Το όνομα Γαβριήλ σημαίνει «άνθρωπος του
Θεού». Στην Αγία Γραφή, τον Αρχάγγελο Γαβριήλ τον συναντάμε μία φορά
στην Παλαιά Διαθήκη και δύο φορές στην Καινή.
Στην Παλαιά Διαθήκη, μας τον παρουσιάζει ο
Δανιήλ σε μια όραση του (Η’ 16-17), όταν ζητάει απ’ αυτόν την εξήγηση
της. Εκεί παρουσιάζεται μπροστά του κάποιος άνθρωπος, που είναι ο
Αρχάγγελος Γαβριήλ, και του εξηγεί ότι το κριάρι με τα δύο κέρατα
σήμαινε τους βασιλείς της Μηδίας και της Περσίας, ο δε τριχωτός τράγος,
το βασιλιά της Ελλάδας.
Στην Καινή Διαθήκη, ο αρχάγγελος Γαβριήλ
στέλνεται στο Ζαχαρία (Λουκ. Α’ 11 – 19) και του αναγγέλλει ότι η
γυναίκα του Ελισάβετ θα συλλάβει και θα γεννήσει τον Ιωάννη τον
Πρόδρομο. Ο Αρχάγγελος Γαβριήλ, επίσης, είναι αυτός που ευαγγελίζεται
στην Παρθένο Μαρία την άσπορη σύλληψη και γέννηση του Σωτήρα Χριστού (
25 Μαρτίου).
Απολυτίκιον
Ήχος δ’.
Των ουρανίων στρατιών Αρχιστράτηγε,
δυσωπούμέν σε αεί ημείς οι ανάξιοι, ίνα ταις σαις δεήσεσι τειχίσης ημάς,
σκέπη των πτερύγων της αύλου σου δόξης, φρουρών ημάς προσπίπτοντας
εκτενώς και βοώντας· Εκ των κινδύνων λύτρωσαι ημάς, ως Ταξιάρχης των άνω
Δυνάμεων.