Οἱ γονεῖς του τότε ἀποκρίθηκαν· «Ξέρουμε πὼς αὐτὸς εἶναι ὁ γιός μας κι ὅτι γεννήθηκε τυφλός· πῶς ὅμως τώρα βλέπει, δὲν τὸ ξέρουμε, ἢ ποιὸς τοῦ ἄνοιξε τὰ μάτια, ἐμεῖς δὲν τὸ ξέρουμε. Ρωτῆστε τὸν ἴδιο· ἐνήλικος εἶναι, αὐτὸς μπορεῖ νὰ μιλήσει γιὰ τὸν ἑαυτό του».
Μία πολύ ενδιαφέρουσα πτυχή αναδεικνύει ο διάλογος των γονέων του πρώην τυφλού, στον οποίο ο Χριστός έδωσε από την αρχή την όραση, αφού τον έστειλε να νιφτεί στην κολυμβήθρα του Σιλωάμ και να καθαρίσει τα άδεια μάτια του από τον πηλό, που ο Κύριος έκανε ημέρα Σάββατο. Είναι η διπλωματία με την οποία οι γονείς απαντούνε στα επίμονα ερωτήματα των εχθρών του Χριστού. Γνωρίζουν ότι υπάρχει σοβαρός κίνδυνος να κατασταθούν αποσυνάγωγοι, καθώς όποιος υπερασπιζόταν τον Χριστό, θεωρούνταν εχθρός του λαού και η τιμωρία του θα ήταν η πλήρης απομάκρυνση από την κοινότητα. Κοινωνικά θα θεωρούνταν ένα είδος ζωντανού-νεκρού. Θα έμπαινε στο περιθώριο. Η αποθέωση της μισαλλοδοξίας και του θρησκευτικού-εθνικού φανατισμού. Γι’ αυτό και οι γονείς προτίμησαν να δώσουν μία διπλωματική απάντηση στο ευθές ερώτημα αν ήταν ο γιος τους τυφλός. Το επιβεβαιώνουν, αλλά δεν θέλουν να πούνε ότι ο Χριστός τον γιάτρεψε. Παραπέμπουν στον ίδιο με την φράση «ηλικίαν έχει, αυτόν ερωτήσατε».
Πόσες φορές άραγε και στην δική μας ζωή δεν θέλουμε να πάρουμε θέση και λειτουργούμε διπλωματικά; Μόνο που συνήθως σκοπός μας δεν είναι να προφυλάξουμε τους άλλους, αλλά τον εαυτό μας. Οι γονείς του πρώην τυφλού δεν θέλησαν να υπερασπιστούν το παιδί τους, να εκφράσουν την ευγνωμοσύνη τους προς Εκείνον που το θεράπευσε, καθότι είναι βέβαιο πως ο αναβλέψας τυφλός πρώτα στους γονείς του θα πήγαινε για να τους αναγγείλει το μεγάλο γεγονός της ίασής του. Να τους κοιτάξει με τα μάτια για πρώτη φορά στην ζωή του. Να τους αγκαλιάσει και να κλάψει μαζί τους για το θαύμα. Να αισθανθούνε όλοι μαζί ότι ένα κακό διορθώθηκε. Να δοξάσουν τον Θεό για το απίστευτο δώρο που έλαβαν. Να μεταδώσουν την χαρά τους και στους γύρω, συγγενείς και φίλους. Και ξεκάθαρα να πούνε ότι ο Ιησούς θεράπευσε τον πρώην τυφλό, ο Ιησούς έδωσε το φως, Ο Ιησούς έδωσε κανονικότητα στην ζωή του τυφλού, ο οποίος δεν θα χρειαζόταν πλέον να ζητιανεύσει στις πύλες του ναού και να θεωρείται καταραμένος από τον Θεό εξαιτίας της εκ γενετής έλλειψής του, κάτι που για την ιουδαϊκή παράδοση σήμαινε αμαρτία είτε του ίδιου είτε των γονέων του. Τίποτα από όλα αυτά δεν έγινε για τους γονείς του πρώην τυφλού. Σκέφτηκαν τον εαυτό τους. Έπραξαν σαν να ήταν βολεμένοι με την τύφλωση του παιδιού τους. Ανίκανοι να διαχειριστούν την νέα πραγματικότητα. Ανώριμοι να αναλάβουν την ευθύνη για ένα νέο ξεκίνημα, με οποιοδήποτε κόστος.
