Ευαγγέλιο
των Ευαγγελίων χαρακτηρίστηκε ή παραβολή του Άσωτου. Πραγματική πηγή
καί πακτωλός αιωνίων διδαγμάτων καί ζωντανή απόδειξη της θείας
μακροθυμίας.
Μόνον ένας Θεός, ό Κύριος, με το θείο καί ανυπέρβλητο μεγαλείο
του, μπορούσε με τόση έκφραση, με τόση γοητεία καί δεξιότητα, με τόσο
χτυπητά χρώματα καί με τόση αριστουργηματική πλοκή, να ζωγραφίσει τις
δύο βασικές έννοιες, πού κυριαρχούν μέσα στην περίφημη αυτή παραβολή.
Πρώτο μεν το κατάντημα του ανθρώπου, πού απομακρύνεται από τον Θεό
-Πατέρα, με όλες τίς αμαρτωλές συνέπειες της παραστρατημένης ζωής καί
δεύτερο το μέγεθος της αγάπης του Θεού, ή οποία έχει τη δύναμη να
ανασύρει από το βούρκο το «άπολωλός» καί να το φέρει από το βάθος στην
επιφάνεια, από το σκοτάδι στο Φως καί από την πτώση στην ανόρθωση.
Ό "Ασωτος της παραβολής, σύμβολο της κάθε εποχής με την αποστασία του, την ανταρσία καί το χωρισμό του, αποτελεί τη μεγαλύτερη απόδειξη της μοίρας του αμαρτωλού.Άλλα καί ή μακροθυμία του Θεοϋ-Πατέρα, όπως φαίνεται στην παραβολή,είναι ό μοναδικός δρόμος καί οδηγός, για να βρούμε τον χαμένο εαυτό μας.
Το κατάντημα του αμαρτωλού από τη μια, ή μεγαλωσύνη καί μακροθυμία του Θεού από την άλλη, να οι δυο πόλοι γύρω από τους οποίους θα περιστραφούν οι παρακάτω γραμμές.
Ό νεώτερος γιος δεν έχει κανένα ελαφρυντικό για την αχαρακτήριστη διαγωγή του. Κατοικούσε μέσα σ' ένα ανάκτορο.Έτρωγε σε πλουσιότατο τραπέζι, φορτωμένο με άφθονα αγαθά. Ήταν ντυμένος με καθαρά καί ολοκαίνουργα ρούχα. Εκατοντάδες υπηρέτες ήταν έτοιμοι να του προσφέρουν τίς εξυπηρετήσεις τους. Εϊχε στη διάθεση του πολλά χρήματα. Απολάμβανε την αγάπη του Πατέρα. Ήταν ό πρίγκιπας του σπιτιού.
Άλλα κάποτε χόρτασε όλη αυτήν την ευτυχία. Καί ή πραγματικά όμορφη ζωή μέσα στο πατρικό σπίτι του φάνηκε μονότονη, άχαρη καί τυραννική. Μέσα στις φλέβες του κυλούσε ανήσυχο αίμα, πού ζητούσε περιπέτειες καί έκτραχηλισμούς, έλευθεριότητες καί ξεφαντώματα, πού ό πατέρας δεν επέτρεπε μέσα στο σπίτι του. Γι' αυτό σχεδίασε το πραξικόπημα.
Να ζητήσει το μερίδιο του καί να φύγει μακριά, για να ζήσει σύμφωνα με τα γούστα καί τα κέφια του, Καί το πέτυχε. Ένόμισε ότι μακριά από τον πατέρα, χωρίς την πατρική επίβλεψη, θα εύρισκε τη χαρά καί την ανακούφιση, πού ή καρδιά του τόσο ποθούσε.
Γι' αυτό δεν χάνει καιρό. Ό,τι του ανήκει αμέσως το πωλεί καί φορτώνει το χρυσάφι καί φεύγει σε χώρα μακρινή. Για να το σκορπίσει σε λίγο σε συμπόσια καί χοροεσπερίδες, σε θέατρα καί σε χαρτοπαίγνια, στα δάση καί στις ακρογιαλιές, στα ύποπτα καταγώγια της διαφθοράς καί της αθλιότητας. Καί για να βρεθεί μια μέρα απένταρος καί μόνος,χωρίς γνωστούς με συμπόνια,χωρίς φίλους με υποστήριξη, χωρίς μητέρα με στοργή. Αυτός πού πρώτα ήταν αξιοπρεπής καί ελεύθερος, γίνεται τώρα δούλος ντροπιασμένος ενός απαίσιου καί βάρβαρου χοιροβοσκού.
