Ένα πρωινό συζητά ο γέροντας με δυο-τρεις επισκέπτες στο σπίτι του. Ο ένας είναι ιδεολόγος κομμουνιστής.
Όλο το οικοδόμημα του Χριστιανισμού
στηρίζεται στο γεγονός της Αναστάσεως. Αυτό δεν το λέω εγώ. Το λέει ό
Απόστολος Παύλος: «Ει Χριστός ουκ εγήγερται, ματαία ή πίστις ημών» (Α’
Κορ. ιε’ 17). Αν ο Χριστός δεν ανέστη, τότε όλα καταρρέουν. Ό Χριστός
όμως ανέστη, πράγμα το όποιο σημαίνει ότι είναι Κύριος της ζωής και του
θανάτου, άρα Θεός.
—Εσείς τα είδατε όλα αυτά; Πώς τα πιστεύετε;
—Όχι, εγώ δεν τα είδα. Τα είδαν όμως
άλλοι, οι Απόστολοι. Αυτοί στη συνέχεια τα γνωστοποίησαν και μάλιστα
προσυπέγραψαν τη μαρτυρία τους με το αίμα τους. Κι όπως όλοι δέχονται, ή
μαρτυρία της ζωής είναι ή υψίστη μαρτυρία.
Με βάση έναν πολύ ωραίο συλλογισμό του
Πασκάλ λέμε ότι με τους Αποστόλους συνέβη ένα από τα τρία: Ή απατήθηκαν ή
μας εξαπάτησαν ή μας είπαν την αλήθεια.
Ας πάρουμε την πρώτη εκδοχή. Δεν είναι
δυνατόν να απατήθηκαν οι Απόστολοι, διότι όσα αναφέρουν δεν τα έμαθαν
από άλλους. Αυτοί οι ίδιοι ήσαν αυτόπτες και αυτήκοοι μάρτυρες όλων
αυτών.
Εξάλλου δεν ήσαν καθόλου φαντασιόπληκτοι ούτε είχαν καμιά ψυχολογική προδιάθεση για την αποδοχή του γεγονότος της Αναστάσεως. Αντιθέτως ήσαν τρομερά δύσπιστοι. Τα Ευαγγέλια είναι πλήρως αποκαλυπτικά αυτών των ψυχικών τους διαθέσεων: δυσπιστούσαν στις διαβεβαιώσεις ότι κάποιοι Τον είχαν δει Αναστάντα.
Εξάλλου δεν ήσαν καθόλου φαντασιόπληκτοι ούτε είχαν καμιά ψυχολογική προδιάθεση για την αποδοχή του γεγονότος της Αναστάσεως. Αντιθέτως ήσαν τρομερά δύσπιστοι. Τα Ευαγγέλια είναι πλήρως αποκαλυπτικά αυτών των ψυχικών τους διαθέσεων: δυσπιστούσαν στις διαβεβαιώσεις ότι κάποιοι Τον είχαν δει Αναστάντα.
Και κάτι άλλο. Τι ήσαν οι Απόστολοι πριν
τους καλέσει ό Χριστός; Μήπως ήσαν φιλόδοξοι πολιτικοί ή οραματιστές
φιλοσοφικών και κοινωνικών συστημάτων, πού περίμεναν να κατακτήσουν την
ανθρωπότητα και να ικανοποιήσουν έτσι τις φαντασιώσεις τους; Κάθε άλλο.
Αγράμματοι ψαράδες ήσαν. Και το μόνο πού τους ενδιέφερε ήταν να πιάσουν
κανένα ψάρι να θρέψουν τις οικογένειες τους
Φέρε μου και συ κάποιον να μου πει πώς ο
Μαρξ απέθανε και ανέστη και να θυσιάσει τη ζωή του για τη μαρτυρία αυτή
κι εγώ θα τον πιστεύσω ως τίμιος άνθρωπος.