Αντίθετα, ο πρώην τυφλός αποδεικνύει ότι και ηλικία έχει και ώριμος πνευματικά είναι. Δεν λειτουργεί διπλωματικά, διότι δεν τον ενδιαφέρει να προστατεύσει τον εαυτό του. Λειτουργεί υπέρ της αληθείας και υπερασπίζεται τον Ιησού που τον γιάτρεψε φτάνοντας να χαρακτηριστεί αποσυνάγωγος. Πριν ήταν ζητιάνος και θεωρούνταν καταραμένος, ουσιαστικά εκτός της κοινότητας των συμπατριωτών του. Τώρα που γιατρεύτηκε και έλαβε την ευλογία του Θεού, πάλι καταραμένος θεωρείται και διωγμένος από την κοινότητα των συμπατριωτών του. Όμως για τον πρώην τυφλό η αλήθεια είναι πάνω από την διπλωματία. Χρειάζονται καθαρές κουβέντες, λόγια σταράτα. Κυρίως, χρειάζεται απόφαση ευγνωμοσύνης και αγάπης.
Πολλοί από εμάς λειτουργούμε διπλωματικά στην ζωή μας. Δεν θέλουμε να στενοχωρήσουμε τους άλλους, λέγοντάς τους την αλήθεια και προτιμούμε να μη συγκρουόμαστε μαζί τους. Υπάρχει μία διαφορά όμως ανάμεσα στην κατάσταση των γονέων του πρώην τυφλού και την δική μας. Εκείνοι έλαβαν μια δωρεά ανεκτίμητη. Εκείνοι κλήθηκαν να υπερασπιστούν και το παιδί τους και τον Δωρεοδότη. Φάνηκαν λίγοι. Προτίμησαν να αφήσουν το παιδί τους ανυπεράσπιστο, κρύφτηκαν στο σκοτάδι της δικής τους επιβίωσης και διπλωματικά έκρυψαν και την αλήθεια. Δεν πρέπει να συγχέουμε τις καταστάσεις στην δική μας ζωή. Όταν καλούμαστε να μιλήσουμε για την πίστη και τις δωρεές του Θεού, εκεί δεν χωρά διπλωματία. Αν έχουμε προσωπικές εμπειρίες, καλούμαστε να ομολογήσουμε τον Χριστό. Αν όχι, να εμπιστευθούμε την Εκκλησία, που είναι το ταμείο της χάριτος και της ζωής κατά Χριστόν εις τους αιώνας, μέσω της παράδοσής της. Αν πάλι τα ζητήματα στα οποία καλούμαστε να πάρουμε θέση έχουν να κάνουν με ανθρώπινα πράγματα και καταστάσεις, εκεί μείζων η διάκριση. Διάκριση όμως δεν σημαίνει ψέμα, κολακεία, φυγή από την πραγματικότητα για να μη δυσαρεστήσουμε. Διάκριση σημαίνει αγάπη και αλήθεια, αλλά δοσμένα με την προοπτική της νίκης κατά του κακού εαυτού όλων μας. Κι αν δεν μπορούνε οι άλλοι να διαχειριστούν μια τέτοια προοπτική, τότε διάκριση σημαίνει καταλλαγή, ειρήνη και υπόδειξη της οδού της συγχώρησης. Πολλή προσευχή και όχι επιθετικότητα.
Ας μην λησμονούμε πάντως μια μεγάλη αλήθεια: όσο κι αν διπλωματικά επιχειρήσουμε να λύσουμε ζητήματα, κάποια στιγμή ο πόλεμος θα ξεσπάσει. Διότι αν οι άνθρωποι λειτουργούν όπως οι Φαρισαίοι, πεπεισμένοι στην αυτάρκεια, την δύναμή τους, την αποκλειστικότητα της αλήθειας, όσες υποχωρήσεις κι αν γίνουν, τίποτα δεν θα εμποδίσει αυτόν που έχει την ισχύ, να την επιβάλει. Ο πρώην τυφλός μας δείχνει ότι για ό,τι πιστεύουμε ως αληθινό αξίζει να παλεύουμε, μ’ αυτούς όμως που πρέπει και όχι αδιάκριτα. Η ηλικία του πρώην τυφλού ήταν η ωριμότητα του νου και της καρδιάς του. Η εκ γενετής δοκιμασία του τον έκανε αποφασιστικό και ώριμο. Η μαρτυρία του όμως ήταν στην σύναξη, στην κοινότητα και όχι εδώ κι εκεί. Και απέδειξε με τον αγώνα του ότι άλλοι ήταν οι τυφλοί στην πραγματικότητα.
Αγώνας λοιπόν υπέρ της αληθείας και όχι υπέρ του εαυτού μας. Διάκριση και καταλλαγή στα ανθρώπινα, αποφασιστικότητα στα πνευματικά, θάρρος να δείξουμε με ταπεινοσύνη αλλά και ειλικρίνεια αυτό που πιστεύουμε! Και ο Θεός θα βοηθήσει!
Χριστός Ανέστη!
π. Θεμιστοκλής Μουρτζανός