Τί κατάντημα! Πραγματικός εξευτελισμός. Εκεί φθάνει καί οποίος θέλει να διακόψει κάθε σχέση καί επικοινωνία με τον Θεό.
«Άπόστα άπ' εμού, οδούς σου είδέναι ου βούλομαι», λέει καί ό σημερινός «νεώτερος υιός», πού ζητά τη λύτρωση καί την ευτυχία μακριά από τον Θεό. Καί όμως πόσο τραγική είναι ή πραγματικότητα, όταν διαψεύδει τόσο σκληρά τίς ελπίδες! Καί οδηγεί τον άνθρωπο στην πιο στυγνή δουλεία, στη δουλεία των παθών, πού του δεσμεύει τη θέληση, πού του ταράσσει τον νουν, πού του αφαιρεί την ίκμάδα, πού τιθασεύει τα ωραία εκείνα σκιρτήματα της ψυχής τα γεμάτα ηρωισμό καί αγώνα, πού οδηγεί σε μικροπρέπειες καί εξευτελισμούς. Αλήθεια! «"Ανθρωπος εν τιμή ων ου συνήκε παρασυνεβλήθη τοίς κτήνεσι τοίς άνοήτοις καί ώμοιώθη αύτοϊς»
Να το θλιβερό τέρμα της πορείας του αμαρτωλού.Γιατί ό άνθρωπος ποτέ, ακόμα καί στις μεγαλύτερες ανατάσεις καί στίς ευγενέστερες χειρονομίες του, δεν πέτυχε να προσφέρει στον αμαρτωλό συνάνθρωπο εκείνο, πού του προσφέρει ή αγάπη του Θεού. Καί ποτέ δεν κατόρθωσε να οδηγήσει τον πεσμένο αμαρτωλό στη λύτρωση, χωρίς προηγουμένως να τον περάσει από την εξιλαστήρια ανθρώπινη κριτική. Καί πάντοτε έβαλε για την επιστροφή μεγαλύτερο χρόνο από της αποστασίας την ένοχη πορεία. Γιατί για τη στιγμιαία παρεκτροπή,απαιτούσε μακροχρόνια εξιλέωση.
Μόνον ένας Θεός, θέτοντας σε ενέργεια τη μακροθυμία του, ήταν δυνατό να φέρει σε άμεση επαφή αποστασία καί επιστροφή. Μόνον Αυτός δίνει στον αμαρτωλό το θάρρος για να ανορθωθεί, την τόλμη για να επιστρέψει καί τα δάκρυα για να συμφιλιωθεί
Αλήθεια! Ποιος αποστάτης στο άκουσμα αυτής της παραβολής δεν θα θελήσει να εγκαταλείψει το βούρκο καί το σκοτάδι, για να οδηγηθεί στο φως καί στη χαρά; Ποιος τραγικός ναυαγός στο πέλαγος των ανόμων πράξεων του, κουρασμένος καί αηδιασμένος από την πρόστυχη ζωή δεν θα θελήσει να χρησιμοποιήσει για σωσίβιο την παραβολή του Άσωτου; Καί ποιος περιπλανώμενος στους ατέρμονες δρόμους της αμαρτωλής ζωής,δεν θα αποφασίσει να πάρει τον δρόμο της επιστροφής,όταν το προσκλητήριο αυτό φθάσει στ' αυτιά του;
Ή παραβολή του Άσωτου είναι ζωντανή έκφραση της αγάπης του Θεού. Μιας αγάπης γεμάτης άνιδιοτέλεια καί ενδιαφέρον.Πού είναι συγχρόνως καί ηχηρό ράπισμα για όλους εκείνους, πού ανάλγητοι στην ανθρώπινη πτώση, μένουν ανυποχώρητοι στην παροχή συγγνώμης για να συντελούν έτσι στο να μένουν οι πεσμένοι στο σημείο της πτώσεως τους.
Δύο αντιθέσεις αποφασιστικής σημασίας μας παρουσιάζει ή παραβολή του Άσωτου.Από τη μια το γλίστρημα στο χάος καί στην άβυσσο καί από την άλλη την ανόρθωση στο ύψος καί στον ουρανό.
Όσο βαθιά καί αν είναι ή πτώση, μη φοβάσαι. Τα αποθέματα της μακροθυμίας του Θεού είναι αρκετά για να γεφυρώσουν το μεγάλο χάσμα. Το φορτίο των αμαρτιών μη σέ τρομάζει.Οι φοβερές τους συνέπειες μη σου κόβουν τα φτερά. Όχι.