—Να σας πω. Χιλιάδες κομμουνιστές βασανίσθηκαν και πέθαναν για την ιδεολογία τους. Γιατί δεν ασπάζεσθε και τον κομμουνισμό;
—Το είπες και μόνος σου. Οι κομμουνιστές
πέθαναν για την ιδεολογία τους. Δεν πέθαναν για γεγονότα. Σε μια
ιδεολογία όμως είναι πολύ εύκολο να υπεισέλθει πλάνη. Επειδή δε είναι
ίδιον της ανθρωπινής ψυχής να θυσιάζεται για κάτι στο όποιο πιστεύει,
εξηγείται γιατί πολλοί κομμουνιστές πέθαναν για την ιδεολογία τους. Αυτό
όμως δεν μας υποχρεώνει να την δεχθούμε και ως σωστή.
Είναι άλλο πράγμα να πεθαίνεις για ιδέες
κι άλλο για γεγονότα. Οι Απόστολοι όμως δεν πέθαναν για ιδέες. Ούτε για
το «Αγαπάτε αλλήλους» ούτε για τις άλλες ηθικές διδασκαλίες του
Χριστιανισμού. Οι Απόστολοι πέθαναν μαρτυρούντες υπερφυσικά γεγονότα. Κι
όταν λέμε γεγονός, εννοούμε ότι υποπίπτει στις αισθήσεις μας και
γίνεται αντιληπτό από αυτές. Οι Απόστολοι εμαρτύρησαν δια «ό ακηκόασι, ό
έωράκασι τοις όφθαλμοϊς αυτών, ό έθεάσαντο και αί χείρες αυτών
έψηλάφησαν»(Α’ Ίωάν. α’ 1). Γι’ αυτό και μετά τη Σταύρωση του Κυρίου,
παρά τα όσα είχαν ακούσει και δει, επέστρεψαν στα πλοιάρια και στα
δίχτυα τους. Δεν υπήρχε δηλ. σ αυτούς, όπως αναφέραμε, ούτε ίχνος
προδιαθέσεως για όσα επρόκειτο να επακολουθήσουν. Και μόνο μετά την
Πεντηκοστή, «ότε έλαβον δύναμιν εξ ύψους», έγιναν οι διδάσκαλοι της
οικουμένης.
Η δεύτερη εκδοχή: Μήπως μας εξαπάτησαν;
Μήπως μας είπαν ψέματα; Άλλα γιατί να μας εξαπατήσουν; Τι θα κέρδιζαν με
τα ψέματα; Μήπως χρήματα, μήπως αξιώματα, μήπως δόξα; Για να πει
κάποιος ένα ψέμα, περιμένει κάποιο όφελος. Οι Απόστολοι όμως,
κηρύσσοντες Χριστόν και Τούτον Εσταυρωμένον και Αναστάντα εκ νεκρών, τα
μόνα τα όποια εξασφάλισαν ήσαν: ταλαιπωρίες, κόποι, μαστιγώσεις,
λιθοβολισμοί, ναυάγια, πείνα, δίψα, γυμνότητα, κίνδυνοι από ληστές,
ραβδισμοί, φυλακίσεις και τέλος ό θάνατος. Και όλα αυτά για ένα ψέμα;
Είναι εντελώς ανόητο και να το σκεφθεί κάποιος.
Συνεπώς ούτε εξαπατήθηκαν ούτε μας εξαπάτησαν οι Απόστολοι. Μένει επομένως ή τρίτη εκδοχή ότι μας είπαν την αλήθεια.
Θα πρέπει μάλιστα να σου τονίσω και το
έξης: Οι Ευαγγελιστές είναι οι μόνοι οι οποίοι έγραψαν πραγματική
ιστορία. Διηγούνται τα γεγονότα και μόνον αυτά. Δεν προβαίνουν σε καμία
προσωπική κρίσι. Κανένα δεν επαινούν, κανένα δεν κατακρίνουν. Δεν κάνουν
καμία προσπάθεια να διογκώσουν κάποιο γεγονός ή να εξαφανίσουν ή να
υποτιμήσουν κάποιο άλλο. Αφήνουν τα γεγονότα να μιλούν μόνα τους.
