Του Μητροπολίτη Γόρτυνος Ιερεμία
1. Την 7η Ιουλίου, αδελφοί χριστιανοί, η αγία μας Εκκλησία γιορτάζει την μεγαλομάρτυρα αγία Κυριακή. Η αγία αυτή γεννήθηκε από ευσεβείς γονείς, τον Δωρόθεο και την Ευσεβία.
Ήταν άτεκνοι οι γονείς αυτοί, αλλά παρακαλούσαν τον Θεό να τους δώσει
τέκνο, γιατί, όπως λέει η Αγία Γραφή, ο Θεός δίδει κύηση (Ρούθ 4,13).
Και ο Θεός άκουσε την προσευχή τους και τους χάρισε μία θυγατέρα, η
οποία γεννήθηκε ημέρα Κυριακή, γι᾽ αυτό και την ονόμασαν Κυριακή. Οι
ευσεβείς γονείς της την ανέθρεψαν με χριστιανική παιδεία και ήθελαν να
την αφιερώσουν στον Θεό. Έτσι η Αγία, με την παιδεία που έλαβε από τους
γονείς της, διέφερε από μικρή από τα άλλα παιδιά της ηλικίας της. Δεν
έπαιζε άτακτα, όπως τα άλλα κορίτσια, ούτε ασχολείτο με άπρεπα παιχνίδια
και αργολογίες, αλλά από μικρή προσευχόταν στον Χριστό και άκουγε πολύ
πρόθυμα τις καλές νουθεσίες των γονέων της. Και όσο μεγάλωνε η Αγία,
τόσο περισσότερο προόδευε στην αρετή. Σαν κύριο έργο της είχε πως να
αρέσει στον Θεό, γι᾽ αυτό προσευχόταν συνεχώς και μελετούσε τον λόγο του
Θεού. Είχε δε μεγάλη επιθυμία να παρθενεύσει στην ζωή της κατά μίμηση
της Υπεραγίας Θεοτόκου. Ήταν όμορφη στο σώμα, όπως ήταν ωραία και στην
ψυχή. Πολλοί μνηστήρες την εζήτησαν σε γάμο, αλλά απέρριψε όλες τις
προτάσεις, λέγοντας ότι είναι αρραβωνιασμένη με τον Ιησού Χριστό και ότι
δεν επιθυμούσε τίποτε περισσότερο από το να πεθάνει εν παρθενία.
2. Ένας πλούσιος ειδωλολάτρης, που βρέθηκε στην πόλη που ήταν
η αγία Κυριακή, άκουγε επαίνους για την ομορφιά και το ήθος της νεαρής
παρθένου, της Κυριακής, και γι᾽ αυτό την πλησίασε και της πρότεινε να
της δώσει για σύζυγό της τον γιό του. Η Αγία όμως του απάντησε
ότι θέλει να είναι νύμφη του Ιησού Χριστού και να ζήσει παρθενικά. Ο
ειδωλολάτρης πλούσιος, όταν άκουσε τα λόγια αυτά, έγινε έξαλλος και
κατήγγειλε αυτήν και τους γονείς της στον ειδωλολάτρη αυτοκράτορα
Διοκλητιανό. Ήταν δε ο Διοκλητιανός σκληρός και ωμός αυτοκράτορας, που
με την βία και με σκληρά βασανιστήρια επέβαλλε την ειδωλολατρία. Εκάλεσε
λοιπόν ο ηγεμόνας αυτός τους γονείς της Αγίας και τους ανέκρινε σχετικά
με την πίστη τους. Ο Δωρόθεος, ο πατέρας της Αγίας, απάντησε με θάρρος
ότι είχε μάθει από τους γονείς του να μην λατρεύει άλλο Θεό, παρά μόνον
Ένα, τον αληθινό Θεό, τον Κύριο Ιησού Χριστό, τον σωτήρα και λυτρωτή του
κόσμου. Το ίδιο είπε και η σύζυγός του η Ευσεβία. Για την θαρραλέα τους
αυτή ομολογία και διότι εχλεύαζαν τα είδωλα και την ειδωλολατρία
υποβλήθηκαν και οι δυό σε σκληρά βασανιστήρια και τελικά
αποκεφαλίστηκαν. Έγιναν μάρτυρες λοιπόν για την πίστη οι γονείς της
αγίας Κυριακής.
