Τoυ Αρχιµ.Χρυσόστ.Παπαθανασίου Ιεροκήρυξ Καθεδρ.Ι.Ν. Αθηνών
Εφ’ όσον παιδεία σηµαίνει συνειδητή προσπάθεια, για να καταστεί ο
άνθρωπος εκείνο, που οφείλει να είναι, «κατ’ εικόνα και καθ’ οµοίωσιν
Θεού» και προσευχή είναι η λογική επικοινωνία του ψυχοσωµατικού όντος,
δηλαδή του ανθρώπου µε τον ∆ηµιουργό Του, καθίσταται κατανοητόν ότι
υφίσταται ουσιώδης σχέση και στενός σύνδεσµος µεταξύ παιδείας και
προσευχής.
Εν προκειµένω υπάρχει µια αλληλοπεριχώρηση. Ο δεχόµενος την
παιδεία ταυτόχρονα δέχεται και τη φιλοθεία. «Ο τοίνυν τω όντι φιλόσοφος,
και φιλόθεος αν εικότως καλοίτο» (Θεοδωρή- του Κύρου, PG 151:2c).
Ωστόσο συχνά νοµίζουµε ότι µπορεί να σταθεί από µόνη της η γνώση χωρίς την πίστη. Αλλ’ η ψυχή δεν ικανοποιείται µονοδιάστατα. Αναζητεί το «πλήρωµα του Θεού» (Εφεσ. 3:20), άλλως η ξηρή γνώση φέρει αλλοτρίωση αυτού τούτου του ήθους του ανθρώπου. Συνελόντ' ειπείν παιδεία και προσευχή ο,τι το άριστον. Εάν συνεπώς, την πολιτιστική παιδεία ενός λαού την κατεργάζεται η αληθής παιδεία, τότε το σκεπτικό για µια εκπαιδευτική κοινότητα χωρίς την προσευχή προφανώς δεν κινείται στη σωστή κατεύθυνση. Αλλ’ οι Έλληνες γνωρίζουν, έχουν παιδεία. Γι’ αυτό ισχύει: «µη µέταιρε όρια αιώνια α έθεντο οι πατέρες σου» (Παροιµ. 22:28).