Ή απόφαση της επιστροφής είναι πράξη ήρωϊσμοϋ. Για δες. Στά μάπα σου ανοίγεται
ό δρόμος, πού ή μακροθυμία του Θεού ετοίμασε, για να βρούμε όλοι μας τον εαυτό μας.
Ακόμα μπροστά μας να ό Ασωτος προπορεύεται βαδίζοντας το δρόμο της επιστροφής.
Τί λες; Δεν πρέπει με θάρρος να τον ακολουθήσαμε;
Ό "Ασωτος της παραβολής, σύμβολο της κάθε εποχής με την αποστασία του, την ανταρσία καί το χωρισμό του, αποτελεί τη μεγαλύτερη απόδειξη της μοίρας του αμαρτωλού.Άλλα καί ή μακροθυμία του Θεοϋ-Πατέρα, όπως φαίνεται στην παραβολή,είναι ό μοναδικός δρόμος καί οδηγός, για να βρούμε τον χαμένο εαυτό μας.
Το κατάντημα του αμαρτωλού από τη μια, ή μεγαλωσύνη καί μακροθυμία του Θεού από την άλλη, να οι δυο πόλοι γύρω από τους οποίους θα περιστραφούν οι παρακάτω γραμμές.
Ό νεώτερος γιος δεν έχει κανένα ελαφρυντικό για την αχαρακτήριστη διαγωγή του. Κατοικούσε μέσα σ' ένα ανάκτορο.Έτρωγε σε πλουσιότατο τραπέζι, φορτωμένο με άφθονα αγαθά. Ήταν ντυμένος με καθαρά καί ολοκαίνουργα ρούχα. Εκατοντάδες υπηρέτες ήταν έτοιμοι να του προσφέρουν τίς εξυπηρετήσεις τους. Εϊχε στη διάθεση του πολλά χρήματα. Απολάμβανε την αγάπη του Πατέρα. Ήταν ό πρίγκιπας του σπιτιού.
Άλλα κάποτε χόρτασε όλη αυτήν την ευτυχία. Καί ή πραγματικά όμορφη ζωή μέσα στο πατρικό σπίτι του φάνηκε μονότονη, άχαρη καί τυραννική. Μέσα στις φλέβες του κυλούσε ανήσυχο αίμα, πού ζητούσε περιπέτειες καί έκτραχηλισμούς, έλευθεριότητες καί ξεφαντώματα, πού ό πατέρας δεν επέτρεπε μέσα στο σπίτι του. Γι' αυτό σχεδίασε το πραξικόπημα.
Να ζητήσει το μερίδιο του καί να φύγει μακριά, για να ζήσει σύμφωνα με τα γούστα καί τα κέφια του, Καί το πέτυχε. Ένόμισε ότι μακριά από τον πατέρα, χωρίς την πατρική επίβλεψη, θα εύρισκε τη χαρά καί την ανακούφιση, πού ή καρδιά του τόσο ποθούσε.
Γι' αυτό δεν χάνει καιρό. Ό,τι του ανήκει αμέσως το πωλεί καί φορτώνει το χρυσάφι καί φεύγει σε χώρα μακρινή. Για να το σκορπίσει σε λίγο σε συμπόσια καί χοροεσπερίδες, σε θέατρα καί σε χαρτοπαίγνια, στα δάση καί στις ακρογιαλιές, στα ύποπτα καταγώγια της διαφθοράς καί της αθλιότητας. Καί για να βρεθεί μια μέρα απένταρος καί μόνος,χωρίς γνωστούς με συμπόνια,χωρίς φίλους με υποστήριξη, χωρίς μητέρα με στοργή. Αυτός πού πρώτα ήταν αξιοπρεπής καί ελεύθερος, γίνεται τώρα δούλος ντροπιασμένος ενός απαίσιου καί βάρβαρου χοιροβοσκού.
Τί κατάντημα! Πραγματικός εξευτελισμός. Εκεί φθάνει καί οποίος θέλει να διακόψει κάθε σχέση καί επικοινωνία με τον Θεό.