3. Ο Διοκλητιανός έπειτα, για να μη εξευτελιστεί περισσότερο, ότι δεν
πετυχαίνει αυτό που θέλει, έστειλε την αγία Κυριακή στον γαμπρό του
Καίσαρα Μαξιμιανό, που έμενε στην Νικομήδεια. Αυτός θαύμασε την Αγία από
την εμφάνισή της και της υποσχέθηκε να την παντρέψει με κάποιον συγγενή
του αυτοκράτορα, αν δεχόταν να προσκυνήσει τα είδωλα. Η νεαρά παρθένος
όμως Κυριακή του απήντησε με θάρρος ότι τίποτε δεν πρόκειται να την
χωρίσει από τον Νυμφίο της Ιησού Χριστό. Τότε ο άρχοντας την έριξε κατά
γης και πρόσταξε να την μαστιγώσουν πολλές ώρες. Σε όλο της αυτό το
μαρτύριο η Αγία παρέμεινε σταθερή στην πίστη της και χλεύαζε και αυτή,
όπως οι γονείς της, την ειδωλολατρία. Μην απορήσετε, χριστιανοί μου, για
την αντοχή αυτή μιάς νεαρής κοπέλλας. Η κοπέλλα αυτή ήταν θεοφόρα,
γιατί έζησε αγνή και καθαρή ζωή, ζωή με άσκηση και με προσευχή. Και όταν
τέτοια είναι η ζωή του χριστιανού, έρχεται πλούσια η θεία Χάρη στην
ψυχή του και τον δυναμώνει να υπερβαίνει τα ανθρώπινα και τα φυσικά,
γιατί κατοικεί μέσα του ο υπέρ φύσιν Θεός. Το βλέπουμε αυτό σε όλους
τους μάρτυρες και τους ασκητές της Εκκλησίας μας.
4. Δεν λύγισε λοιπόν η Αγία μας από το μαρτύριο του
ραβδισμού, γι᾽ αυτό και ο Μαξιμιανός, ντροπιασμένος, την απέστειλε σε
άλλο σκληρό ειδωλολάτρη, τον Ιλαριανό, τον διοικητή της Βιθυνίας.
Ο Ιλαριανός, αφού ανέκρινε την Αγία και την είδε να είναι σταθερή στην
πίστη της και να υβρίζει τα είδωλα, την πήγε στον ναό των ειδώλων. Μόλις
μπήκε η Αγία στον ναό αυτό, τον γεμάτο με είδωλα, προσευχήθηκε και
αμέσως έγινε σεισμός και τα είδωλα γκρεμίστηκαν και κομματιάστηκαν, μια
αστραπή δε που ήλθε απότομα κατέκαυσε στο πρόσωπο τον ασεβή ηγεμόνα
Ιλαριανό. Ο άλλος τώρα άρχοντας, ο διάδοχος του Ιλαριανού, κατεδίκασε
την Αγία να κατακαεί. Άναψαν λοιπόν φωτιά οι ειδωλολάτρες, μεγάλη φωτιά,
και έσπρωξαν την Αγία μέσα σ᾽ αυτήν. Η Αγία έκανε την προσευχή της – ω,
η προσευχή των αγίων! – και ενώ η εποχή ήταν θερινή, φάνηκε ένα σύννεφο
από τον ουρανό – πιστέψατέ το, χριστιανοί! – και έγινε βροχή, μεγάλη
βροχή και έσβησε η φωτιά.
Πολλοί ειδωλολάτρες που είδαν το παράδοξο αυτό θαύμα πίστεψαν στον
Χριστό και Τον ομολόγησαν ως αληθινό Θεό. Κατε-ξευτελίστηκε και
καταντροπιάστηκε ο άρχοντας, γιατί απεδείχθη ως ψεύτικη η ειδωλολατρία
και ως αληθινή η πίστη της αγίας Κυριακής, η πίστη στον Ιησού Χριστό.