—Αποκλείεται να έγινε στην περίπτωση του
Χρίστου νεκροφάνεια; Τις προάλλες έγραψαν οι εφημερίδες για κάποιον
Ινδό, τον όποιο έθαψαν και μετά από τρεις μέρες τον ξέθαψαν και ήταν
ζωντανός.
—Αχ, παιδάκι μου. Θα θυμηθώ και πάλι το
λόγο του ιερού Αυγουστίνου: Άπιστοι, δεν είσθε δύσπιστοι. Είσθε οι πλέον
εύπιστοι. Δέχεσθε τα πιο απίθανα, τα πιο παράλογα , τα πιο αντιφατικά,
για να αρνηθείτε το θαύμα!.
Όχι, παιδί μου. Δεν έχουμε νεκροφάνεια
στον Χριστό. Πρώτα-πρώτα έχουμε τη μαρτυρία του Ρωμαίου κεντυρίωνος, ο
όποιος βεβαίωσε τον Πιλάτο ότι ό θάνατος είχε επέλθει.
Έπειτα το Ευαγγέλιο μας πληροφορεί ότι ό
Κύριος κατά την ίδια την ήμερα της Αναστάσεως Του συμπορεύθηκε
συζητώντας με δύο μαθητές Του προς Εμμαούς, πού απείχε πάνω από δέκα
χιλιόμετρα από τα Ιεροσόλυμα.
Φαντάζεσαι κάποιον να έχει υποστεί όσα
υπέστη ό Χριστός και τρεις μέρες μετά το «θάνατο» του να του συνέβαινε
νεκροφάνεια; Αν μη τι άλλο θα ‘πρεπε για σαράντα μέρες να τον ποτίζουν
κοτόζουμο για να μπορεί να ανοίγει τα μάτια του, κι όχι να περπατά και
να συζητά σαν να μη συνέβη τίποτα.
Όσο για τον Ινδό, φέρε τον εδώ να τον
μαστιγώσουμε με φραγγέλιο — και ξέρεις τί εστί φραγγέλιο; Μαστίγιο στα
άκρα του οποίου πρόσθεταν σφαιρίδια μολύβδου ή σπασμένα κόκκαλα ή μυτερά
καρφιά— φέρε τον, λοιπόν, να τον φραγγελώσουμε, να του φορέσουμε
ακάνθινο στεφάνι, να τον σταυρώσουμε, να του δώσουμε χολή και ξύδι, να
τον λογχίσουμε, να τον βάλουμε στον τάφο, κι αν αναστηθεί, τότε τα λέμε.
—Παρά ταύτα όλες οι μαρτυρίες, τις
όποιες επικαλεσθήκατε, προέρχονται από Μαθητές του Χρίστου. Υπάρχει
κάποια μαρτυρία περί αυτού, πού να μην προέρχεται από τον κύκλο των
Μαθητών του; Υπάρχουν δηλ. ιστορικοί, πού να πιστοποιούν την Ανάσταση
του Χριστού; Αν ναι, τότε θα πιστέψω κι εγώ.
—Ταλαίπωρο παιδί! Δεν ξέρεις τι ζητάς!
Αν υπήρχαν τέτοιοι ιστορικοί πού να είχαν δει τον Χριστό αναστημένο,
τότε αναγκαστικά θα πίστευαν στην Ανάσταση Του και θα την ανέφεραν πλέον
ως πιστοί, οπότε και πάλι θα αρνιόσουν τη μαρτυρία τους, όπως ακριβώς
απορρίπτεις τη μαρτυρία του Πέτρου, του Ιωάννου κ.λπ. Πώς είναι δυνατόν
να βεβαιώνει κάποιος την Ανάσταση και ταυτόχρονα να μη γίνεται
Χριστιανός; Μας ζητάς «πέρδικα ψητή σε κέρινο σουβλί και να λαλεί»! Δεν
γίνεται!
