Αγίου Ιουστίνου Πόποβιτς
«Ελάτε να συλλαβήσουμε εν προσευχή το Ευαγγέλιο της Ορθοδοξίας και την Ορθοδοξία του Ευαγγελίου. Ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός είναι ο αγιασμός μας και ο φωτισμός μας, το φως μας και η παιδεία μας (δες Α Κορ. 1,30. Ιωάν. 8,12).
Αυτός έχει οδεύσει όλη την οδό της ανθρώπινης ζωής και κατέστησε δυνατόν το όλο έργο του αγιασμού και φωτισμού του ανθρώπου με την αιώνια αλήθεια και την αιώνια ζωή.
Εάν έλθεις σε απορία μπροστά σε κάποιο πράγμα ή είσαι σε αμηχανία τι να κάνεις, στρέψε το βλέμμα σου προς τον Κύριο Ιησού και ρώτησε τον εαυτό σου:
αυτό το πράγμα θα το έκανε Εκείνος;
Και αν θα το έκανε Εκείνος, κάμε το και συ, διότι θα είναι αυτό άγιο και θα αγιάζει και φωτίζει.
Εάν όμως δεν θα το έκανε Εκείνος, μην το κάνεις και συ, διότι θα είναι ανόσιο, και θα οδηγεί στο σκότος και τον θάνατο»
(αγίου Ιουστίνου Πόποβιτς. Άνθρωπος και Θεάνθρωπος σελ.65)
Ο άνθρωπος γίνεται Χριστιανός ζώντας και βιώνοντας τον Χριστό. Άλλη οδός δεν υπάρχει. Γίνεσαι Χριστιανός και γνωρίζεις τον Χριστό, εάν κάθε τι που είναι του Χριστού το βιώσεις σαν δικό σου… Θα γνωρίσεις την αγάπη του Χριστού, εάν την βιώσεις: θα γνωρίσεις την αλήθεια του Χριστού, αν τη βιώσης. Το ίδιο και τη ταπείνωση και τη δικαιοσύνη του Χριστού, και το πάθος Του και το θάνατό Του και την ανάστασή Του…
Όποιος δεν διδάσκει την αιώνια ζωή, είναι ψεύτικος παιδαγωγός. Το να οδηγήσης τον μαθητή σου στην πρακτική του Ευαγγελίου, είναι ο σκοπός του ορθοδόξου θεολόγου παιδαγωγού. Αυτό και τίποτα άλλο.
Μόνον ο άγιος είναι ο αληθινός διδάσκαλος και παιδαγωγός, αληθινός «διαφωτιστής», και μόνον η αγιότης είναι ο αληθινός φωτισμός.
Ο ασκητής της πίστεως, οδηγείται και χειραγωγείται από την προσευχή και ο ίδιος βλέπει διά μέσου της προσευχής, αισθάνεται διά μέσου της προσευχής, σκέφτεται διά μέσου της προσευχής και ζεί διά μέσου της προσευχής.
Δεν υπάρχει τίποτε δυσκολότερο και πιο υπεύθυνο σε αυτό τον γήινο κόσμο από το καθήκον της χριστιανής μητέρας. Επειδή το κύριο καθήκον της είναι να εξασφαλίσει στα τέκνα της την αθανασία και την αιώνια ζωή. Αν τούς εξασφαλίσει αυτά, έχει εξασφαλίσει για τον εαυτό της τον παράδεισο στους ουρανούς. Αν δεν το κατορθώσει όμως, η ψυχή της θα κατρακυλήσει στην κόλαση όπου ο αιώνιος κλαυθμός και βρυγμός των οδόντων.
Μόνον ο «πράος τη καρδία» καταπραΰνει τας επαναστατημένας και αγρίας καρδίας˙ μόνον ο ταπεινός τη καρδία ταπεινώνει τας υπερηφάνους και αλαζονικάς ψυχάς… Εάν είσαι του Χριστού, ταπείνωσε τον εαυτό σου μέχρι του σκώληκος: σάρκωσε τον εαυτό σου εις τον πόνον του κάθε πονεμένου, εις την θλίψην του κάθε θλιμμένου, εις το πάθος του κάθε βασανισμένου, εις το άλγος του κάθε ζώου και πουλιού. Ταπείνωσε τον εαυτό σου πιο κάτω απ’ όλους: να είσαι τα πάντα τοις πάσι, αλλά διά Χριστόν και κατά Χριστόν. Όταν είσαι μόνος σου προσευχήσου: Πραότατε Κύριε, καταπράϋνον την αγρίαν ψυχήν μου!! – Ταπεινέ Κύριε, ταπείνωσέ με διά της ταπεινώσεώς Σου!!