Γι᾽ αυτό και γρήγορα-γρήγορα έβγαλε την απόφαση να αποκεφαλίσουν την
Αγία. Πήραν οι δήμιοι την αγία Κυριακή και βγήκαν έξω από την πόλη για
να την αποκεφαλίσουν, ακολούθησαν δε και μερικοί χριστιανοί.
Η αγία ζήτησε τότε μικρή διορία για να προσευχηθεί. Προσευχήθηκε και μετά πλάγιασε στην γη και παρέδωσε την ψυχή της στα χέρια του Θεού. Πλησίασαν οι στρατιώτες για να την αποκεφαλίσουν, αλλά την είδαν νεκρή και εξεπλάγησαν. Τότε ήλθε φωνή θεική από τον ουρανό που έλεγε: «Πηγαίνετε, αδελφοί, και διηγηθείτε σε όλους τα μεγαλεία του Θεού». Οι στρατιώτες πίστεψαν και αυτοί στον αληθινό Θεό, τον Ιησού Χριστό.
Η αγία ζήτησε τότε μικρή διορία για να προσευχηθεί. Προσευχήθηκε και μετά πλάγιασε στην γη και παρέδωσε την ψυχή της στα χέρια του Θεού. Πλησίασαν οι στρατιώτες για να την αποκεφαλίσουν, αλλά την είδαν νεκρή και εξεπλάγησαν. Τότε ήλθε φωνή θεική από τον ουρανό που έλεγε: «Πηγαίνετε, αδελφοί, και διηγηθείτε σε όλους τα μεγαλεία του Θεού». Οι στρατιώτες πίστεψαν και αυτοί στον αληθινό Θεό, τον Ιησού Χριστό.
5. Η αγία Κυριακή, αγαπητοί μου, μια νεαρή κοπέλλα αυτή,
χλεύαζε την ειδωλολατρία και τα ψεύτικα κατασκευάσματά της, τα είδωλα,
και ομολογούσε τον Ιησού Χριστό ως μόνο αληθινό Θεό. Και
βέβαια, έτσι είναι: Ψέμα είναι η ειδωλολατρία, ψέμα είναι οι δώδεκα θεοί
του Ολύμπου, ψέμα ο Δίας και η Αφροδίτη. Ένας μόνο είναι ο αληθινός
Θεός: Η Αγία Τριάς, ο Πατέρας, ο Υιός και το Άγιο Πνεύμα. Και μία είναι η
αλήθεια, αυτή που κηρύττει η Ορθόδοξη Εκκλησία μας. Και εμείς, που
τιμάμε την αγία Κυριακή και όλους τους αγίους της Εκκλησίας μας, μαζί με
αυτούς χλευάζουμε την ειδωλολατρία και λυπούμαστε για τους
νεοειδωλολάτρες δωδεκαθειστές, οι οποίοι, ενώ έλαμψε το φως και η
αλήθεια του Ιησού Χριστού, αυτοί, σαν τυφλοπόντικες, χώνονται στα
σκοτάδια της νύχτας, δηλαδή της πλάνης.
Απολυτίκιον. Ήχος δ´. Ταχύ προκατάλαβε
Ως βρύσις πολύκρουνος, παρθενομάρτυς Χριστού,
κατήρδευσας πάνσοφε, την Εκκλησίαν αυτού,
και ήθλησας άριστα· έσωσας τους εν σκότει της ειδωλομανίας,
αίγλη των σων θαυμάτων, Κυριακή αθληφόρε·
διό εν παρρησία Χριστώ, πρέσβευε σωθήναι ημάς.
Ως βρύσις πολύκρουνος, παρθενομάρτυς Χριστού,
κατήρδευσας πάνσοφε, την Εκκλησίαν αυτού,
και ήθλησας άριστα· έσωσας τους εν σκότει της ειδωλομανίας,
αίγλη των σων θαυμάτων, Κυριακή αθληφόρε·
διό εν παρρησία Χριστώ, πρέσβευε σωθήναι ημάς.