Αν δεν θυμάσαι τον Κύριο, τότε και δεν θα προσεύχεσαι και χωρίς την προσευχή, δεν θα παραμείνει η ψυχή στην αγάπη του Θεού, γιατί η χάρη του Αγίου Πνεύματος έρχεται με την προσευχή.
Η προσευχή προφυλάσσει τον άνθρωπο από την αμαρτία, γιατί ο νους όταν προσεύχεται, είναι απασχολημένος με το Θεό και στέκεται με ταπεινό πνεύμα ενώπιον του Κυρίου, τον Οποίο γνωρίζει η ψυχή του προσευχομένου.
Ο αρχάριος όμως χρειάζεται χειραγωγό, επειδή η ψυχή, πριν έρθει η
χάρη του Αγίου Πνεύματος, έχει μεγάλο πόλεμο εναντίον των εχθρών και δεν
μπορεί να διακρίνει η ίδια αν η γλυκύτητα που δοκιμάζει προέρχεται από
τον εχθρό. Αυτό μπορεί να το διακρίνει μόνο εκείνος που γεύθηκε ο ίδιος το Άγιο Πνεύμα. Αυτός αναγνωρίζει τη χάρη κατά τη γεύση.
Όποιος θέλει να ασκεί την προσευχή χωρίς χειραγωγό και μέσα στην
υπερηφάνειά του, φαντάζεται πως μπορεί να τη διδαχθεί από τα βιβλία,
αυτός βρίσκεται κιόλας στην πλάνη. Τον ταπεινό όμως τον προστατεύει ο
Κύριος. Έτσι, αν πράγματι δεν υπάρχει έμπειρος οδηγός, αυτός καταφεύγει
στον υπάρχοντα πνευματικό, και ο Κύριος θα τον σκεπάσει χάρη στην
ταπείνωσή του. Σκέψου ότι στον πνευματικό ζει το Άγιο Πνεύμα, και αυτός
θα σου πει το ωφέλιμο. Αν όμως σκεφτείς πως ο πνευματικός ζει με αμέλεια
και διερωτηθείς: «Πώς είναι δυνατό να έχει το Άγιο Πνεύμα;», θα
υποστείς εξαιτίας αυτής της σκέψης σου μεγάλο πειρασμό, και ο Κύριος θα σε ταπεινώσει και θα επιτρέψει να πέσεις σε κάποια πλάνη.
Η προσευχή δίνεται στον προσευχόμενο. Η προσευχή που γίνεται μόνο από
συνήθεια, χωρίς καρδιά συντριμμένη για τις αμαρτίες τις, δεν είναι
αρεστή στο Θεό.
Ω άνθρωπε, μάθε την κατά Χριστόν ταπείνωση, και ο Κύριος θα σου
χαρίσει να γευθείς τη γλυκύτητα της προσευχής. Κι αν θέλεις να
προσεύχεσαι καθαρά, γίνε ταπεινός, γίνε εγκρατής, εξομολογήσου ειλικρινά
και θα σε αγαπήσει η προσευχή. Γίνε υπάκουος, υποτάξου ευσυνείδητα στις
αρχές, μείνε ευχαριστημένος με όλα, και τότε ο νους σου θα καθαριστεί
από μάταιους λογισμούς. Να θυμάσαι πως σε βλέπει ο Κύριος, γι’ αυτό
πρόσεχε μήπως λυπήσεις με κάτι τον αδελφό. Μην τον κατακρίνεις
και μην τον στεναχωρήσεις ούτε μ’ ένα βλέμμα, και το Πνεύμα το Άγιο θα
σε αγαπήσει και θα σε βοηθήσει σε όλα.
Το Άγιο Πνεύμα μοιάζει πολύ με αγαπημένη, γνήσια μητέρα. Η μητέρα
αγαπάει το παιδί της και πονάει γι’ αυτό. Έτσι και το Άγιο Πνεύμα
σπλαχνίζεται, συγχωρεί, θεραπεύει, νουθετεί και χαροποιεί. Και
αναγνωρίζεται το Άγιο Πνεύμα στην ταπεινή προσευχή.
Όποιος αγαπάει τους εχθρούς, αυτός γρήγορα θα γνωρίσει τον Κύριο με
το Άγιο Πνεύμα. Όποιος όμως δεν τους αγαπάει – γι’ αυτόν δεν θέλω ούτε
καν να σας γράψω. Όμως τον λυπάμαι, γιατί βασανίζει τον εαυτό του και
τους άλλους και δεν θα γνωρίσει τον Κύριο.
Στις εκκλησίες τελούνται οι ιερές ακολουθίες και το Πνεύμα του Θεού κατοικεί σ’ αυτές.
Η ψυχή, ωστόσο, είναι ο καλύτερος ναός του Θεού, και όποιος προσεύχεται
εσωτερικά, γι’ αυτόν όλος ο κόσμος έγινε ναός του Θεού. Αυτό όμως δεν
είναι για όλους.
Πολλοί προσεύχονται προφορικά ή προτιμούν να προσεύχονται με βιβλία.
Και αυτό καλό είναι και ο Κύριος δέχεται την προσευχή τους. Αν όμως
κανείς προσεύχεται και σκέφτεται άλλα πράγματα, ο Κύριος δεν εισακούει
αυτή την προσευχή.
Η αδιάλειπτη προσευχή προέρχεται από την αγάπη και χάνεται εξαιτίας της κατακρίσεως, της αργολογίας και της ακράτειας. Όποιος
αγαπάει τον Θεό, αυτός μπορεί να Τον σκέφτεται μέρα και νύχτα, γιατί το
ν’ αγαπάς το Θεό καμία εργασία δεν το παρεμποδίζει.
Όσιου Σιλουανού του Αθωνίτου
