Μία από τις συμβουλές της πίστης μας είναι η εγρήγορση. Εγρήγορση σημαίνει νους και καρδιά που παρατηρούν τα πάντα, ξεκινώντας από τον εντός ημών άνθρωπο, δηλαδή από την συνείδηση, την φωνή του Θεού, που υποδεικνύει τι είναι καλό και τι όχι, τι οδηγεί στην αλήθεια, πώς κρίνονται οι λογισμοί, οι προθέσεις, οι πράξεις, οι συνέπειές τους, με γνώμονα τις εντολές του Θεού. Έτσι, ο εν εγρηγόρσει ευρισκόμενος παρατηρεί τους λογισμούς και νιώθει πού τον οδηγούν. Παρατηρεί τους πειρασμούς τους οποίους η ζωή, ο κόσμος, ο πονηρός φέρνουν. Παρατηρεί την κατάσταση των άλλων ανθρώπων, οικείων και ξένων, με γνώμονα την αγάπη προς αυτούς ή την αυτοπροστασία και αρνείται την εκμετάλλευσή τους προς ίδιον όφελος. Γνωρίζει ανά πάσα στιγμή την κατάσταση του και προσπαθεί να ελέγξει τον εαυτό του, την πορεία του, να μην νικηθεί από τις πιέσεις και να βρει τον δρόμο του. Ο εν εγρηγόρσει έχει νόημα ζωής και ερμηνεύει την ζωή του σύμφωνα μ᾽ αυτό. Επιλέγει αυτούς με τους οποίους μπορεί να συναναστραφεί και γνωρίζει μέχρι πού μπορεί να φτάσει στην σχέση μαζί τους και παλεύει να υπομείνει με όσους είναι αναγκασμένος να συνυπάρξει. Η εγρήγορση στην ουσία δείχνει έναν άνθρωπο ο οποίος, χωρίς κατ᾽ ανάγκην να έχει πάψει να χαίρεται, να χαλαρώνει όταν μπορεί, έχει αποφασίσει να πάρει την ζωή του στα σοβαρά και αυτό δεν είναι θέμα ευφυΐας, αλλά θέμα απόφασης.
Εδώ βρίσκεται η διαφορά ανάμεσα στην εγρήγορση της πίστης και στην εγρήγορση της εκκοσμικευμένης πραγματικότητας. Για τον κόσμο υπάρχει η ευφυΐα ως βάση προόδου. Ο ευφυής προχωρά και αξιοποιεί όλες τις δυνατότητες του μυαλού του ώστε να ξεπεράσει και να υποτάξει τους άλλους. Για τον κατά κόσμον ευφυή δεν μετρά το ήθος αλλά το συμφέρον. Είναι ικανός να πει ψέματα και να παρουσιάσει αλλιώς την πραγματικότητα. Είναι ικανός να εκμεταλλευθεί τα συναισθήματα των άλλων ή την εμπιστοσύνη τους προς το πρόσωπό του, προκειμένου να κερδίσει. Ευρισκόμενος ο ίδιος σε εγρήγορση, αξιοποιεί την μη εγρήγορση των άλλων και κυριαρχεί. Για την πίστη όμως η εγρήγορση πηγάζει από την σχέση μας με τον Θεό. Είναι καρπός προσευχής και παράδοσης της ύπαρξής μας στο θέλημά Του. Ο εν εγρηγόρσει διά της πίστεως δεν είναι οπαδός του δόγματος “ο σκοπός αγιάζει τα μέσα”, αλλά αποπνέει ήθος σε κάθε σχέση, σε κάθε λόγο, σε κάθε κίνηση. Και το ήθος αυτό είναι δηλωτικό της όντως αλήθειας, που είναι η εμπιστοσύνη στον Χριστό και την Εκκλησία. Ο εν εγρηγόρσει για την πίστη δεν πουλά και δεν αγοράζει τους άλλους, αλλά τους αγαπά και μοιράζεται την αλήθεια που ζει. Βλέπει το έργο του πονηρού και παλεύει εναντίον του και ενισχύει και εκείνους που θέλουν αυτόν τον δρόμο. Βρίσκει τα ουσιώδη και βοηθά να μείνουν πίσω όσα φαίνονται βουνό, αλλά δεν είναι. Διότι μελετά την ζωή του μέσα από τις εντολές του Θεού.
Οι καιροί μας αποθεώνουν τον ευφυή. Ακολουθούν και δοξάζουν ακόμη και εκείνον ο οποίος δεν έχει ήθος ούτε πίστη. Αυτό συμβαίνει σε όλους τους χώρους. Η κρίση της εποχής, με κύριο χαρακτηριστικό τον μηδενισμό των πάντων, δείχνει ότι παρά την πρόοδο, είναι εμφανής η απουσία νοήματος που να δίνει διάρκεια και αιωνιότητα. Και η απουσία εγρήγορσης από τους πολλούς καθιστά τον κόσμο να άγεται και να φέρεται από την επιφανειακή ωραιότητα ενός πολιτισμού που τάζει, ξεγελά, μας σπρώχνει στην φιληδονία και την φιλαυτία, χωρίς να μας οδηγεί στην αλήθεια. Γι᾽ αυτό και ο πολιτισμός μας έχει διαγράψει τον Θεό από τις προτεραιότητές του, όπως επίσης και τις εντολές Του, δηλαδή κίνητρο των πάντων να είναι η αγάπη, η οποία δεν μετρά με βάση την ευφυΐα, αλλά με την μοναδικότητα της αξίας του κάθε ανθρώπου.
Ο απόστολος Παύλος, γράφοντας στους Κορινθίους, δίνει μία σειρά παραγγελμάτων: “γρηγορείτε, στήκετε εν τη πίστει, ανδρίζεσθε, κραταιούσθε. Πάντα υμών εν αγάπη γινέσθω” (Α᾽Κορ. 16, 13-14). “Βρίσκεστε σε εγρήγορση! Μένετε στέρεοι στην πίστη! Να είστε γενναίοι και δυνατοί! Όλες σας τις πράξεις να εμπνέει η αγάπη”. Αυτός που είναι σε εγρήγορση αγρυπνεί. Η αγάπη τον κάνει να μην νικιέται από τον κόπο της ζωής και να μην καταργεί την έγνοια για τους άλλους. Η πίστη στον Θεό αφυπνίζει, διότι κάνει τον εν εγρηγόρσει να κρατά το ήθος σε κάθε περίσταση, όσο δύσκολη κι αν είναι. Δίνει γενναιότητα και ανδρεία, καθώς γεννά την οδό ενός άλλου συμφέροντος, που έχει να κάνει με την βίωση και το μοίρασμα της αλήθειας του Θεού. Κι αυτό το συμφέρον σώζει πολλούς και τελικά και τον εν εγρηγόρσει. Ο θρίαμβος των εκάστοτε ευφυών, χωρίς όμως ήθος αλήθειας και αγάπης, είναι πρόσκαιρος. Γιατί η επιλογή τους να αξιοποιήσουν με τέτοιον τρόπο την ευφυΐα είναι απόφαση υπερηφάνειας και εγωκεντρισμού και το πρόσκαιρο έχει τέλος. Ο εν εγρηγόρσει, επειδή ζει από τον Θεό και για τον Θεό, με ταπείνωση πορεύεται και την ταπεινή αγάπη προσφέρει.
Έχουμε ανάγκη και να είμαστε εν εγρηγόρσει και να έχουμε εν εγρηγόρσει νου και συνείδηση!
