«Καί ὅσοι τῷ κανόνι τούτῳ στοιχήσουσιν, εἰρήνη ἐπ’αὐτούς καί ἔλεος, καί ἐπί τόν Ἰσραήλ τοῦ Θεοῦ» (Γαλ. 6, 16)
«Όσοι ακολουθούν αυτήν την αρχή, θα έχουν την ειρήνη και το έλεος του Θεού μαζί τους, αυτοί και όλος ο λαός του Θεού»
Σε
τι διαφέρει η χριστιανική πίστη και ζωή σε σχέση με όλα τα θρησκευτικά
και φιλοσοφικά συστήματα που ονομάζουμε ιδεολογίες; Κι εμείς έχουμε
αρχές και κανόνες. είναι όσα πιστεύουμε με τον νου και με την καρδιά.
Δεν νοείται να είναι κάποιος χριστιανός και να μην έχει βάσεις στις
οποίες να στηριχτεί.
Η
δική μας βάση, ο δικός μας κανόνας είναι το σημείο του σταυρού. Όλες οι
ιδεολογίες υπόσχονται μία καλύτερη ζωή, μπορεί και εξουσία στους
πιστούς τους. Η χριστιανική
πίστη στηρίζεται στον σταυρό, στην νέκρωση δηλαδή και το μαρτύριο. Η
νέκρωση δεν σημαίνει κατ’ ανάγκη θάνατο. Σημαίνει αγώνα καρδιάς να μην
νικά ο παλαιός άνθρωπος εντός μας, αλλά όλα να γίνονται καινή κτίση. Ο
παλαιός άνθρωπος έχει κέντρο του το εγώ. Έχει «τα παθήματα και τις
επιθυμίες». Τα παθήματα είναι μικρές θεοποιήσεις των αναγκών μας, αλλά
και εξαρτήσεις από αυτές. Και δεν είναι μόνο ό,τι έχει σχέση με την
επιβίωσή μας. Το πάθημα έχει να κάνει με ό,τι μας δικαιώνει και μας
δοξάζει, καθιστώντας μας υπερήφανους και εγωκεντρικούς. Δεν μπορούμε να
ζήσουμε χωρίς να ικανοποιούμε το πάθημά μας. Χωρίς να το δικαιολογούμε,
άλλοτε με την φράση «άνθρωπος είμαι, τι να κάνω;», άλλοτε με την ιδέα
ότι «σ’ όποιον αρέσω», άλλοτε με την διαπίστωση ότι ακόμα κι αν θέλουμε
να μην μας κυριεύει, αισθανόμαστε ότι δεν μπορούμε. Το ίδιο συμβαίνει
και με τις επιθυμίες μας. Υπάρχουν οι επιθυμίες της απάτης. Αυτές που
μας κάνουν να πιστεύουμε ότι αν τις εκπληρώσουμε θα ευτυχήσουμε. Αυτές
που συνδέονται με τα δικαιώματα, ότι προτεραιότητα στην ζωή είναι να
ζούμε την ευχαρίστηση, όταν δεν κάνουμε κακό ή τόσο μεγάλο κακό στους
άλλους. Αλλά ακόμη κι αν καταλαβαίνουμε ότι πληγώνουμε, το εγώ μας μάς
λέει ότι εμείς προηγούμαστε, εμείς πρέπει να είμαστε ευχαριστημένοι.
Η
δική μας βάση είναι ο σταυρός του Χριστού. Είναι η πίστη που γίνεται
εμπιστοσύνη ότι ακολουθώντας την οδό του Θεού η βάση μας είναι η
απάρνηση του εαυτού μας και του θελήματός μας εν ελευθερία και την ίδια
στιγμή η βεβαιότητα ότι δεν μας περιμένει δόξα και εξουσία, ούτε η
ευχαρίστηση να ικανοποιούμε παθήματα και επιθυμίες, αλλά το ξεπέρασμά
τους μέσα από μια μαρτυρική πορεία. Και
είναι μαρτύριο ο σταυρός διότι καλούμαστε κουβαλώντας τον να είμαστε σε
εγρήγορση: τι χαλάει την αγάπη; πόσο ειρηνοποιοί μπορούμε να γίνουμε
στις διαφορές μας με τους άλλους ανθρώπους ή ανάμεσα στους άλλους
ανθρώπους; πόσο μπορούμε να νικήσουμε πειρασμούς και φόβους, ιδιαίτερα
τον φόβο του θανάτου και της απώλειας; Του θανάτου
των βεβαιοτήτων, του θανάτου των στόχων μας, του θανάτου των σχέσεών
μας, όταν οι άλλοι δεν μπορούν να αντέξουν την αλήθεια; Σταυρός είναι
και η απόφαση να νικήσουμε τον φόβο να αντικρύσουμε τον εαυτό μας, όπως
είναι αληθινά. Γιατί καθόλου εύκολο δεν είναι να μπορέσουμε να έρθουμε
ενώπιος ενωπίω με μας, όχι για να δικαιολογηθούμε, ούτε και για να
απελπιστούμε, αλλά με νηφαλιότητα να δούμε και να αποφασίσουμε.
