Μητροπολίτης Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας Παντελεήμων
«Όστις θέλει οπίσω μου ελθείν απαρνησάσθω εαυτόν και αράτω τον σταυρόν αυτού και ακολουθείτω μοι» (Μαρκ. 8.34).
Χθές η Εκκλησία μας εόρτασε την παγκόσμιο ύψωση του τιμίου και ζωοποιου Σταυρού· και σήμερα, Κυριακή μετά την Υψωση, μας υπενθυμιζει με το ευαγγελικό ανάγνωσμα τη σημασία του Σταυρού στη ζωή μας. Διότι μπορεί ο Χριστός να ανήλθε στον σταυρό για τη σωτηρία μας, μπορεί ο Σταυρός του να αποτελεί σύμβολο δυνάμεως και ελπίδος για όσους πιστεύουν σ᾽ Αυτόν, όμως δεν αρκεί μονο η θεωρητική πιστη, χρειάζεται και η πρακτική απόδειξή της. Και αυτή γίνεται με τον τρόπο που μας υποδεικνύει ο Χριστός στο σημερινό ευαγγελικό ανάγνωσμα, λέγοντας: «Οστις θέλει οπίσω μου ελθείν απαρνησασθω εαυτον και αράτω τον σταυρόν αυτού και ακολουθείτω μοι».
Τα λόγια του Χριστού δεν είναι μόνο μία προσκληση, είναι ταυτοχρονα και ο καθορισμος τριών προϋποθεσεων που τίθενται προκειμένου να αποδείξει ο άνθρωπος την πίστη του και να οικειωθεί τη σωτηρία και τη λύτρωση που του προσέφερε ο Χριστός με τη σταυρική του θυσία.
Η πρώτη προϋπόθεση είναι η ελεύθερη βούληση του ανθρώπου που επιλέγει αυτόν τον δρόμο. Ο Χριστός είναι σαφής. Κανείς δεν είναι αναγκασμένος να τον ακολουθήσει. Κανείς δεν πιέζεται και κανείς δεν εκβιάζεται. «Όστις θέλει». Μόνο όποιος θελει μπορεί να τον ακολουθήσει.
Η δεύτερη προϋπόθεση είναι η αρνηση του εαυτού μας. «Απαρνησασθω εαυτόν». Ο,τι μας κρατά δεσμίους με τις συνήθειες και τα παθη μας, ο,τι μας δένει με τα γήινα και τα εγκοσμια, ο,τι δυσκολευομαστε να το αποχωρισθούμε, ακόμη και εάν δεν είναι κακό, ακόμη και εάν δεν είναι εφάμαρτο, δεν είναι συμβατό με την απόφασή μας να ακολουθήσουμε τον Χριστο.
Πολλές φορές εμείς οι ανθρωποι νομίζουμε ότι μπορούμε να τα συνδυασουμε όλα. Πιστεύουμε ότι μπορούμε να ζούμε τη ζωή μας όπως μας αρέσει, όπως μας ευχαριστεί και ταυτόχρονα να είμαστε μέλη της Εκκλησίας, να θεωρούμε ότι ζούμε την εν Χριστώ ζωή. Όμως ο Χριστος το διευκρινίζει: όσοι τον ακολουθούν πρεπει να είναι απόλυτα αφοσιωμένοι σε Εκείνον· να μην λοξοδρομούμε, να μην αλλοιθωρίζουμε, γιατί διαφορετικά δεν είναι δυνατον να τον ακολουθήσουμε· δεν ειναι δυνατόν να δουλεύουμε «δυσί κυρίοις».
Εάν θέλουμε, λοιπόν, πράγματι να ακολουθήσουμε τον Χριστο, τοτε θα πρέπει να απαρνηθούμε κατά το δυνατό τον εαυτο μας, να κλείσουμε τα αυτιά μας στις σειρήνες του κοσμου και να προσηλωθούμε στον Χριστο, τον οποίο δεν θα πρέπει να χάσουμε από τα μάτια μας καθ᾽ όλη την επίγεια πορεία μας.
Βέβαια η απάρνηση του εαυτού μας, που ζητα ο Χριστός, δεν είναι μία στιγμιαία απόφαση ή πράξη, είναι ένας διά βίου αγώνας, τον οποίο θα πρέπει να αγωνιζόμαστε καθημερινά. Και απαιτείται, διότι διαφορετικά δεν θα μπορέσουμε να ανταπεξέλθουμε στην τρίτη προϋπόθεση, η οποία είναι να σηκώσουμε τον σταυρο μας.
«Αράτω τον σταυρόν αυτού», ζητα ο Χριστός από όσους θέλουν να τον ακολουθήσουν. Δεν γινεται, λοιπόν, να ακολουθούμε τον Χριστο χωρίς να σηκώνουμε τον σταυρο μας. Δεν γινεται να ακολουθούμε τον Χριστό χωρίς κοπο και χωρίς θυσίες, χωρίς δυσκολίες και χωρις δάκρυα. Διότι κανενας σταυρός δεν ειναι ανώδυνος, κανένας σταυρός δεν είναι ελαφρυς· και γι᾽ αυτό ο Χριστος θετει ως προϋποθεση για να σηκώσουμε τον σταυρό μας την αρνηση του εαυτού μας. Μόνο όταν είμαστε αποδεσμευμένοι από αλλα βάρη, θα μπορέσουμε να άρουμε τον σταυρο μας. Διαφορετικα δεν θα αντέξουμε το βάρος του και θα λυγίσουμε και θα εγκαταλείψουμε την προσπάθεια. Και ο στόχος μας είναι να φθάσουμε στο τέλος, να φθάσουμε στον σκοπό μας.
Ας αγωνιζόμαστε, αδελφοί μου, για να εκπληρώνουμε αυτές τις προϋποθέσεις που έθεσε ο Χριστός, ώστε να αίρουμε και εμείς τον σταυρό μας με υπομονή και να φθάσουμε στον προορισμό μας ενωμένοι μαζί του για να απολαύσουμε την αιωνία ζωή που Εκείνος μας χαρισε με τη σταυρική του θυσία.
