Άγιος Σιλουανός ο Αθωνίτης
Ο μοναχός είναι ικέτης για όλον τον κόσμο, θρηνεί για όλον τον κόσμο, και σε αυτό έγκειται το κύριο έργο του.
Ο κόσμος στηρίζεται στις προσευχές των Αγίων. Και ο μοναχός κλήθηκε να προσεύχεται για τον κόσμο με όλο του το είναι. Αυτή είναι η διακονία του και για αυτό μην τον επιβαρύνετε με κοσμικές μέριμνες.
Ένας άγιος είναι φαινόμενο εξαιρετικά πολύτιμο για όλη την ανθρωπότητα. Οι άγιοι, μέσα από το γεγονός της υπάρξεώς τους, έστω και αφανούς στον κόσμο αλλά φανερής στον Θεό, φέρνουν στη γη πάνω σε όλη την ανθρωπότητα την ευλογία του Θεού. Ο κόσμος στέκεται με τις προσευχές των Αγίων και όταν εξασθενήσει η προσευχή τότε θα απολεσθεί.
Ο Άγιος Βαρσανούφιος μαρτυρεί ότι στην εποχή του η προσευχή τριών ανδρών συγκρατούσε τον κόσμο από την καταστροφή. Χάρη στους άγνωστους στον κόσμο αγίους μεταβάλλεται η ροή των ιστορικών και κοσμικών γεγονότων.
Κατά συνέπεια κάθε άγιος είναι φαινόμενο κοσμικού χαρακτήρα, η σπουδαιότητα του οποίου εξέρχεται από τα όρια της επίγειας Ιστορίας και εκτείνεται στον κόσμο της αιωνιότητας. Οι άγιοι είναι το αλάτι της γης, η έννοια της ύπαρξης της, ο καρπός χάριν του οποίου η γη φυλάσσεται.
Και όταν η γη παύσει να γεννά αγίους τότε θα αφαιρεθεί από αυτήν η δύναμη, που συγκρατεί τον κόσμο από την καταστροφή.
*****
Όσιος Παΐσιος ο Αγιορείτης
Εάν δεν μπορούμε να μιμηθούμε τους Αγίους Πατέρες της Αιγύπτου, με την μεγάλη τους Μοναχική ακρίβεια, ας μιμηθούμε τουλάχιστον τις γκαμήλες, οι οποίες, ενώ τρώνε λίγο, σηκώνουν όμως πολύ βάρος, και από το πολύ γονάτισμα ροζιάσανε τα γόνατά τους, και βαρυφορτωμένες ακολουθούν ταπεινά πίσω από ένα μικρό γαϊδουράκι. Έχουν δε και το εξής τυπικό: τον ευεργέτη τους ποτέ δεν τον ξεχνάνε και του χρεωστούν ευγνωμοσύνη.
Πατέρες της Εκκλησίας
Οι Άγιοι Πατέρες, παλαιά, έφευγαν στην έρημο πρώτα και ερημώνονταν από τα πάθη τους αγωνιζόμενοι και χωρίς σχέδια και προγράμματα δικά τους αφήνονταν στα χέρια του Θεού και απέφευγαν τα αξιώματα και την εξουσία, ακόμη και όταν έφθαναν σε μέτρα Αγιότητος – εκτός, όταν η Μητέρα Εκκλησία είχε ανάγκη, έκαναν υπακοή στο θέλημα του Θεού, και δοξαζόταν το Όνομα του Θεού με την αγία τους ζωή. Γίνονταν δηλαδή πνευματικοί αιμοδότες, αφού αποκτούσαν καλή κατάσταση πνευματικής υγείας στην έρημο, με την καλή πνευματική τροφή και την άγρυπνη Πατερική παρακολούθηση.
Στην εποχή μας όμως, πολλοί από εμάς, επηρεασμένοι δυστυχώς από την κοσμική αγάπη, που δεν έχει πνευματικό αντίκρισμα, πάμε δήθεν να κάνουμε καλό, να δώσουμε αίμα, ενώ το αίμα μας είναι γεμάτο από πνευματικά μικρόβια, και βλάπτουμε περισσότερο.
Εάν όμως θα ζούσαμε Πατερικά, θα είχαμε όλοι πνευματική υγεία, την οποία θα ζήλευαν και όλοι οι ετερόδοξοι και θα άφηναν τις αρρωστημένες τους πλάνες και θα σώζονταν δίχως κήρυγμα. Διότι τώρα δεν συγκινούνται από την Αγία μας Πατερική παράδοση, γιατί θέλουν να ιδούν και την Πατερική μας συνέχεια, την πραγματική συγγένεια με τους Αγίους μας.
Μεγαλύτερη αξία έχει ένας λόγος ταπεινού ανθρώπου με βιώματα, που βγαίνει με πόνο από τα βάθη της καρδιάς του, παρά ένας σωρός φιλολογίες εξωτερικού ανθρώπου, που βγαίνουν με ταχύτητα από την εκπαιδευμένη του γλώσσα, η οποία δεν πληροφορεί τις ψυχές, γιατί είναι σάρκα και όχι πύρινη γλώσσα της Αγίας Πεντηκοστής.
*****
Είπε ο Γέροντας Σωφρόνιος του Έσσεξ: «Το σημαντικότερο έργο του μοναχού είναι η εσωτερική παράστασή του ενώπιον του Θεού, η προσευχή. Όλη η ζωή του οικοδομείται επάνω στην πέτρα των εντολών του Χριστού. Προσευχήθηκε (ο ασκητής Παρθένιος ο Ρώσος) στην Θεομήτορα να του αποκαλύψει το νόημα του μεγάλου τούτου σχήματος. Όταν Αυτή του φανερώθηκε είπε: «Ο μεγαλόσχημος είναι ευχέτης υπέρ όλου του κόσμου…» Η προσευχή των Μοναχών στηρίζει όλο τον κόσμο.