Η
δική μας βάση είναι ο σταυρός του Χριστού. Δεν είναι μία μεταφυσική
υπόσχεση. Δεν είναι μία υπόσχεση χαράς και δόξας γι’ αυτήν την ζωή.
Προϋποθέτει μία άλλη θέαση του κόσμου. Δεν μας ζητά ο Χριστός, αν η
κλήση μας δεν είναι αυτή, να φύγουμε από τον κόσμο, αλλά να δούμε τον
κόσμο με άλλα μάτια. Ότι δεν είναι το συμφέρον μας η προτεραιότητα, αλλά
η αγάπη. Η αλήθεια. Η ελευθερία από τα παθήματα και τις επιθυμίες. Η
συνάντηση με την δυσκολία του πλησίον. Η απόφαση να συμπαρασταθούμε,
ιδίως εκεί που δεν αντέχουμε. Η προσευχή και η εναπόθεση της ελπίδας μας
στον Χριστό και για μας και για τους άλλους δεν είναι παραίτηση. Είναι
επίγνωση των ορίων μας. Κι αυτή η επίγνωση όμως είναι μαρτύριο. Θέλουμε
να ελέγχουμε την ζωή μας και τις ζωές τω άλλων που σχετίζονται με μας.
Είναι μαρτύριο να συνειδητοποιούμε ότι κάτι τέτοιο δεν είναι εφικτό.
Είναι όμως και λύτρωση να αφηνόμαστε σ’ Αυτόν που μπορεί. Τον πρώτο
Εσταυρωμένο.
Όσοι
ακολουθούν τον κανόνα αυτό του σταυρού από την αρχή θα έχουν την ειρήνη
και το έλεος του Θεού μαζί τους. Η φιλοσοφία του κόσμου δεν μπορεί να
δεχτεί την πίστη. Την θεωρεί απραξία. Όμως η πίστη είναι λύτρωση. Όχι
γιατί μας κάνει να παραδιδόμαστε στις ήττες μας, αλλά γιατί μας βγάζει
από την απαίτηση της νίκης με κάθε τρόπο. Προσπαθούμε, αλλά δεν
αισθανόμαστε μόνοι. Εμπιστευόμαστε την ανάστασή μας και την ανάσταση του
κόσμου στον Χριστό. Και την ίδια στιγμή κάνουμε τον αγώνα μας, όντας
μέλη του λαού του Θεού. Της Εκκλησίας. Τίποτε δεν έχει νόημα εκτός της
Εκκλησίας. Εκτός της συνάντησης με τον πλησίον. Εκτός της θέασης του
προσώπου του. Εκτός της μετοχής στο σώμα και το Αίμα του Χριστού και της
αδελφότητας που γινόμαστε μετέχοντας στην κοινή τράπεζα και
μοιραζόμενοι ο ένας τον σταυρό του άλλου.
Σ’
έναν κόσμο στον οποίο περισσότερο παρά ποτέ θριαμβεύει η θανάτωση της
κοινωνικότητας με τον έμμεσο τρόπο της εικόνας, που το συμφέρον έχει
γίνει δικαίωμα και η όποια
πίστη σε ιδέες γίνεται αγώνας εξουσίας εμείς ζώνουμε στις πλάτες τον
σταυρό μας και προχωρούμε. Και γευόμαστε την χαρά να μην είμαστε μόνοι.
Να έχουμε μαζί μας τις πρεσβείες της Θεοτόκου, της παγκοσμίου χαράς, η
οποία γεννήθηκε λυτρώνοντας τους γονείς της από τον σταυρό της ατεκνίας,
αλλά και όλη την ανθρωπότητα από τον σταυρό της ακοινωνησίας με τον Θεό
εξαιτίας της αμαρτίας. Την
συνάντηση με τους Αγίους, με τον λόγο, την προσευχή τους εν ουρανοίς,
την προτροπή τους για μετάνοια. Και χωρίς να εγκαταλείπουμε την διακονία
μας, ακόμη και τις χαρές της ζωής που ο Θεός επιτρέπει να γευόμαστε,
είμαστε σε εγρήγορση. Για να γευτούμε την συνάντηση με την πάντων χαρά.
Τον Αναστημένο Χριστό που μας βοηθά να σηκώσουμε κάθε βάρος και να μην νικηθούμε από παθήματα και επιθυμίες.
π.Θεμιστοκλής Μουρτζανός
