι;
Ἀπάντηση:
-Γιατί ὁ Θεός εἶναι ἀγάπη. Καί θέλει νά ἔχουμε ἀγάπη. Ὅμως· ἡ γερόντισσα αὐτή δέν εἶχε ἀγάπη. Ἄν εἶχε ἀγάπη, θά ἔλεγε:
-Κάμε, Θεέ μου, μέ τήν εὐσπλαγχνία Σου, πιασμένοι ἀπό τοῦτο τό κρεμμύδι, νά βγοῦμε ὅλοι ἀπό ἐδῶ. Νά μή μείνει ἄνθρωπος στήν κόλαση κανένας…….»
π. Χαράλαμπος Λίβυος Παπαδόπουλος