Σού θυμίζω πάντως, εφ’ όσον ζητάς
ιστορικούς, αυτό το οποίο σου ανέφερα και προηγουμένως: ότι δηλ. οι
μόνοι πραγματικοί ιστορικοί είναι οι Απόστολοι.
Παρ’ όλα αυτά όμως έχουμε και μαρτυρία
τέτοια όπως την θέλεις: από κάποιον δηλ. πού δεν άνηκε στον κύκλο των
Μαθητών Του. Του Παύλου. Ό Παύλος όχι μόνο δεν ήταν Μαθητής του Χριστού,
αλλά και εδίωκε μετά μανίας την Εκκλησία Του.
—Γι’ αυτόν όμως λένε ότι έπαθε ηλίαση και εξ αιτίας της είχε παραίσθηση.
—Βρε παιδάκι μου, αν είχε παραίσθηση ό
Παύλος, αυτό πού θα ανεδύετο θα ήταν το υποσυνείδητο του. Και στο
υποσυνείδητο του Παύλου θέση υψηλή κατείχαν οι Πατριάρχες και οι
Προφήτες. Τον Αβραάμ και τον Ιακώβ και τον Μωυσή έπρεπε να δη κι όχι τον
Ιησού, τον όποιο θεωρούσε λαοπλάνο και απατεώνα!
Φαντάζεσαι καμιά πιστή γριούλα στο όνειρο της η στο παραλήρημα της να βλέπει τον Βούδα ή τον Δία;
Τον Αι Νικόλα θα δη και την Αγία Βαρβάρα. Διότι αυτούς πιστεύει.
Και κάτι ακόμη. Στον Παύλο, όπως
σημειώνει ο Παπίνι, υπάρχουν και τα έξης θαυμαστά: Πρώτον, το αιφνίδιο
της μεταστροφής. Κατ’ ευθείαν από την απιστία στην πίστη. Δεν μεσολάβησε
προπαρασκευαστικό στάδιο. Δεύτερον, το ισχυρόν της πίστεως. Χωρίς
ταλαντεύσεις και αμφιβολίες. Και τρίτον, πίστη δια βίου. Πιστεύεις ότι
αυτά μπορεί να λάβουν χώρα μετά από μια ηλίαση; Δεν εξηγούνται αυτά με
τέτοιους τρόπους. Αν μπορείς, εξήγησε τα. Αν δεν μπορείς, παραδέξου το
θαύμα. Και πρέπει να ξέρης ότι ό Παύλος με τα δεδομένα της εποχής του
ήταν άνδρας εξόχως πεπαιδευμένος. Δεν ήταν κανένα ανθρωπάκι να μην ξέρη
τί του γίνεται.
Θα προσθέσω όμως και κάτι επί πλέον.
Εμείς, παιδί μου, ζούμε σήμερα σε εξαιρετική εποχή. Ζούμε το θαύμα της
Εκκλησίας του Χριστού.
Όταν ό Χριστός είπε για την Εκκλησία Του
ότι «και πύλαι άδου ου κατισχύσουσιν αυτής» (Ματθ. ις’ 18), οι οπαδοί
Του αριθμούσαν μόνο μερικές δεκάδες πρόσωπα.Έκτοτε πέρασαν δυο χιλιάδες
περίπου χρόνια. Διαλύθηκαν αυτοκρατορίες, ξεχάσθηκαν φιλοσοφικά
συστήματα, κατέρρευσαν κοσμοθεωρίες, η Εκκλησία όμως του Χριστού
παραμένει ακλόνητη παρά τους συνεχείς και φοβερούς διωγμούς εναντίον
της. Αυτό δεν είναι ένα θαύμα;