«Άπόστα άπ' εμού, οδούς σου είδέναι ου βούλομαι», λέει καί ό σημερινός «νεώτερος υιός», πού ζητά τη λύτρωση καί την ευτυχία μακριά από τον Θεό. Καί όμως πόσο τραγική είναι ή πραγματικότητα, όταν διαψεύδει τόσο σκληρά τίς ελπίδες! Καί οδηγεί τον άνθρωπο στην πιο στυγνή δουλεία, στη δουλεία των παθών, πού του δεσμεύει τη θέληση, πού του ταράσσει τον νουν, πού του αφαιρεί την ίκμάδα, πού τιθασεύει τα ωραία εκείνα σκιρτήματα της ψυχής τα γεμάτα ηρωισμό καί αγώνα, πού οδηγεί σε μικροπρέπειες καί εξευτελισμούς. Αλήθεια! «"Ανθρωπος εν τιμή ων ου συνήκε παρασυνεβλήθη τοίς κτήνεσι τοίς άνοήτοις καί ώμοιώθη αύτοϊς»
Να το θλιβερό τέρμα της πορείας του αμαρτωλού.Γιατί ό άνθρωπος ποτέ, ακόμα καί στις μεγαλύτερες ανατάσεις καί στίς ευγενέστερες χειρονομίες του, δεν πέτυχε να προσφέρει στον αμαρτωλό συνάνθρωπο εκείνο, πού του προσφέρει ή αγάπη του Θεού. Καί ποτέ δεν κατόρθωσε να οδηγήσει τον πεσμένο αμαρτωλό στη λύτρωση, χωρίς προηγουμένως να τον περάσει από την εξιλαστήρια ανθρώπινη κριτική. Καί πάντοτε έβαλε για την επιστροφή μεγαλύτερο χρόνο από της αποστασίας την ένοχη πορεία. Γιατί για τη στιγμιαία παρεκτροπή,απαιτούσε μακροχρόνια εξιλέωση.
Μόνον ένας Θεός, θέτοντας σε ενέργεια τη μακροθυμία του, ήταν δυνατό να φέρει σε άμεση επαφή αποστασία καί επιστροφή. Μόνον Αυτός δίνει στον αμαρτωλό το θάρρος για να ανορθωθεί, την τόλμη για να επιστρέψει καί τα δάκρυα για να συμφιλιωθεί
Αλήθεια! Ποιος αποστάτης στο άκουσμα αυτής της παραβολής δεν θα θελήσει να εγκαταλείψει το βούρκο καί το σκοτάδι, για να οδηγηθεί στο φως καί στη χαρά; Ποιος τραγικός ναυαγός στο πέλαγος των ανόμων πράξεων του, κουρασμένος καί αηδιασμένος από την πρόστυχη ζωή δεν θα θελήσει να χρησιμοποιήσει για σωσίβιο την παραβολή του Άσωτου; Καί ποιος περιπλανώμενος στους ατέρμονες δρόμους της αμαρτωλής ζωής,δεν θα αποφασίσει να πάρει τον δρόμο της επιστροφής,όταν το προσκλητήριο αυτό φθάσει στ' αυτιά του;
Ή παραβολή του Άσωτου είναι ζωντανή έκφραση της αγάπης του Θεού. Μιας αγάπης γεμάτης άνιδιοτέλεια καί ενδιαφέρον.Πού είναι συγχρόνως καί ηχηρό ράπισμα για όλους εκείνους, πού ανάλγητοι στην ανθρώπινη πτώση, μένουν ανυποχώρητοι στην παροχή συγγνώμης για να συντελούν έτσι στο να μένουν οι πεσμένοι στο σημείο της πτώσεως τους.
Δύο αντιθέσεις αποφασιστικής σημασίας μας παρουσιάζει ή παραβολή του Άσωτου.Από τη μια το γλίστρημα στο χάος καί στην άβυσσο καί από την άλλη την ανόρθωση στο ύψος καί στον ουρανό.
Όσο βαθιά καί αν είναι ή πτώση, μη φοβάσαι. Τα αποθέματα της μακροθυμίας του Θεού είναι αρκετά για να γεφυρώσουν το μεγάλο χάσμα. Το φορτίο των αμαρτιών μη σέ τρομάζει.Οι φοβερές τους συνέπειες μη σου κόβουν τα φτερά. Όχι.
Ή απόφαση της επιστροφής είναι πράξη ήρωϊσμοϋ. Για δες. Στά μάπα σου ανοίγεται
ό δρόμος, πού ή μακροθυμία του Θεού ετοίμασε, για να βρούμε όλοι μας τον εαυτό μας.
Ακόμα μπροστά μας να ό Ασωτος προπορεύεται βαδίζοντας το δρόμο της επιστροφής.
Τί λες; Δεν πρέπει με θάρρος να τον ακολουθήσαμε;
Μητροπολίτου πρώην Πειραιώς Καλλινίκου